دیپ مرغ و بادمجان یه پیشغذای خوشمزه و سبکِ مدیترانهای که ترکیب نرم بادمجان کبابی و مرغ پخته با ادویهها و سسهای خوشطعم، طعمی بینظیر میده. این دیپ عالیه برای سرو کنار نان یا کراکر.
مواد لازم:
• مرغ پخته شده (سینه یا ران، خرد شده): ۲۵۰ گرم
• بادمجان متوسط: ۲ عدد
• سیر: ۲ حبه
• ماست چکیده یا خامه ترش: ۳ قاشق غذاخوری
• روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
• آبلیمو تازه: ۱ قاشق غذاخوری
• نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
• جعفری تازه خرد شده (اختیاری): مقداری برای تزیین
• زیره سبز یا پودر زیره (اختیاری): نصف قاشق چایخوری
طرز تهیه:
1. کبابی کردن بادمجان:
• بادمجانها را با چنگال چند سوراخ بزن و روی شعله یا در فر با دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰-۴۰ دقیقه کبابی کن تا پوست آن سیاه و گوشت نرم شود. سپس بگذار سرد شود و پوستش را جدا کن.
2. آماده کردن مرغ:
• مرغ پختهشده را ریشریش یا خرد کن.
3. مخلوط کردن مواد:
• گوشت بادمجان کبابی، مرغ خرد شده، سیر، ماست، روغن زیتون، آبلیمو، نمک، فلفل و زیره را داخل کاسه بریز و با گوشتکوب یا مخلوطکن دستی خوب مخلوط کن تا دیپ نرم و یکنواخت شود.
4. چشیدن و تنظیم طعم:
• مزه دیپ را بچش و در صورت نیاز نمک، فلفل یا آبلیمو اضافه کن.
5. سرو:
• دیپ را در ظرف سرو بکش و با جعفری خرد شده تزئین کن. میتونی کنار نان تازه، کراکر یا سبزیجات خام سرو کنی.
نکتهها:
• اگر میخوای دیپ غلیظتر باشه، ماست چکیده بیشتری اضافه کن یا مقداری پنیر خامهای (Cream Cheese) هم میتونی اضافه کنی.
• این دیپ رو میتونی یک روز قبل آماده کنی تا طعمها بهتر به خورد هم برن.
نوش جان!
کباب لاری یکی از کبابهای سنتی و بسیار خوشمزه ایرانی است که اصالت آن به شهر لار در استان فارس بازمیگردد. این کباب با گوشت مرغ یا گاهی گوسفند تهیه میشود، اما نسخه رایجتر آن با فیله مرغ است که با ماست، پیاز و ادویهجات خوابانده میشود تا طعمی لطیف، ترش و خوشعطر بگیرد.
✅ مواد لازم برای کباب لاری (برای ۳ تا ۴ نفر):
• فیله مرغ یا سینه مرغ بدون استخوان: ۵۰۰ گرم
• پیاز: ۱ عدد بزرگ (رنده شده یا خلالی)
• ماست چکیده: ۳ قاشق غذاخوری
• آبلیمو تازه یا آب نارنج: ۲ قاشق غذاخوری
• سیر رندهشده: ۲ حبه
• روغن مایع یا روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
• زعفران دمکرده غلیظ: ۲ قاشق غذاخوری
• نمک: ۱ قاشق چایخوری
• فلفل سیاه: ½ قاشق چایخوری
• پودر تخم گشنیز (اختیاری): ½ قاشق چایخوری
• دارچین یا هل (خیلی کم برای عطر): نوک قاشق
?? طرز تهیه کباب لاری:
1. مرینیت کردن مرغ:
• فیله یا سینه مرغ را به قطعات مکعبی مناسب برای سیخکردن برش بزن.
• در یک کاسه بزرگ، پیاز رندهشده، ماست، روغن، آبلیمو، سیر، زعفران، ادویهها و نمک را با هم مخلوط کن.
• مرغهای خردشده را به این مخلوط اضافه کن و خوب زیر و رو کن تا تمام قطعات مرغ به مواد آغشته شوند.
2. استراحت دادن در یخچال:
• روی ظرف را بپوشان و دستکم ۴ تا ۸ ساعت در یخچال قرار بده. اگر یک شب بماند، طعم بهتری خواهد گرفت.
3. سیخگیری و کباب کردن:
• مرغها را از یخچال بیرون بیاور و اجازه بده حدود ۲۰ دقیقه در دمای محیط بمانند.
• آنها را به سیخ بکش.
• روی منقل یا گریل (یا حتی تابه چدنی)، مرغها را کباب کن. در حین پخت، میتونی با قلممو کمی کره یا زعفران روی کبابها بزنی تا طلاییتر و خوشعطرتر شوند.
4. سرو:
• با برنج زعفرانی، گوجه کبابی، نان تازه یا سبزی خوردن سرو کن.
? نکات طلایی:
• ماست باعث لطافت و نرمشدن مرغ میشود، اما اگر زیاد بماند ممکن است بافت آن را کمی له کند.
• استفاده از زعفران و سیر، امضای اصلی طعم لاری است؛ حذف نکن!
• میتوانی کمی آب نارنج تازه جایگزین آبلیمو کنی تا طعم اصیلتر جنوبی بگیرد.
نوش جان!
