پروتئین وی مجموعه‌ای از پروتئین‌های محلول در آب است که از مایع باقی‌مانده در فرآیند تولید پنیر (معروف به «وی» شیر) استخراج می‌شود. این مایع پس از تشکیل دلمه (کازئین) شیر حاوی لاکتوز، مواد معدنی و پروتئین‌های اصلی شیر مانند β-لاکتوگلوبولین و آلفا-لاکتالبومین است. پروتئین وی به‌دلیل دارا بودن تمام اسیدهای آمینه‌ی ضروری (از جمله لوسین) منبعی کامل و با کیفیت بالا برای ساخت بافت‌های بدن محسوب می‌شود.
استفاده‌ی دارویی از پروتئین وی سابقه‌ای بسیار طولانی دارد. بقراط (۴۶۰–۳۷۰ ق.م.) در یونان باستان آب پنیر را «سرم» می‌نامید و به بیماران برای تقویت سیستم ایمنی تجویز می‌کرد. بعدها، جالینوس (پزشک یونانی-رومی قرن دوم میلادی) نیز آن را معجونی شفابخش می‌دانست و به بیمارانش پیشنهاد می‌داد. در اروپا در قرن‌های ۱۶ و ۱۷ میلادی، نوشیدن آب پنیر و حتی حمام در آن به عنوان روش‌های درمانی و تقویتی محبوبیت یافت. با گذشت زمان و پیشرفت روش‌های صنعتی، پروتئین وی به شکل پودر مکمل غذایی متداول شد و امروزه کاربرد گسترده‌ای در تغذیه ورزشی و سلامت عمومی دارد.
نحوه استخراج پروتئین وی از شیر
پس از تهیه پنیر، شیر با افزودن مواد منعقدکننده (مانند مایه یا اسید) به دلمه (کازئین) و سرم پنیر تقسیم می‌شود. مایع باقی‌مانده،

«وی» نام دارد که حاوی پروتئین‌های محلول است. برای جدا کردن این پروتئین‌ها از بقیه مواد (لاکتوز، چربی و آب) معمولاً از روش فیلتراسیون غشایی استفاده می‌شود. در این فرآیند وی

شیر ابتدا از صافی‌های میکرو- و اولترافیلتراسیون عبور داده می‌شود تا ذرات بزرگ‌تر (مانند چربی و باکتری‌ها) حذف شوند و پروتئین‌ها تغلیظ شوند. سپس بخش غنی از پروتئین وی با اسپری درایینگ خشک شده و به شکل پودر کنسانتره پروتئین وی (WPC) تبدیل می‌شود. به‌عنوان مثال، برای تهیه کنسانتره‌ای با بیش از ۸۰٪ پروتئین، وی مایع ابتدا با اولترافیلتراسیون تا حدود ۲۵٪ مواد خشک تغلیظ شده و سپس در فرایند دیافیلتراسیون (شست‌وشوی غشایی) لاکتوز و املاح محلول خارج می‌شوند. پروتئین وی ایزوله (WPI) که خلوص پروتئینی بسیار بالاتری (بیش از ۹۲٪) دارد، پس از اولترافیلتراسیون از طریق میکروفیلتراسیون تهیه می‌شود، به طوری که بیشتر چربی و لاکتوز از آن جدا شده و محصول نهایی پروتئینی تقریبا خالص به دست می‌آید.