خورش خلال کرمانی یکی از خورشهای مجلسی و خوشطعم استان کرمانه که با خلال بادام، گوشت و ادویههای خاص درست میشه. این خورش ممکنه با خورش خلال کرمانشاهی اشتباه گرفته بشه، ولی در کرمان سبک پختش متفاوته و معمولاً زرشک سیاه محلی یا حتی کمی رب انار هم درش استفاده میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
خلال بادام: ½ پیمانه
زرشک سیاه کرمانی (یا زرشک معمولی): ۳ قاشق غذاخوری
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
دارچین، هل، زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۳ تا ۴ لیوان
(اختیاری) رب انار: ۱ قاشق غذاخوری برای طعم ملسی
---
طرز تهیه:
1. خلال بادام رو از قبل چند ساعت خیس کن (برای نرمتر شدن و پخت بهتر).
2. پیاز رو نگینی خرد کن و در قابلمه با کمی روغن سرخ کن تا طلایی بشه. بعد گوشت رو اضافه کن، زردچوبه، فلفل و کمی دارچین بریز و خوب تفت بده تا گوشت قهوهای شه.
3. رب گوجهفرنگی رو اضافه کن، کمی تفت بده تا خوشرنگ بشه، بعد آب بریز و اجازه بده گوشت نیمپز شه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت).
4. خلال بادام رو اضافه کن و بذار همراه گوشت بپزه. در ۳۰ دقیقه آخر، زرشک سیاه (که از قبل خیس کردی و شستی) رو اضافه کن. در صورت دلخواه رب انار هم همینجا اضافه میشه.
5. در آخر زعفران دمکرده، کمی هل و دارچین بریز تا خورش عطر بگیره و لعاب بیفته. خورش باید غلیظ و خوشرنگ بشه.
---
نکات مهم:
زرشک سیاه طعم خاص و کمی شیرینتری نسبت به زرشک معمولی داره.
میتونی بهجای گوشت تکهای، از گوشت چرخکرده هم استفاده کنی (به صورت کوفتههای ریز).
بعضی نسخههای محلی، کمی گلاب هم در پایان اضافه میکنن برای عطر بیشتر.
خورشت بهآلو یکی از غذاهای سنتی و خوشطعم کرمانه که با ترکیب میوهی "به" و "آلو خشک" درست میشه. این خورش عطر و طعم شیرین و ملسی داره و هم خاصیت داره، هم خوشرنگ و خوشخوراکه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
به: ۲ عدد متوسط (خردشده)
آلو خشک (آلو بخارا): ۱۰ تا ۱۲ عدد
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
چوب دارچین یا پودر دارچین: به مقدار دلخواه
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
---
طرز تهیه:
1. پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. بعد گوشت رو اضافه کن، کمی زردچوبه و فلفل بزن و خوب تفت بده تا گوشت تغییر رنگ بده.
2. رب گوجه رو اضافه کن و کمی تفت بده تا خامی رب گرفته شه، بعد حدود ۳ لیوان آب جوش بریز و در قابلمه رو بذار تا گوشت نیمپز بشه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت با شعله ملایم).
3. در این فاصله، بهها رو خرد کن (مکعبی یا خلالی) و در کمی روغن با حرارت کم تفت بده تا نرم بشن و رنگشون کمی طلایی شه.
4. آلوها رو هم بشور و ۱۰ دقیقه تو آب گرم خیس کن. بعد به همراه به، زعفران، و کمی دارچین به خورش اضافه کن.
5. حالا اجازه بده خورش با حرارت کم جا بیفته و غلیظ شه. (حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگه)
6. در آخر نمک غذا رو اندازه کن و اگه دوست داشتی، کمی شکر یا آبلیمو برای تنظیم شیرینی و ترشی اضافه کن.
---
نکات:
طبع این خورش گرمه، بسیار مناسب فصول سرد و برای افراد سردمزاج.
میتونی بهجای آلو، از قیصی زردآلو هم استفاده کنی برای طعم متفاوت.
