روش های سنتی نگهداری گوشت در ایران از قدیمی ترین روش های نگهداری مواد غذایی هستند که در اکثر نقاط جهان رایج بوده و هم اکنون در بسیاری از نقاط جهان از جمله روستاها ایران رواج دارند. در این روش ها، اکثر اصول نگهداری مواد غذایی به طور طبیعی اعمال می شود، به طوری که بیماریها و مسمومیت های شدید در اثر اجرای این گونه روشها مشاهده نشده است.

نگهداری گوشت یکی از چالش‌های مهم در آشپزی و تهیه غذاست که از گذشته‌های دور تا به امروز، روش‌های مختلفی برای آن ابداع شده است. در ایران، با توجه به تنوع اقلیمی و فرهنگی، روش‌های سنتی گوناگونی برای نگهداری گوشت وجود دارد که هر کدام با توجه به شرایط خاص منطقه‌ای و نیازهای محلی توسعه یافته‌اند. این روش‌ها نه تنها به حفظ طعم و تازگی گوشت کمک می‌کنند، بلکه به افزایش ماندگاری آن نیز کمک می‌کنند.

در این مقاله از وبسایت آی فودز، شما را با ۱۰ روش سنتی و برگزیده ایرانی برای نگهداری گوشت آشنا می‌کنیم. از تکنیک‌های خشک کردن و دودی کردن گرفته تا استفاده از نمک و سرکه، هر کدام از این روش‌ها با اصول خاص خود، روشی مؤثر و آزموده برای حفظ کیفیت و طعم گوشت به شمار می‌آیند. اگر به دنبال راهکارهایی مطمئن و کارآمد برای نگهداری گوشت هستید، این مقاله می‌تواند راهنمایی کامل و کاربردی برای شما باشد.

 

در ایران، برای نگهداری گوشت از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود تا مدت زمان ماندگاری آن افزایش یابد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
    1.    یخ‌زده کردن: یکی از متداول‌ترین روش‌های نگهداری گوشت در ایران است. گوشت‌ها پس از پاک‌سازی و برش‌زدن به قطعات مناسب، در فریزر قرار داده می‌شوند تا فاسد نشوند. این روش باعث حفظ طعم و ارزش غذایی گوشت می‌شود.
    2.    خشک کردن: گوشت خشک‌شده، به ویژه در مناطق کوهستانی و روستایی ایران، یک روش سنتی است. در این روش، گوشت به تکه‌های کوچک بریده شده و در معرض هوای آزاد یا گرمای خورشید خشک می‌شود. این روش بیشتر در مناطقی که دسترسی به یخچال و فریزر محدود است، رایج است.
    3.    کنسرو کردن: گوشت‌ها در برخی مناطق ایران به صورت کنسرو یا قیمه‌های آماده در شیشه‌های دربسته نگهداری می‌شوند. این روش علاوه بر ماندگاری بالا، امکان استفاده آسان و سریع را فراهم می‌کند.
    4.    نمک‌زنی و دودی کردن: در این روش، گوشت با نمک پوشانده می‌شود یا در معرض دود قرار می‌گیرد. نمک به عنوان نگهدارنده عمل کرده و دود به گوشت طعم خاصی می‌دهد. این روش در مناطق کوهستانی و در میان عشایر ایرانی رایج است.
    5.    پختن و سپس نگهداری: در برخی مناطق ایران، گوشت پس از پخت کامل، در ظروف دربسته و در یخچال نگهداری می‌شود. این روش برای گوشت‌هایی که به مدت کوتاه نیاز به نگهداری دارند، مناسب است.
    6.    آویزان کردن در مکان‌های خشک و خنک: در برخی مناطق ایران، به ویژه در روستاها و میان عشایر، گوشت به صورت آویزان از سقف یا در مکان‌های خشک و خنک برای جلوگیری از فساد نگهداری می‌شود.

این روش‌ها بستگی به شرایط جغرافیایی، فرهنگی و امکانات دسترسی به فناوری‌های جدید در هر منطقه متفاوت هستند.

