دورچین استیکها مجموعهای از مواد غذایی و تزییناتی است که در کنار استیک (گوشت گریل یا سرخشده) سرو میشود. این دورچینها برای تکمیل طعم غذا، افزایش زیبایی بصری، و ایجاد تعادل در وعده غذایی استفاده میشوند. انواع دورچین استیک میتواند شامل موارد زیر باشد:
1. سبزیجات گریل یا بخارپز شده
- هویج، کلم بروکلی، قارچ، مارچوبه، و فلفل دلمهای از گزینههای رایج هستند.
- این سبزیجات معمولاً با ادویهها و روغن زیتون طعمدار میشوند.
2. سیبزمینی
- سیبزمینی سرخکرده، پوره سیبزمینی، یا سیبزمینی تنوری از انتخابهای پرطرفدار برای همراهی استیک هستند.
3. سالادها
- سالاد سبز ساده یا سالاد سزار میتواند یک مکمل سبک و تازه باشد.
- سالاد کلم یا سالاد یونانی نیز مناسب هستند.
4. نان یا کروتان
- نانهای گریلشده، نان سیر، یا کروتانهای طعمدار در کنار استیک لذتبخش هستند.
5. سسها
- سسهای مختلف مانند سس قارچ، سس فلفل، سس گوجهفرنگی یا سس کره و سیر به استیک طعم ویژهای میبخشند.
6. حبوبات یا غلات
- لوبیا، عدس، یا برنج طعمدار شده به عنوان یک دورچین کاملتر میتوانند استفاده شوند.
7. دکوراسیون و تزیینات
- برگهای تازه جعفری، رزماری یا آویشن برای زیبایی و عطر استفاده میشوند.
گوشت شتر که پیشتر بیشتر در مناطق بیابانی و عشایری مصرف میشد، بهتدریج راه خود را به سفرههای عمومی باز کرده است. این موضوع به چند دلیل رخ داده است:
1. افزایش آگاهی از فواید تغذیهای گوشت شتر
گوشت شتر سرشار از پروتئین، کمچربتر از بسیاری از گوشتهای دیگر (مانند گاو)، و حاوی مواد معدنی و ویتامینهای مفید است. همچنین، کلسترول کمتر و قابلیت هضم بالاتری دارد که آن را به گزینهای سالمتر تبدیل کرده است.
2. تنوع در فرهنگ غذایی
با گذر زمان و گسترش آگاهی در مورد غذاهای مختلف، مردم به دنبال تجربه مزههای جدید و غذاهای سالمتر بودهاند. گوشت شتر به دلیل طعم خاص خود به یک گزینه جذاب در آشپزی تبدیل شده است.
3. افزایش تولید و عرضه گوشت شتر
پرورش شتر در بسیاری از مناطق بیابانی و نیمهبیابانی به دلیل سازگاری این حیوان با شرایط سخت آب و هوایی گسترش یافته است. این امر باعث افزایش عرضه گوشت شتر در بازار شده است.
4. تبلیغات و آگاهیرسانی
تبلیغات و اطلاعات منتشرشده در رسانهها و فضای مجازی در مورد خواص و فواید گوشت شتر باعث افزایش تمایل مردم به خرید و استفاده از آن شده است.
5. قیمت مناسب و دسترسی آسانتر
در برخی مناطق، گوشت شتر قیمت رقابتیتری نسبت به گوشت گوسفند یا گاو دارد. همچنین، فروشگاهها و قصابیها بهتدریج این گوشت را در دسترستر کردهاند.
6. مصارف دارویی و درمانی
در طب سنتی و مدرن، از گوشت شتر بهعنوان مادهای با خواص درمانی یاد شده است. برای مثال، برخی معتقدند گوشت شتر برای افراد دارای بیماریهای خاص مثل دیابت یا کلسترول بالا مفید است.
بهطور کلی، ترکیب خواص تغذیهای، تبلیغات مناسب، و افزایش عرضه، باعث شده گوشت شتر بهتدریج جایگاه خود را در بازار گوشت پیدا کند و روی سفرههای مردم ظاهر شود.
تاریخچه خورشت ماست اصفهان
خورشت ماست یکی از غذاهای سنتی و منحصر به فرد اصفهان است که برخلاف نام آن، بیشتر بهعنوان یک دسر سرو میشود. این خورشت ریشهای قدیمی در فرهنگ غذایی اصفهان دارد و گفته میشود در ابتدا برای اشرافزادگان و ثروتمندان تهیه میشد.
خورشت ماست بهتدریج به یکی از غذاهای محبوب در مراسمها و مهمانیهای خاص تبدیل شد.
نکته جالب در مورد این غذا این است که در گذشته به جای شیرینیجات امروزی، برای پذیرایی از مهمانان استفاده میشد. با وجود ظاهر ساده، طعم آن بسیار غنی و لذیذ است که ترکیبی از شیرینی، عطر و لطافت را ارائه میدهد.
طرز تهیه خورشت ماست اصفهان
مواد لازم:
• گوشت گردن یا ماهیچه گوسفندی: 250 گرم
• ماست پرچرب (ترجیحاً ماست چکیده): 500 گرم
• شکر: 1 پیمانه
• زرده تخممرغ: 1 عدد
• زعفران دمکرده: 2 قاشق غذاخوری
• گلاب: 2 قاشق غذاخوری
• خلال بادام یا پسته برای تزیین (اختیاری)
• نمک و فلفل: به میزان لازم
طرز تهیه:
1. پخت گوشت:
گوشت گردن یا ماهیچه را با مقداری آب، نمک و ادویههای دلخواه (مثل زردچوبه) روی حرارت ملایم بپزید تا کاملاً نرم شود. پس از پخت، گوشت را از استخوان جدا کنید و با گوشتکوب یا میکسر کاملاً له کنید تا یکدست و نرم شود.
2. آماده کردن ماست:
ماست را با زرده تخممرغ مخلوط کنید و روی حرارت کم قرار دهید. مدام هم بزنید تا ماست نبُرد. در این مرحله میتوانید زعفران دمکرده و شکر را اضافه کنید و به آرامی مخلوط کنید.
