تاریخچه کوفته کباب مرغ

کوفته‌ها یکی از قدیمی‌ترین غذاهای دنیا هستند. در ایران، خاورمیانه، و آسیای میانه انواع مختلف کوفته وجود داشته که معمولاً با گوشت قرمز تهیه می‌شده. اما با گذر زمان و تغییر ذائقه‌ها، از گوشت مرغ به عنوان جایگزینی سالم‌تر، سبک‌تر و اقتصادی‌تر برای درست کردن انواع کوفته استفاده کردند.
کوفته کباب مرغ یکی از نسخه‌های مدرن‌تر کوفته است که هم در خانه‌های ایرانی، هم در غذاهای مدیترانه‌ای و ترکیه‌ای محبوب شده. این غذا به خاطر سبک بودن، پخت سریع و طعم لطیفش بین خانواده‌ها خیلی پرطرفدار شده.

طرز تهیه کوفته کباب مرغ

مواد لازم:

    •    سینه مرغ چرخ‌شده: ۵۰۰ گرم
    •    پیاز متوسط: ۱ عدد (رنده و آب گرفته)
    •    سیر: ۲ حبه (رنده شده)
    •    جعفری تازه خرد شده: ۲-۳ قاشق غذاخوری
    •    آرد نخودچی یا آرد سوخاری: ۲-۳ قاشق غذاخوری (در صورت نیاز)
    •    تخم مرغ: ۱ عدد (اختیاری، برای انسجام بهتر)
    •    نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، پودر پاپریکا: به میزان لازم
    •    ادویه کباب یا ادویه مرغ: به دلخواه
    •    روغن مایع یا کره: برای سرخ کردن

دستور پخت:

    1.    

پیاز رنده‌شده را آب بگیرید تا کوفته‌ها شل نشوند.
    2.    

مرغ چرخ شده، پیاز، سیر، جعفری، ادویه‌ها، نمک و فلفل را در یک کاسه بزرگ مخلوط کنید.
    3.    

اگر مواد شل بود، کمی آرد نخودچی یا آرد سوخاری اضافه کنید تا انسجام پیدا کند.
    4.    

مایه را خوب ورز دهید (حدود ۷-۱۰ دقیقه) تا حالت چسبنده بگیرد.
    5.    

کاسه را با سلفون بپوشانید و حداقل نیم ساعت در یخچال استراحت بدهید.
    6.    

دستتان را چرب کنید و مایه را به شکل کوفته‌های بیضی یا گرد درآورید.
    7.    

در تابه‌ای با کمی روغن داغ، کوفته‌ها را سرخ کنید تا طلایی و مغزپخت شوند. یا می‌توانید آن‌ها را روی گریل یا در فر ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد بپزید (حدود ۲۰-۲۵ دقیقه).
    8.    

همراه با نان تازه، سبزی خوردن یا سالاد سرو کنید.

نکات مهم برای یک کوفته کباب مرغ بی‌نقص:

    •    آب پیاز را بگیرید: آب پیاز زیاد باعث وا رفتن کوفته می‌شود.
    •    ورز دادن کافی: خوب ورز دادن باعث انسجام کوفته می‌شود.
    •    استراحت در یخچال: مایه کوفته باید استراحت کند تا مواد خودش را بگیرد.
    •    دما: تابه یا فر باید قبل از پخت کاملاً داغ باشد.
    •    چرب کردن دست: برای جلوگیری از چسبیدن مایه به دست، دستتان را چرب یا کمی مرطوب کنید.
    •    پخت یکنواخت: کوفته‌ها را زیاد بزرگ نگیرید که مغزشان خام بماند؛ اندازه متوسط بهترین است.

نوش جان!

مدت زمان نگهداری گوشت،مرغ وماهی در فریزر بسته به نوع و شرایط بسته بندی متفاوته اما به طور کلی:

1. گوشت قرمز (گاو، گوسفند، گوساله)

گوشت خام:

    •    اگر به‌صورت تکه‌تکه یا چرخ‌کرده باشه:
    •    چرخ‌کرده: حدود ۳ تا ۴ ماه در فریزر دوام داره.
    •    تکه‌های بزرگ‌تر (مثل استیک، راسته، ران و…): حدود ۶ تا ۱۲ ماه.دردمای -۱۸ درجه سانتیگراد یا کمتر
    •    دلیل اینکه گوشت چرخ‌کرده کمتر عمر می‌کنه، اینه که سطح تماس بیشتری با هوا داره و سریع‌تر کیفیتش پایین میاد.

گوشت پخته:

    •    بین ۲ تا ۳ ماه قابل نگهداریه.
    •    بعد از این مدت، فاسد نمیشه ولی طعم و بافتش ممکنه افت کنه.

2. مرغ و بوقلمون
 

خام:

    •    مرغ کامل یا بوقلمون کامل: تا ۱۲ ماه.
    •    تکه‌تکه (مثلاً ران، سینه، بال): بین ۶ تا ۹ ماه.
 

پخته‌شده:

    •    بهترین حالت مصرف تا ۴ ماهه.
    •    اگه مرغ یا بوقلمون رو با ادویه یا سس خاص پختی، ممکنه زودتر کیفیتش پایین بیاد.

3. ماهی و غذاهای دریایی

ماهی‌ها رو به دو دسته تقسیم می‌کنیم:
 

ماهی‌های چرب:

مثل: سالمون، تُن، ساردین
    •    به‌خاطر چربی بالا، این نوع ماهی‌ها زودتر فاسد می‌شن و بهتره تا ۲-۳ ماه مصرف بشن.
 

ماهی‌های کم‌چرب:

مثل: تیلاپیا، کاد، هیحداک
    •    موندگاری بیشتر دارن، تا ۶ ماه در فریزر قابل نگهداری‌ان.
 

