بازسازی عضلات پس از یک دوره وقفه یا آسیب به ترکیب تمرینات هوشمندانه و تغذیه مناسب نیاز دارد. برنامهای که در اینجا پیشنهاد میشود شامل دو بخش اصلی است: تمرینات ورزشی و تغذیه مرتبط با ریکاوری عضلات.
1. تمرینات ورزشی مرتبط با بازسازی عضلات
الف) شروع تدریجی با تمرینات قدرتی
تمرینات چندمفصلی (Compound Exercises) بهترین انتخاب برای بازسازی سریع عضلات هستند:
اسکوات: تمرکز بر پاها و عضلات مرکزی.
ددلیفت: برای تقویت عضلات پشت و پاها.
پرس سینه: برای عضلات سینه، شانه و پشت بازو.
بارفیکس یا لاتپولداون: برای تقویت عضلات پشتی و دستها.
پرس سرشانه: برای عضلات شانه و استحکام بالاتنه.
تعداد و شدت تمرینات:
هفته 1-2: وزنه سبک، 12-15 تکرار در 3 ست.
هفته 3-4: افزایش تدریجی وزنه، 8-12 تکرار در 3-4 ست.
ب) تمرینات هوازی برای تسریع جریان خون و بهبود ریکاوری
دویدن آرام یا دوچرخهسواری سبک: 20-30 دقیقه در روز.
هدف: بهبود جریان خون و انتقال مواد مغذی به عضلات.
ج) تمرینات کششی و انعطافی
حرکات یوگا یا کششی ایستا برای افزایش انعطاف و کاهش خطر آسیبدیدگی.
مثال: کشش همسترینگ، گربه-شتر (Cat-Cow)، و کشش شانه.
د) تمرینات با وزن بدن یا تجهیزات سبک
برای شروع ملایم، میتوانید از تمرینات زیر استفاده کنید:
پلانک: تقویت عضلات مرکزی.
شنا: برای عضلات سینه و بازو.
لانگز: برای پاها و عضلات گلوتئال.
2. نوع تغذیه در بازه بازسازی عضلات
الف) مصرف پروتئین کافی
مقدار: 1.6-2.2 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن.
منابع پروتئین:
حیوانی: مرغ، ماهی، تخممرغ، گوشت قرمز کمچرب، لبنیات.
گیاهی: عدس، سویا، کینوا، نخود، آجیلها.
مکملها: پروتئین وی یا کازئین پس از تمرین.
ب) مصرف کربوهیدرات برای تأمین انرژی و بهبود ریکاوری
مقدار: 4-6 گرم کربوهیدرات به ازای هر کیلوگرم وزن بدن.
منابع کربوهیدرات:
پیچیده: جو دوسر، برنج قهوهای، سیبزمینی شیرین، نان سبوسدار.
ساده (پس از تمرین): موز، خرما، عسل.
ج) چربیهای سالم برای حمایت از هورمونها
مقدار: 20-30% کالری روزانه از چربیها.
منابع چربی:
آووکادو، روغن زیتون، مغزها، ماهیهای چرب (سالمون).
د) زمانبندی تغذیه
قبل از تمرین:
یک وعده کوچک حاوی کربوهیدرات و پروتئین.
مثال: یک موز + 1 قاشق کره بادامزمینی.
بعد از تمرین:
ترکیبی از پروتئین سریعجذب (وی پروتئین) و کربوهیدرات ساده.
مثال: 1 پیمانه وی پروتئین + 1 لیوان شیر و خرما.
قبل از خواب:
پروتئین دیرجذب (کازئین یا ماست یونانی) برای حمایت از رشد عضلات در طول شب.
هـ) هیدراتاسیون مناسب
روزانه 2-3 لیتر آب مصرف کنید.
نوشیدنیهای حاوی الکترولیت (در صورت تعریق زیاد).
برنامه نمونه تمرین و تغذیه در یک روز بازسازی عضلات
صبحانه:
3 عدد تخممرغ + نان سبوسدار + 1 لیوان شیر.
میانوعده:
یک مشت آجیل و یک سیب.
تمرین:
تمرین قدرتی (45 دقیقه) + 20 دقیقه دویدن آرام.
بعد از تمرین:
1 پیمانه وی پروتئین + 1 موز.
ناهار:
150 گرم مرغ کبابی + برنج قهوهای + سبزیجات بخارپز.
عصرانه:
ماست یونانی + جو دوسر.
شام:
150 گرم ماهی سالمون + سیبزمینی شیرین + سالاد.
قبل از خواب:
1 لیوان شیر کازئین یا ماست یونانی با مقداری مغز بادام.