کوفته ترکیهای (یا به زبان ترکی: Köfte) یکی از غذاهای معروف و پرطرفدار ترکیهای است که معمولاً با گوشت چرخکرده، ادویهجات و سبزیجات تهیه میشود. در ادامه طرز تهیه یک نوع کوفته ترکیهای سنتی را برایتان آوردهام:
مواد لازم برای کوفته ترکیهای (برای ۴ نفر):
برای کوفته:
• گوشت چرخکرده: ۵۰۰ گرم (ترجیحاً مخلوط گوسفندی و گوساله)
• پیاز: ۱ عدد بزرگ (رنده شده و آبگرفته)
• سیر: ۲ حبه (رنده شده)
• تخممرغ: ۱ عدد
• نان خشک خرد شده یا پودر سوخاری: ۴ قاشق غذاخوری
• جعفری خرد شده: ۳ قاشق غذاخوری
• نمک: ۱ قاشق چایخوری
• فلفل سیاه: ½ قاشق چایخوری
• زیره: ½ قاشق چایخوری
• پاپریکا (فلفل شیرین یا تند): ½ قاشق چایخوری (اختیاری)
برای سس (اختیاری ولی محبوب):
• رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
• گوجه فرنگی رنده شده یا خرد شده: ۲ عدد متوسط
• سیر: ۱ حبه
• روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
• نمک، فلفل، پاپریکا: به میزان لازم
• کمی آب
? طرز تهیه:
1. آمادهسازی مواد کوفته:
1. گوشت چرخکرده را در یک کاسه بزرگ بریزید.
2. پیاز، سیر، تخممرغ، نان خردشده یا پودر سوخاری، جعفری، و ادویهها را به آن اضافه کنید.
3. همه مواد را با دست خوب ورز دهید تا کاملاً یکدست شود (حدود ۵–۱۰ دقیقه).
4. روی مخلوط را بپوشانید و بگذارید ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت در یخچال استراحت کند.
2. شکل دادن کوفتهها:
• از مواد گلولههایی به اندازه گردو یا کمی بزرگتر بردارید و به شکل بیضی یا دایرهای پهنشده شکل دهید (مانند مینیهمبرگر).
3. سرخ کردن یا گریل کردن:
• کمی روغن در تابه بریزید و کوفتهها را از هر دو طرف سرخ کنید تا طلایی و پخته شوند.
• یا میتوانید آنها را در فر یا روی گریل کباب کنید.
4. (اختیاری) آمادهسازی سس:
• در یک قابلمه کوچک، سیر را با روغن زیتون تفت دهید.
• رب و گوجهفرنگی را اضافه کنید و حدود ۱۰ دقیقه بپزید.
• کمی آب، نمک و ادویهها را اضافه کنید تا سس غلیظ شود.
• کوفتههای پخته را در این سس قرار داده و ۵–۱۰ دقیقه دیگر بپزید تا طعم سس به آنها نفوذ کند.
سرو کوفته ترکیهای:
• همراه با برنج، نان، یا سیبزمینی سرخکرده سرو میشود.
• میتوانید با ماست یا سالاد تازه نیز میل کنید.
ماهی سفید شکمپر یکی از غذاهای معروف شمال ایران، بهویژه در استان گیلان است که با استفاده از ماهی سفید دریای خزر تهیه میشود. این غذا بسیار معطر، لذیذ و مقوی است و معمولاً در مناسبتهای خاص یا مهمانیها سرو میشود.
مواد لازم برای ماهی سفید شکمپر گیلانی (برای 1 عدد ماهی سفید متوسط):
مواد اصلی:
ماهی سفید تازه: 1 عدد (حدود 1 تا 1.5 کیلوگرم)
آبلیموی تازه یا رب انار: 2 قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن یا کره: برای سرخ کردن یا مالیدن روی ماهی
مواد داخل شکم:
سبزی معطر محلی (خلواش، چوچاق، نعناع، گشنیز): حدود 200 گرم، ساطوری شده
پیاز: 1 عدد، ریز خرد شده و سرخ شده
سیر: 2 تا 3 حبه، ریز خرد شده
گردو: 3 تا 4 عدد، خرد شده
رب انار ترش یا ملس: 2 قاشق غذاخوری
زرشک یا آلوچه خشک (اختیاری): به مقدار دلخواه
---
طرز تهیه:
1. تمیز کردن ماهی:ماهی را شکمپاک کرده، تیغ وسط آن را در صورت تمایل خارج کنید و با مخلوطی از آبلیمو، نمک، زردچوبه و فلفل مزهدار کنید. بگذارید نیم ساعت در یخچال بماند.
2. آمادهسازی مواد داخل شکم:پیاز و سیر را تفت دهید، سپس سبزیها را اضافه کرده و کمی سرخ کنید. گردو، رب انار و زرشک یا آلوچه را افزوده و همه را با هم خوب تفت دهید تا یک ترکیب معطر بهدست آید.
3. پر کردن شکم ماهی:مخلوط آمادهشده را داخل شکم ماهی قرار دهید و با نخ یا خلال دندان شکم ماهی را ببندید.
4. پخت:
روش سنتی: داخل تابه بزرگ با کمی روغن یا کره، ماهی را دو طرفه سرخ کنید تا طلایی شود. سپس در فر یا قابلمه دربدار بگذارید تا با بخار خودش کاملاً مغزپخت شود.
روش فر: ماهی را در فویل یا سینی فر بگذارید و در دمای 180 درجه سانتیگراد، حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت بپزید.
5. سرو:همراه برنج زعفرانی یا کته شمالی، با سبزی خوردن، زیتون پرورده، و ماست سرو میشود.
---
اگر خواستی، نسخه بدون رب انار یا مناسب برای سرخکردن کامل در روغن هم برات مینویسم.
خاگینه مرغ یکی از غذاهای ساده و مغذی است که در کشورهای مدیترانهای بسیار پر طرفدار است. پایه اصلی این نوع خاگینه؛ مرغ، تخم مرغ و سبزیجات است که میتوان آن را یک وعده غذایی کامل به حساب آورد. پس میتوان آن را با دستور تهیه خاگینه مغزدارکاملا متفاوت دانست. اگر به دنبال یک غذای سالم و راحت با مرغ هستید حتما طرز تهیه خاگینه مرغ را امتحان کنید.
در ادامه طرز تهیه خاگینه مرغ در فر و بعد در تابه را مرور میکنیم.