خورشت بهآلو کرمانی معمولاً با برنج زعفرانی سرو میشه.
کشک بادمجان کرمانی، یه نسخه محلی و سنتی از کشک بادمجانه که با طعمی متفاوت و عطر خاص، دل عاشقای غذاهای سنتی رو میبره! این غذا با بادمجان سرخشده، کشک محلی، و ترکیب خوشعطر پیاز داغ، نعنا داغ و گاهی هم گردو و سیر درست میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
بادمجان: ۵ عدد متوسط
کشک (ترجیحاً محلی و غلیظ): ۱ پیمانه
پیاز: ۲ عدد بزرگ
سیر: ۳ حبه
نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری
گردو خردشده: ۳ قاشق غذاخوری (اختیاری ولی خوشمزه!)
زردچوبه، نمک، فلفل: به مقدار لازم
روغن: برای سرخ کردن
---
طرز تهیه:
1. بادمجونا رو پوست بگیر و از وسط نصف کن، بعد یه کم نمک بزن و بذار ۳۰ دقیقه بمونه تا تلخیش گرفته شه. بعد آبکشی و خشک کن و سرخشون کن تا نرم و طلایی بشن.
2. پیازها رو خلالی کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی و کاراملی بشن. کمی زردچوبه هم اضافه کن.
3. سیر رو ریز کن یا بکوب و جداگانه با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه.
4. نعنا خشک رو با کمی روغن تفت بده (فقط چند ثانیه تا نسوزه، چون زود تلخ میشه).
5. بادمجونهای سرخشده رو له کن یا توی مخلوطکن بنداز، با کمی کشک، پیازداغ، نعناداغ، سیر و گردو مخلوط کن. (میتونی همهش رو تو قابلمه بریزی و روی شعله ملایم بذاری تا کمی جا بیفته.)
6. نمک و فلفل غذا رو بچش و تنظیم کن. اگه خواستی، کمی زعفرون هم میتونی اضافه کنی.
7. برای سرو: روی کشک بادمجون رو با پیازداغ، نعنا داغ، گردو و کمی کشک تزئین کن.
---
نکات:
در بعضی مناطق کرمان، کمی پودر گلمحمدی یا دارچین هم بهش میزنن برای عطر بیشتر.
اگه کشک خیلی غلیظه، میتونی کمی آب جوش بهش اضافه کنی تا روانتر شه.
این غذا رو با نون سنگک یا نون تافتون تازه بخور، معرکهست!
زیرهپلو یکی از غذاهای معروف و خوشعطر کرمانه که با زیره معروف کرمان درست میشه. این غذا هم سادهست و هم خوشطعم، و معمولاً با گوشت، مرغ یا تخممرغ سرو میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج: ۳ پیمانه
زیره سیاه کرمانی (ترجیحاً تازه): ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
روغن یا کره: ۳ قاشق غذاخوری
نمک: به مقدار لازم
زعفران دمکرده: به مقدار دلخواه (اختیاری)
مواد انتخابی برای سرو:
گوشت چرخکرده سرخشده با پیاز و ادویه
مرغ پخته و سرخشده
تخممرغ نیمرو
کشمش یا خرمای تفتدادهشده (برای طعم شیرین)
---
طرز تهیه:
1. برنج رو بشور و مثل پلوهای معمولی، با آب و نمک خیس کن (حداقل ۳۰ دقیقه).
2. زیرهها رو جداگانه بشور (اگه خاک داشت)، بعد توی آبکش بریز تا خشک بشن.
3. آب رو بجوشون، بعد برنج رو بریز داخلش. وقتی برنج کمی نرم شد (نه خیلی)، آبکشش کن.
4. ته قابلمه رو با کمی روغن چرب کن. اگه دوست داری، تهدیگ نونی یا سیبزمینی بنداز.
5. موقع ریختن برنج توی قابلمه، لایهبهلایه برنج و زیره بریز تا زیره خوب پخش بشه. اگه دوست داری، لابهلاش کمی زعفرون هم بریز.
