تخم شترمرغ یکی از بزرگ‌ترین تخم‌های پرندگان است و از نظر ارزش غذایی ویژگی‌های منحصر به‌فردی دارد. در ادامه به خواص تخم شترمرغ و نکات مهم درباره مصرف آن می‌پردازیم:

---
مشخصات تخم شترمرغ:
وزن: حدود ۱ تا ۲ کیلوگرم (معادل حدود ۲۰ عدد تخم‌مرغ مرغ)
رنگ: سفید مایل به کرم با پوسته‌ای بسیار ضخیم
طعم: شبیه به تخم‌مرغ مرغ، اما کمی لطیف‌تر و ملایم‌تر


---
خواص تغذیه‌ای تخم شترمرغ:
1. پروتئین بالا:
منبع غنی از پروتئین با کیفیت بالا است که برای رشد عضلات، ترمیم بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی مفید است.


2. چربی کمتر نسبت به تخم مرغ معمولی:
چربی اشباع در تخم شترمرغ نسبتاً پایین‌تر است و می‌تواند انتخاب بهتری برای کسانی باشد که نگران کلسترول هستند.


3. کلسترول کمتر:
بر اساس برخی مطالعات، کلسترول موجود در تخم شترمرغ کمتر از تخم‌مرغ مرغ است، اما همچنان باید در مصرف آن اعتدال رعایت شود.


4. سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی:
حاوی ویتامین‌های گروه B (به‌ویژه B12)، ویتامین D، آهن، فسفر، روی و سلنیوم.


5. فاقد کربوهیدرات:
برای رژیم‌های کم‌کربوهیدرات (مانند کتوژنیک) مناسب است.




---
فواید سلامت:
تقویت سیستم ایمنی بدن
بهبود سلامت مغز و اعصاب
کمک به ساخت و حفظ توده عضلانی
تقویت پوست و مو به‌علت وجود ویتامین‌ها و مواد معدنی
گزینه مناسب برای افرادی با حساسیت به تخم‌مرغ مرغ (البته با مشورت پزشک)


---
نکات مصرفی:
به دلیل اندازه بزرگ، معمولاً برای تهیه املت‌های خانوادگی یا مهمانی‌ها استفاده می‌شود.
پخت آن کمی زمان‌بر است (بیش از ۳۰ دقیقه برای پخت کامل).
برای باز کردن آن به ابزار محکم یا اره نیاز است، چون پوسته بسیار سختی دارد.


---
موارد احتیاط:
مانند دیگر تخم‌ها، امکان آلودگی به سالمونلا وجود دارد، بنابراین باید به‌خوبی پخته شود.
مصرف زیاد آن، مانند هر ماده غذایی دیگر، ممکن است باعث افزایش کالری دریافتی شود.

این دلمه خوش‌عطر و لذیذ با ترکیبی خاص از سبزیجات محلی، چاشنی‌های ترش و شیرین و سبک پخت سنتی تهیه می‌شود:
مواد لازم برای دلمه برگ مو همدانی (برای ۴ نفر):

مواد میانی:
برگ مو تازه یا شور: حدود ۵۰ عدد
برنج: ۱ پیمانه
لپه: ½ پیمانه
گوشت چرخ‌کرده: ۲۵۰ گرم
سبزی دلمه (تره، جعفری، شوید، نعناع، مرزه، ترخون): ۳۰۰ گرم
پیاز متوسط: ۲ عدد
رب گوجه‌فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
رب انار (ترش یا ملس): ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم

چاشنی مخصوص همدانی:
آب‌غوره یا سرکه: ½ پیمانه
شکر: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (بسته به ذائقه)
رب انار: ۱ قاشق غذاخوری
آب: ۱ پیمانه

طرز تهیه:
آماده‌سازی برنج و لپه:لپه را چند ساعت بخیسانید و بعد با کمی آب بپزید تا نیم‌پز شود. برنج را هم نیم‌پز کرده، آبکش کنید و کنار بگذارید.
تفت‌دادن مواد:پیاز را نگینی خرد کرده و در کمی روغن تفت دهید. گوشت چرخ‌کرده را اضافه کنید و با ادویه‌ها سرخ کنید. سپس رب گوجه و رب انار را اضافه کرده و کمی تفت دهید.
ترکیب مواد میانی:سبزی‌های دلمه را ریز خرد کرده و با برنج، لپه، مواد گوشتی و در صورت تمایل مقداری گردو یا کشمش مخلوط کنید.
آماده‌سازی برگ‌ها:اگر از برگ مو شور استفاده می‌کنید، چند دقیقه در آب جوش قرار دهید تا نمک اضافی‌اش گرفته شود. اگر برگ تازه است، آن را ۲ دقیقه در آب جوش بپزید تا نرم شود.
پیچیدن دلمه‌ها:کف قابلمه را با چند برگ مو بپوشانید. سپس دلمه‌ها را با دقت بپیچید و در قابلمه بچینید.

آماده‌سازی چاشنی:همه مواد چاشنی را با هم مخلوط کرده و روی دلمه‌ها بریزید تا کاملاً روی دلمه‌ها را بپوشاند. یک بشقاب روی دلمه‌ها بگذارید تا باز نشوند.

پخت:قابلمه را ابتدا روی حرارت بالا بگذارید تا جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید و حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت اجازه دهید دلمه‌ها با حرارت ملایم بپزند و طعم چاشنی را به خود بگیرند.

نکات مهم:
در همدان معمولاً از رب انار ترش استفاده می‌شود که طعم خاصی به دلمه می‌دهد.
برخی خانواده‌ها از آلو بخارا، زرشک یا گردو در مواد میانی استفاده می‌کنند.
طعم این دلمه باید ملس و کمی ترش باشد، ولی می‌توانید با میزان شکر و رب، آن را مطابق ذائقه تنظیم کنید.