آش کاچی یکی از غذاهای سنتی همدان است که بیشتر به عنوان یک غذای مقوی و پرانرژی برای تقویت بدن، بهویژه برای زنان بعد از زایمان یا افراد بیمار، تهیه میشود. این آش ترکیبی از آرد، روغن حیوانی، ادویهها و شکر است و طعمی شیرین و دلچسب دارد.
مواد لازم برای آش کاچی (۴ نفر)
آرد گندم: ۱ پیمانه
روغن حیوانی یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
شکر: ۱/۲ پیمانه (بسته به ذائقه)
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
گلاب: ۲ قاشق غذاخوری
آب: ۴ پیمانه
دارچین: ۱ قاشق چایخوری
زنجبیل (اختیاری): ۱/۲ قاشق چایخوری
مغز گردو، خلال بادام یا پسته برای تزئین
طرز تهیه آش کاچی
1. تفت دادن آرد: در یک قابلمه، آرد را روی حرارت ملایم تفت دهید تا رنگ آن کمی طلایی شود و بوی خامی آن از بین برود.
2. اضافه کردن روغن: روغن حیوانی یا کره را به آرد اضافه کرده و مرتب هم بزنید تا کاملاً یکدست شود.
3. افزودن آب و ادویهها: کمکم آب را اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا آرد گلوله نشود. سپس زعفران، دارچین، و زنجبیل را اضافه کنید.
4. شیرین کردن کاچی: شکر و گلاب را اضافه کرده و اجازه دهید مواد با هم بجوشند تا آش قوام پیدا کند.
5. سرو و تزئین: بعد از اینکه آش به غلظت مناسب رسید، آن را در ظرف سرو ریخته و با مغز گردو، خلال بادام یا پسته تزئین کنید.
نکات مهم:
برای داشتن طعمی خاصتر، میتوانید مقدار کمی هل آسیابشده نیز به کاچی اضافه کنید.
غلظت این آش باید مانند فرنی باشد؛ اگر خیلی سفت شد، مقداری آب جوشیده اضافه کنید.
برخی افراد بهجای شکر از شیره انگور یا عسل استفاده میکنند تا کاچی سالمتر باشد.
آش کاچی یک غذای سبک اما بسیار مغذی است که به دلیل داشتن ادویههای گرم، برای روزهای سرد سال و تقویت سیستم ایمنی بدن مناسب است.
آش دوغ سرعین یکی از معروفترین و محبوبترین غذاهای سنتی استان اردبیل، بهویژه در شهر سرعین است. این آش طعمی لذیذ و خوشمزه دارد و معمولاً بهعنوان یک غذای سبک و مقوی سرو میشود.
مواد لازم برای تهیه آش دوغ سرعین
دوغ ترش یا ماست (۱ لیتر)
برنج (۱/۲ پیمانه)
نخود پخته (۱ پیمانه)
سبزیجات معطر (تره، گشنیز، شوید و برگ سیر) (۲۰۰ گرم)
تخممرغ (۱ عدد) (برای جلوگیری از بریدن دوغ)
نمک و فلفل (به میزان لازم)
سیر (۲ تا ۳ حبه، ساطوری شده)
گوشت قلقلی (اختیاری)
طرز تهیه آش دوغ سرعین
1. پخت برنج و نخود: برنج را بشویید و همراه با آب روی حرارت قرار دهید تا نیمپز شود. نخود از قبل پختهشده را اضافه کنید.
2. اضافه کردن دوغ: دوغ را با یک تخممرغ خوب مخلوط کرده و کمکم به آش اضافه کنید. همزمان آش را مرتب هم بزنید تا دوغ نبرد.
3. افزودن سبزیجات: بعد از جوش آمدن، سبزیهای خردشده را اضافه کنید و اجازه دهید آش جا بیفتد.
4. طعمدهی: سیر لهشده و نمک و فلفل را به آش اضافه کنید. اگر دوست دارید، گوشت قلقلیهای کوچک را نیز در مراحل آخر بپزید و داخل آش بریزید.
5. سرو: بعد از ۳۰ تا ۴۵ دقیقه که آش کاملاً جا افتاد، آن را داغ همراه با نان سنگک یا تافتون سرو کنید.
نکات مهم:
هم زدن مداوم در ابتدای پخت بسیار مهم است تا دوغ نَبُرد.
میتوانید از دوغ محلی سرعین که ترش و غلیظ است، استفاده کنید تا طعم اصیل آش را تجربه کنید.
اضافه کردن نعنا داغ یا پیاز داغ روی آش میتواند عطر و طعم بهتری به آن بدهد.
این آش به دلیل داشتن دوغ، سبزیجات و نخود، یک غذای سالم، مقوی و مناسب برای روزهای سرد است.
در علم طب سنتی ایران، مزاجها به چهار دسته اصلی تقسیم میشوند که هرکدام ویژگیهای خاصی دارند. این مزاجها به نوع ماده غذایی و تاثیر آن بر بدن بستگی دارند.
در مورد گوشت، مزاجها به شرح زیر هستند:
گوشت با مزاج گرم: این نوع گوشتها بیشتر برای افرادی که مزاج سرد دارند مناسب هستند. گوشتهای قرمز مثل گوشت گوسفند و گاو معمولاً مزاج گرمی دارند و میتوانند گرما و انرژی را به بدن اضافه کنند.
گوشت با مزاج سرد: گوشتهایی که مزاج سرد دارند برای افرادی که مزاج گرم دارند، مناسبتر هستند. این نوع گوشتها میتوانند به تعادل دمای بدن کمک کنند. گوشت مرغ، بوقلمون، و ماهی از این دستهاند.