میگو، صدف و سایر غذاهای دریایی:

    •    خام: حدود ۳ تا ۶ ماه
    •    پخته‌شده: حدود ۱ تا ۲ ماه

نکات مهم برای نگهداری بهتر:

    1.    بسته‌بندی خلأ یا فویل و کیسه فریزر ضخیم کمک می‌کنه هوا وارد نشه و از یخ‌زدگی سطحی (freezer burn) جلوگیری بشه.
    2.    هرگز غذا رو بعد از یخ‌زدایی دوباره فریز نکن، چون کیفیتش به‌شدت افت می‌کنه و احتمال آلودگی بالا می‌ره.
    3.    برچسب تاریخ روی بسته‌بندی فراموش نشه.
    4.    دمای استاندارد فریزر: همیشه باید -۱۸ درجه سانتی‌گراد یا کمتر باشه.

کویسادیلا (Quesadilla) مرغ مکزیکی یه غذای خوشمزه، سریع و سبک از آشپزی مکزیکی‌ـه که پایه‌ش نان ترتیلا، مرغ، پنیر و سبزیجاته. در ادامه، طرز تهیه‌ش رو به سبک خونگی و آسون برات آوردم:

مواد لازم برای ۲ نفر:

    •    سینه مرغ: ۱ عدد (خرد شده به صورت نوار یا مکعبی)
    •    نان ترتیلا: ۴ عدد (نان لواش نازک هم می‌تونه جایگزین بشه)
    •    فلفل دلمه‌ای رنگی: ۱ عدد (خرد شده)
    •    پیاز: ۱ عدد کوچک (خرد شده)
    •    پنیر موزارلا یا چدار رنده‌شده: ۱ تا ۱.۵ پیمانه
    •    ذرت پخته (اختیاری): نصف پیمانه
    •    ادویه تاکو یا ترکیب: پاپریکا، زیره، فلفل سیاه، نمک، پودر سیر: به میزان لازم
    •    روغن زیتون یا کره: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
    •    گشنیز تازه یا جعفری (برای تزئین): مقداری
    •    آبلیمو یا لیموترش تازه: کمی

طرز تهیه:

    1.    مرغ را مزه‌دار کن:
تکه‌های مرغ را با ادویه‌ها، کمی روغن و آبلیمو مخلوط کن و بگذار ۱۵–۲۰ دقیقه بمونه (اگه وقت داری بیشتر بمونه، طعم بهتری می‌گیره).

    2.    مواد رو تفت بده:
در یک تابه روغن بریز، پیاز و فلفل دلمه‌ای رو کمی تفت بده، بعد مرغ رو اضافه کن و تا وقتی کاملاً پخته و طلایی بشه، ادامه بده. ذرت رو هم آخر کار اضافه کن.

    3.    کویسادیلا رو سر هم کن:
یه نان ترتیلا رو بذار روی تابه خشک یا کمی چرب، نصف سطحش رو با پنیر، بعد مخلوط مرغ، بعد دوباره کمی پنیر پر کن و نیمه‌ی خالی نان رو روی اون تا کن (نیم‌دایره بشه).

    4.    سرخ کردن:
نان رو از دو طرف تا طلایی و ترد بشه سرخ کن. می‌تونی از کره یا روغن کم برای تردتر شدن استفاده کنی.

    5.    برش و سرو:
بعد از آماده شدن، کویسادیلا رو مثل پیتزا برش بزن و با سس سالسا، سس آووکادو (گوآکاموله)، یا خامه ترش سرو کن.

نکات:
    •    اگه دستگاه گریل یا ساندویچ‌ساز داری، می‌تونی اونجا هم درستش کنی.
    •    می‌تونی مواد داخل کویسادیلا رو به سلیقه خودت تغییر بدی: مثل اضافه کردن لوبیا سیاه، قارچ، زیتون یا فلفل تند.
    •    نسخه گیاهی‌ش هم هست با فقط سبزیجات و پنیر.

نوش جان!

باقالی پلو با ماهی یکی از غذاهای معروف و محبوب در استان همدان است. در اینجا طرز تهیه این غذای خوشمزه را برای شما آورده‌ام:
مواد لازم:
برنج: ۲ پیمانه
باقالی تازه (یا خشک شده و خیسانده): ۲۵۰ گرم
ماهی (سایر انواع ماهی‌ها نیز قابل استفاده است، مانند ماهی قزل‌آلا یا سفید): ۴۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ
زعفران دم کرده: ۲ قاشق غذاخوری
روغن: به میزان لازم
کره: ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به مقدار لازم
سبزی پلو (تره، جعفری، شوید): به مقدار لازم

طرز تهیه:
1. آماده‌سازی برنج: برنج را شسته و در آب نمک بگذارید برای ۳۰ دقیقه تا یک ساعت خیس بخورد. سپس در آب جوش قرار دهید و بگذارید تا کمی نرم شود، بعد از آن آبکش کنید.

2. پخت باقالی: باقالی‌ها را در آب جوش بریزید و اجازه دهید برای ۱۰ دقیقه بجوشند تا نرم شوند. سپس آبکش کنید.

3. پخت ماهی: ماهی‌ها را پس از شستن با نمک، فلفل و زردچوبه مزه‌دار کنید. در یک ماهیتابه با مقداری روغن، ماهی‌ها را سرخ کنید تا هر دو طرف آن‌ها طلایی شود.

4. تهیه سبزی پلو: سبزی پلو را خرد کرده و در یک ماهیتابه با مقداری کره تفت دهید تا کمی نرم شود.

5. تهیه پلو: در یک قابلمه، ابتدا مقداری روغن و کره بریزید و پس از آن برنج را در قابلمه ریخته و لایه به لایه باقالی و سبزی را به برنج اضافه کنید. در نهایت زعفران دم کرده را روی برنج بریزید و در قابلمه را ببندید. بگذارید با حرارت کم برنج دم بکشد.

6. سرو کردن: پلو را در بشقاب کشیده و ماهی سرخ شده را روی آن قرار دهید. غذا آماده است!


این غذا معمولاً با سالاد شیرازی یا ماست سرو می‌شود و طعمی بی‌نظیر دارد.