مواد لازم برای تهیه خاگینه مرغ
سینه مرغ :پخته و ریش ریش شده۳۰۰ گرم
تخم مرغ:۶ عدد
شیر۰/۵: پیمانه
پیاز کوچک:۱ عدد
فلفل دلمهای:۰/۵ پیمانه
پنیر فتا:۱/۴ پیمانه
نمک: به مقدار لازم
فلفل:به مقدار لازم
زیرهبه مقدار لازم
پاپریک:ابه مقدار لازم
زعفران:به مقدار لازم
روغن مایع:به مقدار لازم
مرحله اول: مرغ را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه خاگینه مرغ باید مقدار مرغ مورد نیاز را به همراه نمک، فلفل و زردچوبه داخل یک قابلمه مناسب بریزید. اجازه دهید مرغ با حرارت کم بپزد.
برای برطرف کردن بوی زهم مرغ میتوانید یک پیاز خرد کرده و داخل قابلمه بیاندازید. بعد از این که مرغ پخت آن را ریشریش کنید.
مرحله دوم: مواد را مخلوط کنید
در دومین مرحله از طرز تهیه خاگینه مرغ باید در یک کاسه بزرگ تخم مرغها را بشکنید. آنها را با همزن دستی آنقدر بزنید تا یکدست شود و کمی کف کند. سپس شیر را اضافه کرده و مجدد هم بزنید.
در آخر نمک، فلفل و دیگر ادویههای گفته شده را بریزید. در نهایت مواد را برای یک تا دو دقیقه دیگر با همزن بزنید تا کامل یکدست شود. برای تنوع به رژیم غذاییتان میتوانید طرز تهیه خاگینه قارچ در 10 دقیقه را بپزید.
مرحله سوم: مرغ و فلفل دلمهای را اضافه کنید
در سومین مرحله از طرز تهیه خاگینه مرغ، فلفل دلمهای و پیاز را به صورت نگینی خرد کرده و به همراه مرغ ریشریش شده وپنیر فتا به مخلوط تخم مرغ اضافه کنید. مواد را با کمک لیسک یا همزن خوب مخلوط کنید.
نکته ۱: جعفری، گشنیز، شوید یا پیازچه خرد شده هم میتوانید به مخلوط اضافه کنید.
نکته ۲: در صورت تمایل میتوانید پنیر پیتزا را جایگزین پنیر فتا کنید.
مرحله چهارم: خاگینه را بپزید
در چهارمین مرحله از طرز تهیه خاگینه مرغ، فر را با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روشن کنید تا گرم شود. سپس یک قالب گرد یا مستطیلی کوچک را کمی با روغن یا کره چرب کنید. حال مایه خاگینه را داخل قالب بریزید. روی آن را صاف کنید.
قالب را برای ۳۰ تا ۴۰ دقیقه داخل فر بگذارید تا کامل پخته و طلایی شود. در نهایت قالب را بیرون بیاورید. اجازه دهید خاگینه کمی خنک شود. خاگینه را از قالب خارج کرده و برش دهید. این غذای سبک و خوشمزه را میتوانید با تهیه نان کروتان، سالاد فتوش یا سبزی نوش جان کنید.
طرز تهیه خاگینه مرغ در تابه
مرحله اول: تابه را آماده کنید
یکی از رایجترین و آسانترین روشها برای تهیه خاگینه استفاده از تابه است. پس یک تابه نچسب را روی حرارت کم بگذارید و در آن کمی روغن داخل تابه بریزید.
مرحله دوم: مایه خاگینه را داخل تابه بریزید
در دومین مرحله از طرز تهیه خاگینه در تابه با داغ شدن روغن باید مایه خاگینه را داخل تابه بریزید. با پشت قاشق روی آن را صاف کنید. صبور باشید تا یک طرف آن سرخ شود.
در ادامه باید مواد را برگردانید تا طرف دیگر هم کامل سرخ و طلایی شود. ازطرز تهیه خاگینه با شیر غافل نشوید که یک میانوعده مقوی به حساب میآید. در این دستور از انواع دیگر سبزیجات مانند لوبیا سبز هم میتوانید استفاده کنید.
نکات تکمیلی تهیه خاگینه مرغ
خاگینه مرغ یکی از غذاهای سنتی و خوش طعمی است که در میان ایرانیها بسیار پر طرفدار است با توجه به راحتی دستور تهیه آن، چند نکته کوتاه برایتان خواهیم گفت تا آن را به بهترین شکل تهیه و سرو کنید.
انتخاب مرغ در تهیه خاگینه مرغ
مرغ تازه، بدون استخوان و چربی بهترین گزینه برای تهیه خاگینه مرغ است چراکه طعم آن را لطیفتر و خوشمزهتر خواهد کرد. بهتر است گوشت سینه یا ران مرغ به کار ببرید.
مایه خاگینه تخم مرغ
مخلوط خاگینه باید کمی روان باشد؛ نه خیلی سفت و نه خیلی شل. در صورت شل بودن مخلوط میتوانید کمی به آن پوره نان یا آرد اضافه کنید. دقت داشته باشید که کم کم و در چند مرحله این کار را انجام دهید تا به بافت دلخواه برسد. برای وعده صبحانه تان میتوانید با خواندن طرز تهیه خاگینه تبریزی آنر ا بهش کل سنتی درست کنید.
نکته: اگر به دنبال پف بیشتر هستید میتوانید کمی بیکینگ پودر بریزید.
واویشکا (یا واویشگِه) یک غذای سنتی و محبوب گیلانیه که با گوشت چرخکرده، مرغ، میگو، جگر، بادمجان یا سیبزمینی تهیه میشه. اسم عجیبش منسوب به تأثیرات روسها پس از جنگ جهانی دومه و در گیلان بهعنوان «واویشکا»، در مازندران «بیجبیج» و در مشهد «شیشانداز» هم شناخته میشه .
---
مواد اولیه اصلی (با گوشت چرخکرده)
سیر و پیاز
گوشت چرخکرده (حدود ۵۰۰ گرم)
گوجهفرنگی یا پورهاش
رب گوجهفرنگی
ادویهجات: نمک، فلفل، زردچوبه، گاهی غوره یا لیمو
سیبزمینی خردشده یا تخممرغ برای سرو
روغن و کمی آب
---
مراحل پخت ساده (مدل گوشت چرخکرده)
1. سیر و پیاز را نگینیریز تفت دهید تا نرم و طلایی شوند.