گوشت با مزاج خشک: گوشتهایی که خشک و کم چرب هستند، مثل گوشت ماهی و گوشت بوقلمون، معمولاً مزاج خشکی دارند و برای افرادی که مزاج مرطوب دارند، مناسب هستند.
گوشت با مزاج مرطوب: گوشتهایی که چربتر هستند و رطوبت بیشتری دارند، مثل گوشت اردک یا مرغ با پوست، مزاج مرطوب دارند و برای افرادی که مزاج خشک دارند، مناسبترند.
این تقسیمبندیها بسته به ویژگیهای فردی و نیازهای بدن افراد، ممکن است متفاوت باشند.
بر اساس آمارهای موجود، واردات گوشت قرمز به ایران در سالهای اخیر افزایش قابلتوجهی داشته است. در ۸ ماهه نخست سال ۱۴۰۳، بیش از ۱۸۱ هزار تن گوشت قرمز به ارزش بیش از یک میلیارد و ۲۰ میلیون دلار وارد کشور شده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، حدود ۱۲۹ هزار تن گوشت قرمز به ارزش بیش از ۶۹۰ میلیون دلار وارد شده بود.
بیشترین میزان واردات از کشور برزیل صورت گرفته است؛ بهطوریکه در ۸ ماهه نخست سال ۱۴۰۳، حدود ۲۵۵ میلیون دلار گوشت از این کشور تأمین شده است.
با وجود افزایش واردات، قیمت گوشت در بازار داخلی همچنان با نوساناتی همراه بوده است. برخی کارشناسان مشکلات در سیستم توزیع و نظارت را از عوامل اصلی این نوسانات میدانند.
وزیر جهاد کشاورزی نیز اعلام کرده است که ۲۰ درصد گوشت مصرفی کشور از طریق واردات تأمین میشود که از این میزان، ۷ درصد با ارز ترجیحی و ۱۳ درصد با ارز توافقی وارد میشود. وی بر لزوم اصلاح این رویه و حمایت بیشتر از تولید داخلی تأکید کرده است.
در مجموع، با توجه به افزایش واردات و تأثیر آن بر بازار داخلی، به نظر میرسد نیاز به بازنگری در سیاستهای وارداتی و تقویت تولید داخلی برای تأمین نیازهای کشور وجود دارد.
طرز تهیه کباب چنجه تبریزی
کباب چنجه یکی از محبوبترین کبابهای ایرانی است که با تکههای گوشت گوسفندی تازه تهیه میشود. در تبریز، این کباب به شیوهای خاص مزهدار شده و با نان یا برنج سرو میشود.
مواد لازم:
گوشت راسته گوسفندی – ۵۰۰ گرم (به صورت مکعبهای ۳ سانتیمتری خرد شده)
پیاز – ۲ عدد (رنده یا خلالی شده)
ماست چکیده – ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری، برای لطافت بیشتر گوشت)
روغن زیتون – ۳ قاشق غذاخوری
آب لیموترش تازه – ۲ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده – ۲ قاشق غذاخوری
فلفل سیاه – ۱ قاشق چایخوری
نمک – به مقدار لازم
کره – ۵۰ گرم (برای چرب کردن کباب پس از پخت)
طرز تهیه:
مرینیت کردن گوشت:
تکههای گوشت را در یک کاسه بزرگ بریزید.
پیاز رندهشده، روغن زیتون، آب لیموترش، زعفران دمکرده، فلفل سیاه و ماست (در صورت استفاده) را اضافه کنید.
مواد را کاملاً مخلوط کنید و روی کاسه را بپوشانید.
برای طعم بهتر، مخلوط را حداقل ۴ تا ۶ ساعت (ترجیحاً یک شب) در یخچال بگذارید.
سیخ کردن گوشت:
بعد از استراحت، گوشت را از مواد مرینیت جدا کرده و روی سیخهای فلزی بکشید.
اگر از سیخ چوبی استفاده میکنید، آنها را قبل از کار ۳۰ دقیقه در آب خیس کنید تا نسوزند.
کباب کردن:
روی زغال: سیخها را روی حرارت متوسط زغال قرار دهید و مدام بچرخانید تا گوشت یکدست پخته و آبدار بماند.
در فر: میتوانید فر را روی ۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم کنید و گوشت را روی سینی چربشده بچینید. هر ۵ دقیقه یکبار برگردانید تا کامل گریل شود.
چرب کردن و سرو:
در حین پخت، کمی کره آبشده روی گوشت بمالید تا نرم و خوشطعمتر شود.
پس از پخت، کباب چنجه را با نان تازه، سبزی، گوجهکبابی، دوغ و پیاز سرو کنید.
نکته:
گوشت را تا لحظهی پخت نمک نزنید تا آب آن حفظ شود و سفت نشود.
برای لطافت بیشتر، میتوانید کمی کیوی رندهشده یا سرکه سیب به مرینیت اضافه کنید، اما نباید بیش از ۲ ساعت بماند، زیرا گوشت را له میکند.
نوش جان!
طرز تهیه شیشلیک تبریزی (کباب دنده گوسفندی)
مواد لازم:
گوشت دنده گوسفندی: ۶ تکه
پیاز: ۲ عدد بزرگ (رندهشده)
ماست چکیده: ۴ قاشق غذاخوری
آب لیموترش تازه: ۲ قاشق غذاخوری
روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
سیر: ۲ حبه (رندهشده)
نمک، فلفل سیاه و پودر سماق: به مقدار لازم
مراحل تهیه:
مرینیت کردن گوشت:
دندههای گوسفندی را با استیککوب کمی بکوبید تا نرمتر شوند.