در دنیای امروز که سبک زندگی سالم و رژیم‌های غذایی متنوع در اولویت قرار گرفته‌اند، پروتئین سویا به عنوان جایگزینی گیاهی برای پروتئین‌های حیوانی مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. اما آیا مصرف سویا واقعاً یک فرصت طلایی برای سلامتی محسوب می‌شود یا می‌تواند تهدیداتی نیز در پی داشته باشد؟

پروتئین سویا چیست؟
پروتئین سویا از دانه‌های سویا استخراج می‌شود و یکی از معدود منابع گیاهی است که تمامی اسیدهای آمینه ضروری بدن را داراست. این ویژگی باعث شده تا سویا به عنوان منبع پروتئینی کامل، به‌ویژه در میان گیاه‌خواران و افراد با رژیم‌های خاص، محبوب شود.

فرصت‌ها و فواید پروتئین سویا
1. کاهش کلسترول بد (LDL): مطالعات نشان می‌دهند که مصرف منظم سویا می‌تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کرده و خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.

2. کمک به کاهش وزن: سویا با دارا بودن پروتئین بالا و فیبر، حس سیری را افزایش داده و به کنترل وزن کمک می‌کند.

3. پیشگیری از پوکی استخوان: ایزوفلاون‌های موجود در سویا می‌توانند به حفظ تراکم استخوانی، به‌ویژه در زنان یائسه، کمک کنند.

4. جایگزین سالم برای گوشت: در رژیم‌های گیاهی، سویا جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز پرچرب است و می‌تواند نیاز بدن به پروتئین را بدون دریافت چربی‌های اشباع تأمین کند.


تهدیدهای احتمالی سویا برای سلامتی
1. اثرات هورمونی: ایزوفلاون‌های موجود در سویا، ساختاری شبیه به استروژن دارند و برخی پژوهش‌ها نگرانی‌هایی را درباره اثرات آن‌ها بر هورمون‌های جنسی، به‌ویژه در مردان و کودکان، مطرح کرده‌اند.

2. آلرژی به سویا: برخی افراد به سویا حساسیت دارند که می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک شدید شود.

3. اثر بر عملکرد تیروئید: در افرادی با مشکلات تیروئیدی، مصرف زیاد سویا ممکن است جذب ید را کاهش داده و بر عملکرد غده تیروئید تأثیر بگذارد.

4. تأثیر در سرطان‌های وابسته به هورمون: مطالعات در این زمینه متناقض‌اند؛ برخی تحقیقات از تأثیر مثبت ایزوفلاون‌ها در کاهش خطر سرطان سینه خبر می‌دهند، در حالی که برخی دیگر هشدارهایی را درباره مصرف زیاد آن مطرح کرده‌اند.


نتیجه‌گیری
پروتئین سویا همان‌قدر که می‌تواند فرصت ارزشمندی برای تغذیه سالم و پایدار باشد، در صورت مصرف بی‌رویه یا بدون آگاهی، می‌تواند چالش‌هایی نیز برای سلامتی ایجاد کند. بهترین راه، رعایت تعادل، مشورت با پزشک در صورت داشتن بیماری‌های خاص، و توجه به نیازهای تغذیه‌ای فردی است.

برای تقویت حافظه، گوشتی که سرشار از امگا-۳، آهن، روی (زینک)، و ویتامین B12 باشه بیشترین تأثیر رو داره. بر این اساس، بهترین گزینه‌ها:
1. ماهی (به‌ویژه ماهی‌های چرب مثل سالمون، قزل‌آلا، و تُن)
منبع عالی امگا ۳
افزایش تمرکز، حافظه و عملکرد مغز

2. گوشت شترمرغ
چربی کم، پروتئین بالا، ویتامین B12 زیاد
برای مغز و سیستم عصبی مفیده

3. گوشت گوسفند (به‌ویژه جگر)
سرشار از آهن و B12
به بهبود خون‌رسانی مغز کمک می‌کنه

4. دل و جگر گاو یا گوسفند
منابع غنی آهن و روی، که برای حافظه و تمرکز حیاتی‌ان

چند نکته مکمل:
همراهی این گوشت‌ها با مواد غذایی مثل گردو، بادام، زرشک، زعفران و دارچین تأثیر تقویتی‌شون رو بیشتر می‌کنه.
زیاده‌روی در مصرف گوشت قرمز ممکنه باعث التهاب بشه، پس تعادل مهمه.

بوی زُخم تخم‌مرغ معمولاً به دلایل زیر ایجاد می‌شود:
1. گوگرد موجود در سفیده: تخم‌مرغ سرشار از پروتئین‌هایی مثل آلبومین است که حاوی گوگرد هستند. وقتی تخم‌مرغ پخته می‌شود (به‌خصوص اگر زیاد جوشانده شود)، ترکیبات گوگردی آزاد می‌شوند و باعث بوی زُخم می‌شوند.

2. نگهداری طولانی یا نادرست: اگر تخم‌مرغ کهنه باشد یا در دمای نامناسب نگهداری شده باشد، ترکیباتی مثل سولفید هیدروژن در آن بیشتر تولید می‌شود که بوی بسیار تندی دارد.

3. تغذیه مرغ: اگر مرغ‌هایی که تخم گذاشتند، تغذیه‌ای با مواد حاوی گوگرد یا ماهی داشته باشند، تخم‌مرغ‌ها ممکن است بوی خاص و زُخمی پیدا کنند.

4. نیم‌پز بودن: گاهی هم وقتی تخم‌مرغ کاملاً نپخته باشه (مخصوصاً در املت یا نیمرو)، ترکیبات گوگردی بیشتر به مشام می‌رسن.

اصطلاح "زرد کهربایی" وقتی برای گوشت مرغ استفاده می‌شه، معمولاً به رنگ چربی یا پوست مرغ اشاره داره، نه خود گوشت. این رنگ ممکنه به چند دلیل ظاهر بشه:
دلایل رنگ زرد کهربایی در مرغ:
1. نوع تغذیه مرغ:مرغ‌هایی که از ذرت، گلوتن ذرت، یونجه، یا گیاهان زردرنگ تغذیه می‌کنن، چربی و پوستشون زرد کهربایی می‌شه.

