مواد لازم برای استیک:
فیله یا راسته گوساله: ۲ تکه (هر کدام حدود ۲۰۰ گرم)
روغن زیتون یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
سیر: ۲ حبه (خرد شده)
رزماری تازه یا خشک: ۱ شاخه یا ۱/۲ قاشق چای‌خوری
نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
مواد لازم برای سس قارچ و خامه ترب:
قارچ تازه: ۲۰۰ گرم (ورقه‌ای خرد شده)
خامه پرچرب: ۱/۲ پیمانه
کره: ۱ قاشق غذاخوری
ترب رنده‌شده (ترب سفید تند یا تربچه): ۱ قاشق غذاخوری
خردل دیژون (اختیاری): ۱ قاشق چای‌خوری
نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
دستور پخت:
مرحله اول: آماده‌سازی استیک
گوشت‌ها را از یخچال بیرون بیاورید تا به دمای محیط برسند (حدود ۲۰ دقیقه).
هر دو طرف گوشت را با نمک، فلفل، و سیر آغشته کنید.
در تابه‌ای چدنی یا ضخیم، روغن زیتون را روی حرارت بالا داغ کنید.
استیک‌ها را داخل تابه بگذارید و هر طرف را حدود ۳ تا ۵ دقیقه سرخ کنید تا به میزان پخت دلخواه برسید (نیم‌پز، متوسط یا کاملاً پخته).
در دقیقه آخر، رزماری را اضافه کنید و کمی کره روی گوشت بریزید. سپس گوشت را از تابه خارج کنید و ۵ دقیقه استراحت دهید.
مرحله دوم: تهیه سس قارچ و خامه ترب
در همان تابه، کره را آب کرده و قارچ‌ها را اضافه کنید. حدود ۵ دقیقه تفت دهید تا نرم و طلایی شوند.
خامه را اضافه کرده و حرارت را کم کنید.
ترب رنده‌شده را همراه با خردل (در صورت استفاده) به سس اضافه کنید.
اجازه دهید سس حدود ۲ دقیقه غلیظ شود. با نمک و فلفل تنظیم مزه کنید.
سرو:
استیک را در بشقاب بگذارید و سس قارچ و خامه ترب را روی آن بریزید. با سبزیجات بخارپز یا سیب‌زمینی گریل‌شده سرو کنید.
نکته:
برای طعم بیشتر، می‌توانید کمی آب گوشت یا شراب سفید به سس اضافه کنید.
ترب باعث طعمی خاص و تند می‌شود که تعادل خوبی با خامه و قارچ ایجاد می‌کند.

 روش مرینت (مرینیت کردن) و پخت پرایم ریب (Prime Rib) و ریب‌آی (Ribeye) را به‌صورت جداگانه و کاملاً کاربردی توضیح می‌دهم. این توضیحات هم برای آشپزی خانگی مناسب است و هم برای آشپزهای حرفه‌ای.

۱. پرایم ریب (Prime Rib)

? مرینت ساده و حرفه‌ای:

مواد لازم برای مرینت:
    •    روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
    •    سیر خردشده یا له‌شده: ۴ حبه
    •    رزماری تازه خردشده: ۱ قاشق غذاخوری
    •    آویشن یا تیمیان خشک: ۱ قاشق چای‌خوری
    •    نمک درشت: به مقدار لازم
    •    فلفل سیاه تازه آسیاب‌شده: زیاد
    •    آب‌لیمو یا سرکه بالزامیک (دلخواه): ۱ قاشق غذاخوری

روش مرینت:
    1.    همه مواد را با هم ترکیب کن تا یک خمیر روغنی-ادویه‌ای درست شود.
    2.    سطح پرایم ریب (ترجیحاً با استخوان) را با دست با این مرینت ماساژ بده.
    3.    گوشت را در پلاستیک یا ظرف دربسته بگذار و حداقل ۸ تا ۲۴ ساعت در یخچال استراحت بده.

? روش پخت (در فر):

مواد لازم:
    •    پرایم ریب مرینیت‌شده
    •    دماسنج گوشت (اختیاری ولی مفید)

مراحل پخت:
    1.    فر را روی 220 درجه سانتی‌گراد (425°F) گرم کن.
    2.    گوشت را از یخچال دربیار و بگذار به دمای اتاق برسد (حدود ۱ ساعت).
    3.    گوشت را روی توری در سینی فر قرار بده (برای پخت یکنواخت).
    4.    در ابتدا، به مدت ۲۰ دقیقه با دمای بالا بپز تا رویه کاراملی شود.
    5.    سپس دما را به 160 درجه سانتی‌گراد کاهش بده و ادامه بده تا دمای داخلی به حدود:
    •    52°C برای rare
    •    57°C برای medium rare
    •    63°C برای medium
    6.    پس از خروج، حداقل 20 دقیقه استراحت بده و بعد برش بزن.