3. اضافه کردن گوشت:
گوشت لهشده را به مخلوط ماست اضافه کنید و خوب هم بزنید. گلاب را نیز در این مرحله اضافه کنید. اجازه دهید مواد با حرارت کم و به آرامی غلیظ شوند.
4. تزیین:
خورشت را در ظرف مناسب بریزید و روی آن را با خلال بادام، پسته و زعفران تزیین کنید. این خورشت معمولاً به صورت سرد سرو میشود، بنابراین بهتر است قبل از سرو چند ساعت در یخچال قرار گیرد.
نکات مهم:
• برای طعم بهتر، از ماست محلی و پرچرب استفاده کنید.
• افزودن زعفران و گلاب به میزان دلخواه میتواند طعم خورشت را خاصتر کند.
• این خورشت بهصورت سرد سرو میشود و بهتر است یک روز قبل از مصرف آماده شود تا مزهها به خوبی ترکیب شوند.
نکات مهم در تهیه خورشت ماست
1. جلوگیری از بریدن ماست:
بزرگترین چالش در تهیه خورشت ماست، جلوگیری از بریده شدن ماست است. برای این کار:
• از ماست پرچرب و تازه استفاده کنید.
• حرارت بسیار کم باشد و مواد به آرامی هم زده شوند.
• افزودن زرده تخممرغ به ترکیب ماست و شکر به پایداری بافت آن کمک میکند.
2. زعفران مرغوب:
زعفران اصلیترین عامل عطر و رنگ این خورشت است. استفاده از زعفران مرغوب ایرانی و دمکردن صحیح آن (با آب جوش و چند تکه یخ) تاثیر زیادی در طعم نهایی دارد.
3. سرد کردن:
خورشت ماست حتماً باید پس از آمادهسازی چند ساعت در یخچال بماند تا طعمها به خوبی در هم آمیخته شوند و بافت نهایی غذا سفتتر شود.
4. تزیین:
تزیین این غذا از نظر اصفهانیها اهمیت زیادی دارد. از خلال پسته، بادام، گل محمدی خشک و حتی زرشک برای زیبایی و طعمدهی استفاده میکنند
نوش جان!
قلوهگاه گوساله منجمد یکی از قسمتهای مهم گوشت گوساله است که به دلیل ویژگیهای تغذیهای و کاربردهای متنوع در آشپزی مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، به بررسی قلوهگاه گوساله منجمد، ارزش غذایی، موارد استفاده و نکاتی درباره نگهداری و مصرف آن میپردازیم.
قلوهگاه گوساله چیست؟
قلوهگاه بخشی از گوشت گوساله است که در قسمت میانی بدن، نزدیک به شکم و زیر دندهها قرار دارد. این بخش به دلیل نرمی بافت و چربی متوسط، هم طعم خوشایندی دارد و هم برای پخت انواع غذاها مناسب است.
گوشت قلوهگاه معمولاً شامل رگههای چربی است که به آن لطافت خاصی میبخشد.
ارزش غذایی قلوهگاه گوساله منجمد
قلوهگاه گوساله منبع غنی از پروتئین با کیفیت بالا، ویتامینها و مواد معدنی است. برخی از مواد مغذی موجود در این بخش عبارتند از:
• پروتئین: کمک به بازسازی عضلات و تقویت سیستم ایمنی.
• آهن: مفید برای پیشگیری از کمخونی.
• روی (زینک): موثر در بهبود عملکرد سیستم ایمنی و سلامت پوست.
• ویتامینهای گروه B: از جمله ویتامین B12 که برای تولید انرژی و عملکرد سیستم عصبی ضروری است.
موارد استفاده قلوهگاه گوساله منجمد
قلوهگاه به دلیل داشتن بافت نرم و چربی مناسب، در تهیه بسیاری از غذاها استفاده میشود. از جمله:
1. کباب: قلوهگاه به دلیل طعم لذیذ و بافت مناسب، برای تهیه انواع کبابها (مانند کبابتابهای یا کباب چنجه) بسیار محبوب است.
2. خوراکها: میتوان از قلوهگاه برای تهیه خوراکهای ساده یا مجلسی همراه با سبزیجات استفاده کرد.
3. استفاده در غذاهای بینالمللی: این بخش از گوشت در غذاهای اروپایی، خاورمیانهای و حتی آسیایی کاربرد دارد.
مزایای قلوهگاه منجمد
• حفظ کیفیت و طراوت گوشت: فرایند انجماد باعث میشود که ارزش غذایی و طعم قلوهگاه بهخوبی حفظ شود.
• دسترسی در تمام فصول: انجماد امکان استفاده از این محصول را در زمانهایی که دسترسی به گوشت تازه دشوار است، فراهم میکند.
• ماندگاری بالا: قلوهگاه منجمد در دمای مناسب (معمولاً -18 درجه سانتیگراد) میتواند ماهها قابل نگهداری باشد.
نکاتی درباره نگهداری و مصرف قلوهگاه منجمد
1. دمای نگهداری: باید قلوهگاه در فریزر با دمای ثابت نگهداری شود تا از رشد باکتریها جلوگیری شود.
2. یخزدایی: برای یخزدایی، بهتر است گوشت را از فریزر خارج کرده و در یخچال قرار دهید تا بهآرامی یخ آن باز شود. این روش از افت کیفیت گوشت جلوگیری میکند.
3. بهداشت در پخت: هنگام استفاده از قلوهگاه، از رعایت بهداشت و پخت کامل آن اطمینان حاصل کنید تا خطر آلودگیهای احتمالی به حداقل برسد.
جمعبندی
قلوهگاه گوساله منجمد بهدلیل ارزش غذایی بالا، بافت نرم و طعم خوشایند، یکی از بهترین انتخابها برای تهیه انواع غذاها است. با نگهداری صحیح و استفاده مناسب، این محصول میتواند به یک گزینه ایدهآل در آشپزی روزانه و مجلسی تبدیل شود.