2. گوشت چرخکرده را اضافه کرده و همراه ادویهها تفت دهید.
3. رب را اضافه کنید و هم بزنید تا خامیاش گرفته شود.
4. گوجه یا پوره را افزوده، کمی تفت دهید.
5. نصف لیوان آب بریزید، بگذارید با حرارت ملایم یکساعت بپزد تا آباش کم شود.
6. وقتی آب خشک شد، میتوانید تخممرغ بشکنید یا سیبزمینی سرخشده را اضافه کنید. سپس کمی دیگر بپزید تا جا بیفتد .
---
انواع دیگر واویشکا
واویشکا فقط با گوشت چرخکرده نیست؛ مدلهای دیگه خیلی معروفن:
واویشکا با مرغ: معمولاً بدون تخممرغ، با کمی زعفران و مرغ تکهشده
واویشکا با جگر سفید یا دل و جگر قلوه: ادویهدار و خاص
واویشکا با بادمجان: گزینه گیاهی رایج شمال؛ حتی بدون گوشت
واویشکا با میگو: از گیلان تا جنوب هم پرطرفداره، با پوره گوجه و گاهی آبپرتقال
---
نکات مهم
اغلب با برنج سفید سرو میشه، اما با نان هم خوشمزهست
استفاده از غوره یا گرد لیمو مزه ترش گیلانی به غذا میده
مدلها و مواد قابل تنوعاند؛ از مرغ تا میگو و بادمجان امکانپذیر هستند
---
جمعبندی
واویشکا یک خوراک گیلانیست با تنوع فراوان که بسته به سلیقه میتونید از انواع آن استفاده کنید:
نوع مواد اصلی ویژگی
گوشت چرخکرده گوشت + رب + گوجه + تخممرغ یا سیبزمینی محبوبترین نسخهمرغ مرغ + ادویهها + زعفران سبکتر و ملایمتربادمجان بادمجان + گوشت/بدون گوشت گیاهی و خوشطعممیگو میگو + پوره گوجه + ادویهها فاصله شمال و جنوب
تفاوت گوشت بز و گوسفند از نظر طعم، بافت، ارزش غذایی و نوع مصرف در ادامه آورده شده:
---
۱. طعم و بوی گوشت
گوشت گوسفند: طعمی ملایم، چربتر، و برای اغلب مردم خوشطعمتر است. بوی آن نیز کمتر تند است.
گوشت بز: طعمی قویتر، کمی تندتر و برای برخی افراد بوی زننده دارد (مخصوصاً اگر گوشت کهنه باشد).
---
۲. میزان چربی
گوسفند: چربتر است، بهویژه در قسمتهایی مانند سردست، دنده و قلوهگاه.
بز: چربی بسیار کمتری دارد. گوشت آن خشکتر است و برای رژیم غذایی کمچرب مناسبتر است.
---
️ ۳. ارزش غذایی
گوشت بز:
پروتئین بالا
چربی و کالری پایینتر
آهن و پتاسیم بالا
کلسترول کمتربرای افراد با بیماری قلبی یا اضافه وزن مناسبتر است.
گوشت گوسفند:
پروتئین بالا
چربی و کلسترول بیشتر
ویتامین B12 بالا
---
۴. بافت و نوع پخت
گوشت گوسفند: نرمتر، برای خورشت، کباب، آبگوشت مناسبتر است.
گوشت بز: سفتتر و دیرپزتر است، معمولاً برای آبگوشت، خوراک یا قورمه استفاده میشود، ولی نیاز به پخت طولانیتر دارد.
---
۵. ذائقه عمومی
در بیشتر فرهنگها (مثل ایران)، گوشت گوسفند محبوبتر است.
گوشت بز بیشتر در مناطق روستایی یا عشایری مصرف میشود.
---
جمعبندی:
ویژگی گوشت گوسفند گوشت بز
طعم ملایم و چرب تند و قویچربی زیاد کمبافت نرم سفتمناسب برای کباب، خورشت آبگوشت، خوراککلسترول بالاتر کمتر
اگر دنبال گوشت رژیمی و سالمترید، بز گزینه بهتری است. ولی اگر به دنبال طعم بهتر هستید، گوشت گوسفند پیشنهاد میشود.
تاریخچه تولید سوسیس و کالباس در ایران و جهان ارائه شده است. ابتدا مروری داریم بر ریشههای جهانی این محصولات، سپس نگاهی دقیق به سیر تحول آن در ایران میاندازیم:
سوسیس و کالباس دو فرآورده گوشتی محبوب هستند که امروزه در سراسر جهان مصرف میشوند. اما منشأ این خوراکیها به سدههای بسیار دور بازمیگردد. در این مقاله به بررسی تاریخچه تولید این محصولات در جهان و سپس در ایران میپردازیم.
تاریخچه جهانی سوسیس و کالباس
۱. ریشههای باستانی
بینالنهرین و مصر باستان: نخستین نشانههای تولید سوسیس به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد در تمدنهای بینالنهرین و مصر بازمیگردد، جایی که گوشت را با ادویه مخلوط کرده و در روده حیوانات میریختند.
یونان و روم باستان: رومیها و یونانیان نیز از مخلوط گوشت چرخکرده و ادویهجات استفاده کرده و آن را در روده پر میکردند. رومیها این فرآورده را lucanica مینامیدند.
۲. قرون وسطی تا انقلاب صنعتی
در اروپای قرون وسطی، هر منطقهای سوسیس و کالباس خاص خود را تولید میکرد. آلمان، لهستان و مجارستان از مشهورترین مناطق تولید این محصولات بودند.
با آغاز انقلاب صنعتی و اختراع ماشینآلات بستهبندی، تولید سوسیس و کالباس به صورت انبوه ممکن شد.
