استرس در زمان ذبح می‌تواند تأثیرات منفی متعددی بر گوسفند و کیفیت گوشت آن داشته باشد. این تأثیرات را می‌توان در سه جنبه بررسی کرد:
1. تأثیر بر فیزیولوژی گوسفند
وقتی گوسفند در معرض استرس قرار می‌گیرد (مانند ترس، سر و صدای زیاد، حمل‌ونقل نامناسب یا مشاهده ذبح سایر حیوانات)، بدن آن شروع به ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین می‌کند. این هورمون‌ها باعث افزایش ضربان قلب، تنفس سریع‌تر و کاهش ذخایر گلیکوژن در عضلات می‌شوند که می‌تواند بر کیفیت گوشت تأثیر بگذارد.
2. تأثیر بر کیفیت گوشت
سفت شدن گوشت (DFD: Dark, Firm, Dry): استرس طولانی‌مدت قبل از ذبح باعث تخلیه گلیکوژن در عضلات شده و میزان اسیدلاکتیک را کاهش می‌دهد. این امر موجب افزایش pH گوشت، سفت شدن آن و کاهش آب‌داری می‌شود.
کاهش ماندگاری گوشت: pH بالاتر محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند و موجب فساد سریع‌تر گوشت می‌شود.
طعم و بوی نامطلوب: استرس می‌تواند باعث ترشح ترکیباتی در بدن شود که روی طعم و بوی گوشت تأثیر منفی دارند.
3. تأثیر بر اخلاق و بهداشت ذبح
ذبح حیوان در شرایط استرس‌زا نه‌تنها از نظر اخلاقی قابل‌قبول نیست، بلکه ممکن است موجب مشکلات بهداشتی نیز شود. گوسفندانی که تحت استرس شدید هستند، ممکن است در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر شوند و احتمال انتقال عوامل بیماری‌زا به گوشت افزایش یابد.
راهکارهایی برای کاهش استرس در زمان ذبح
حمل‌ونقل مناسب: پرهیز از جابجایی خشن و نگهداری حیوانات در محیط آرام.
عدم مشاهده ذبح سایر حیوانات: بهتر است حیوان قبل از ذبح سایرین را نبیند یا صدای آنها را نشنود.
استفاده از روش‌های انسانی و سریع: ذبح باید با کمترین درد و در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود تا حیوان کمتر اذیت شود.
رعایت استانداردهای اسلامی و علمی: روش‌های اسلامی ذبح که شامل ذکر نام خدا، بریدن سریع رگ‌های گردن و تخلیه خون است، به کاهش استرس کمک می‌کند و کیفیت گوشت را حفظ می‌کند.
در مجموع، کاهش استرس در زمان ذبح نه‌تنها کیفیت گوشت را بهبود می‌بخشد، بلکه باعث رعایت اصول اخلاقی و بهداشتی نیز می‌شود.