برای تهیه استیک نازک از گوشت گوسفند، بهتر است از قسمتهایی از گوشت استفاده کنید که نرم و خوشطعم هستند. قسمتهای مناسب برای برش استیک نازک عبارتند از:
راسته: گوشت راسته یکی از بهترین قسمتها برای استیک است. این بخش نرم و بدون چربی زیاد است و طعم بسیار خوبی دارد.
فیله: فیله گوسفند یکی از نرمترین و لطیفترین قسمتهاست که برای استیک عالی است.
ران: ران گوسفند نیز میتواند برای استیک مناسب باشد، بهویژه اگر آن را نازک برش بزنید و به خوبی مرینیت کنید.
نکات هنگام برش و آمادهسازی:
نازک برش زدن: برای اینکه استیکها نازک و یکدست باشند، بهتر است گوشت را کمی در فریزر قرار دهید تا نیمه منجمد شود و سپس با چاقوی تیز به ضخامت دلخواه برش بزنید.
مرینیت کردن: برای طعمدهی و نرم شدن بیشتر استیک، از مرینیتهایی مانند روغن زیتون، آبلیمو، سیر، و ادویههای مورد علاقه استفاده کنید.
اگر خودتان مهارت کافی برای برش ندارید، میتوانید از قصاب درخواست کنید که گوشت راسته یا فیله گوسفند را به صورت استیک نازک برای شما آماده کند.
گوشت شترمرغ به دلیل تفاوت در ساختار عضلانی و ترکیب شیمیایی آن نسبت به گوشت حیوانات اهلی دیگر مانند گاو یا گوسفند رنگ قرمزتری دارد. دلایل اصلی این ویژگی عبارتاند از:
1. مقدار زیاد میوگلوبین:میوگلوبین یک پروتئین است که وظیفه ذخیره و انتقال اکسیژن در عضلات را بر عهده دارد. هرچه میزان میوگلوبین در عضلات بیشتر باشد، رنگ گوشت قرمزتر میشود. عضلات شترمرغ که برای حرکت و دویدن طراحی شدهاند، نیاز به اکسیژن بیشتری دارند، بنابراین محتوای میوگلوبین بالایی دارند.
2. فعالیت زیاد عضلات شترمرغ:شترمرغ پرندهای است که توانایی دویدن سریع و تحمل فعالیتهای طولانی دارد. عضلات فعالتر به اکسیژن بیشتری نیاز دارند که این امر باعث افزایش تولید میوگلوبین و در نتیجه قرمزتر شدن رنگ گوشت میشود.
3. ساختار عضلات شبیه گوشت قرمز:اگرچه شترمرغ یک پرنده است، اما گوشت آن به دلیل ترکیب عضلانی و شباهت به حیوانات چرنده بیشتر به گوشت قرمز نزدیک است تا گوشت پرندگان مانند مرغ.
4. رژیم غذایی خاص شترمرغ:تغذیه شترمرغ که معمولاً شامل گیاهان مختلف است، ممکن است بر کیفیت و رنگ گوشت تأثیر بگذارد.
بنابراین، رنگ قرمز گوشت شترمرغ ناشی از ترکیب طبیعی عضلات و نیازهای زیستی آن است و این ویژگی آن را از سایر پرندگان متمایز میکند.
گوشت شتر در مقایسه با گوشت گاو یا گوسفند معمولاً چربی کمتری دارد و به عنوان یک گوشت کمچرب شناخته میشود. این تصور که گوشت شتر چرب است ممکن است به دلیل لایههای چربی در اطراف برخی قسمتهای بدن شتر، بهویژه در ناحیه کوهان، باشد. کوهان شتر محل ذخیره انرژی است و عمدتاً از چربی تشکیل شده است، نه آب.
چربی موجود در کوهان بهعنوان یک منبع ذخیره انرژی در شرایط بیابانی به شتر کمک میکند تا در دورههای طولانی بدون غذا و آب زنده بماند. اما اگر به خود گوشت (ماهیچهها) نگاه کنیم، محتوای چربی آن نسبتاً کمتر است و حتی از نظر برخی مواد مغذی، سالمتر از گوشتهای دیگر به شمار میرود.
در نتیجه، چربی زیاد در گوشت شتر بیشتر مربوط به بخشهای خاصی مثل کوهان است، نه تمام قسمتهای گوشت.
فراد مبتلا به نقرس باید در مصرف گوشتها و منابع پروتئین حیوانی محتاط باشند، زیرا این غذاها حاوی پورین هستند که میتواند سطح اسید اوریک خون را افزایش داده و حملات نقرس را تحریک کند.
گوشت بوقلمون و نقرس:
گوشت بوقلمون نسبت به برخی دیگر از گوشتها (مانند گوشت قرمز یا جگر) پورین کمتری دارد، اما همچنان میتواند در دسته غذاهایی باشد که مصرف زیاد آن برای افراد مبتلا به نقرس مضر است.
نکات مصرف گوشت بوقلمون:
1. میزان مصرف: بهتر است به مقدار کم و در حد تعادل مصرف شود.
2. قسمت گوشت: گوشت سفید بوقلمون (مانند سینه) نسبت به قسمتهای دیگر پورین کمتری دارد.
3. پخت سالم: از سرخ کردن اجتناب کنید و روشهای بخارپز یا آبپز را انتخاب کنید.
4. جایگزینها: منابع پروتئین گیاهی (مانند عدس، لوبیا و سویا) یا تخممرغ معمولاً پورین کمتری دارند و ممکن است جایگزین بهتری باشند.
توصیه کلی:
اگر نقرس دارید، قبل از اضافه کردن گوشت بوقلمون یا هر نوع گوشت دیگر به رژیم غذایی خود، با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید تا برنامهای مناسب برای کنترل بیماریتان طراحی شود.