در یک ظرف بزرگ، پیاز رندهشده، ماست، آب لیموترش، روغن زیتون، زعفران دمکرده، سیر، نمک، فلفل و پودر سماق را مخلوط کنید.
تکههای دنده را در این ترکیب قرار داده و خوب ماساژ دهید تا طعم بگیرند.
روی ظرف را بپوشانید و حداقل ۶ ساعت (ترجیحاً یک شب) در یخچال بگذارید.
سیخ کردن گوشت:
دندهها را به سیخ بکشید. بهتر است از سیخهای پهن استفاده کنید تا گوشت بهتر کباب شود.
اجازه دهید گوشت قبل از پخت حدود ۳۰ دقیقه در دمای محیط بماند.
کباب کردن:
زغالها را آماده کنید تا حرارت یکنواختی داشته باشند.
سیخها را روی حرارت متوسط قرار دهید و مرتب بچرخانید تا تمام قسمتهای گوشت مغزپخت و طلایی شوند.
در حین کباب شدن، میتوانید کمی کره آبشده با زعفران روی دندهها بمالید تا آبدارتر شوند.
سرو کردن:
شیشلیک تبریزی را با برنج زعفرانی، گوجهکبابی، فلفل کبابی و نان تازه سرو کنید.
در کنار آن از دوغ محلی، سبزیخوردن و زیتون پرورده لذت ببرید.
نکات مهم:
برای نرمتر شدن گوشت، میتوانید از کیوی رندهشده (خیلی کم) در مرینیت استفاده کنید، اما مراقب باشید که بیش از ۱ ساعت نماند چون گوشت بیش از حد نرم میشود.
اگر طعم دودی دوست دارید، در انتهای کباب شدن کمی کره و زعفران با یک تکه زغال داغ روی گوشت قرار دهید و در ظرف را ببندید.
این روش تهیه شیشلیک به سبک تبریزی، کبابی لذیذ و خوشعطر را به شما میدهد که یکی از بهترین غذاهای سنتی ایران محسوب میشود.
نوش جان
گوشت ماهیچه یکی از لذیذترین و خوشمزهترین قسمتهای گوشت گوسفند یا گوساله است که به دلیل داشتن بافت نرم، طعم غنی و آبدار بودن، طرفداران زیادی دارد. این قسمت از گوشت، بهویژه در غذاهایی مثل باقالیپلو با ماهیچه، خوراک ماهیچه، و آبگوشت مورد استفاده قرار میگیرد.
دلایل لذیذ بودن گوشت ماهیچه:
1. چربی متعادل – مقدار چربی در ماهیچه متعادل است، به همین دلیل هم طعم خوبی دارد و هم خیلی سفت یا خیلی چرب نیست.
2. بافت نرم و لطیف – در روشهای پخت آرام (مثل آبپز یا بریان کردن)، گوشت ماهیچه به نرمی و لطافت خاصی میرسد که آن را لذیذ میکند.
3. طعم غنی و طبیعی – ماهیچه نسبت به برخی دیگر از قسمتهای گوشت طعم قویتری دارد، بهویژه زمانی که با ادویهها و طعمدهندههای مناسب ترکیب شود.
4. ژلاتین طبیعی – به دلیل داشتن مقدار زیادی کلاژن، هنگام پخت، ماهیچه حالت ژلاتینی و بسیار خوشمزهای پیدا میکند که باعث خوشطعم شدن خوراکها میشود.
5. ارزش غذایی بالا – سرشار از پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی است که علاوه بر طعم عالی، برای بدن نیز مفید است.
برای اینکه گوشت ماهیچه بیشترین لطافت و طعم را داشته باشد، معمولا آن را با روشهایی مثل آرامپز، بخارپز یا در فر با حرارت ملایم میپزند تا کاملاً نرم شود و مزهی بینظیری پیدا کند.
کباب برگ تبریزی یکی از انواع کبابهای معروف و خوشمزه ایرانی است که اصالت آن به تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی، برمیگردد. این کباب از گوشت گوسفند یا گوساله (معمولاً گوشت گوسفند) تهیه میشود و بهویژه در جشنها و مراسمات مهم استفاده میشود. در تهیه کباب برگ تبریزی، تکههای گوشت با دقت و مهارت بر روی سیخهای بلند قرار داده میشوند و معمولاً بهوسیله آتش زغال یا منقل پخته میشود.
مواد لازم:
گوشت گوسفند یا گوساله (معمولاً از بخشهای نرم مانند دنده یا راسته)
پیاز رنده شده
سیر خرد شده
روغن زیتون یا روغن مایع
زعفران دم کرده
لیمو ترش یا آبلیمو
نمک و فلفل سیاه
ادویهجات مخصوص کباب (مثل دارچین، پودر فلفل قرمز، و زردچوبه)
طرز تهیه:
آمادهسازی گوشت: ابتدا گوشت را به تکههای مناسب برای کباب برش دهید. سپس آنها را در یک کاسه بزرگ قرار دهید.
مرینیت گوشت: پیاز رنده شده، سیر خرد شده، زعفران دم کرده، روغن زیتون، آب لیمو، نمک، فلفل و ادویهجات را به گوشت اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. سپس اجازه دهید گوشت برای حداقل دو ساعت یا بیشتر در یخچال بماند تا طعمها به خورد گوشت بروند.