2. مرغ‌های بومی یا محلی:این نوع مرغ‌ها به دلیل رژیم غذایی طبیعی‌تر، اغلب رنگ زردتری در چربی و پوست دارن نسبت به مرغ‌های پرورشی صنعتی.

3. وجود رنگ‌دانه‌های طبیعی (مثل گزانتوفیل):این رنگ‌دانه‌ها در خوراک مرغ وجود دارن و در پوست و چربی تجمع پیدا می‌کنن، بدون اینکه ضرری داشته باشن.

4. سن مرغ:مرغ‌های مسن‌تر ممکنه چربی زردتری داشته باشن نسبت به مرغ‌های جوان.



---
آیا خطرناک است؟
نه، رنگ زرد کهربایی نشانه فساد یا مشکل نیست؛ بلکه معمولاً نشونه طبیعی بودن رژیم غذایی یا نژاد خاص مرغه. فقط باید مطمئن بود که بوی غیرعادی یا علائم فساد نداشته باشه.

نگ قرمز گوشت به دلیل وجود میوگلوبین (Myoglobin) است؛ پروتئینی که در سلول‌های ماهیچه‌ای وجود دارد و نقش ذخیره و حمل اکسیژن را دارد.
وقتی گوشت تازه است و با اکسیژن در تماس قرار می‌گیرد، میوگلوبین به شکلی درمی‌آید که رنگ قرمز روشن یا گیلاسی ایجاد می‌کند. چند نکته در مورد این رنگ:
گوشت گاو و گوسفند چون میوگلوبین بیشتری دارند، قرمزتر هستند.
گوشت مرغ یا ماهی رنگ روشن‌تری دارند چون میوگلوبین کمتر دارند.
وقتی گوشت پخته می‌شود، رنگش به خاکستری-قهوه‌ای تغییر می‌کند چون ساختار میوگلوبین تغییر می‌کنه.
اگر گوشت مدت زیادی در فریزر یا یخچال بماند، ممکنه رنگ آن تیره‌تر یا قهوه‌ای شود، اما لزوماً خراب نشده.

مواد لازم برای ۴ تا ۶ نفر:
برنج: ۶ لیوان
گوشت گوسفندی (با استخوان): ۷۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد متوسط
رب گوجه‌فرنگی: ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
گوجه‌فرنگی تازه (اختیاری): ۲ عدد رنده‌شده
آب جوش: حدود ۴ لیوان
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، ادویه پلویی: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
طرز تهیه چکدرمه:
آماده‌سازی برنج:برنج را شسته و چند ساعت در آب و نمک بخیسانید.
تفت دادن پیاز و گوشت:پیاز را نگینی خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود. گوشت را اضافه کنید و تفت دهید تا رنگش تغییر کند.
افزودن رب و ادویه‌ها:رب گوجه‌فرنگی و گوجه‌فرنگی رنده‌شده (در صورت استفاده) را اضافه کرده و خوب تفت دهید. سپس ادویه‌ها را اضافه کنید.
پخت گوشت:آب جوش را به قابلمه اضافه کرده و اجازه دهید گوشت با حرارت ملایم بپزد تا نرم شود.
افزودن برنج:برنج خیسانده‌شده را به گوشت اضافه کنید. اگر لازم بود، کمی آب جوش اضافه کنید تا روی برنج را بپوشاند. بگذارید آب به جوش آید، سپس درب قابلمه را گذاشته و حرارت را کم کنید تا برنج دم بکشد.
دم کشیدن:پس از تبخیر آب، حرارت را بسیار کم کنید و اجازه دهید چکدرمه حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دم بکشد.

قلیه میگو یکی از غذاهای خوشمزه و سنتی جنوبی ایران، به‌خصوص خوزستان و بوشهره. ترکیبی از طعم ترش، تند و عطر سبزی‌های معطر که با میگو پخته می‌شه. در ادامه طرز تهیه‌اش رو برات می‌نویسم:
مواد لازم:
میگو پاک‌شده: ۵۰۰ گرم
گشنیز تازه: ۲۰۰ گرم
شنبلیله تازه (یا خشک): ۵۰ گرم (با احتیاط چون تلخ می‌شه)
سیر: ۵-۶ حبه
پیاز: ۱ عدد متوسط
تمر هندی: ۱ بسته کوچک (حدود ۱۰۰ گرم)
زردچوبه، فلفل قرمز، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم

طرز تهیه:
1. آماده‌سازی تمر هندی: تمر هندی رو با یک لیوان آب ولرم مخلوط کن و چند دقیقه بذار بمونه، بعد از صافی رد کن تا هسته‌ها و پوستش جدا شه. فقط آب تمر رو نگه دار.

2. سرخ کردن پیاز و سیر: پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. سیر له‌شده یا ریزخرد‌شده رو اضافه کن و کمی تفت بده.

3. افزودن ادویه: زردچوبه، فلفل قرمز و نمک رو به سیر و پیاز اضافه کن.

4. اضافه کردن سبزی: گشنیز و شنبلیله‌ خردشده رو اضافه کن و خوب تفت بده تا آبش کشیده شه و سرخ شه.

5. افزودن میگو: میگو رو به مواد اضافه کن و ۲-۳ دقیقه تفت بده (زیاد نپزه چون سفت می‌شه).

6. افزودن تمر هندی: آب تمر صاف‌شده رو اضافه کن و اجازه بده خورش با شعله ملایم حدود ۲۰-۳۰ دقیقه جا بیفته.


نکته:
می‌تونی کمی رب گوجه هم اضافه کنی، ولی در نسخه اصیل جنوبی، بیشتر تمر و سبزی طعم‌دهنده‌ هستن.
با برنج ایرانی سرو می‌شه، عالیه!

قلیه‌ماهی بندرعباسی یکی از اصیل‌ترین و پرطرفدارترین غذاهای جنوبی ایرانه که با طعمی ترش، تند و بسیار معطر دل خیلیا رو برده! این غذا در بندرعباس، بوشهر، خوزستان و قشم با کمی تفاوت درست میشه، ولی پایه‌ش یکیه: ماهی + سبزی معطر + تمرهندی + سیر و پیاز + ادویه جنوب.