قیمت جهانی گوشت قرمز به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله هزینه تولید، شرایط آب و هوایی، تقاضای بازار جهانی و سیاست‌های تجاری کشورها. در سطح جهانی، قیمت گوشت قرمز معمولاً در کشورهای تولیدکننده بزرگ مانند برزیل، آرژانتین و ایالات متحده کمتر از کشورهای واردکننده است. اما در ایران، قیمت گوشت قرمز به دلیل محدودیت‌های عرضه، تحریم‌ها، نوسانات ارزی و هزینه‌های بالای تولید داخلی (که شامل هزینه‌های نیروی کار، خوراک دام، و دیگر ملزومات است) نسبت به قیمت جهانی بالاتر است.
عوامل دیگری که باعث افزایش قیمت گوشت قرمز در ایران می‌شود شامل مشکلات حمل و نقل، نرخ بالای تورم، و وابستگی به واردات است. در نتیجه، حتی اگر قیمت گوشت قرمز در بازار جهانی کاهش یابد، ممکن است تغییرات کمتری در قیمت‌های داخلی ایران مشاهده شود.

اندازه‌گیری میزان پروتئین داخل بافت عضلات بدن به طور مستقیم در شرایط عادی و بدون تجهیزات پیشرفته تحقیقاتی قابل انجام نیست. اما روش‌هایی غیرمستقیم و تحقیقاتی وجود دارد که می‌توان برای تخمین یا اندازه‌گیری این مقدار استفاده کرد:

1. بیوپسی عضله

• روش مستقیم: با استفاده از بیوپسی (نمونه‌برداری) از بافت عضله، مقدار پروتئین داخل آن می‌تواند از طریق آزمایشگاه تعیین شود. این روش معمولاً در تحقیقات علمی یا پزشکی استفاده می‌شود و نیاز به تجهیزات پیشرفته و متخصص دارد.

2. آزمایش‌های غیرمستقیم

• روش‌های دیگری مانند MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) و MRS (طیف‌سنجی رزونانس مغناطیسی) می‌توانند ترکیب عضلات را بررسی کنند. این روش‌ها می‌توانند اطلاعاتی درباره میزان چربی و آب در عضله و گاهی پروتئین فراهم کنند.

3. تخمین بر اساس ترکیب بدنی

• آنالیز ترکیب بدنی: روش‌هایی مانند DEXA Scan یا BIA (Bioelectrical Impedance Analysis) می‌توانند ترکیب بدنی شامل نسبت عضله، چربی، و استخوان را تعیین کنند. گرچه این روش‌ها مستقیماً مقدار پروتئین را اندازه‌گیری نمی‌کنند، می‌توانند اطلاعاتی برای تخمین فراهم کنند.
• پروتئین عضلات معمولاً حدود 20-22 درصد وزن خشک عضله است. اگر وزن عضلات مشخص شود، می‌توان مقدار پروتئین را به طور تقریبی محاسبه کرد.

4. شاخص‌های تغذیه‌ای و عملکردی

• سطح پروتئین کلی بدن با استفاده از آزمایش خون (مانند اندازه‌گیری سطح آلبومین یا کراتینین) بررسی می‌شود. این شاخص‌ها می‌توانند به طور غیرمستقیم به وضعیت پروتئین در بدن اشاره کنند.
• سطح کراتینین در خون یا ادرار نیز به عنوان شاخص غیرمستقیم سلامت عضله و محتوای پروتئینی آن در نظر گرفته می‌شود.

برای تهیه خورشت، نرمی و لذیذ بودن گوشت به ترتیب به این صورت است:


علاوه بر انتخاب بهترین قسمت گوشت برای خورشت، انتخاب نوع گوشت نیز بسیار حائز اهمیت است. برای درست کردن خورشت هم از گوشت گوساله و هم از گوشت گوسفندی استفاده می کنند. اما نکته مهم این است که انتخاب گوشت بخش های مختلف بدن حیوان است. گردن، سردست، ماهیچه، دنده، کمر،

قلوه گاه، راسته و ران بخش های مختلف گوشت حیوان هستند.
 