 ۲. ریب‌آی (Ribeye)

? مرینت (اختیاری ولی مفید برای طعم بیشتر):

مرینت ساده:
    •    روغن زیتون یا کره آب‌شده: ۱ قاشق غذاخوری
    •    سیر له‌شده: ۱ حبه
    •    فلفل سیاه تازه آسیاب‌شده: ½ قاشق چای‌خوری
    •    نمک درشت: به مقدار لازم
    •    (دلخواه) پودر پاپریکا یا سس ورچسترشایر برای طعم خاص

مدت مرینت:
برای ریب‌آی کافی است ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت مرینیت شود.

?روش پخت ریب‌آی (تابه یا گریل):
    1.    استیک را از یخچال دربیار و به دمای اتاق برسون.
    2.    تابه چدنی یا گریل را بسیار داغ کن.
    3.    بدون اضافه کردن روغن به تابه، استیک را مستقیم روی حرارت بگذار.
    4.    هر طرف را حدود ۳–۵ دقیقه بپز (بسته به ضخامت و میزان پخت موردنظر).
    5.    در ۱ دقیقه آخر، یک قالب کره، سیر و آویشن داخل تابه اضافه کن و با قاشق کره داغ را روی استیک بریز.
    6.    بگذار ۵ دقیقه استراحت کند، سپس سرو کن.

 نکته نهایی:
    •    پرایم ریب برای مهمانی و وعده‌های دسته‌جمعی عالی‌ست.
    •    ریب‌آی استیک ایده‌آل برای وعده شخصی و آماده‌سازی سریع‌تر است.
    •    همیشه اجازه بده گوشت بعد از پخت کمی استراحت کنه تا آبدار بمونه.

روش مرینت (مرینیت کردن) و پخت پرایم ریب (Prime Rib) و ریب‌آی (Ribeye) را به‌صورت جداگانه و کاملاً کاربردی توضیح می‌دهم. این توضیحات هم برای آشپزی خانگی مناسب است و هم برای آشپزهای حرفه‌ای.

۱. پرایم ریب (Prime Rib)

? مرینت ساده و حرفه‌ای:

مواد لازم برای مرینت:
    •    روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
    •    سیر خردشده یا له‌شده: ۴ حبه
    •    رزماری تازه خردشده: ۱ قاشق غذاخوری
    •    آویشن یا تیمیان خشک: ۱ قاشق چای‌خوری
    •    نمک درشت: به مقدار لازم
    •    فلفل سیاه تازه آسیاب‌شده: زیاد
    •    آب‌لیمو یا سرکه بالزامیک (دلخواه): ۱ قاشق غذاخوری

روش مرینت:
    1.    همه مواد را با هم ترکیب کن تا یک خمیر روغنی-ادویه‌ای درست شود.
    2.    سطح پرایم ریب (ترجیحاً با استخوان) را با دست با این مرینت ماساژ بده.
    3.    گوشت را در پلاستیک یا ظرف دربسته بگذار و حداقل ۸ تا ۲۴ ساعت در یخچال استراحت بده.

? روش پخت (در فر):

مواد لازم:
    •    پرایم ریب مرینیت‌شده
    •    دماسنج گوشت (اختیاری ولی مفید)

مراحل پخت:
    1.    فر را روی 220 درجه سانتی‌گراد (425°F) گرم کن.
    2.    گوشت را از یخچال دربیار و بگذار به دمای اتاق برسد (حدود ۱ ساعت).
    3.    گوشت را روی توری در سینی فر قرار بده (برای پخت یکنواخت).
    4.    در ابتدا، به مدت ۲۰ دقیقه با دمای بالا بپز تا رویه کاراملی شود.
    5.    سپس دما را به 160 درجه سانتی‌گراد کاهش بده و ادامه بده تا دمای داخلی به حدود:
    •    52°C برای rare
    •    57°C برای medium rare
    •    63°C برای medium
    6.    پس از خروج، حداقل 20 دقیقه استراحت بده و بعد برش بزن.

 ۲. ریب‌آی (Ribeye)

? مرینت (اختیاری ولی مفید برای طعم بیشتر):

مرینت ساده:
    •    روغن زیتون یا کره آب‌شده: ۱ قاشق غذاخوری
    •    سیر له‌شده: ۱ حبه
    •    فلفل سیاه تازه آسیاب‌شده: ½ قاشق چای‌خوری
    •    نمک درشت: به مقدار لازم
    •    (دلخواه) پودر پاپریکا یا سس ورچسترشایر برای طعم خاص

مدت مرینت:
برای ریب‌آی کافی است ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت مرینیت شود.