۳. سوسیس و کالباس در آمریکا
مهاجران آلمانی و اروپایی سنت تولید سوسیس را به آمریکا آوردند. شهرهایی مانند شیکاگو و میلواکی به قطبهای اصلی تولید فرآوردههای گوشتی تبدیل شدند.
بخش دوم: تاریخچه سوسیس و کالباس در ایران
۱. ورود اولیه در دوره قاجار
نخستین آشنایی ایرانیان با سوسیس و کالباس به دوران قاجار و سفرهای فرنگ بازمیگردد. در آن زمان دیپلماتها و تجار ایرانی با این خوراکیها در اروپا آشنا شدند.
۲. تولید صنعتی در دوران پهلوی
در دهه ۱۳۲۰ شمسی، نخستین کارخانه تولید سوسیس و کالباس در ایران با نام «میکائیلیان» توسط ارمنیهای ایران تأسیس شد.
بهمرور شرکتهایی مانند سایپا، گوشتیران، مهیا پروتئین، سولیکو (کاله) و دیگر برندها شکل گرفتند.
۳. توسعه در دهههای اخیر
با گسترش فرهنگ مصرف فستفود، مصرف سوسیس و کالباس نیز افزایش یافت.
امروزه این محصولات در ایران در انواع مختلف (گوشت قرمز، مرغ، بوقلمون، گیاهی) و با درصد گوشت متفاوت تولید میشوند.
نتیجهگیری
سوسیس و کالباس از خوراکیهایی هستند که ریشه در تاریخ کهن دارند و در طول زمان با فرهنگ و فناوری هر جامعه تطبیق یافتهاند. در ایران نیز این محصولات با حفظ استانداردهای بهداشتی و تنوع بالا، به بخشی از سبد غذایی خانوادهها تبدیل شدهاند.
گوشت تنظیم بازاری و گوشت گرم و تازه دو نوع گوشت با تفاوتهایی در کیفیت، قیمت و نحوه عرضه هستند. در ادامه تفاوت آنها را توضیح میدهم:
1. گوشت تنظیم بازاری:
تعریف: گوشتی است که دولت یا نهادهای تنظیم بازار برای کنترل قیمت و تأمین نیاز مردم با نرخ کمتر عرضه میکنند.
ویژگیها:
معمولاً منجمد است (اغلب وارداتی از کشورهایی مانند برزیل یا هند).
قیمت آن نسبت به گوشت گرم ارزانتر است.
برای جلوگیری از فاسد شدن، مدت زیادی در دمای پایین نگهداری میشود.
در فروشگاههای زنجیرهای، غرفههای شهرداری یا مراکز عرضه تنظیم بازار ارائه میشود.
ممکن است کمی کاهش کیفیت در طعم، بافت و تازگی نسبت به گوشت گرم داشته باشد.
---
2. گوشت گرم و تازه:
تعریف: گوشتی است که بلافاصله پس از ذبح در مراکز عرضه یا قصابیها توزیع میشود و منجمد نشده است.
ویژگیها:
بسیار تازه و خوشعطرتر است.
معمولاً محلی یا داخلی است و از دامهای داخل کشور تأمین میشود.
قیمت آن نسبت به گوشت تنظیم بازاری بالاتر است.
برای تهیه غذاهای سنتی و باکیفیت، بیشتر ترجیح داده میشود.
---
نتیجهگیری:
اگر به دنبال صرفهجویی اقتصادی هستید و برای غذاهای معمولی گوشت میخواهید، گوشت تنظیم بازاری گزینه خوبی است.
اگر به کیفیت، طعم و تازگی اهمیت بیشتری میدهید، گوشت گرم و تازه انتخاب بهتری است، بهویژه برای مهمانیها یا غذاهای خاص مثل کباب.
بله، گوشت بوقلمون میتواند جایگزین خوبی برای گوشت مرغ باشد، ولی این بستگی به هدف شما از جایگزینی دارد (مثلاً رژیم غذایی، طعم، قیمت، یا فواید خاص).
در ادامه مقایسهای بین این دو نوع گوشت ارائه میدهم:
۱. از نظر ارزش غذایی:
ویژگی گوشت مرغ گوشت بوقلمون
پروتئین بالا کمی بالاتر از مرغچربی معمولاً کم (بهویژه سینه) چربی کمتر، مخصوصاً سینه بوقلمونکالری کمتر کمی کمتر از مرغکلسترول نسبتاً پایین کمی پایینتر از مرغآهن و روی خوب کمی بیشتر از مرغ
۲. از نظر طبع (در طب سنتی):
گوشت مرغ: طبعی معتدل یا کمی سرد دارد.
گوشت بوقلمون: طبع گرم و خشک دارد. برای افرادی که سردمزاج هستند مفیدتر است.
۳. از نظر طعم:
گوشت بوقلمون طعم قویتر و کمی خشکتر دارد.
گوشت مرغ لطیفتر و ملایمتر است.
۴. از نظر مصرف در آشپزی:
در اغلب غذاهایی که از گوشت مرغ استفاده میشود (مثل خورش، کباب، سوپ، خوراک)، میتوان بهجای آن از گوشت بوقلمون نیز استفاده کرد.
فقط باید مدت زمان پخت و مقدار ادویهها را کمی تغییر داد، چون گوشت بوقلمون دیرپزتر و خشکتر است.
---
نتیجه:
بله، بوقلمون میتواند جایگزین مرغ شود، بهویژه اگر هدف شما رژیم سالمتر یا افزایش پروتئین و کاهش چربی باشد. اما به خاطر بافت و طعم متفاوتش، بهتر است در ابتدا در غذاهای خاص امتحان شود تا با ذائقهتان سازگار باشد.
گوشت ماکیان به گوشت پرندگانی گفته میشود که اهلی شدهاند و برای تولید گوشت یا تخم پرورش داده میشوند. منظور از "ماکیان" معمولاً پرندگانی از خانوادهی طیور هستند که در خانه یا مزرعه نگهداری میشوند.