انتخاب بین اکبر جوجه و مرغ ساده به سلیقه غذایی شما بستگی دارد، اما هرکدام ویژگیهای خودشان را دارند:
اکبر جوجه: یک غذای خوشمزه و معروف ایرانی است که با جوجه سرخشده در کره و آبلیمو همراه با برنج زعفرانی و رب انار سرو میشود. طعم شیرین و ترش آن بسیار جذاب است.
مرغ ساده: غذایی متنوع و سالم است که میتوانید آن را به شکل آبپز، کبابی، یا سرخشده با ادویههای مختلف تهیه کنید.
اگر به دنبال طعمی خاص و مجلسی هستید، اکبر جوجه گزینه بهتری است. اما اگر غذای سبکتر و سالمتری میخواهید، مرغ ساده مناسبتر خواهد بود.
طرز تهیه مایع کباب کوبیده از گذشته تا به امروز به دلیل تغییرات در سبک زندگی و دسترسی به مواد اولیه ممکن است تفاوتهایی داشته باشد. با این حال، اصول تهیه این مایع تقریباً ثابت مانده است. در ادامه، روش سنتی و مدرن تهیه مایع کباب کوبیده ارائه میشود:
روش سنتی (قدیمی):
در گذشته، برای تهیه مایع کباب کوبیده، معمولاً از ابزارهای ساده و مواد اولیه طبیعی استفاده میشد.
مواد لازم:
گوشت گوسفند (ترجیحاً مخلوطی از راسته و قلوهگاه): 1 کیلوگرم
پیاز: 2 عدد بزرگ
نمک: به میزان لازم
فلفل سیاه: به میزان لازم
زردچوبه (در برخی مناطق): مقدار کم
روش تهیه:
چرخ کردن گوشت: گوشت گوسفند را با چاقو یا دستگاه دستی مخصوص خرد میکردند. در برخی مناطق، گوشت را با دست کاملاً له و نرم میکردند.
پیاز رندهشده: پیازها را رنده کرده و آب آن را کاملاً میگرفتند تا مایع کباب شل نشود.
مخلوط کردن: گوشت و پیاز را با نمک، فلفل سیاه و زردچوبه مخلوط کرده و بهخوبی ورز میدادند تا کاملاً چسبنده شود.
استراحت دادن: مخلوط را چند ساعت در جای خنک استراحت میدادند تا طعمها بهخوبی ترکیب شوند.
سیخ کردن: مواد را به سیخهای فلزی میکشیدند و با زغال طبیعی کباب میکردند.
روش مدرن:
امروزه، با پیشرفت ابزارها و تغییرات در ذائقه، روش تهیه کمی تغییر کرده است.
مواد لازم:
گوشت گوسفند: 700 گرم
گوشت گوساله: 300 گرم (برای کاهش چربی و حفظ انسجام)
پیاز: 2 عدد بزرگ
جوش شیرین (در صورت تمایل): 1 قاشق چایخوری
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
زعفران دمکرده: 1 قاشق غذاخوری (اختیاری)
روش تهیه:
چرخ کردن گوشت: گوشت گوسفند و گوساله را دو بار چرخ کنید تا نرم و یکنواخت شود.
پیاز رندهشده: پیاز را رنده کنید، آب آن را کاملاً بگیرید و به گوشت اضافه کنید.
افزودن ادویه: نمک، فلفل سیاه و در صورت تمایل زعفران دمکرده را اضافه کنید.
ورز دادن: مواد را 10 تا 15 دقیقه ورز دهید تا چسبندگی کافی پیدا کند. اگر جوش شیرین استفاده میکنید، در این مرحله اضافه کنید.
استراحت دادن: مخلوط را برای 2 تا 3 ساعت در یخچال قرار دهید.
سیخ کردن: مواد را به سیخهای فلزی بکشید و با کمی فشار مواد را بهخوبی فیکس کنید.
کباب کردن: روی زغال یا گریل گازی کباب کنید و هر چند دقیقه یکبار سیخها را بچرخانید تا یکنواخت بپزند.
نکات کلیدی:
نسبت چربی گوشت باید حدود 20 تا 25 درصد باشد تا کباب نرم و آبدار شود.
آب پیاز حتماً گرفته شود تا از شل شدن مایه جلوگیری کند.
ورز دادن کافی و استراحت در یخچال به انسجام مایه کمک میکند.
زغال با حرارت یکنواخت باعث پخت بهتر کباب میشود.
تفاوتها در گذر زمان:
در گذشته از ابزارهای دستی استفاده میشد، اما امروزه دستگاههای پیشرفته در دسترس است.
استفاده از گوشت گوساله در کنار گوشت گوسفند بهمنظور تنظیم چربی بیشتر شده است.
افزودن زعفران و ادویههای جدید برای طعمدهی متفاوت در روش مدرن رایج شده است.
با رعایت این نکات میتوانید کباب کوبیدهای خوشمزه و اصیل تهیه کنید.
تفاوت مغز استخوان گوساله و گوسفند از چند جنبه قابل بررسی است، از جمله اندازه، طعم، ارزش غذایی، و کاربرد در آشپزی. در ادامه این تفاوتها توضیح داده شده است:
1. اندازه و ساختار
مغز استخوان گوساله: به دلیل جثه بزرگتر گوساله، استخوانهای آن نیز ضخیمتر و مغز استخوان بیشتر و پرحجمتر است.
مغز استخوان گوسفند: کوچکتر و ظریفتر است و مقدار کمتری مغز استخوان دارد.
2. طعم و بافت
گوساله: طعم ملایمتر و بافت نرمتری دارد که ممکن است برای افرادی که طعم قوی را نمیپسندند مناسبتر باشد.
گوسفند: طعم قویتر و بوی خاصتری دارد که به دلیل چربی بیشتر در بافتهای آن است.
3. ارزش غذایی
هر دو منبع غنی از چربی، ویتامینهای محلول در چربی (مانند A و K) و مواد معدنی مثل کلسیم و آهن هستند.
گوسفند: چربی بیشتری دارد و ممکن است برای افرادی که به دنبال چربی کمتر هستند، مغز گوساله مناسبتر باشد.