6. روی پلو کمی روغن یا کره بریز. در قابلمه رو دمکنیدار بذار و بذار با شعله کم حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت دم بکشه.
---
نکات تکمیلی:
زیره کرمانی عطر فوقالعادهای داره، بهتره از زیره تازه استفاده بشه.
اگه طبع گرمی داری، میتونی مقدار زیره رو کمی کمتر بریزی چون گرمه.
بعضیها کمی دارچین یا هل هم با زیره ترکیب میکنن، که طعم خاصتری میده.
گوشت قرمز حاوی مواد مغذی مهمی مانند ویتامین B12، آهن، روی و پروتئین است که برای سلامت مغز ضروریاند. با این حال، مصرف زیاد گوشت قرمز، بهویژه گوشتهای فرآوریشده (مثل سوسیس و کالباس)، با افزایش التهاب و خطر بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط است که میتوانند تأثیر منفی بر سلامت مغز و افزایش خطر آلزایمر داشته باشند.
تأثیر گوشت قرمز بر آلزایمر:
مثبت: پروتئین و ویتامین B12 در گوشت قرمز میتوانند از کاهش عملکرد شناختی جلوگیری کنند.
منفی: مصرف زیاد چربیهای اشباع و آهن بیش از حد میتواند استرس اکسیداتیو و التهاب را افزایش دهد که با آلزایمر مرتبط است.
نتیجهگیری:
مصرف متعادل گوشت قرمز، در کنار یک رژیم غذایی سالم و سرشار از میوهها، سبزیجات، ماهی و چربیهای مفید (مانند روغن زیتون)، میتواند به حفظ سلامت مغز کمک کند. اما زیادهروی در مصرف آن، بهویژه گوشتهای فرآوریشده، ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد.
دریای شمال ایران (دریای خزر) به دلایل مختلفی ماهی شیر ندارد. مهمترین دلایل عبارتاند از:
1. زیستگاه و شرایط آب: ماهی شیر (Scomberomorus commerson) یک گونه دریایی است که در آبهای گرمسیری و نیمهگرمسیری زیست میکند. این ماهی معمولاً در آبهای شور و نسبتاً گرم خلیج فارس و دریای عمان یافت میشود، در حالی که دریای خزر یک دریاچهٔ بسته با آب نسبتاً شیرین و دمای متفاوت است.
2. شوری آب: شوری آب دریای خزر بسیار کمتر از آبهای آزاد مانند خلیج فارس و اقیانوسهاست. این موضوع باعث میشود بسیاری از گونههای دریایی که در آبهای شور زندگی میکنند، قادر به زیست در دریای خزر نباشند.
3. نوع گونههای بومی: دریای خزر دارای اکوسیستم خاص خود است و گونههای متفاوتی مانند ماهی سفید، فیلماهی (تولیدکننده خاویار)، کپور، سوف و کیلکا در آن زیست میکنند. ماهی شیر به این زیستبوم تعلق ندارد.
4. عدم ارتباط با اقیانوسها: دریای خزر یک دریاچهٔ بسته است و به اقیانوسهای آزاد راه ندارد. در نتیجه، مهاجرت گونههایی مانند ماهی شیر به این دریا ممکن نیست، مگر با دخالت انسانی که تاکنون انجام نشده است.
به همین دلیل، ماهی شیر تنها در آبهای جنوب ایران مانند خلیج فارس و دریای عمان یافت میشود.
گوشت بز به دلایل زیر دیرپز است:
1. میزان کلاژن بالا – گوشت بز حاوی مقدار زیادی کلاژن است که باعث سفتی آن میشود. برای تجزیه این پروتئین و نرم شدن گوشت، نیاز به زمان بیشتری برای پخت وجود دارد.
2. چربی کم – برخلاف گوشت گوسفند، گوشت بز چربی کمتری دارد. چربی نقش مهمی در نرم شدن گوشت هنگام پخت دارد، بنابراین کمبود آن باعث دیرپز شدن گوشت میشود.