مهمترین انواع ماکیان:
مرغ
خروس
بوقلمون
اردک
غاز
(گاهی کبک، قرقاول، و بلدرچین هم در این دسته قرار میگیرند)
منظور از گوشت ماکیان:
گوشت ماکیان برای تغذیه انسان مورد استفاده قرار میگیرد و به دلایل زیر محبوب است:
۱. پروتئین بالا
دارای پروتئین با کیفیت و قابلهضم است.
۲. چربی کمتر (نسبت به برخی گوشتهای قرمز)
مثلاً گوشت مرغ بدون پوست چربی کمی دارد.
۳. پخت سریع و متنوع
برای انواع غذاهای آبپز، کبابی، خورشتی، سرخکرده و گریلشده مناسب است.
۴. قیمت مناسبتر
معمولاً نسبت به گوشت قرمز (مثل گوساله یا گوسفند) ارزانتر است.
۵. مصرف در رژیمهای غذایی
برای کاهش وزن، مشکلات قلبی، یا بیماریهای گوارشی پیشنهاد میشود.
رژیم گرفتن با گوشت شتر امکانپذیر است، زیرا گوشت شتر نسبت به بسیاری از گوشتهای قرمز دیگر چربی کمتر، کالری پایینتر و پروتئین بالاتری دارد. همچنین منبع خوبی از آهن، ویتامین B12 و مواد معدنی مفید است. برای استفاده از گوشت شتر در رژیم غذایی، به نکات زیر توجه کنید:
---
مزایای گوشت شتر برای رژیم لاغری
1. کمچربتر از گوشت گوسفند و گاو
2. هضم آسانتر نسبت به برخی گوشتها
3. حاوی اسیدهای چرب مفید (مثل امگا ۳)
4. محرک چربیسوزی طبیعی (به دلیل پروتئین بالا)
---
روشهای سالم مصرف گوشت شتر در رژیم غذایی
روش پخت دلیل انتخاب
آبپز (مثلاً آبگوشت سبک) بدون روغن، حفظ پروتئینبخارپز کمکالری و مناسب معدههای حساسکبابی روی شعله یا در فر بدون نیاز به روغن اضافیخوراک کمچرب با سبزیجات ترکیب فیبر و پروتئین برای سیری طولانیتر
---
نکات مهم رژیمی
روزانه حدود 100 تا 150 گرم گوشت شتر کافی است.
وعدههای گوشت را با سبزیجات بخارپز، عدس، یا سالاد ترکیب کنید.
از افزودن چربیهای اضافی مثل روغن زیاد یا کره پرهیز کنید.
از مصرف گوشتهای سرخکرده یا گوشت شتر چرب (مثلاً کوهان) در رژیم اجتناب کنید.
---
نمونه برنامه یک وعده رژیمی با گوشت شتر:
ناهار:
120 گرم گوشت شتر آبپز
نصف لیوان عدس پخته
سبزیجات بخارپز (مثل هویج، کلم بروکلی)
یک قاشق روغن زیتون روی سالاد
نان سبوسدار یا نصف پیمانه برنج قهوهای
گوشت شتر طبعی گرم، ارزش غذایی بالا و چربی کمتری نسبت به گوشت گاو و گوسفند دارد، و در بسیاری از غذاهای سنتی و مدرن استفاده میشود. در ادامه چند مدل غذای خوشمزه و متنوع با گوشت شتر را معرفی میکنم:
---
۱. خورشت گوشت شتر (قورمهشتر)
مواد اصلی: گوشت شتر، پیاز، لپه یا نخود، رب گوجه، زردچوبه، دارچین، لیمو عمانی.
نکته: گوشت شتر را باید کمی بیشتر بپزید چون دیرپز است.
طبع گرمش برای زمستان بسیار مناسب است.
---
۲. کباب شتر
مدلها:
کباب کوبیده شتر (با پیاز رندهشده، نمک و فلفل)
کباب تکهای (از راسته یا ران شتر)
طعم آن بین گوشت گاو و گوسفند است و با زغال عالی میشود.
---
۳. بریانی شتر (مدل عربی یا بوشهری)
برنج، ادویه عربی (هل، میخک، دارچین)، گوشت شتر پخته و ریشریششده.
بسیار خوشعطر و مجلسی.
---
۴. قلیه گوشت شتر
مدل جنوبی: مثل قلیهماهی، ولی با گوشت شتر، تمرهندی، گشنیز و شنبلیله.
طعمی ترش و خاص دارد.
---
۵. آبگوشت شتر (دیزی شتر)
با نخود، لوبیا، سیبزمینی، گوجه و گوشت شتر.
بسیار مقوی و گرممزاج.
---
۶. کوفته با گوشت شتر
گوشت چرخکرده شتر + پیاز + لپه + سبزی کوفته.
با رب و آلو یا زرشک طعمدار میشود.
---
۷. ماکارونی با گوشت چرخکرده شتر
جایگزین سالمتر برای گوشت گاو.
به دلیل چربی کم، بهتر است با کمی روغن زیتون یا دنبه پخته شود.
گوشت بوقلمون میتواند جایگزین خوبی برای گوشت مرغ باشد، بسته به هدف شما از تغییر. در ادامه مزایا و تفاوتهای این دو نوع گوشت را بررسی میکنیم:
شباهتها:
هر دو گوشت سفید محسوب میشوند (بهویژه قسمت سینه).
هر دو منبع خوب پروتئین با چربی نسبتاً کم هستند.
برای رژیمهای کاهش وزن، سالمسازی تغذیه، یا رژیمهای ورزشی مناسباند.
---
مقایسه کلی (در هر 100 گرم گوشت پختهشده):
ویژگی گوشت مرغ (سینه) گوشت بوقلمون (سینه)
پروتئین 31 گرم 29 گرمچربی 3.6 گرم 1-2 گرمکالری 165 کیلوکالری 135-150 کیلوکالریکلسترول 85 میلیگرم 70-75 میلیگرم
---
مزایای گوشت بوقلمون نسبت به مرغ:
چربی کمتر: مخصوصاً برای کسانی که رژیم کمچربی دارند.
کلسترول کمتر: گزینه سالمتر برای سلامت قلب.