4. کاربرد در آشپزی
مغز استخوان گوساله: معمولاً در تهیه سوپها، خورشتها و غذاهای حجیمتر استفاده میشود.
مغز استخوان گوسفند: بیشتر در غذاهای سنتی، مانند آبگوشت، و در حجم کمتری به کار میرود.
5. دسترسی و قیمت
مغز استخوان گوساله به دلیل حجم بیشتر و استفاده گستردهتر در بسیاری از غذاها، معمولاً قیمت بالاتری دارد.
مغز استخوان گوسفند در مناطق روستایی و سنتی بیشتر رایج است و ممکن است ارزانتر باشد.
انتخاب نهایی
انتخاب میان مغز گوساله و گوسفند بستگی به ذائقه، نوع غذا، و نیاز غذایی شما دارد. اگر به دنبال طعم قوی و سنتی هستید، گوسفند گزینه بهتری است؛ اما برای طعمی ملایمتر و حجم بیشتر، گوساله انتخاب مناسبی خواهد بود.
بر اساس گزارشهای مختلف، سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران کاهش یافته است. طبق اعلام سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در سال ۲۰۲۲، سرانه مصرف گوشت قرمز برای هر ایرانی ۶ کیلوگرم بوده است. با توجه به اینکه میانگین بعد خانوار در ایران حدود ۳ نفر است، میتوان نتیجه گرفت که هر خانوار ایرانی بهطور متوسط سالانه حدود ۱۸ کیلوگرم گوشت قرمز مصرف میکند.
با این حال، گزارشهای دیگری نشان میدهند که سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران ممکن است کمتر از این مقدار باشد. بهعنوان مثال، روزنامه آرمان امروز در مهر ۱۴۰۲ گزارش داده است که سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران حدود ۳ کیلوگرم در سال به ازای هر نفر است. این اختلاف در آمارها ممکن است به دلیل تفاوت در روشهای جمعآوری دادهها و منابع مورد استفاده باشد.
همچنین، بر اساس گزارش خبرگزاری مهر در سال ۱۴۰۱، سرانه مصرف گوشت قرمز در دهکهای مختلف درآمدی متفاوت است؛ بهطوریکه میانگین مصرف گوشت در دهک دهم درآمدی بیش از ۵ برابر دهک اول درآمدی است.
در مجموع، به نظر میرسد که مصرف گوشت قرمز در خانوارهای ایرانی در سالهای اخیر کاهش یافته است که میتواند ناشی از عوامل اقتصادی و تغییرات در الگوهای مصرف باشد.
دلمه کلم برگ یکی از غذاهای سنتی و خوشمزه ایرانی است که با استفاده از برگهای کلم پیچ و موادی مثل گوشت چرخکرده، برنج، سبزیجات معطر و ادویههای مختلف تهیه میشود. در ادامه طرز تهیه دلمه کلم برگ را برای شما شرح میدهم:
مواد لازم:
کلم برگ: 1 عدد بزرگ
گوشت چرخکرده: 300 گرم
برنج: 1 پیمانه
لپه: نصف پیمانه (اختیاری)
سبزی دلمه (تره، جعفری، شوید، مرزه، ترخون): 200 گرم
پیاز: 2 عدد متوسط
رب گوجهفرنگی: 2 قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آبلیمو یا سرکه: 2 قاشق غذاخوری
شکر: 1 قاشق غذاخوری (برای طعم ملس)
طرز تهیه:
آمادهسازی کلم برگ:
برگهای بیرونی کلم را جدا کنید و برگهای سالم را برای دلمه انتخاب کنید.
برگها را در آب جوشیده که کمی نمک دارد، به مدت 2-3 دقیقه بجوشانید تا نرم شوند و قابلیت پیچیدن پیدا کنند. سپس برگها را در آب سرد قرار دهید و کنار بگذارید.
پخت مواد داخلی دلمه:
برنج را نیمپز کنید.
لپه را جداگانه بپزید تا نرم شود.
پیازها را ریز خرد کرده و در کمی روغن تفت دهید. گوشت چرخکرده را به پیاز اضافه کنید و با ادویهها (زردچوبه، نمک، فلفل) تفت دهید.
رب گوجهفرنگی را اضافه کرده و کمی تفت دهید تا رنگ آن باز شود.
برنج، لپه و سبزیجات خردشده را به مخلوط گوشت اضافه کنید و مواد را خوب ترکیب کنید.
پیچیدن دلمهها:
برگهای کلم را روی سطحی پهن کنید. مقداری از مواد را در وسط برگ قرار دهید.
برگ را از دو طرف تا کنید و سپس به صورت استوانه یا مربع بپیچید.
چیدن و پخت دلمهها:
دلمهها را بهصورت مرتب در قابلمه بچینید.
یک لیوان آب، کمی آبلیمو یا سرکه، شکر و نمک را با هم مخلوط کنید و روی دلمهها بریزید.
روی قابلمه یک بشقاب سنگین بگذارید تا دلمهها هنگام پخت باز نشوند.
قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید تا دلمهها بپزند و آب آن کم شود (حدود 1 تا 1.5 ساعت).
نکات:
برای طعم بهتر، میتوانید از آب مرغ یا گوشت در سس دلمه استفاده کنید.
دلمهها را میتوانید با ماست یا نان تازه سرو کنید.
نوش جان
محصولات آلایشی گوشت شامل قسمتهایی از حیوان است که معمولاً بهعنوان گوشت اصلی مصرف نمیشود اما در آشپزی، فرآوری غذایی، و صنایع مختلف کاربرد دارد. این محصولات شامل موارد زیر هستند:
محصولات آلایشی خوراکی:
1. دل، جگر و قلوه: معمولاً در آشپزی استفاده میشوند و سرشار از پروتئین و مواد مغذی هستند.
2. زبان: در بسیاری از فرهنگها غذایی لذیذ محسوب میشود.
3. مغز: منبعی از چربی و مواد مغذی خاص است.