جالب است بدانید گوشت هر یک از این قسمت ها ویژگی های مختص به خودش دارد. گوشت ناحیه ای ممکن است چرب و آبدار و گوشت ناحیه ای دیگر خشک و سفت باشد. بنابراین حتما در انتخاب بهترین قسمت گوشت برای خورش هوشیار باشید

برای تهیه خورشت، نرمی و لذیذ بودن گوشت به ترتیب به این صورت است:



    1.    ماهیچه گوسفندی

ماهیچه نرم‌ترین و لطیف‌ترین قسمت گوشت گوسفند است. بافت آن به‌طور طبیعی آبدار و لطیف بوده و در پخت طولانی‌مدت کاملاً لذیذ و نرم می‌شود. این گزینه بهترین انتخاب برای خورشت‌هایی مانند قرمه‌سبزی و قیمه است.



    2.    گردن گوسفندی

گوشت گردن به دلیل ترکیب با استخوان و چربی ملایم، بسیار خوش‌طعم است. پخت گردن باعث می‌شود عصاره‌های استخوان وارد خورشت شود و طعم فوق‌العاده‌ای به آن بدهد. بافت آن نیز بعد از پخت طولانی کاملاً نرم می‌شود.



    3.    سردست گوسفندی

این قسمت چربی متعادلی دارد و در خورشت‌ها به‌خوبی نرم می‌شود. گوشت سردست برای خورشت‌هایی که نیاز به طعم غنی دارند (مثل آبگوشت یا خوراک‌های سنتی) بسیار مناسب است.



    4.    قلوه‌گاه گوسفندی

قلوه‌گاه بافتی نرم و چرب دارد که طعم و مزه‌ای فوق‌العاده به خورشت می‌دهد. این قسمت برای خورشت‌هایی که نیاز به گوشت آبدار و چرب دارند، گزینه‌ای عالی است.



    5.    مغز ران (گوشت ران بدون استخوان)

مغز ران گوسفندی بافتی نرم و کم‌چرب دارد و به دلیل ظرافت بافت آن، برای خورشت‌های سبک‌تر مناسب است. این قسمت به اندازه ماهیچه نرم نیست، اما همچنان لطیف و لذیذ است.



    6.    راسته گوسفندی

اگرچه راسته بیشتر برای کباب و استیک استفاده می‌شود، اما در خورشت هم می‌تواند نرم و خوش‌طعم باشد، به شرطی که پخت آرام و طولانی داشته باشد.

نکته مهم:

اگر لطافت گوشت برای شما اولویت دارد، بهتر است ماهیچه و گردن را انتخاب کنید. اما اگر طعم و چربی ملایم برایتان مهم‌تر است، سردست و قلوه‌گاه گزینه‌های عالی هستند.

مقدار پروتئین در قسمت‌های مختلف گوشت گوسفند به ترکیب بافت ماهیچه‌ای و چربی آن بستگی دارد. به طور کلی، گوشت‌های کم‌چرب‌تر پروتئین بیشتری نسبت به گوشت‌های پرچرب دارند. ترتیب کلی قسمت‌های گوشت گوسفند بر اساس محتوای پروتئین به این شکل است:



    1.    راسته (Loin): راسته گوسفند یکی از قسمت‌های کم‌چرب و غنی از پروتئین است.



    2.    ران (Leg): ران گوسفند به دلیل تراکم ماهیچه‌ای بالا، پروتئین زیادی دارد و نسبتاً کم‌چرب است.



    3.    قلوه‌گاه (Flank): این قسمت نیز از نظر پروتئین غنی است، ولی چربی بیشتری نسبت به راسته و ران دارد.



    4.    دنده‌ها (Ribs): گوشت دنده‌ها پروتئین دارد، اما به دلیل وجود چربی‌های بین دنده‌ای، مقدار پروتئین آن کمتر از راسته و ران است.



    5.    گردن (Neck): گردن گوسفند چربی بیشتری دارد و به نسبت قسمت‌های دیگر، پروتئین کمتری دارد.
 

در نهایت، قسمت‌های راسته و ران بیشترین پروتئین را در مقایسه با سایر بخش‌ها دارند و گزینه‌های بهتری برای تأمین پروتئین در رژیم غذایی محسوب می‌شوند.