---
مواد لازم برای قلیه‌ماهی بندرعباسی (۴ نفر):
ماهی بدون تیغ (مثل هامور، سنگسر، شوریده یا شیر): ۵۰۰ گرم
تمرهندی: ۱ بسته کوچک (۱/۲ لیوان خمیر رقیق‌شده)
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۵–۶ حبه
سبزی: گشنیز تازه ۲۵۰ گرم + شنبلیله خشک یا تازه کمی (حدود ۲ قاشق غذاخوری)
رب گوجه‌فرنگی (دل‌خواه): ۱ قاشق غذاخوری
فلفل قرمز، زردچوبه، نمک، فلفل سیاه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم


---
طرز تهیه:
۱. آماده‌سازی ماهی:
ماهی رو به قطعات متوسط خرد کن، با زردچوبه و کمی نمک مزه‌دار کن. می‌تونی کمی هم سرخش کنی یا فقط خام استفاده کنی (بستگی به سلیقه داره).

۲. پیاز و سیر:
پیاز رو نگینی کن و خوب سرخ کن تا طلایی شه.
سیر له‌شده رو اضافه کن و کمی تفت بده تا عطرش بلند شه.

۳. سبزی:
گشنیز و شنبلیله رو ریز خرد کن. جداگانه با کمی روغن تفت بده تا سبز تیره و معطر بشه. بعد به مخلوط پیاز و سیر اضافه کن.

۴. تمرهندی:
تمرهندی رو تو ۱ لیوان آب گرم خیس کن، صافش کن و آبش رو اضافه کن. اگه دوست داشتی رب هم بریز تا رنگ و غلظت بیشتری بگیره.

۵. پخت خورش:
مخلوط سبزی و تمرهندی رو با ادویه‌ها بذار روی حرارت تا خوب جا بیفته (حدود ۲۰ دقیقه).
بعد تکه‌های ماهی رو با احتیاط اضافه کن.
حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بذار با حرارت ملایم بجوشه تا ماهی مغزپخت شه و خورش لعاب‌دار بشه.


---
نکات طلایی:
شنبلیله زیاد نریز چون تلخ می‌کنه.
قلیه باید تند و ترش باشه، اگه دوست نداری تندش کنی، فلفل قرمز رو کم کن.
بهترین سبزی برای قلیه، گشنیز فراوان و کمی شنبلیله‌ست.
بعضیا یه قاشق ادویه مخصوص قلیه یا کاری اضافه می‌کنن برای طعم جنوبی‌تر.


---
قلیه‌ماهی با برنج ساده یا زعفرونی + ترشی بندری و سبزی خوردن، یه تجربه ناب جنوبی می‌سازه.

هواری ماهی و هواری میگو دو تا از غذاهای محبوب و اصیل جنوبی هستن، مخصوصاً در بندرعباس، قشم، میناب و بوشهر. در واقع، "هواری" به نوعی پلو مخلوط با ماهی یا میگو و ادویه‌های تند جنوبی گفته میشه. غذایی آسون، خوشمزه، پرادویه و کاملاً محلی!

---
۱. هواری ماهی بندرعباسی
مواد لازم:
برنج: ۲ پیمانه
ماهی (ترجیحاً بدون تیغ مثل هامور، حلوا سفید، شیر یا سِلِک): ۳۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۳ حبه
رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
ادویه: زردچوبه، فلفل سیاه، دارچین، پودر لیمو عمانی، ادویه ماهی، کمی هل
روغن: به مقدار لازم
زعفران دم‌کرده یا زردچوبه بیشتر (برای رنگ و عطر)
گاهی: گوجه‌فرنگی رنده‌شده، سیب‌زمینی نگینی یا کشمش

طرز تهیه:
1. ماهی رو با کمی نمک، زردچوبه و سیر بخارپز یا تفت بده و بعد تکه‌تکه کن.

2. پیاز رو نگینی خرد کن و سرخ کن تا طلایی شه. سیر رو هم اضافه کن.

3. رب گوجه‌فرنگی و ادویه‌ها رو اضافه کن و خوب تفت بده تا خوش‌عطر شه.

4. ماهی رو با مواد مخلوط کن.

5. برنج رو که از قبل خیساندی، بجوشون و آبکش کن.

6. ته‌دیگ بذار و لایه‌لایه برنج و مواد ماهی بریز. بذار با حرارت ملایم دم بکشه (حدود ۴۵ دقیقه).

7. با زعفرون یا پیازداغ تزئین کن.



---
۲. هواری میگو
مواد لازم:
برنج: ۲ پیمانه
میگو پاک‌شده: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۲–۳ حبه
رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران یا زردچوبه زیاد
ادویه جنوبی (فلفل قرمز، پودر لیمو، کاری، دارچین)
روغن یا کره: به مقدار لازم

طرز تهیه:
1. میگو رو با زردچوبه و سیر کمی تفت بده تا بوی خامیش بره (زیاد نپز چون سفت میشه).

2. پیاز رو جداگانه سرخ کن، رب و ادویه‌جات رو اضافه کن.

3. میگو رو به پیاز اضافه کن و باهاش مخلوط کن.

4. برنج رو بجوشون و آبکش کن.

5. مثل هواری ماهی، دم بذار و در آخر با زعفران و پیازداغ تزئین کن.



---
نکات هواری اصل بندری:
تند بودنش طبیعیه! جنوبی‌ها فلفل قرمز و کاری زیاد می‌زنن.
تو بعضی مناطق بهش کشمش یا لپه هم اضافه می‌کنن.
بهترین ماهی برای هواری، ماهی‌های بدون استخوانه.
معمولاً با ترشی انبه، سالاد شیرازی یا ماست محلی سرو میشه.