3. الیاف عضلانی متراکمتر – بزها حیوانات فعالی هستند و عضلاتشان متراکمتر و محکمتر از برخی دیگر از دامها است. این امر باعث سختتر شدن بافت گوشت و نیاز به زمان پخت بیشتر میشود.
روشهایی برای سریعتر پختن گوشت بز:
خیس کردن در آبلیمو یا سرکه – اسیدیته به تجزیه بافتهای سفت کمک میکند.
استفاده از زودپز – بهترین روش برای کاهش زمان پخت گوشت بز.
پخت آرام و طولانی – استفاده از روشهایی مانند خورشت یا آبپز کردن با حرارت کم.
استفاده از موادی مانند ماست یا کیوی – این مواد حاوی آنزیمهایی هستند که باعث نرم شدن گوشت میشوند.
با رعایت این نکات، میتوانید گوشت بز را نرمتر و لذیذتر بپزید.
گوشت برزیلی معمولاً به دلایل زیر خونآلودتر به نظر میرسد:
1. روش ذبح و خونگیری – در برخی موارد، روشهای ذبح صنعتی در برزیل ممکن است به اندازه روشهای سنتی در ایران و کشورهای اسلامی خونگیری کامل را انجام ندهند. اگر خون بهطور کامل از لاشه تخلیه نشود، گوشت ظاهر خونآلودتری خواهد داشت.
2. نحوه بستهبندی و انجماد – گوشتهای برزیلی اغلب بلافاصله پس از ذبح بستهبندی و منجمد میشوند. این باعث میشود خون باقیمانده در بافتهای گوشت حفظ شود، برخلاف گوشت تازه که فرصت بیشتری برای خروج خون دارد.
3. نوع نژاد دام – برخی از نژادهای گاو برزیلی، بهویژه نژادهای گوشتی مانند "نلُور" (Nelore)، ممکن است ویژگیهایی داشته باشند که باعث باقیماندن مقداری خون در بافتهای عضلانیشان شود.
4. مدت زمان نگهداری و حمل و نقل – گوشت برزیلی معمولاً مسیر طولانیای را طی میکند تا به کشورهای دیگر برسد. در این فرآیند، به دلیل تغییرات دما در حملونقل، ممکن است مایعات بیشتری از بافتهای گوشت خارج شوند که شبیه خون به نظر میرسد.
اگر به استانداردهای شرعی و بهداشتی آن حساس هستید، بهتر است گوشت را قبل از مصرف با آب سرد شستوشو دهید یا برای اطمینان از ذبح شرعی، برندهای معتبر را انتخاب کنید.
سبزی پلو با ماهی یکی از سنتهای قدیمی ایرانیها برای شب عید است. این غذا نمادی از برکت، تازگی و سرزندگی در سال جدید است.
ریشه و فلسفه سنت
سبزی پلو نماد سرسبزی، رشد و فراوانی است، که با حال و هوای بهاری و نوروز هماهنگی دارد.
ماهی نماد حیات، پاکی و روزی است. برخی معتقدند که خوردن ماهی در آغاز سال جدید باعث خوشاقبالی میشود.
نوع ماهی
بسته به منطقه، نوع ماهی متفاوت است:
شمال ایران: ماهی سفید یا ماهی قزلآلا
جنوب ایران: ماهی شوریده، هامور یا راشگو
سایر مناطق: ماهی قزلآلا یا ماهی شیر
شیوه پخت
ماهی را میتوان سرخکرده، کبابی یا شکمپر تهیه کرد.
سبزی پلو شامل سبزیهای معطر مثل شوید، جعفری، گشنیز و تره است.
این غذا با سیرترشی، زیتون پرورده و ماست موسیر سرو میشود و یکی از محبوبترین غذاهای نوروزی ایرانیان است.