4. سیرابی و شیردان: معمولاً برای تهیه غذاهایی مانند "کلهپاچه" استفاده میشوند.
5. پاچه: در غذاهایی مانند "آبگوشت" یا "کلهپاچه" استفاده میشود.
6. روده و معده: در تولید سوسیس و کالباس به کار میروند.
7. دنبه: برای تهیه روغن یا بهعنوان طعمدهنده غذا مصرف میشود.
محصولات آلایشی صنعتی:
1. پوست: برای تولید چرم، ژلاتین یا کلاژن استفاده میشود.
2. استخوان: برای تهیه ژلاتین، غذای دام و مکملهای کلسیمی کاربرد دارد.
3. شاخ و سم: در صنایع تولید دکمه، کود و محصولات جانبی دیگر.
4. خون: برای تولید پودر خون، کودهای کشاورزی، و محصولات خاص صنعتی.
موارد کاربرد:
این محصولات در صنایع غذایی، داروسازی، آرایشیبهداشتی و حتی کشاورزی استفاده گستردهای دارند.
برخی از این محصولات مانند جگر و زبان در رژیمهای غذایی به دلیل ارزش غذایی بالا بسیار محبوب هستند.
نوسانات قیمت گوشت در بازار ایران تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که بهطور مستقیم یا غیرمستقیم بر عرضه و تقاضا تأثیر میگذارند.
عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت گوشت:
1. هزینههای تولید: افزایش قیمت خوراک دام، انرژی و حملونقل منجر به بالا رفتن هزینههای تولید و در نتیجه افزایش قیمت گوشت میشود.
2. تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آب: خشکسالی و کمبود آب باعث کاهش تولید علوفه و افزایش قیمت خوراک دام شده که در نهایت بر قیمت گوشت تأثیر میگذارد.
3. کاهش عرضه دام: عواملی مانند خشکسالی، بیماریهای دام و صادرات بیرویه میتوانند منجر به کاهش عرضه دام زنده و افزایش قیمت گوشت شوند.
4. سیاستهای واردات و صادرات: تغییر در تعرفهها و محدودیتهای تجاری میتواند بر قیمت گوشت در بازار داخلی تأثیر بگذارد.
5. تقاضای فصلی و تغییرات مصرف: افزایش تقاضا در ایام خاص مانند تعطیلات میتواند منجر به افزایش قیمتها شود.
6. مشکلات سیستم توزیع: نقصان در سیستم توزیع و وجود واسطهها میتواند باعث افزایش قیمت گوشت در بازار شود. 
تأثیرات نوسانات قیمت گوشت:
کاهش قدرت خرید خانوارها: افزایش قیمت گوشت میتواند منجر به کاهش مصرف آن در سبد غذایی خانوارها شود.
تأثیر بر صنایع وابسته: صنایعی مانند تولید فرآوردههای گوشتی و رستورانها از نوسانات قیمت گوشت متأثر میشوند.
راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت نوسانات قیمت گوشت:
حمایت از تولیدکنندگان داخلی: ارائه تسهیلات مالی و کاهش هزینههای تولید میتواند به تثبیت قیمتها کمک کند.
بهبود زیرساختهای دامپروری: سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و مدیریت منابع میتواند تولید گوشت را پایدارتر کند.
تنظیم واردات و صادرات: اتخاذ سیاستهای متعادل تجاری میتواند از نوسانات شدید قیمت جلوگیری کند.
افزایش آگاهی عمومی: تشویق به مصرف منابع پروتئینی جایگزین میتواند تقاضا برای گوشت را کاهش داده و به تثبیت قیمتها کمک کند.
با توجه به این عوامل و راهکارها، مدیریت نوسانات قیمت گوشت نیازمند همکاری دولت، تولیدکنندگان و مصرفکنندگان است تا تعادل در بازار حفظ شود.
مرصع پلو یکی از غذاهای محبوب و اصیل ایرانی است که به دلیل استفاده از مواد مختلف و تزئینات ویژهاش در مهمانیها و مجالس خاص سرو میشود.
این پلو معمولا به همراه گوشت یا مرغ تهیه میشود و ظاهر زیبای آن باعث شده که نام «مرصع» به معنی تزئینی و گرانبها برای آن انتخاب شود.
تاریخچه مرصع پلو
مرصع پلو در دوران صفویان به عنوان یکی از غذاهای سلطنتی معرفی شد. در آن زمان، این غذا بیشتر به عنوان غذای مهمانیهای درباری و رسمی سرو میشد.
با گذشت زمان، مرصع پلو به دیگر اقشار جامعه هم معرفی شد و محبوبیت پیدا کرد. ترکیب برنج با زعفران، خلال پسته و بادام، همراه با گوشت، یکی از ویژگیهای خاص این پلو است که نشاندهنده تجمل و لوکس بودن آن در تاریخ ایران است.
طرز تهیه مرصع پلو
مواد لازم:
• برنج: 2 پیمانه
• گوشت مرغ (ران یا سینه): 500 گرم
• پیاز: 1 عدد (ریز خرد شده)
• زعفران دم کرده: 1 قاشق غذاخوری
• خلال بادام: 2 قاشق غذاخوری
• خلال پسته: 2 قاشق غذاخوری
• کشمش: 1/2 پیمانه
• زرشک: 2 قاشق غذاخوری
• کره: 2 قاشق غذاخوری
• گلاب: 2 قاشق غذاخوری
• نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
• روغن مایع یا زیتون برای سرخ کردن
روش تهیه:
1. پخت برنج: ابتدا برنج را شسته و چند ساعت در آب خیس کنید. سپس در یک قابلمه بزرگ، آب را به جوش بیاورید و برنج را به آن اضافه کنید. پس از جوشیدن، برنج را به مدت 10 دقیقه در آب بجوشانید تا نرم شود. سپس برنج را آبکش کنید.
2. پخت مرغ: مرغ را با پیاز، زردچوبه، نمک و فلفل بپزید تا گوشت نرم شود. میتوانید آن را به صورت تکههای کوچک خرد کنید یا به صورت کامل در قابلمه قرار دهید.