سوراغ (یا به لهجه محلی: سورَخ) یکی دیگه از چاشنی‌های تخمیری و سنتی جنوب کشور، به‌ویژه بندرعباس و اطرافشه. مثل مهیاوه، از ماهی تخمیرشده درست می‌شه، ولی سوراغ غلظت بیشتر، طعم تندتر و بوی قوی‌تری داره. یه جور سس یا چاشنی مقوی و انرژی‌زاست که معمولاً با نون، خرما یا تخم‌مرغ مصرف میشه.

---
تفاوت سوراغ با مهیاوه چیه؟

---
مواد اولیه سوراغ سنتی:
ماهی ریز خشک (مثل ساردین، موتو یا شُور)
نمک فراوان (برای تخمیر و نگهداری)
ادویه‌هایی مثل:
رازیانه
خردل
سیاه‌دانه
فلفل سیاه
زیره

گاهی سیر یا تمرهندی برای عطر و طعم بیشتر


---
روش سنتی تهیه سوراغ:
1. ماهی‌ها رو خشک می‌کنن و پودر می‌کنن یا می‌کوبن.

2. با ادویه و نمک زیاد مخلوط می‌کنن.

3. داخل ظروف سفالی یا شیشه‌ای می‌ریزن و در هوای گرم جنوب (چند هفته تا چند ماه) می‌ذارن تا تخمیر شه.

4. نتیجه نهایی یه سس غلیظ قهوه‌ای تیره با بوی خاصه.



---
نحوه مصرف سوراغ:
با نان محلی داغ (مثل تموشی یا رُختی)
بعضی‌ها داخل غذاهای محلی کم‌کم اضافه می‌کنن (برای عطر و طعم)
کنار خرما، یا همراه پیاز، تخم‌مرغ و سبزی خوردن
با نون سرخ‌شده در تابه (نان سوراغی، خیلی پرطرفدار!)


---
نکته مهم:
سوراغ به خاطر بوی تند و تخمیرش ممکنه برای بعضیا سنگین باشه، ولی برای طرفداراش یه طعم ناب و اعتیادآوره!

نظورت از "مهراوه" احتمالا همون "مهیاوه" (یا به لهجه محلی: مِهوه) هست؛ اگه منظورت چیز دیگه‌ایه، لطفاً بگو تا درست راهنمایی‌ت کنم.
اما اگه منظور مهیاوه باشه، این یکی از معروف‌ترین چاشنی‌ها یا سس‌های سنتی بندرعباس و جنوب ایرانه. طعم تند، شور و خاصی داره و معمولاً با نون محلی (مثل تموشی یا نان رُختی) خورده میشه.

---
مهیاوه چیه؟
مهیاوه یه سس تیره‌رنگ و مایع نسبتاً رقیق و معطره که از ماهی تخمیر شده، ادویه‌های جنوبی (زیره، سیاه‌دانه، رازیانه، خردل، فلفل سیاه و...) و نمک زیاد درست می‌شه.

---
مواد اصلی:
ماهی ریز (مثل ساردین یا موتو)
نمک زیاد (برای تخمیر و نگهداری)
رازیانه، خردل، سیاه‌دانه، فلفل سیاه، زیره
گاهی هم کمی تمرهندی یا سیر برای طعم‌دهی


---
روش سنتی تهیه مهیاوه:
1. ماهی‌های ریز رو خشک می‌کنن یا آسیاب می‌کنن.

2. با مقدار زیادی نمک مخلوط و توی ظرف‌های سفالی یا شیشه‌ای می‌ذارن.

3. ادویه‌ها رو بهش اضافه می‌کنن.

4. مخلوط باید چند هفته تا چند ماه در دمای گرم بمونه تا تخمیر شه.

5. بعد از تخمیر، صافش می‌کنن و مایع مهیاوه رو نگه‌ می‌دارن.



---
نحوه مصرف مهیاوه:
روی نون محلی می‌ریزن (مخصوصاً تموشی یا نان گرد)، گاهی با تخم‌مرغ، خرما یا پنیر هم می‌خورن.
بعضیا باهاش نون رو داخل تاوه سرخ می‌کنن یا باهاش نون مهیاوه‌ای می‌سازن (خیلی ترد و خوش‌عطر می‌شه).

قیمه‌ریزه نخودی (که در بعضی مناطق کرمان بهش "ریزه‌کوفته نخودی" هم می‌گن) یکی از غذاهای سنتی، ساده و بسیار خوشمزه‌ی کرمانی هست. این غذا از ترکیب نخود، گوشت، پیاز و ادویه تهیه می‌شه و کوفته‌های کوچیکی داخل یک سس خوش‌طعم گوجه‌دار پخته می‌شن. غذایی ارزون، مغذی و خاطره‌انگیز برای خیلی از خانواده‌های کرمانی!

---
مواد لازم برای ۴ نفر:
مواد کوفته‌ها (قیمه‌ریزه‌ها):
نخود خام: ۱ پیمانه (از شب قبل خیس‌کرده)
گوشت چرخ‌کرده: ۲۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد متوسط
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
کمی آرد نخودچی (در صورت نیاز برای انسجام)

مواد سس:
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجه‌فرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
گوجه‌فرنگی تازه: ۲ عدد (رنده‌شده، اختیاری)
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۲ لیوان


---
طرز تهیه:
1. نخودها رو بپز یا خام چرخ کن (در نسخه اصیل، نخود خام چرخ‌شده استفاده می‌شه). با پیاز و گوشت چرخ‌کرده مخلوط کن. نمک، فلفل و زردچوبه بزن. مواد رو خوب ورز بده تا منسجم بشن. اگه شل بود، کمی آرد نخودچی بریز.

2. از مواد قلقلی‌های کوچیک (به اندازه فندق) درست کن و توی یخچال بذار ۳۰ دقیقه استراحت کنه تا وا نره.

3. برای سس: پیاز رو خرد و سرخ کن. زردچوبه و رب گوجه‌فرنگی رو اضافه کن و خوب تفت بده. گوجه رنده‌شده هم بریز و بعد آب اضافه کن، بذار جوش بیاد.

4. حالا کوفته‌ها رو آروم آروم بنداز داخل سس در حال جوش. حرارت رو کم کن و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه بذار بپزن و سس غلیظ شه.