مغز ران گوساله یکی از بخش‌های خوشمزه و نرم گوشت گوساله است که معمولاً در آشپزی ایرانی و جهانی برای تهیه غذاهای مختلف استفاده می‌شود. این قسمت از گوشت دارای بافتی نرم و عطر و طعم خاص است و می‌تواند در پخت غذاهایی مانند خورش‌ها، آبگوشت‌ها، کباب‌ها، و یا به‌صورت بریان و پخته شده در دماهای پایین استفاده شود.
این نوع گوشت به دلیل بافت لطیف و چربی طبیعی موجود در آن، طعم لذیذی دارد و بسیاری از افراد به دنبال این قسمت از گوشت برای تهیه غذاهای خاص هستند.

چرخ کرده کف دست گوسفندی یکی از قطعات گوشت گوسفندی است که از قسمت‌های نزدیک به دست یا مچ گوسفند تهیه می‌شود. این قسمت از گوشت معمولاً دارای بافتی محکم‌تر و پرچرب‌تر نسبت به سایر بخش‌های گوشت گوسفندی است، که ممکن است به طعم و بافت خاصی در غذاها اضافه کند. از این گوشت معمولاً برای تهیه غذاهایی مانند کوفته، کباب، و یا غذاهایی که نیاز به چرخ کردن گوشت دارند، استفاده می‌شود.
چرخ کردن این گوشت به دلیل چربی بیشتری که دارد می‌تواند به غذاها طعمی غنی‌تر و نرم‌تر بدهد.

کباب شاندیزی یکی از انواع کباب‌های معروف ایرانی است که در رستوران‌ها و غذاخوری‌های ایران و به ویژه در مشهد و شهرستان شاندیز، بسیار محبوب است. این کباب از گوشت گوسفند یا گوساله تهیه می‌شود و معمولاً با استفاده از قطعات گوشت بدون چربی و با دقت در ترکیب مواد خاص برای طعم‌دهی درست می‌شود.
روش تهیه کباب شاندیزی به این صورت است که گوشت‌ها به قطعات بزرگ بریده می‌شوند، سپس به همراه پیاز، زعفران، روغن زیتون و گاهی سایر ادویه‌ها و مواد مانند ماست، در یخچال برای مدت زمان مشخصی مزه‌دار می‌شوند. پس از آن، گوشت‌ها روی سیخ‌های فلزی قرار می‌گیرند و به آرامی روی ذغال کباب می‌شوند تا طعمی خاص و خوشمزه پیدا کنند.
این کباب معمولاً همراه با نان تازه، برنج، سالاد شیرازی، سبزی و گاهی هم کره یا سس سرو می‌شود و از غذاهای خوشمزه و پرطرفدار ایرانی به شمار می‌آید.

راسته مغز گوسفند به بخش‌هایی از مغز گوسفند اطلاق می‌شود که معمولاً به‌عنوان یک غذای خاص در برخی فرهنگ‌ها و آشپزی‌های محلی مصرف می‌شود. این قسمت‌ها می‌توانند شامل بخش‌های مختلف مغز مانند مغز دمی (مغز قسمت‌های دماغی و مغز کامل گوسفند) باشند که به‌طور معمول برای تهیه غذاهایی خاص و یا به‌صورت بخارپز، کبابی، یا در سوپ‌ها استفاده می‌شود.
مغز گوسفند به دلیل غنی بودن از پروتئین و مواد مغذی، ممکن است برای برخی افراد جذاب باشد. البته مصرف آن در برخی کشورها متداول است و ممکن است به‌عنوان یک غذای لذیذ و مقوی شناخته شود.