شما برای شب عید چه نوع ماهیای انتخاب میکنید؟
گوشت برزیلی از طریق یک زنجیره پیچیده واردات، از مزارع دامداری این کشور تا بازارهای مصرفی کشورهای مختلف، از جمله ایران، راه پیدا کرده است. روند ورود گوشت برزیلی به سفرهها را میتوان اینگونه خلاصه کرد:
۱. تولید در برزیل
برزیل یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت گاو و مرغ در جهان است. این کشور دارای مزارع گسترده پرورش دام و سیستمهای صنعتی بزرگ بستهبندی گوشت است.
۲. صادرات و قراردادهای تجاری
شرکتهای برزیلی گوشت را به کشورهای مختلف صادر میکنند. ایران یکی از مشتریان اصلی گوشت برزیلی است، بهویژه در دورههایی که تولید داخلی پاسخگوی نیاز مصرفکنندگان نیست.
۳. واردات توسط شرکتهای ایرانی
شرکتهای ایرانی با واسطه یا بهطور مستقیم از شرکتهای برزیلی گوشت خریداری میکنند. این گوشتها معمولاً از طریق کشتیهای یخچالدار یا هواپیما به ایران منتقل میشوند.
۴. نظارت و مجوزها
سازمانهای نظارتی مانند سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت ایران، گوشت وارداتی را بررسی میکنند تا از نظر بهداشتی و شرعی تأیید شود. گوشتهای حلال دارای مهر تأیید از نهادهای اسلامی برزیل هستند.
۵. توزیع در بازار و فروشگاهها
پس از ورود به کشور، گوشت برزیلی از طریق شرکتهای توزیعکننده در فروشگاهها، قصابیها و مراکز توزیع عمدهفروشی توزیع میشود.
۶. مصرف در رستورانها و خانهها
در نهایت، گوشت برزیلی بهدلیل قیمت رقابتی و عرضه گسترده در بازار، در سبد غذایی خانوارها، رستورانها و صنایع غذایی قرار میگیرد.
با این حال، واردات گوشت برزیلی همواره با بحثهایی درباره کیفیت، سلامت، قیمت و حتی مسائل شرعی و نظارتی همراه بوده است.
مقدار پروتئین موجود در گوشت سفید به نوع آن بستگی دارد. بهطور کلی:
سینه مرغ بدون پوست و استخوان: حدود 31 گرم پروتئین در هر 100 گرم
ران مرغ بدون پوست: حدود 26 گرم پروتئین در هر 100 گرم
بوقلمون (سینه بدون پوست): حدود 29 گرم پروتئین در هر 100 گرم
ماهی (بسته به نوع آن): بین 20 تا 25 گرم پروتئین در هر 100 گرم
گوشت سفید منبع خوبی از پروتئین باکیفیت بالا، کمچرب و دارای آمینواسیدهای ضروری است.
بر اساس اطلاعات موجود، در سال ۱۴۰۲، حدود ۴۷۲ هزار تن گوشت قرمز در کشتارگاههای کشور تولید شد که ۱۳ درصد آن مربوط به استان تهران است. این میزان معادل تقریباً ۶۱٬۳۶۰ تن در سال برای استان تهران است که بهطور متوسط به حدود ۱۶۸ تن در روز میرسد. با توجه به اینکه «گاو و گوساله» ۵۹ درصد و «گوسفند و بره» ۳۹ درصد از وزن دامهای ذبحشده در استان تهران را تشکیل میدهند، میتوان تخمین زد که بهطور متوسط روزانه حدود ۹۹ تن گوشت گاو و گوساله و ۶۶ تن گوشت گوسفند و بره در تهران تولید میشود.
همچنین، ظرفیت کشتارگاههای استان تهران بهگونهای است که میتوانند در یک شیفت کاری ۵ ساعته، ۱۲ هزار رأس دام را کشتار کنند که نشاندهنده توانایی بالای این کشتارگاهها در پاسخگویی به نیازهای استان است.
در ماه رمضان، برخی غذاها میتوانند عطش را افزایش دهند، که به طور معمول به دلایل مختلف از جمله مقدار نمک، کافئین، و نوع مواد مغذی در آنها مربوط میشود. برخی از این غذاها عبارتند از:
غذاهای پرنمک: غذاهایی مانند پیتزا، غذاهای کنسروی، چیپس، و غذاهای فرآوریشده معمولاً مقدار زیادی نمک دارند که باعث افزایش احتباس آب در بدن و در نتیجه احساس عطش میشود.