---
نکات:
اگه خواستی نسخه کاملاً گیاهی درست کنی، گوشت رو حذف کن و فقط نخود و پیاز و ادویه بریز.
می‌تونی یه قاشق آب‌غوره یا رب انار به سس بزنی برای طعم ملسی.
این غذا معمولاً با نون سرو میشه، همراه ترشی و سبزی خوردن خیلی می‌چسبه.

رشته‌پلو کرمانی یکی از غذاهای سنتی، خوش‌عطر و پرانرژی استان کرمانه که بیشتر در مراسم خاص مثل شب عید، نذری، یا مهمونی‌های سنتی پخته میشه. ترکیب رشته‌پلویی با کشمش، خرما و گاهی گوشت یا مرغ، طعمی شیرین و لذیذ بهش می‌ده.

---
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج: ۳ پیمانه
رشته پلویی: ۱ پیمانه
خرما (بدون هسته): ۱۵ عدد
کشمش پلویی: ½ پیمانه
پیاز: ۲ عدد بزرگ
گوشت چرخ‌کرده یا تکه‌ای (یا مرغ): ۲۵۰ گرم (اختیاری)
دارچین، زردچوبه، فلفل، نمک: به مقدار لازم
روغن یا کره: به مقدار لازم
زعفران دم‌کرده: به مقدار دلخواه
خلال پسته یا بادام (اختیاری برای تزیین)


---
طرز تهیه:
1. برنج رو بشور و با آب و نمک حدود نیم‌ساعت تا یک ساعت خیس کن.

2. اگه از گوشت چرخ‌کرده استفاده می‌کنی، با پیاز و ادویه سرخش کن و کنار بذار. اگه مرغ یا گوشت تکه‌ایه، بپز و بعد ریش‌ریش یا خردش کن.

3. رشته‌های پلویی رو توی ماهیتابه کمی تفت بده (تا فقط طلایی بشن، نسوزن).

4. برنج رو بجوشون، وقتی کمی نرم شد، رشته‌ها رو بهش اضافه کن و بعد از ۵–۶ دقیقه با هم آبکش کن.

5. ته قابلمه روغن بریز، یه ته‌دیگ نون یا سیب‌زمینی بذار. بعد برنج و رشته رو لایه‌به‌لایه بریز، بین لایه‌ها کمی زعفران، گوشت یا مرغ، کشمش، خرما و دارچین پخش کن.

6. روی برنج رو با کمی روغن یا کره داغ بده، دم‌کنی بذار و با حرارت کم حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت دمش کن.



---
برای تزیین و سرو:
روی پلو رو با کشمش، خرما، گوشت یا مرغ تفت‌داده‌شده، و خلال پسته یا بادام تزئین کن.
اگه دوست داشتی می‌تونی کمی شکر هم توی کشمش بریزی برای طعم شیرین‌تر.


---
نکات:
طبع این غذا گرمه و خیلی مقوی‌ـه، مناسب فصل‌های سرد یا برای افطار.
در بعضی سبک‌های کرمانی، کشمش و خرما رو جداگانه با پیاز و دارچین تفت می‌دن تا طعم ملسی داشته باشه.
می‌تونی گوشت رو حذف کنی و فقط با کشمش و خرما درستش کنی (نسخه گیاهی).

خورش خلال کرمانی یکی از خورش‌های مجلسی و خوش‌طعم استان کرمانه که با خلال بادام، گوشت و ادویه‌های خاص درست میشه. این خورش ممکنه با خورش خلال کرمانشاهی اشتباه گرفته بشه، ولی در کرمان سبک پختش متفاوته و معمولاً زرشک سیاه محلی یا حتی کمی رب انار هم درش استفاده می‌شه.

---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
خلال بادام: ½ پیمانه
زرشک سیاه کرمانی (یا زرشک معمولی): ۳ قاشق غذاخوری
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دم‌کرده: ۱ قاشق غذاخوری
دارچین، هل، زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۳ تا ۴ لیوان
(اختیاری) رب انار: ۱ قاشق غذاخوری برای طعم ملسی


---
طرز تهیه:
1. خلال بادام رو از قبل چند ساعت خیس کن (برای نرم‌تر شدن و پخت بهتر).

2. پیاز رو نگینی خرد کن و در قابلمه با کمی روغن سرخ کن تا طلایی بشه. بعد گوشت رو اضافه کن، زردچوبه، فلفل و کمی دارچین بریز و خوب تفت بده تا گوشت قهوه‌ای شه.

3. رب گوجه‌فرنگی رو اضافه کن، کمی تفت بده تا خوشرنگ بشه، بعد آب بریز و اجازه بده گوشت نیم‌پز شه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت).

4. خلال بادام رو اضافه کن و بذار همراه گوشت بپزه. در ۳۰ دقیقه آخر، زرشک سیاه (که از قبل خیس کردی و شستی) رو اضافه کن. در صورت دلخواه رب انار هم همین‌جا اضافه میشه.

5. در آخر زعفران دم‌کرده، کمی هل و دارچین بریز تا خورش عطر بگیره و لعاب بیفته. خورش باید غلیظ و خوشرنگ بشه.



---
نکات مهم:
زرشک سیاه طعم خاص و کمی شیرین‌تری نسبت به زرشک معمولی داره.
می‌تونی به‌جای گوشت تکه‌ای، از گوشت چرخ‌کرده هم استفاده کنی (به صورت کوفته‌های ریز).
بعضی نسخه‌های محلی، کمی گلاب هم در پایان اضافه می‌کنن برای عطر بیشتر.

خورشت به‌آلو یکی از غذاهای سنتی و خوش‌طعم کرمانه که با ترکیب میوه‌ی "به" و "آلو خشک" درست میشه. این خورش عطر و طعم شیرین و ملسی داره و هم خاصیت داره، هم خوش‌رنگ و خوش‌خوراکه.