طرز تهیه شاورما با گوشت
 

شاورما گوشت یکی از غذاهای اصیل و خوشمزه خاورمیانه‌ای است که با ترکیب ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌های مختلف طعمی بی‌نظیر ایجاد می‌کند. در ادامه طرز تهیه آن را می‌بینید:

مواد لازم:

برای شاورما:

    •    گوشت گوسفند یا گوساله: ۵۰۰ گرم (ترجیحاً راسته یا فیله، برش‌های نازک)

    •    پیاز: ۱ عدد متوسط (خرد شده)

    •    سیر: ۲ حبه (رنده‌شده یا له‌شده)

    •    ماست: ۳ قاشق غذاخوری

    •    آب لیموترش تازه: ۲ قاشق غذاخوری

    •    روغن زیتون: ۳ قاشق غذاخوری

    •    ادویه‌ها:

    •    پودر زیره: ۱ قاشق چای‌خوری

    •    پاپریکا: ۱ قاشق چای‌خوری

    •    زردچوبه: ۱/۲ قاشق چای‌خوری

    •    دارچین: ۱/۴ قاشق چای‌خوری

    •    فلفل سیاه: ۱/۲ قاشق چای‌خوری

    •    فلفل قرمز (اختیاری): ۱/۲ قاشق چای‌خوری

    •    نمک: به میزان لازم

برای سرو:

    •    نان پیتا یا لواش

    •    سبزیجات: خیار شور، کاهو، گوجه‌فرنگی، پیاز خلالی

    •    سس: سس ارده (تهینی)، یا سس سیر
 

طرز تهیه:

    1.    آماده‌سازی گوشت:

    •    گوشت را به نوارهای باریک برش دهید و داخل یک کاسه بریزید.

    •    پیاز خردشده، سیر له‌شده، ماست، آب لیموترش، روغن زیتون، و ادویه‌ها را به گوشت اضافه کنید.

    •    مواد را خوب مخلوط کنید تا گوشت کاملاً به ادویه‌ها آغشته شود.

    •    کاسه را با سلفون بپوشانید و حداقل ۲ ساعت (ترجیحاً یک شب) در یخچال قرار دهید تا مزه‌ها به خورد گوشت بروند.

    2.    پخت گوشت:

    •    یک تابه بزرگ یا گریل را روی حرارت بالا گرم کنید و کمی روغن به آن اضافه کنید.

    •    گوشت را از مواد ماریناد خارج کنید و در تابه داغ بریزید.

    •    حرارت را متوسط کنید و گوشت را به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه تفت دهید تا کاملاً بپزد و کمی طلایی شود.

    3.    مونتاژ شاورما:

    •    نان پیتا یا لواش را باز کنید.

    •    مقداری گوشت پخته‌شده روی نان بگذارید.

    •    سبزیجات (خیار شور، گوجه‌فرنگی، کاهو و پیاز) را اضافه کنید.

    •    مقداری سس ارده یا سس سیر روی مواد بریزید.

    •    نان را رول کنید یا تا بزنید.

    4.    سرو:

    •    شاورماها را گرم سرو کنید. می‌توانید آن را با سیب‌زمینی سرخ‌کرده و سالاد سرو کنید.
 

طرز تهیه سس سیر و سس ارده برای شاورما:
 

سس سیر (تومیه):
 

سس سیر یک سس کلاسیک لبنانی است که همراه شاورما فوق‌العاده می‌شود.
 

طرز تهیه:

    1.    سیرها را پوست گرفته و با نمک در مخلوط‌کن یا غذا‌ساز کاملاً پوره کنید.

    2.    در حالی که مخلوط‌کن روشن است، روغن را خیلی آهسته و به صورت باریک به آن اضافه کنید (این کار باعث قوام گرفتن سس می‌شود).

    3.    وقتی سس شروع به غلیظ شدن کرد، آب لیموترش را اضافه کنید و دوباره مخلوط کنید.

    4.    در نهایت باید سسی کرمی و یک‌دست داشته باشید.

    5.    سس را در ظرف بریزید و در یخچال نگه دارید.
 

سس ارده (تهینی):
 

سس ارده یکی دیگر از گزینه‌های کلاسیک برای شاورما است که طعمی ملایم و کنجدی دارد.

 

طرز تهیه:

    1.    ارده را در یک کاسه بریزید.

    2.    آب لیموترش و سیر را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.

    3.    ماست را اضافه کرده و مواد را هم بزنید تا کاملاً یک‌دست شود.