کباب کردن: پس از مدت زمان مرینیت، تکههای گوشت را به سیخ کشیده و روی منقل یا زغالهای داغ قرار دهید. گوشت را تا زمانی که کاملاً پخته و برشته شود، کباب کنید.
سرو کردن: کباب برگ تبریزی را معمولاً همراه با برنج، سبزیجات تازه، نان سنگک یا لواش و سسهای مخصوص سرو میکنند.
این کباب به دلیل طعم لذیذ و نرم بودن گوشتش، یکی از محبوبترین غذاهای تبریزیها و ایرانیان است
قیمه تبریزی یا قیمه نخود یکی از غذاهای خوشمزه و محبوب آذری است که با طعم خاص و خاصیتهای فراوانش، طرفداران زیادی دارد. در ادامه طرز تهیه آن را آوردهام:
مواد لازم:
گوشت گوسفندی یا گوساله (مغز ران یا سردست) – ۳۰۰ گرم
نخود – ۱ پیمانه
پیاز – ۲ عدد متوسط
سیبزمینی – ۲ عدد (برای تزئین)
رب گوجهفرنگی – ۲ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده – ۱ قاشق غذاخوری
دارچین – ½ قاشق چایخوری
نمک و فلفل – به میزان لازم
روغن – به مقدار لازم
آب – ۴ پیمانه
طرز تهیه:
نخود را خیس کنید: نخود را از شب قبل در آب سرد بخیسانید. سپس در آب جوش بپزید تا نرم شود.
پیاز را سرخ کنید: پیازها را نگینی خرد کرده و در روغن داغ سرخ کنید تا طلایی شوند.
گوشت را تفت دهید: گوشت را به قطعات کوچک خرد کرده و به پیاز اضافه کنید. گوشت را با پیاز تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
اضافه کردن رب گوجه: رب گوجهفرنگی را به گوشت و پیاز اضافه کرده و خوب تفت دهید تا رنگ رب باز شود.
پخت نخود: نخود پختهشده را به مواد اضافه کنید. سپس آب را به مواد اضافه کرده و اجازه دهید تا مواد به مدت ۴۵ دقیقه تا یک ساعت بپزند.
ادویهها: در این مرحله زعفران دمکرده، دارچین، نمک و فلفل را به خورشت اضافه کنید و مخلوط کنید.
سیبزمینی: سیبزمینیها را به صورت خلالی خرد کرده و در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند. این سیبزمینیها را برای تزئین بر روی خورشت قرار دهید.
پخت نهایی: خورشت را به مدت ۲۰ دقیقه دیگر بپزید تا مواد کاملاً با هم ترکیب شوند و طعمها به خوبی جا بیفتند.
سرو: قیمه تبریزی را با سیبزمینی سرخشده تزئین کرده و با پلو سرو کنید.
این خورشت خوشمزه و لذیذ را میتوانید به همراه نان یا برنج میل کنید.
دوغ و نوشک کرمانشاه یکی از غذاهای محلی و سنتی کرمانشاه است که معمولاً در فصل بهار و تابستان تهیه میشود. این غذا ترکیبی از دوغ محلی، مغز بنه (نوشک) و نان خشک محلی است و بهعنوان یک غذای سبک، مقوی و خنککننده شناخته میشود.
مواد لازم برای تهیه دوغ و نوشک:
دوغ محلی: ۲ لیوان (ترجیحاً ترش و غلیظ)
نوشک (بنه): ۱۰۰ گرم (مغز شده و پوست گرفته)
نان خشک محلی: به مقدار لازم (نان ساجی یا نان سنگک خشک)
نمک: در صورت نیاز
سبزیهای محلی (اختیاری): پونه، نعناع یا آویشن خشک برای عطر بهتر
طرز تهیه:
1. آمادهسازی نوشک: اگر نوشک تازه باشد، پوست آن را جدا کرده و مغز آن را بکوبید تا کمی خرد شود. اگر از نوشک خشک استفاده میکنید، آن را در آب گرم بخیسانید تا نرم شود، سپس بکوبید.

2. ترکیب مواد: نوشک را به دوغ اضافه کنید و هم بزنید تا ترکیب یکنواختی ایجاد شود.
3. اضافه کردن نان: نان خشک را خرد کرده و در مخلوط دوغ و نوشک بریزید. کمی صبر کنید تا نان نرم شود.
4. طعمدهی: در صورت تمایل، کمی نمک و سبزیهای خشک معطر به آن اضافه کنید.
5. سرو کردن: این غذا معمولاً بهصورت سرد سرو میشود و یک گزینه عالی برای روزهای گرم تابستان است.
خواص دوغ و نوشک:
نوشک (بنه) سرشار از چربیهای سالم، پروتئین و ویتامینهای مفید است.
دوغ محلی به هضم غذا کمک کرده و دارای باکتریهای مفید برای گوارش است.
نان خشک منبعی از فیبر و کربوهیدرات است که انرژی مورد نیاز بدن را تأمین میکند.
این غذای محلی نهتنها خوشمزه و مقوی است، بلکه به دلیل سادگی تهیه، یکی از انتخابهای محبوب مردم کرمانشاه، بهویژه عشایر و روستاییان، محسوب میشود.
قاورمه کرمانشاه یکی از غذاهای محلی و سنتی استان کرمانشاه است که بهعنوان یک نوع گوشت نگهداریشده شناخته میشود. این غذا معمولاً از گوشت گوسفندی تهیه میشود و با دنبه، نمک و ادویهجات محلی ترکیب شده و برای مدت طولانی قابل نگهداری است.