? روش پخت ریب‌آی (تابه یا گریل):
    1.    استیک را از یخچال دربیار و به دمای اتاق برسون.
    2.    تابه چدنی یا گریل را بسیار داغ کن.
    3.    بدون اضافه کردن روغن به تابه، استیک را مستقیم روی حرارت بگذار.
    4.    هر طرف را حدود ۳–۵ دقیقه بپز (بسته به ضخامت و میزان پخت موردنظر).
    5.    در ۱ دقیقه آخر، یک قالب کره، سیر و آویشن داخل تابه اضافه کن و با قاشق کره داغ را روی استیک بریز.
    6.    بگذار ۵ دقیقه استراحت کند، سپس سرو کن.

? دمای داخلی مناسب برای ریب‌آی:

 نکته نهایی:
    •    پرایم ریب برای مهمانی و وعده‌های دسته‌جمعی عالی‌ست.
    •    ریب‌آی استیک ایده‌آل برای وعده شخصی و آماده‌سازی سریع‌تر است.
    •    همیشه اجازه بده گوشت بعد از پخت کمی استراحت کنه تا آبدار بمونه.

بیات شدن گوشت به فرایندی گفته می‌شود که طی آن گوشت پس از ذبح حیوان، برای مدتی در شرایط خاص (دما و رطوبت کنترل‌شده) نگهداری می‌شود تا بافت آن نرم‌تر، طعم آن بهتر و قابلیت پخت آن افزایش یابد. این فرآیند معمولاً چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد و به آن رسیدن یا آجی شدن (aging) گوشت نیز می‌گویند.

دلایل بیات شدن گوشت:
تجزیه آنزیمی بافت‌ها: پس از مرگ حیوان، آنزیم‌های طبیعی موجود در عضلات شروع به تجزیه پروتئین‌ها و بافت‌های پیوندی می‌کنند که باعث نرم شدن گوشت می‌شود.
افزایش طعم و عطر: در طی فرایند بیات شدن، ترکیبات شیمیایی در گوشت تغییر می‌کنند و طعم آن بهتر و مطلوب‌تر می‌شود.
کاهش سفتی اولیه (rigor mortis): بلافاصله پس از ذبح، گوشت برای چند ساعت سفت می‌شود، اما با گذشت زمان و ادامه تجزیه آنزیمی، این سفتی از بین می‌رود و گوشت دوباره نرم می‌شود.
آب‌گیری بهتر: گوشت بیات شده در زمان پخت بهتر رطوبت جذب می‌کند و آبدارتر باقی می‌ماند.
نکته: بیات شدن با فاسد شدن متفاوت است. بیات شدن در شرایط بهداشتی و کنترل‌شده انجام می‌شود، اما فاسد شدن به دلیل رشد میکروب‌ها و تخریب غیرقابل برگشت بافت گوشت است.

بیات شدن گوشت به فرایندی گفته می‌شود که طی آن گوشت پس از ذبح حیوان، برای مدتی در شرایط خاص (دما و رطوبت کنترل‌شده) نگهداری می‌شود تا بافت آن نرم‌تر، طعم آن بهتر و قابلیت پخت آن افزایش یابد. این فرآیند معمولاً چند ساعت تا چند روز طول می‌کشد و به آن رسیدن یا آجی شدن (aging) گوشت نیز می‌گویند.

دلایل بیات شدن گوشت:

تجزیه آنزیمی بافت‌ها: پس از مرگ حیوان، آنزیم‌های طبیعی موجود در عضلات شروع به تجزیه پروتئین‌ها و بافت‌های پیوندی می‌کنند که باعث نرم شدن گوشت می‌شود.

افزایش طعم و عطر: در طی فرایند بیات شدن، ترکیبات شیمیایی در گوشت تغییر می‌کنند و طعم آن بهتر و مطلوب‌تر می‌شود.

کاهش سفتی اولیه (rigor mortis): بلافاصله پس از ذبح، گوشت برای چند ساعت سفت می‌شود، اما با گذشت زمان و ادامه تجزیه آنزیمی، این سفتی از بین می‌رود و گوشت دوباره نرم می‌شود.

آب‌گیری بهتر: گوشت بیات شده در زمان پخت بهتر رطوبت جذب می‌کند و آبدارتر باقی می‌ماند.

نکته: بیات شدن با فاسد شدن متفاوت است. بیات شدن در شرایط بهداشتی و کنترل‌شده انجام می‌شود، اما فاسد شدن به دلیل رشد میکروب‌ها و تخریب غیرقابل برگشت بافت گوشت است.