    4.    آب سرد را کم‌کم اضافه کنید تا به غلظت دلخواه برسید (باید نه خیلی غلیظ و نه خیلی رقیق باشد).

    5.    نمک را اضافه کنید و سس را به ظرف مورد نظر منتقل کنید.
 

این دو سس را می‌توانید همراه با شاورما یا به‌عنوان دیپ کنار غذا سرو کنید.


نوش جان

گوشت قرمز و گوشت سفید از نظر تغذیه‌ای تفاوت‌هایی دارند که در ادامه به مقایسه آن‌ها پرداخته‌ام:
1. منبع و نوع گوشت:
گوشت قرمز معمولاً از گوشت گاو، گوسفند و گوساله گرفته می‌شود.
گوشت سفید شامل گوشت مرغ، بوقلمون و ماهی است.


2. محتوای چربی:
گوشت قرمز معمولاً چربی بیشتری دارد، به‌ویژه در برخی قسمت‌های بدن حیوانات. این چربی‌ها می‌توانند حاوی چربی‌های اشباع باشند که مصرف بیش‌ازحد آن‌ها ممکن است به بیماری‌های قلبی منجر شود.
گوشت سفید نسبت به گوشت قرمز چربی کمتری دارد و بیشتر چربی‌های غیراشباع را در خود جای می‌دهد که برای سلامتی مفیدتر است.


3. پروتئین:
هر دو نوع گوشت منبع خوبی از پروتئین هستند، ولی گوشت قرمز معمولاً مقدار پروتئین بیشتری دارد.
گوشت سفید نیز به‌ویژه در مرغ و ماهی می‌تواند پروتئین با کیفیت بالا ارائه دهد، اما معمولاً درصد پروتئین آن کمی کمتر از گوشت قرمز است.


4. ویتامین‌ها و مواد معدنی:
گوشت قرمز منبع غنی از ویتامین B12، آهن (آهن همی) و روی است که جذب آن‌ها در بدن بهتر است.
گوشت سفید بیشتر ویتامین‌های گروه B (به‌ویژه B6) را دارد و به‌ویژه ماهی منبع خوبی از امگا-3 است که برای قلب و مغز مفید است.


5. اثر بر سلامت:
مصرف زیاد گوشت قرمز به‌ویژه گوشت‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس و کالباس) ممکن است با خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان و مشکلات گوارشی مرتبط باشد.
گوشت سفید، به‌ویژه مرغ و ماهی، به دلیل چربی کم و مزایای سلامتی به‌ویژه برای سیستم قلبی و عروقی، معمولاً سالم‌تر شناخته می‌شود.



در نهایت، انتخاب بین گوشت قرمز و سفید بستگی به نیازهای تغذیه‌ای فرد و وضعیت سلامتی او دارد. برای داشتن یک رژیم غذایی متوازن، بهتر است هر دو نوع گوشت را در حد اعتدال مصرف کرد.

زبان گوساله و زبان گوسفند(متاسفانه زبان گوسفند  جداگانه تو مجموعه مستر قصاب به فروش به نمیرسه) هر دو از جمله گوشت‌های پرخاصیت و مغذی هستند که در بسیاری از فرهنگ‌ها مصرف می‌شوند. هرچند که هر دو منبع خوبی از پروتئین و ویتامین‌ها هستند، تفاوت‌هایی در ارزش غذایی آن‌ها وجود دارد.

در ادامه، مقایسه‌ای کلی بین این دو آورده شده است:
 

1. پروتئین
 

هر دو زبان حاوی مقدار زیادی پروتئین هستند که برای رشد عضلات، ترمیم بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی مفید است.

    •    زبان گوساله معمولاً درصد پروتئین بیشتری نسبت به زبان گوسفند دارد.

    •    زبان گوسفند نیز پروتئین قابل توجهی دارد اما کمی کمتر از زبان گوساله است.
 

2. چربی

    •    زبان گوسفند چربی بیشتری دارد و به همین دلیل طعم غنی‌تر و لطیف‌تری دارد.

    •    زبان گوساله نسبتاً کم‌چرب‌تر است و برای کسانی که رژیم کم‌چربی دارند مناسب‌تر است.
 