طرز تهیه قاورمه کرمانشاهی
مواد لازم:
گوشت گوسفندی: ۱ کیلوگرم (ترجیحاً راسته یا سردست)
دنبه گوسفندی: ۲۵۰ گرم
نمک: به مقدار لازم
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
فلفل سیاه: ۱ قاشق چایخوری
مراحل تهیه:
1. خرد کردن گوشت: گوشت را به قطعات متوسط خرد کنید. دنبه را نیز به قطعات کوچکتر برش دهید.


2. پخت گوشت: در یک قابلمه مناسب، دنبه را روی حرارت ملایم قرار دهید تا بهتدریج آب شود.
3. اضافه کردن گوشت: بعد از آب شدن دنبه، گوشت را اضافه کنید و روی حرارت ملایم تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
4. افزودن ادویهها: زردچوبه، نمک و فلفل را به گوشت اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
5. پخت نهایی: در قابلمه را بگذارید و اجازه دهید گوشت با روغن خودش بپزد. در صورت نیاز مقدار کمی آب اضافه کنید تا گوشت کاملاً مغزپخت شود.
6. نگهداری: پس از آماده شدن، قاورمه را در ظروف شیشهای یا ظروف سفالی ریخته و در یخچال یا جای خنک نگهداری کنید.
نحوه مصرف:
قاورمه کرمانشاهی را میتوان همراه با برنج، نان یا بهعنوان یک چاشنی برای غذاهای دیگر مانند آش و پلو مصرف کرد. همچنین از آن برای تهیه "دوینه" (یک نوع غذای سنتی با برنج و کشک) استفاده میشود.
این غذا به دلیل چربی طبیعی دنبه، در گذشته یکی از روشهای نگهداری طولانیمدت گوشت بوده و هنوز هم در میان خانوادههای کرمانشاهی محبوب است.
خورش کرفس تبریزی یکی از غذاهای خوشمزه و محبوب تبریز است که در آن از کرفس، گوشت (معمولاً گوشت گوسفند یا مرغ)، لیمو عمانی، گوجهفرنگی و ادویههای مختلف استفاده میشود. در اینجا دستور تهیه آن را برایتان آوردهام:
مواد لازم:
گوشت گوسفند یا مرغ: 500 گرم
کرفس تازه (برگ و ساقه): 1 دسته
پیاز: 1 عدد بزرگ
گوجهفرنگی: 2 عدد
لیمو عمانی: 2 عدد
رب گوجهفرنگی: 1 قاشق غذاخوری
زردچوبه: 1 قاشق چایخوری
نمک و فلفل: به مقدار لازم
روغن مایع: برای سرخ کردن
طرز تهیه:
ابتدا گوشت را به قطعات کوچک تقسیم کنید. در یک قابلمه، پیاز را خرد کرده و با کمی روغن تفت دهید تا طلایی شود.
گوشت را اضافه کرده و با پیاز تفت دهید تا رنگ گوشت تغییر کند.
سپس زردچوبه و رب گوجهفرنگی را اضافه کرده و هم بزنید تا مواد با هم مخلوط شوند.
گوجهفرنگیها را رنده کرده و به قابلمه اضافه کنید. بگذارید گوجهها خوب پخته و از آب بیفتند.
کرفس را پس از شستن، به قطعات کوچک خرد کرده و به قابلمه اضافه کنید.
لیمو عمانیها را با چنگال سوراخ کرده و به خورش اضافه کنید.
آب کافی به خورش اضافه کرده و اجازه دهید تا خورش به مدت 1.5 تا 2 ساعت پخته شود. در این مرحله میتوانید نمک و فلفل را به خورش اضافه کنید.
خورش کرفس آماده است و میتوانید آن را با برنج سرو کنید.
این خورش با طعمی ترش و خوشمزه، یکی از غذاهای سنتی و محبوب در آذربایجان است.
خورش فسنجان تبریزی یکی از انواع خورش فسنجان است که در شهر تبریز و مناطق آذربایجان تهیه میشود. این خورش تفاوتهایی با فسنجان سنتی گیلانی دارد و معمولاً غلیظتر و کمآبتر است. همچنین، در برخی موارد از ادویهها و ترکیبات خاصی برای طعمدهی بیشتر استفاده میشود.
مواد لازم:
گردو: ۳۰۰ گرم (آسیابشده)
مرغ یا گوشت قلقلی: ۳۰۰ گرم
رب انار: ۱/۲ پیمانه (بسته به ترشی یا ملس بودن موردنظر)
پیاز: ۱ عدد (ریز رندهشده)
شکر: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری)
زعفران دمکرده: ۱ قاشق چایخوری
نمک، فلفل، زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
طرز تهیه:
سرخ کردن گردو:
گردوی آسیابشده را در یک قابلمه با حرارت ملایم تفت دهید تا کمی روغن بیندازد. مراقب باشید که گردو نسوزد.
اضافه کردن آب:
حدود ۳ لیوان آب سرد به گردو اضافه کنید و بگذارید با حرارت کم حدود ۲ ساعت بپزد تا روغن بیندازد و غلیظ شود. در طول پخت، مرتب هم بزنید تا ته نگیرد.
تهیه گوشت یا مرغ:
اگر از گوشت قلقلی استفاده میکنید، گوشت چرخکرده را با پیاز رندهشده، نمک، فلفل، و زردچوبه مخلوط کرده و به شکل کوفتههای کوچک درآورید. آنها را در کمی روغن سرخ کنید.