---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
به: ۲ عدد متوسط (خردشده)
آلو خشک (آلو بخارا): ۱۰ تا ۱۲ عدد
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دم‌کرده: ۱ قاشق غذاخوری
چوب دارچین یا پودر دارچین: به مقدار دلخواه
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم


---
طرز تهیه:
1. پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. بعد گوشت رو اضافه کن، کمی زردچوبه و فلفل بزن و خوب تفت بده تا گوشت تغییر رنگ بده.

2. رب گوجه رو اضافه کن و کمی تفت بده تا خامی رب گرفته شه، بعد حدود ۳ لیوان آب جوش بریز و در قابلمه رو بذار تا گوشت نیم‌پز بشه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت با شعله ملایم).

3. در این فاصله، به‌ها رو خرد کن (مکعبی یا خلالی) و در کمی روغن با حرارت کم تفت بده تا نرم بشن و رنگشون کمی طلایی شه.

4. آلوها رو هم بشور و ۱۰ دقیقه تو آب گرم خیس کن. بعد به همراه به، زعفران، و کمی دارچین به خورش اضافه کن.

5. حالا اجازه بده خورش با حرارت کم جا بیفته و غلیظ شه. (حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگه)

6. در آخر نمک غذا رو اندازه کن و اگه دوست داشتی، کمی شکر یا آب‌لیمو برای تنظیم شیرینی و ترشی اضافه کن.



---
نکات:
طبع این خورش گرمه، بسیار مناسب فصول سرد و برای افراد سردمزاج.
می‌تونی به‌جای آلو، از قیصی زردآلو هم استفاده کنی برای طعم متفاوت.
خورشت به‌آلو کرمانی معمولاً با برنج زعفرانی سرو میشه.

جیب تاجر با مرغ یکی از غذاهای خوشمزه و محبوب خاورمیانه‌ای است که بیشتر در کشورهای عربی رایج است. این غذا ترکیبی از نان پیتا یا نان لبنانی است که با موادی مانند مرغ، سس و سبزیجات پر می‌شود.

در طرز تهیه جیب تاجر مرغ، می‌توانید بنا به طبع و سلیقه خود، انواع سبزیجات مختلف، ادویه‌ها و چاشنی‌های متنوع را به کار ببرید. این فینگر فود به عنوان یک میان وعده برای مدرسه بچه ها  هم گزینه خوبی است در ادامه طرز تهیه ساده و خوشمزه آن را می‌نویسم:

مواد لازم برای تهیه جیب تاجر با مرغ:

برای مواد داخل نان:

    •    سینه مرغ: ۲ عدد (پخته و ریش‌ریش شده)
    •    پیاز: ۱ عدد (نگینی خرد شده)
    •    فلفل دلمه‌ای رنگی: ۱ عدد (نگینی خرد شده)
    •   ذرت: ۱  پیمانه
    •   خیار شور:۲۰۰ گرم (نگینی خرد شده)
    •    قارچ: ۲۰۰ گرم (اسلایس شده - اختیاری)
    •    سیر: ۱ حبه (رنده شده)
    •    ادویه‌ها: نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، پاپریکا، آویشن
    •    روغن زیتون یا کره: ۲ قاشق غذاخوری

برای سس:

    •    مایونز: ۳ قاشق غذاخوری
    •    ماست چکیده: ۲ قاشق غذاخوری
    •    سس خردل (دلخواه): ۱ قاشق چای‌خوری
    •    آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
    •    نمک و فلفل: به میزان لازم

سایر مواد:

    •    نان پیتا یا نان لبنانی،نان تست 
    •    کاهو، خیارشور، گوجه‌فرنگی (برای داخل نان)

طرز تهیه:
    1.    مرغ را آماده کنید:
در یک تابه، پیاز را با کمی روغن تفت دهید تا سبک شود. سپس سیر، فلفل دلمه‌ای و قارچ را اضافه کنید. وقتی نرم شدند، مرغ ریش‌ریش شده را اضافه کرده و ادویه‌ها را هم بریزید. همه مواد را خوب تفت دهید تا طعم‌ها به خورد هم بروند.

    2.    سس را درست کنید:
در یک کاسه، مایونز، ماست، سس خردل، آبلیمو، نمک و فلفل را مخلوط کنید تا یکدست شود.

    3.    نان را پر کنید:
نان پیتا را به دو نیم تقسیم کنید تا به شکل “جیب” در بیاید. ابتدا کمی از سس داخل نان بمالید، سپس کاهو، مرغ تفت‌داده شده، خیارشور و گوجه‌فرنگی را اضافه کنید. در صورت تمایل می‌توانید دوباره کمی سس روی مواد بریزید.

    4.    سرو:
جیب‌ها را می‌توانید به‌صورت سرد یا گرم سرو کنید. اگر می‌خواهید گرم شود، می‌توانید آنها را داخل sandwich maker یا تابه گریل بگذارید تا کمی برشته شوند.
 

• به جای سس مایونز در طرز تهیه جیب تاجر می‌توانید از سس بشال یا انواع پنیرهای پخت و پز استفاده کنید. برای درست کردن سس بشامل، مقداری آرد را با کره تفت دهید و کمی شیر اضافه کنید. سپس اجازه دهید سس روی حرارت غلیظ شود.
•  
• اگر می‌خواهید جیب تاجر مرغ رژیمی باشد، به جای سس مایونز از ماست کم چرب یا مخلوط ماست و سس مایونز کم چربی استفاده کنید.
•  
• برای درست کردن جیب تاجر مرغ، می‌توانید نان‌های جیب تاجر را از قبل آماده و سرخ کنید. سپس در ظروف در بسته و در فریزر نگه دارید. در زمان سرو، مایه میانی جیب تاجر را آماده کنید. نان‌ها را در مایکروفر دیفراست کنید و بعد مایه میانی را در نان‌ها بریزید و سرو کنید.
•  
• برای درست کردن جیب تاجر مرغ به جای نان تست از نان پیتا هم می‌توانید استفاده کنید که روش پختی شبیه تاکو مکزیکی دارد.
•  
• طرز تهیه جیب تاجر گوشت هم مشابه درست کردن ساندویچ جیب تاجر مرغ است.