3. آماده کردن مخلفات: در یک تابه جداگانه، کره را ذوب کنید و سپس خلال بادام، خلال پسته، کشمش و زرشک را به آن اضافه کنید. این مواد را به مدت 5-7 دقیقه تفت دهید تا خوشمزه و نرم شوند.
![]() |
![]() |
4. تهیه پلو: در قابلمهای مناسب، کمی روغن بریزید و تهدیگ برنج را بچینید. سپس یک لایه از برنج آبکش شده را در قابلمه ریخته و مقداری از مخلفات تفت داده شده، مرغ پخته و زعفران دم کرده را روی آن بریزید. این مراحل را تا اتمام مواد تکرار کنید.
5. پخت نهایی: پس از لایهچینی، در قابلمه را بگذارید و اجازه دهید پلو با حرارت کم بخار کند تا برنج نرم و خوشعطر شود.
6. سرو کردن: پس از پخت، مرصع پلو را در دیس کشیده و روی آن را با مخلفات اضافی تزیین کنید.
مرصع پلو به دلیل ظاهر زیبا و طعم خاصش، یکی از گزینههای محبوب در مهمانیها و مجالس خاص ایرانی است.
نوش جان!
گوشت گوسفندی در طب سنتی ایران و سایر نظامهای طب سنتی، بهعنوان مادهای با طبع گرم و تر شناخته میشود. دلیل اصلی این ویژگی به طبیعت ساختاری و مواد مغذی موجود در آن برمیگردد.
دلایل طبع گرم گوشت گوسفندی:
1. میزان انرژیبخشی بالا: گوشت گوسفندی سرشار از پروتئینها، چربیهای مفید و آهن است که به بدن انرژی زیادی میبخشد. این خاصیت انرژیبخش، با طبع گرم سازگار است.
2. هضم راحتتر نسبت به برخی گوشتها: گوشت گوسفند در مقایسه با گوشت گاو، آسانتر هضم میشود و باعث تقویت قوای بدنی و حرارت طبیعی بدن میشود.
3. مواد مغذی خاص: وجود ویتامینهای گروه B (مانند B12) و آهن زیاد، باعث افزایش خونسازی و تقویت سیستم بدن میشود که به گرمی مزاج کمک میکند.
4. تأثیر بر بدن: مصرف گوشت گوسفند باعث افزایش گرمای داخلی بدن میشود و برای کسانی که دچار سردی مزاج یا کمخونی هستند، توصیه میشود.
چه کسانی باید در مصرف آن احتیاط کنند؟
افرادی که طبع گرم دارند (مانند کسانی که معمولاً احساس گرما، عصبانیت یا جوشهای پوستی دارند)، باید در مصرف گوشت گوسفندی تعادل را رعایت کنند و از مواد با طبع سرد مانند ماست، لیمو یا سبزیهای خنک استفاده کنند تا تعادل مزاجی حفظ شود.
نتیجه:
گرمای طبع گوشت گوسفند به ویژگیهای ساختاری و تأثیر آن بر بدن بازمیگردد و برای بسیاری از افراد، بهخصوص کسانی که دچار سردی مزاج هستند، یک ماده غذایی مفید و انرژیبخش است.
در میان انبوه 135 پرونده ثبت آثار تاریخی، فرهنگی، طبیعی و میراث معنوی استان فارس، نام "کلم پلو شیرازی" به چشم میآید. این غذای اصیل و خوشمزه که شهرت جهانی دارد، پس از سالها به عنوان میراث معنوی به نام شیراز ثبت ملی شد.
با وجود اینکه سند تاریخی دقیقی از قدمت کلم پلو در دست نیست، اما این غذا به عنوان یکی از خوراکهای سنتی و اصیل استان فارس شناخته میشود.
برای تهیه کلم پلو شیرازی، یکی از غذاهای محبوب ایرانی، دستورالعمل زیر را دنبال کنید:
مواد لازم:
• برنج: ۳ پیمانه
• کلمبرگ سفید: ۱ عدد متوسط
• گوشت چرخکرده(گوساله یا گوسفند): ۳۰۰ گرم
• پیاز: ۲ عدد متوسط
• سبزی مخصوص کلمپلو (تره، ترخون، شوید، ریحان): ۲ پیمانه
• زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
• نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
• روغن: به مقدار لازم
• زعفران دمکرده: ۲ قاشق غذاخوری
• رب گوجهفرنگی (اختیاری): ۱ قاشق غذاخوری
مراحل تهیه:
1. آمادهسازی کلم:
1. کلمبرگ را به صورت رشتههای نازک خرد کنید.
2. در یک تابه مقداری روغن بریزید و کلمها را با کمی زردچوبه و نمک تفت دهید تا نرم و کمی طلایی شوند.
3. اگر از رب گوجهفرنگی استفاده میکنید، در این مرحله آن را به کلم اضافه کرده و کمی تفت دهید.
2. آمادهسازی گوشت قلقلی:
1. گوشت چرخکرده را با یک عدد پیاز رندهشده، نمک، فلفل و زردچوبه مخلوط کنید.
2. گوشت را به شکل قلقلیهای کوچک درآورده و در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند.
3. پخت برنج:
1. برنج را با آب و نمک بجوشانید و آبکش کنید (کمی برنج را زندهتر بردارید).
4. آمادهسازی سبزی:
1. سبزیهای شسته و خرد شده را به کلمهای تفت داده شده اضافه کنید و چند دقیقه دیگر تفت دهید.
5. دم کردن کلم پلو:
1. در قابلمه، کمی روغن بریزید و تهدیگ دلخواه (نان یا سیبزمینی) قرار دهید.
2. یک لایه برنج و یک لایه مخلوط کلم و سبزی را اضافه کنید. این کار را تکرار کنید تا مواد تمام شود.
3. در نهایت گوشتهای قلقلی را روی برنج قرار دهید.