در صورت استفاده از مرغ، تکههای مرغ را با کمی نمک و زردچوبه سرخ کنید.
اضافه کردن رب انار و شکر:
بعد از ۲ ساعت، رب انار را به خورش اضافه کنید و خوب هم بزنید. بسته به میزان ترشی رب انار، میتوانید شکر را هم به خورش اضافه کنید تا طعم ملس ایجاد شود.
پخت گوشت:
گوشت قلقلی یا مرغ سرخشده را به خورش اضافه کنید و اجازه دهید حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگر با حرارت ملایم بپزد تا مزهها کاملاً ترکیب شوند.
اضافه کردن زعفران:
در ۱۰ دقیقه پایانی پخت، زعفران دمکرده را به خورش اضافه کنید تا عطر و رنگ بهتری داشته باشد.
نکات مهم:
خورش فسنجان تبریزی باید کمآب، غلیظ و روغنانداخته باشد.
برای طعم بهتر، میتوانید خورش را از شب قبل آماده کنید تا جا بیفتد.
میزان ترشی و شیرینی خورش را با تنظیم مقدار رب انار و شکر میتوان تغییر داد.
برخی افراد برای خوشرنگتر شدن خورش، مقدار کمی رب گوجهفرنگی نیز به آن اضافه میکنند.
خورش فسنجان تبریزی را میتوان با برنج کته یا چلو زعفرانی سرو کرد.
خورش آلو قیصی یک غذای خوشمزه و خوشرنگ ایرانی است که ترکیبی از طعم شیرین و ترش را در خود دارد.
مواد لازم:
گوشت گوسفندی یا مرغ: ۳۰۰ گرم (ترجیحاً خورشتی)
آلو خشک: ۱۰۰ گرم
قیصی (برگه زردآلو): ۱۵۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ (نگینی خرد شده)
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
چوب دارچین: ۱ تکه کوچک (اختیاری)
شکر: ۱ قاشق غذاخوری (اختیاری، برای متعادل کردن ترشی)
آبلیمو یا آبغوره: ۱ قاشق غذاخوری (در صورت تمایل)
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
طرز تهیه:
تفت دادن پیاز و گوشت: در قابلمهای مقداری روغن ریخته و پیاز خردشده را با کمی زردچوبه تفت دهید تا طلایی شود. سپس گوشت را اضافه کرده و با پیاز تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
افزودن رب و ادویهها: رب گوجهفرنگی را اضافه کرده و کمی تفت دهید تا رنگش باز شود. سپس نمک، فلفل و چوب دارچین را اضافه کنید.
پخت گوشت: حدود ۲ لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کنید و اجازه دهید گوشت با حرارت ملایم بپزد (حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت برای گوشت قرمز و ۴۵ دقیقه برای مرغ).
آمادهسازی آلو و قیصی: در این فاصله، آلو و قیصی را بشویید و در کمی آب گرم خیس کنید تا نرم شوند.
افزودن آلو و قیصی: پس از نیمپز شدن گوشت، آلو و قیصی را به خورش اضافه کنید. در صورت تمایل، شکر و آبلیمو را نیز اضافه کنید.
افزودن زعفران: ۱۵ دقیقه قبل از پایان پخت، زعفران دمکرده را به خورش اضافه کنید تا عطر و رنگ آن بهتر شود.
جا افتادن خورش: اجازه دهید خورش با حرارت ملایم جا بیفتد و غلیظ شود. در صورت نیاز، میزان ترشی یا شیرینی آن را تنظیم کنید.
سرو خورش: این خورش خوشمزه را همراه با برنج زعفرانی و نان سرو کنید.
نکات مهم:
اگر طعم ملس را دوست دارید، از ترکیب شکر و آبلیمو استفاده کنید.
اضافه کردن چوب دارچین باعث خوشعطر شدن خورش میشود، اما در پایان پخت آن را خارج کنید.
برای مجلسیتر شدن خورش، میتوانید خلال بادام یا گردو خردشده به آن اضافه کنید.
نوش جان
خورش هویج یکی از غذاهای سنتی و خوشمزهی ایرانی، بهویژه متعلق به آذربایجان، است که معمولاً با گوشت قرمز یا مرغ تهیه میشود. در ادامه طرز تهیه خورش هویج با گوشت قرمز را آوردهایم.
مواد لازم:
هویج: ۴ عدد بزرگ
گوشت گوسفندی یا گوساله: ۳۰۰ گرم (خورشتی خرد شده)
پیاز: ۱ عدد بزرگ (نگینی خرد شده)
آلو: ۸ تا ۱۰ عدد (به دلخواه)
زعفران دمکرده: ۲ قاشق غذاخوری
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
آبلیمو یا آبغوره: ۱ قاشق غذاخوری (یا به میزان دلخواه)
چوب دارچین: ۱ تکه کوچک (اختیاری)
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
مراحل تهیه:
تفت دادن پیاز و گوشت: در قابلمهای، کمی روغن بریزید و پیاز را با زردچوبه تفت دهید تا طلایی شود. سپس گوشت را اضافه کنید و همراه با فلفل سیاه کمی سرخ کنید تا رنگ آن تغییر کند.
پخت گوشت: رب گوجهفرنگی را اضافه کرده و کمی تفت دهید تا خوشرنگ شود. سپس ۲ لیوان آب جوش و چوب دارچین را اضافه کنید. درب قابلمه را بگذارید و اجازه دهید گوشت با حرارت ملایم بپزد.