غذاهای تند و ادویهدار: فلفل و ادویههای تند میتوانند باعث افزایش دمای بدن شده و به دنبال آن احساس عطش بیشتری ایجاد کنند.
غذاهای شیرین: مصرف شیرینیها و دسرهای حاوی شکر زیاد نیز میتواند باعث جذب سریع آب از بدن شود و در نتیجه تشنگی را افزایش دهد.
کافئین: نوشیدنیهایی مانند قهوه و چای که حاوی کافئین هستند میتوانند باعث از دست دادن مایعات بدن شوند و عطش را افزایش دهند.
غذاهای چرب و پرکالری: غذاهای سنگین مانند فست فودها، غذاهای سرخشده و دسرهای پرکالری که مدت طولانی در معده میمانند، میتوانند باعث افزایش احساس تشنگی در طول روز شوند.
بهتر است در ماه رمضان از این نوع غذاها کمتر مصرف کنید و به جای آنها، غذاهایی با فیبر بالا، مانند سبزیجات و میوهها، که بدن را مرطوب نگه میدارند، ترجیح دهید.
افرادی که ورزش میکنند یا رژیم غذایی دارند باید در ماه رمضان توجه ویژهای به انتخاب غذاها برای سحری و افطاری داشته باشند تا انرژی کافی برای طول روز را داشته باشند و همچنان به اهداف سلامتی و تناسب اندام خود برسند. در اینجا برخی پیشنهادات برای سحری و افطاری آورده شده است:
برای سحری:
پروتئینهای کمچرب: مانند تخممرغ، مرغ یا ماهی، زیرا به حفظ حس سیری کمک میکنند و انرژی طولانیمدت فراهم میکنند.
غلات کامل: مانند نان سبوسدار یا برنج قهوهای که منابع خوبی از کربوهیدراتهای پیچیده هستند و باعث میشوند که انرژی بهطور یکنواخت در طول روز آزاد شود.
سبزیجات: سبزیجات خام یا پخته مانند گوجه فرنگی، خیار، کاهو و اسفناج، که علاوه بر اینکه کالری کمی دارند، حاوی فیبر و آب نیز هستند.
چربیهای سالم: مانند آووکادو، روغن زیتون یا مغزها که به حفظ سطح انرژی کمک میکنند.
ماست کمچرب: منبع خوبی از پروتئین و کلسیم است که به هضم غذا کمک میکند.
برای افطاری:
سوپهای سبک و کمچرب: مانند سوپ عدس یا سوپ سبزیجات که به هیدراته شدن بدن کمک میکنند و سیستم گوارش را آماده میسازند.
پروتئینهای مغذی: مانند گوشت مرغ، ماهی یا توفو که پس از روزهداری به بازسازی عضلات کمک میکنند.
کربوهیدراتهای پیچیده: مانند برنج قهوهای، کینوا یا سیبزمینی پخته که انرژی بلندمدت میدهند.
میوهها: مانند خرما که علاوه بر تامین قند طبیعی، غنی از فیبر و مواد مغذی است.
آب و نوشیدنیهای غیرقندی: مصرف آب به میزان زیاد در طول افطار تا سحری برای جلوگیری از کمآبی بدن ضروری است.
نکات دیگر:
مقدار نمک را کاهش دهید تا از افزایش احساس تشنگی در طول روز جلوگیری کنید.
از مصرف غذاهای پرچرب و سرخشده در افطار خودداری کنید تا به سیستم گوارشی فشار نیاید.
حجم وعدهها را متعادل کنید تا از پرخوری در هنگام افطار جلوگیری شود و برای سحری مقدار مناسبی از غذا مصرف شود.
این ترکیبها به حفظ انرژی در طول روز و همچنین رسیدن به اهداف ورزشی و رژیمی کمک خواهند کرد.