حساسیت کمتر: برخی افراد به گوشت مرغ حساسیت دارند اما بوقلمون بهتر تحمل میشود.
حاوی تریپتوفان: مادهای که به تولید سروتونین کمک میکند و به آرامش اعصاب کمک میکند.
---
نکاتی که باید در نظر بگیرید:
بافت گوشت: گوشت بوقلمون ممکن است خشکتر یا سفتتر باشد، مخصوصاً اگر زیاد پخته شود.
دسترسی و قیمت: بوقلمون معمولاً گرانتر از مرغ و کمی کمتر در دسترس است.
طعم: ممکن است برای برخی افراد، طعم گوشت بوقلمون قویتر یا متفاوتتر از مرغ باشد.
---
نتیجه:
اگر به دنبال جایگزین سالمتر با چربی و کلسترول کمتر هستید، گوشت بوقلمون میتواند گزینه خوبی بهجای گوشت مرغ باشد. فقط در نظر داشته باشید که طرز پخت مناسب (مثلاً استفاده از روشهای مرطوب مانند بخارپز یا خورشتی) میتواند طعم و بافت آن را بهتر کند.
در اینجا طرز تهیهی یک پلو مکزیکی با مرغ خوشعطر، رنگارنگ و خوشمزه رو برات آماده کردم. این غذا با ادویههای خاص و ترکیب مرغ و سبزیجات طعمی متفاوت و شبیه به غذاهای فستفود بینالمللی داره و خیلی هم راحته.
? مواد لازم (برای ۴ نفر):
برای مرغ:
• سینه یا ران مرغ بدون استخوان: ۳۰۰ گرم، خرد شده
• نمک، فلفل، پاپریکا، زیره، فلفل قرمز: از هرکدام ½ قاشق چایخوری
• آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
• سیر لهشده: ۱ حبه
• روغن زیتون: ۱ قاشق غذاخوری
برای پلو:
• برنج: ۲ پیمانه
• پیاز: ۱ عدد، نگینی خرد شده
• فلفل دلمهای رنگی: ۱ عدد، نگینی
• ذرت پخته یا کنسروی: ½ پیمانه
• لوبیا قرمز یا چیتی پخته: ½ پیمانه
• گوجه فرنگی رندهشده یا رب گوجه: ۲ قاشق غذاخوری
• سیر: ۱ حبه لهشده
• ادویهها: پاپریکا، زیره، نمک، فلفل، زردچوبه، کمی فلفل چیلی یا فلفل دلمهای تند
• آب مرغ یا آب معمولی: به مقدار لازم (حدود ۳ پیمانه)
• روغن یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
? طرز تهیه:
1. مرینیت کردن مرغ:
• تکههای مرغ را با سیر، آبلیمو، روغن زیتون و ادویهها مخلوط کن و بذار حداقل ۳۰ دقیقه در یخچال بمونه تا طعم بگیره.
2. پخت مرغ:
• مرغها را در تابه با کمی روغن یا کره سرخ کن تا طلایی و پخته شوند. کنار بذار.
3. تهیه مواد پلو:
• در همان تابه، پیاز را سرخ کن تا طلایی شود.
• سپس سیر، فلفل دلمهای، ذرت و گوجه (یا رب گوجه) را اضافه کن و ۲-۳ دقیقه تفت بده.
• ادویهها را اضافه کن و بعد لوبیا را هم اضافه کن.
4. افزودن برنج و پخت:
• برنج شسته شده را اضافه کن و کمی با مواد تفت بده.
• آب مرغ یا آب معمولی را اضافه کن (مقداری که حدود یک بند انگشت روی برنج را بگیرد).
• وقتی جوش آمد، حرارت را کم کن، درِ قابلمه را بگذار و اجازه بده دم بکشه (حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه).
5. افزودن مرغ:
• در ۱۰ دقیقه آخر دم کشیدن، مرغ پختهشده را روی برنج بچین یا با برنج مخلوط کن تا طعم بگیره.
✅ نکات تکمیلی:
• میتونی روش پنیر پیتزا بریزی و چند دقیقه در فر بذاری برای ورژن “پلو مکزیکی پنیری”.
• اگر غذای تند دوست داری، کمی سس تاباسکو یا چیلی بهش اضافه کن.
• با گشنیز تازه یا جعفری خرد شده تزئین کن.
نوش جان!
گوشت قرمز بهطور مستقیم منبع غنی آنتیاکسیدانها نیست، اما برخی ترکیبات با خواص آنتیاکسیدانی در آن وجود دارند. به طور خاص:
1. کارنوزین (Carnosine): یک دیپپتید با خاصیت آنتیاکسیدانی قوی است که در گوشت قرمز یافت میشود. این ماده به کاهش استرس اکسیداتیو در بدن کمک میکند.
2. کوآنزیم Q10 (CoQ10): در برخی گوشتها، بهویژه گوشت گاو، یافت میشود و نقش آنتیاکسیدانی دارد.
3. سلنیوم و روی: این مواد معدنی با خواص آنتیاکسیدانی در گوشت قرمز وجود دارند و برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی و کاهش رادیکالهای آزاد مفیدند.
با این حال، گوشت قرمز منبع اصلی آنتیاکسیدانهایی مثل ویتامین C، فلاونوئیدها یا پلیفنولها (که در میوهها و سبزیجات فراواناند) نیست. به همین دلیل، توصیه میشود برای بهرهمندی از طیف کامل آنتیاکسیدانها، مصرف گوشت قرمز با رژیمی سرشار از میوهها، سبزیجات و غلات کامل همراه باشد.
روماتیسم (یا آرتریت روماتوئید) یک بیماری خودایمنی و التهابی است که مفاصل را درگیر میکند و ممکن است باعث درد، تورم و کاهش حرکت شود. درمان آن معمولاً دارویی، فیزیوتراپی و رعایت رژیم غذایی مناسب است.