سرخ کردن هویج: هویجها را به صورت خلالی یا مورب برش بزنید و در ماهیتابهای جداگانه با کمی روغن سرخ کنید تا کاراملی شوند.
افزودن آلو و هویج: بعد از نیمپز شدن گوشت، آلوها و هویجهای سرخشده را به قابلمه اضافه کنید.
طعمدهی نهایی: زعفران دمکرده و آبلیمو یا آبغوره را اضافه کرده و اجازه دهید خورش با حرارت ملایم جا بیفتد و غلیظ شود (حدود ۳۰ دقیقه). در انتهای پخت، نمک را اضافه کنید.
سرو خورش: خورش هویج را در ظرفی مناسب بریزید و همراه با برنج زعفرانی سرو کنید.
نکات:
برای طعم ملایمتر، میتوانید از گوشت مرغ بهجای گوشت قرمز استفاده کنید.
اگر دوست دارید خورش کمی شیرینتر باشد، میتوانید مقدار کمی شکر (حدود ۱ قاشق چایخوری) اضافه کنید.
برای خوشطعمتر شدن، از کره برای سرخ کردن هویج استفاده کنید.
نوش جان
طرز تهیه دلمه کلم برگ
مواد لازم:
کلم برگ: ۱ عدد متوسط
برنج: ۱ پیمانه
لپه: ½ پیمانه (اختیاری)
گوشت چرخکرده: ۲۵۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ (نگینی خرد شده)
سبزی دلمه: ۲۰۰ گرم (تره، جعفری، شوید، نعناع)
رب گوجهفرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین: به مقدار لازم
روغن: برای تفت دادن
آبلیمو یا سرکه: ۲ قاشق غذاخوری
شکر: ۱ قاشق چایخوری (اختیاری)
مراحل تهیه:
جدا کردن برگهای کلم:
کلم را در یک قابلمه بزرگ آب جوش قرار دهید تا برگها نرم شوند. سپس برگها را یکییکی جدا کنید و ضخامت قسمت سفت آنها را با چاقو کمی نازک کنید.
آماده کردن مواد میانی:
برنج را بشویید و ۱۰ دقیقه بجوشانید، سپس آبکش کنید.
لپه را جداگانه بپزید تا نرم شود.
پیاز را در کمی روغن تفت دهید، سپس گوشت را اضافه کنید و با زردچوبه، نمک و فلفل تفت دهید.
رب گوجه را اضافه کنید و چند دقیقه دیگر تفت دهید.
برنج، لپه و سبزی خردشده را اضافه کنید و هم بزنید.
پیچیدن دلمه:
مقداری از مواد را داخل هر برگ کلم قرار دهید، سپس آن را به شکل بقچه بپیچید.
دلمهها را در قابلمه بهصورت مرتب کنار هم بچینید.
آماده کردن سس:
در یک کاسه، آب، رب گوجه، آبلیمو (یا سرکه)، شکر و کمی نمک مخلوط کنید.
این سس را روی دلمهها بریزید.
پخت دلمه:
یک بشقاب روی دلمهها بگذارید تا از باز شدن جلوگیری کند.
قابلمه را روی حرارت ملایم بگذارید و حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت اجازه دهید بپزد.
پس از آماده شدن، دلمهها را با ماست یا نان سرو کنید و لذت ببرید
طرز تهیه دلمه برگ مو (به سبک ایرانی)
مواد لازم (برای ۴ نفر)
برگ مو: ۳۰۰ گرم (تازه یا کنسروی)
برنج: ۱ پیمانه
لپه: ½ پیمانه (پیش از پخت خیسشده)
گوشت چرخکرده: ۲۵۰ گرم
سبزی دلمه (تره، جعفری، شوید، مرزه، نعناع): ۲ پیمانه خردشده
پیاز: ۱ عدد بزرگ (نگینی خردشده)
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
آبلیمو یا سرکه: ۲ قاشق غذاخوری
شکر (اختیاری): ۱ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین: به میزان لازم
روغن: برای تفت دادن
آب یا آبگوشت: ۲ لیوان
مراحل تهیه
آمادهسازی برگ مو
اگر برگ مو تازه است، آن را در آب جوش ۲ دقیقه بجوشانید تا نرم شود، سپس آبکش کنید.
اگر از برگ مو کنسروی استفاده میکنید، آن را بشویید تا نمک اضافی آن برود.
آمادهسازی مواد داخل دلمه
پیاز را در کمی روغن تفت دهید تا طلایی شود، سپس گوشت چرخکرده را اضافه کنید و سرخ کنید.
زردچوبه، نمک، فلفل، دارچین و رب گوجه را افزوده و کمی تفت دهید.
لپه پختهشده، برنج نیمپز و سبزی خردشده را اضافه کرده و مخلوط کنید.
پیچیدن دلمهها
یک برگ مو را باز کنید، مقداری از مخلوط مواد را وسط آن قرار دهید.
ابتدا دو طرف برگ را روی مواد بگذارید، سپس از پایین رول کنید تا کاملاً بسته شود.
چیدن دلمهها در قابلمه
کف قابلمه چند برگ مو بگذارید تا دلمهها نسوزند.
دلمهها را مرتب در قابلمه بچینید.
آبلیمو، شکر (اختیاری) و ۲ لیوان آب یا آبگوشت را اضافه کنید.
یک بشقاب روی دلمهها قرار دهید تا باز نشوند.
پخت دلمه
قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید تا جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت بپزد.