3. کالری
 

به دلیل چربی بالاتر، زبان گوسفند معمولاً کالری بیشتری نسبت به زبان گوساله دارد.

    •    اگر به دنبال غذایی با کالری کمتر هستید، زبان گوساله انتخاب بهتری است.
 

4. ویتامین‌ها و مواد معدنی
 

هر دو زبان منابع غنی از ویتامین‌های گروه B (به ویژه B12)، روی (Zinc) و آهن هستند.

    •    زبان گوساله: دارای مقادیر بالاتری از ویتامین B12 و آهن است، که برای رفع کم‌خونی مفید است.

    •    زبان گوسفند: حاوی روی بیشتری است که برای تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت پوست مفید است.
 

5. طعم و بافت

    •    زبان گوسفند بافت نرم‌تر و طعم چرب‌تری دارد که در غذاهای سنتی محبوب‌تر است.

    •    زبان گوساله طعم ملایم‌تر و بافت محکم‌تری دارد.
 

انتخاب بر اساس نیاز:

    •    اگر به دنبال غذایی با چربی کمتر و پروتئین بیشتر هستید: زبان گوساله.

    •    اگر غذایی با طعم غنی‌تر و انرژی بیشتر می‌خواهید: زبان گوسفند.
 

مصرف معتدل
 

به دلیل محتوای بالای چربی و کلسترول (به ویژه در زبان گوسفند)، بهتر است مصرف این گوشت‌ها در حد اعتدال باشد، به‌خصوص برای افرادی که مشکلات قلبی یا چربی خون دارند.

طرز تهیه بیف برگر خانگی
 

مواد لازم برای ۴ نفر:

    •    گوشت چرخ‌کرده (ترجیحاً مخلوط گوساله و گوسفند): ۵۰۰ گرم

    •    پیاز: ۱ عدد متوسط

    •    سیر: ۱ حبه (اختیاری)

    •    تخم‌مرغ: ۱ عدد

    •    پودر سوخاری یا آرد: ۲ قاشق غذاخوری

    •    نمک: به مقدار لازم

    •    فلفل سیاه: به مقدار لازم

    •    پاپریکا یا ادویه دلخواه: به مقدار لازم

    •    روغن یا کره: برای سرخ کردن

مراحل تهیه:

    1.    آماده کردن مواد:

    •    پیاز را رنده کنید و آب اضافی آن را بگیرید.

    •    سیر را رنده یا خیلی ریز خرد کنید (در صورت استفاده).

    2.    ترکیب مواد:

    •    گوشت چرخ‌کرده، پیاز رنده‌شده، سیر، تخم‌مرغ، پودر سوخاری، نمک، فلفل سیاه، و ادویه‌های دلخواه را در یک کاسه بزرگ بریزید.

    •    با دست یا قاشق به‌خوبی ورز دهید تا مواد کاملاً با هم ترکیب شوند و یک خمیر یکدست به‌دست آید.

    3.    شکل دادن به برگرها:

    •    مخلوط را به ۴ قسمت مساوی تقسیم کنید. هر قسمت را به شکل دایره‌ای با ضخامت حدود ۱.۵ تا ۲ سانتی‌متر درآورید.

    •    برای جلوگیری از جمع‌شدن برگرها هنگام پخت، وسط هر برگر را کمی گود کنید.

    4.    پخت:

    •    در یک تابه نچسب مقداری روغن یا کره بریزید و روی حرارت متوسط گرم کنید.

    •    برگرها را در تابه قرار دهید و هر طرف را حدود ۳ تا ۵ دقیقه سرخ کنید تا رنگ آن طلایی شود و کاملاً بپزد. (می‌توانید بر اساس سلیقه خود میزان پخت را تنظیم کنید).

    5.    تست نهایی:

    •    در صورت تمایل می‌توانید در اواخر پخت، مقداری پنیر (مثل پنیر چدار) روی برگرها قرار دهید تا آب شود.
 

نحوه سرو:

    •    بیف برگر را در نان برگر به همراه کاهو، گوجه‌فرنگی، خیارشور و سس‌های دلخواه (مایونز، کچاپ یا خردل) سرو کنید.