ارتباط گوشت شترمرغ با روماتیسم:
گوشت شترمرغ به عنوان یک گوشت قرمز کمچرب، حاوی ترکیباتی است که ممکن است برای افراد مبتلا به روماتیسم مفید باشد:
فواید احتمالی:
1. چربی کم و کلسترول پایین: گوشت شترمرغ نسبت به گوشت گوسفند یا گاو چربی اشباعشدهی کمتری دارد، که برای بیماران التهابی بهتر است.
2. منبع خوب پروتئین و آهن: بدون اینکه بار التهابی زیادی داشته باشد.
3. اسیدهای چرب امگا-۳: برخی گزارشها میگویند گوشت شترمرغ مقادیر مناسبی از امگا-۳ دارد که خاصیت ضد التهابی دارد (هرچند میزان آن به رژیم تغذیه شترمرغ بستگی دارد).
نکته مهم:
هیچ مدرک علمی قوی وجود ندارد که گوشت شترمرغ درمان قطعی برای روماتیسم باشد. اما به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم و ضد التهابی ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
توصیه:
اگر به روماتیسم مبتلا هستید و قصد دارید گوشت شترمرغ را در رژیم غذاییتان بگنجانید، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا با داروها و شرایط شما سازگار باشد.
گوشت گوسفند بره نر به طور معمول به گوشت بره (Lamb) گفته میشود که از بره نر، یعنی گوسفند نر کمتر از یک سال، تهیه شده است. این نوع گوشت ویژگیهای زیر را دارد:
ویژگیهای گوشت بره نر:
لطافت بالا: چون حیوان جوان است، گوشت آن بسیار نرم و لطیف است.
چربی کمتر: معمولاً نسبت به گوسفند بالغ چربی کمتری دارد.
طعم ملایمتر: نسبت به گوشت گوسفند بالغ، بوی زهم کمتری دارد و طعم آن ملایمتر است.
گرانتر: به دلیل کیفیت بالا و تقاضای زیاد، معمولاً قیمت بالاتری دارد.
کاربردها:
مناسب برای کباب، بریانی، چلو گوشت، آبگوشت مجلسی و غذاهای لذیذ ایرانی و بینالمللی.
«اکبر جوجه» به مرغهای جوان و کوچک گفته میشود که برای تهیه غذای معروف مازندرانی (اکبر جوجه) استفاده میگردند. در ادامه، اطلاعات کامل درباره زمان کشتار و سایز مناسب اکبر جوجه ارائه میدهم:
? زمان کشتار اکبر جوجه
• سن کشتار: بین 25 تا 35 روزگی
• این بازه زمانی، قبل از رسیدن مرغ به بلوغ کامل است، به همین دلیل گوشت آن نرم، لطیف و آبدار است.
• پرورشدهندگان معمولاً در 28 تا 30 روزگی اقدام به کشتار میکنند که بهترین توازن بین نرمی گوشت و وزن اقتصادی ایجاد میشود.
⚖️ سایز مناسب اکبر جوجه
• وزن زنده: حدود 800 تا 1000 گرم
• وزن بعد از کشتار (گوشت خالص): بین 500 تا 700 گرم
• این اندازه باعث میشود مرغ درسته قابل سرخکردن یا گریل شدن باشد و کامل در بشقاب جا بگیرد، همانطور که در رستورانها سرو میشود.
? چرا سن و سایز مهم است؟
• اگر مرغ بزرگتر یا مسنتر باشد، گوشت آن سفت و دیرپز شده و برای «اکبر جوجه» مناسب نیست.
• مرغ بسیار کوچکتر هم صرفه اقتصادی ندارد و حجم مناسبی برای یک وعده غذایی نخواهد داشت.
ویژگی | مقدار مناسب برای اکبر جوجه |
سن کشتار | 28 تا 30 روزگی |
وزن زنده | 800 تا 1000 گرم |
وزن گوشت نهایی | 500 تا 700 گرم |
بافت گوشت | بسیار نرم،بدن چربی زیاد |
روش طبخ معمول | سرخ شده یا گریل،همراه با کره،رب انار و برنج کته مازندرانی |
نحوه برش اکبر جوجه موجود در مستر قصاب
- بدون برش
- دو تکه شود با پوست (هزینه برش هر کیلو 1,000تومان ) (100 گرم ضایعات در هر کیلوگرم)
- دو تکه شود بدون پوست (هزینه برش هر کیلو 1,000تومان ) (250 گرم ضایعات در هر کیلوگرم)
پرسش خوبی است! اینکه گوشت خروس بخوریم یا مرغ، بستگی به هدف تغذیهای، ذائقه، و شرایط بدنی فرد دارد. در ادامه مقایسهای بین این دو ارائه میدهم تا تصمیمگیری راحتتر شود.
مقایسه گوشت خروس و مرغ
گوشت خروس | گوشت مرغ | ویژگی |
سفت تر،دیرپزتر | نرم و لطیف | نرمی و بافت |
طعم قوی تر | ملایم و همه پسند | طعم |
کمی چرب تر،اما با ساختار متفاوت | کمتر(به ویژه در سینه مرغ) | چری |
بالا،گاهی بیشتر از مرغ | بالا | پروتئین |
بیشتر در غذاهای سنتی مثل آبگوشت | منسب انواع غذاها(کباب،خورش،سوپ) | کاربرد آشپزی |
سخت تر برای معده های حساس یا کودکن | تر | هضم |
معمولا بالغ تر (سن بالاتر) | اغلب جون (کمتر از 2 ماه) | سن ذبح |
نتیجهگیری
• اگر به دنبال غذای سبک، راحتالهضم، و کمچرب هستید → گوشت مرغ بهتر است.
• اگر طعم قویتر و ارزش تغذیهای بالا میخواهید و مشکلی با پخت طولانی ندارید → گوشت خروس انتخاب خوبی است.
• برای سالمندان، کودکان و بیماران → توصیه میشود مرغ مصرف شود.
• گوشت خروس محلی (نه پرورشی) در طب سنتی گاهی توصیه شده برای تقویت بدن، ولی باید با دقت و طبق مزاج استفاده شود.