4. زعفران دمکرده را روی مواد بریزید و در قابلمه را بگذارید.
5. کلم پلو را به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم کنید.
نکات:
• سبزیها باید به نسبت مساوی استفاده شوند تا طعم متعادلی داشته باشد.
• میتوانید از سیر خرد شده برای عطر بهتر استفاده کنید.
• اگر طعم ترش دوست دارید، میتوانید کمی آبغوره یا آبلیمو به کلم اضافه کنید.
نوش جان!
طبع سرد یا گرم مواد غذایی از دیدگاه طب سنتی به ویژگیهای ذاتی آنها در تأثیرگذاری بر بدن و مزاج انسان اشاره دارد. در طب سنتی ایران، گوشت گوساله طبع سرد و تر دارد. دلایل این مسئله عبارتند از:
1. رطوبت بالای گوشت گوساله: گوشت گوساله به دلیل داشتن رطوبت زیاد و ساختار لطیفتر نسبت به گوشت گاو، طبع سردتری دارد.
2. سن حیوان: هرچه حیوان جوانتر باشد، طبع گوشت آن سردتر است. گوساله جوان به دلیل لطافت و رطوبت بدنش، گوشتش طبع سردتری دارد.
3. هضم سنگینتر: از دیدگاه طب سنتی، مواد غذایی که هضم سنگینتری دارند یا باعث تولید خلط بلغم بیشتری در بدن میشوند، طبع سردتری خواهند داشت.
4. اثر بر بدن: مصرف گوشت گوساله ممکن است در برخی افراد باعث احساس سنگینی، خوابآلودگی یا کاهش انرژی شود که این علائم با طبع سرد مرتبط هستند.
توصیهها:
اگر طبع شما سرد است یا با مصرف گوشت گوساله دچار علائمی مانند ضعف یا نفخ میشوید، میتوانید آن را با ادویهها و مواد غذایی گرم مانند زنجبیل، فلفل، دارچین، یا آویشن ترکیب کنید تا اثر سردی آن تعدیل شود.
برای تهیه کباب کوبیده یا برگ با گوشت سفید ران برزیلی، باید چند نکته کلیدی را رعایت کنید. گوشت سفید ران برزیلی معمولاً خشکتر از گوشت گوسفندی یا گوساله است، بنابراین لازم است با افزودنیهایی آن را نرم و خوشطعم کنید. در اینجا دستور تهیه را آوردهام:
مواد لازم برای کباب کوبیده با گوشت سفید ران برزیلی:
• گوشت سفید ران برزیلی (چرخکرده): 500 گرم
• دنبه یا چربی گوسفندی (چرخکرده): 100 گرم (برای حفظ لطافت کباب)
• پیاز: 1 عدد بزرگ (رندهشده و آبگرفته)
• نمک: 1 قاشق چایخوری
• فلفل سیاه: نصف قاشق چایخوری
• زعفران دمکرده غلیظ: 2 قاشق غذاخوری (اختیاری، برای عطر و طعم)
• جوش شیرین: نوک قاشق چایخوری (برای جلوگیری از خشکی)
طرز تهیه:
1. چرخ کردن مواد: گوشت سفید ران برزیلی و دنبه را با هم دوباره چرخ کنید تا کاملاً یکدست شوند. این کار به چسبندگی بهتر کمک میکند.
2. اضافه کردن پیاز: پیاز رندهشده را در دست بفشارید تا آب اضافی آن کاملاً گرفته شود. سپس به گوشت اضافه کنید.
3. ادویهها: نمک، فلفل و زعفران را به مخلوط اضافه کنید. جوش شیرین را هم اضافه کرده و همه مواد را خوب ورز دهید. ورز دادن باید به قدری باشد که گوشت حالت چسبنده پیدا کند.
4. استراحت دادن: مواد را داخل ظرفی قرار داده، روی آن را بپوشانید و حداقل 1-2 ساعت در یخچال استراحت دهید.
5. سیخ گرفتن: دست را کمی خیس کرده و گوشت را روی سیخهای پهن فلزی به صورت یکنواخت پهن کنید. فشار دهید تا گوشت به سیخ بچسبد.
6. پخت: منقل زغالی را آماده کنید و سیخها را روی حرارت متوسط قرار دهید. کباب را به طور مداوم بچرخانید تا نسوزد و بهطور یکنواخت بپزد.
مواد لازم برای کباب برگ با گوشت سفید ران برزیلی:
• گوشت سفید ران برزیلی (به صورت ورقهای): 500 گرم
• پیاز: 2 عدد (رندهشده)
• روغن زیتون یا روغن مایع: 2 قاشق غذاخوری
• آبلیمو تازه: 2 قاشق غذاخوری
• زعفران دمکرده: 2 قاشق غذاخوری
• نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
طرز تهیه:
1. آمادهسازی گوشت: گوشت را به صورت ورقههای نازک و یکدست برش دهید (ضخامت حدود نیم سانتیمتر). میتوانید با بیفتککوب گوشت را کمی بکوبید.
2. مرینیت کردن: گوشت را در ترکیبی از پیاز رندهشده (آبگرفته)، روغن زیتون، آبلیمو، زعفران، نمک و فلفل به مدت 4-6 ساعت در یخچال بخوابانید.
3. سیخ زدن: گوشتها را به آرامی روی سیخ بکشید و کمی با دست پهن کنید.
4. پخت: سیخها را روی منقل زغالی با حرارت ملایم قرار دهید. بهطور مداوم سیخها را بچرخانید تا گوشت نرم و آبدار باقی بماند.
نکات مهم:
• اضافه کردن دنبه یا چربی برای کباب کوبیده با گوشت سفید بسیار ضروری است.
• در صورت نبود دنبه، میتوانید از کره آبشده در حین پخت برای چرب کردن گوشت استفاده کنید.
• مرینیت کردن گوشت برای کباب برگ به آبدار شدن آن کمک میکند.
• استفاده از زعفران و پیاز در هر دو نوع کباب عطر و طعم بینظیری میدهد.
نوش جان !