نکات تکمیلی
میتوانید به جای آبلیمو از تمرهندی یا سرکه استفاده کنید.
برای طعم بهتر، در ۱۰ دقیقه آخر کمی کره روی دلمهها بریزید.
دلمه برگ مو را میتوان با ماست یا سس مخصوص سرو کرد.
نوش جان
کوفته تبریزی یکی از اصیلترین غذاهای ایرانی، بهویژه متعلق به شهر تبریز، است. این غذا به دلیل طعم بینظیر و ارزش غذایی بالا، جایگاه ویژهای در سفرههای ایرانی دارد. در کنار ارزش غذایی، کوفته تبریزی ریشهای در فرهنگ و تاریخ آذربایجان دارد که بررسی آن خالی از لطف نیست.
تاریخچه و فلسفه کوفته تبریزی
کوفتهها از دیرباز در آشپزی ایرانی وجود داشتهاند و در دوره صفویه و قاجار به شکل امروزی خود درآمدهاند. کوفته تبریزی یکی از معروفترین انواع کوفتههای ایرانی است که ریشه آن را میتوان در فرهنگ مهماننوازی مردم آذربایجان جستجو کرد.
چرا کوفته تبریزی اینقدر بزرگ است؟اندازه بزرگ کوفته تبریزی نشاندهنده فراوانی و سخاوت است. مردم تبریز این غذا را معمولاً برای مهمانهای خاص یا در مراسمهای خانوادگی تهیه میکنند، زیرا علاوه بر خوشمزگی، پختن آن نیاز به مهارت و دقت دارد.
مفهوم لایههای داخلی کوفتهدرون کوفته تبریزی معمولاً تخممرغ پخته، آلو، گردو، زرشک و گاهی سبزیجات معطر قرار داده میشود. این ترکیب نشاندهنده تعادل طعمهای شیرین، ترش و شور است که در آشپزی ایرانی بسیار اهمیت دارد.
طرز تهیه کوفته تبریزی
مواد لازم (برای ۴ نفر)
گوشت چرخکرده (ترجیحاً مخلوط گوسفند و گوساله): ۵۰۰ گرم
لپه: ۱ پیمانه
برنج: ۱ پیمانه
پیاز: ۲ عدد متوسط
تخممرغ: ۱ عدد (برای مایه کوفته)
تخممرغ آبپز: ۲ عدد (برای داخل کوفته)
سبزی معطر (ترخون، مرزه، جعفری، شوید): ۲ قاشق غذاخوری خردشده
آرد نخودچی: ۲ قاشق غذاخوری
زرشک، آلو و گردو: به مقدار لازم
نمک، فلفل، زردچوبه و ادویه کوفته: به مقدار لازم
مواد لازم برای سس کوفته
پیاز: ۱ عدد
رب گوجهفرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
آب: ۳ پیمانه
روغن: به مقدار لازم
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
مراحل تهیه
مرحله ۱: آمادهسازی لپه و برنج
۱. لپه را بشویید و بگذارید نیمپز شود.۲. برنج را نیز به مدت ۱۰ دقیقه نیمپز کرده و آبکش کنید.
مرحله ۲: آمادهسازی مایه کوفته
۳. پیاز را رنده کنید و آب اضافی آن را بگیرید.۴. گوشت چرخکرده، لپه نیمپز، برنج، پیاز، تخممرغ، سبزیجات خرد شده، آرد نخودچی و ادویهها را در یک ظرف بزرگ بریزید.۵. مواد را خوب ورز دهید تا مایهای یکدست و چسبناک به دست آید.
مرحله ۳: شکل دادن به کوفتهها
۶. مقدار مناسبی از مواد بردارید، آن را در دست پهن کنید و تخممرغ آبپز، آلو، زرشک و گردو را در وسط آن قرار دهید.۷. مواد را بهآرامی گرد کرده و فشار دهید تا ترک نداشته باشد.
مرحله ۴: تهیه سس کوفته
۸. پیاز را نگینی خرد کنید و در روغن تفت دهید تا طلایی شود.۹. رب گوجه را اضافه کنید و کمی تفت دهید تا رنگ آن باز شود.۱۰. زعفران و آب را اضافه کنید و اجازه دهید سس کمی بجوشد.
مرحله ۵: پخت کوفتهها
۱۱. کوفتهها را بهآرامی در قابلمه سس قرار دهید.۱۲. شعله را کم کنید و درب قابلمه را نیمهباز بگذارید تا کوفتهها بهآرامی بپزند.۱۳. بعد از حدود ۴۵ دقیقه، کوفتهها آمادهاند.
نکات کلیدی برای تهیه کوفته تبریزی عالی
ورز دادن مناسب: هرچه مواد را بیشتر ورز دهید، کوفتهها احتمال باز شدن کمتری دارند.
حرارت ملایم: کوفتهها را روی شعله کم بپزید تا ترک نخورند.
سبزیجات تازه: سبزیجات معطر طعم فوقالعادهای به کوفته میدهند.
جمعبندی
کوفته تبریزی علاوه بر اینکه یک غذای سنتی خوشمزه است، نمادی از فرهنگ غنی تبریز و آذربایجان نیز محسوب میشود. این غذا با ترکیب گوشت، برنج، لپه و سبزیجات، یک وعدهی کامل و مقوی است که میتواند در مهمانیها و دورهمیهای خانوادگی زینتبخش سفرههای ایرانی باشد. اگر تاکنون این غذای خوشمزه را امتحان نکردهاید، حتماً یکبار آن را بپزید و از طعم بینظیرش لذت ببرید.