روش پخت کباب چنجه یا کباب دنده با نیم شقه سردست گوسفندی
کباب چنجه و کباب دنده از غذاهای خوشمزه و اصیل ایرانی هستند که با نیم شقه سردست گوسفندی، بهخصوص بخشهای دنده و راسته، طعمی عالی پیدا میکنند. در ادامه روش تهیه هر دو نوع کباب توضیح داده شده است:
کباب چنجه
کباب چنجه از گوشت نرم و ترد نیم شقه سردست تهیه میشود.
مواد لازم برای 4 نفر:
• گوشت نیم شقه سردست (ترجیحاً راسته یا گوشت خالص سردست): 500 گرم
• پیاز: 2 عدد بزرگ
• روغن زیتون: 3 قاشق غذاخوری
• زعفران دمکرده: 2 قاشق غذاخوری
• ماست (اختیاری): 2 قاشق غذاخوری
• آبلیمو: 2 قاشق غذاخوری
• نمک، فلفل و پودر پاپریکا: به میزان لازم
طرز تهیه:
1. برش گوشت:
گوشت را به قطعات مکعبی یکسان (حدود 3 سانتیمتر) برش دهید. دقت کنید اندازهها یکسان باشد تا گوشت یکنواخت پخته شود.
2. مرینیت (مزهدار کردن):
• پیاز را خلالی خرد کنید و همراه با زعفران دمکرده، روغن زیتون، ماست، آبلیمو، نمک، فلفل و پاپریکا به گوشت اضافه کنید.
• مواد را خوب مخلوط کنید و اجازه دهید حداقل 4 تا 6 ساعت در یخچال استراحت کند. هرچه زمان بیشتری بماند، گوشت نرمتر و خوشطعمتر خواهد شد.
3. سیخ کردن:
قطعات گوشت را به سیخ بکشید و بین هر چند تکه، یک تکه کوچک چربی یا دنبه بگذارید تا کباب نرم و آبدار بماند.
4. پخت روی زغال:
سیخها را روی زغال یا گریل با حرارت متوسط قرار دهید. هر طرف را به مدت 3 تا 5 دقیقه کباب کنید و در حین پخت چند بار با کره آبشده یا زعفران دمکرده روی گوشت بمالید.
کباب دنده
دنده گوسفندی به دلیل داشتن چربی و استخوان، طعم بینظیری برای کباب دارد.
تو مجموعه مستر قصاب علاوه بر اینکه تمامی محصولات پروتئینی برای پخت کباب وجود داره برای راحت تر شدن کار شما عزیزان دل مستر قصاب ما کباب شاندیزی مرینیت شده هم موجود داریم.
مواد لازم برای 4 نفر:
• دنده گوسفندی (از نیم شقه سردست): 1 کیلوگرم
• پیاز: 2 عدد بزرگ
• سیر: 2 حبه (اختیاری)
• زعفران دمکرده: 3 قاشق غذاخوری
• آبلیمو: 3 قاشق غذاخوری
• روغن زیتون: 3 قاشق غذاخوری
• نمک، فلفل، پودر پاپریکا: به میزان لازم
طرز تهیه:
1. آماده کردن دندهها:
دندهها را به قطعات جداگانه (هر دو یا سه دنده یک تکه) برش دهید. دندهها نباید خیلی ضخیم یا نازک باشند.
2. مرینیت (مزهدار کردن):
• پیاز را خلالی خرد کرده و با زعفران دمکرده، روغن زیتون، آبلیمو، سیر رندهشده و ادویهها مخلوط کنید.
• دندهها را به این مخلوط اضافه کنید و بهخوبی ماساژ دهید. سپس در ظرفی دربسته، دندهها را حداقل 6 تا 8 ساعت در یخچال بگذارید.
3. پخت روی زغال:
• دندهها را روی زغال با حرارت ملایم بگذارید و آرامآرام کباب کنید. هر طرف دندهها حدود 5 تا 7 دقیقه نیاز به پخت دارد.
• در حین پخت میتوانید از مخلوط زعفران و کره آبشده روی دندهها بمالید تا براق و خوشطعم شود.
4. نکته:
برای نرمتر شدن دنده، میتوانید قبل از کباب کردن، دندهها را به مدت 15 تا 20 دقیقه در آب جوش نیمپز کنید و سپس مرینیت کنید.
نکات تکمیلی:
• استفاده از زغال با حرارت یکنواخت بهترین نتیجه را میدهد.
• کبابها را زیاد روی حرارت قرار ندهید تا خشک نشوند.
• برای تزئین میتوانید از گوجهکبابی، فلفل کبابی، پیاز و سبزیخوردن استفاده کنید.
با این روشها، کباب چنجه و دندهای لذیذ و آبدار خواهید داشت!
نوش جان.