    •    سیب‌زمینی سرخ‌کرده کنار آن، طعمی عالی به غذا اضافه می‌کند.
 

نوش جان!

فیله گوساله و فیله گوسفند هر دو منابع باارزشی از پروتئین هستند، اما تفاوت‌هایی در ارزش غذایی آن‌ها وجود دارد که بسته به نیازها و ترجیحات شما ممکن است اهمیت داشته باشد. در ادامه، مقایسه‌ای از مهم‌ترین اجزای تغذیه‌ای این دو نوع گوشت ارائه می‌شود:
 

1. پروتئین

    •    فیله گوساله: حاوی مقادیر بالایی پروتئین با کیفیت بالا (حدود 20-25 گرم در 100 گرم).

    •    فیله گوسفند: میزان پروتئین مشابهی دارد، اما ممکن است اندکی کمتر باشد (حدود 18-22 گرم در 100 گرم).
 

2. چربی

    •    فیله گوساله: معمولاً چربی کمتری نسبت به فیله گوسفند دارد (حدود 3-7 گرم چربی در 100 گرم).

    •    فیله گوسفند: چرب‌تر است (حدود 9-12 گرم چربی در 100 گرم)، که می‌تواند کالری بیشتری به رژیم غذایی اضافه کند.
 

3. کالری

    •    فیله گوساله: کالری کمتری دارد (حدود 150-200 کیلوکالری در 100 گرم).

    •    فیله گوسفند: به دلیل چربی بیشتر، کالری بالاتری دارد (حدود 200-250 کیلوکالری در 100 گرم).
 

4. کلسترول

    •    فیله گوساله: کلسترول کمتری دارد و انتخاب بهتری برای افرادی است که نگران سلامت قلب و عروق هستند.

    •    فیله گوسفند: کلسترول بیشتری دارد که ممکن است برای افرادی که سطح کلسترول خون بالا دارند، مناسب نباشد.
 

5. آهن و مواد معدنی

    •    فیله گوساله: غنی‌تر از آهن است و برای افراد مبتلا به کم‌خونی انتخاب بهتری است.

    •    فیله گوسفند: مقدار آهن و روی بالایی دارد، اما معمولاً کمتر از گوشت گوساله است.
 

6. طعم و بافت

    •    فیله گوساله: بافت نرم‌تر و طعمی ملایم‌تر دارد که برای بسیاری از افراد مطلوب‌تر است.

    •    فیله گوسفند: طعم قوی‌تری دارد که برخی ممکن است آن را ترجیح دهند.
 

نتیجه‌گیری

    •    برای رژیم کم‌چرب یا کاهش وزن: فیله گوساله بهتر است.

    •    برای تأمین انرژی بیشتر یا طعم غنی‌تر: فیله گوسفند انتخاب خوبی است.

    •    برای افراد کم‌خون: هر دو منبع خوبی از آهن هستند، اما گوساله کمی برتری دارد.
 

انتخاب بین این دو نوع گوشت بسته به نیازهای تغذیه‌ای و سلیقه شخصی شما متفاوت خواهد بود.

کباب چنجه یکی از کباب‌های سنتی و خوشمزه ایرانی است که از گوشت گوسفند یا گوساله تهیه می‌شود. در ادامه دستور تهیه این کباب محبوب آورده شده است:

---
مواد لازم:
گوشت ران یا فیله گوسفند یا گوساله: 1 کیلوگرم (به قطعات کوچک برای سیخ خرد شده)
پیاز: 2 عدد بزرگ (رنده‌شده یا خلالی خردشده)
روغن زیتون: 3 قاشق غذاخوری
آبلیمو: 2 قاشق غذاخوری
ماست چکیده (اختیاری): 2 قاشق غذاخوری (برای نرم‌تر شدن گوشت)
زعفران دم‌کرده: 2 قاشق غذاخوری
نمک: به میزان لازم
فلفل سیاه و فلفل قرمز: به میزان لازم


---
طرز تهیه:
1. آماده کردن گوشت:
گوشت را به قطعات مربعی یا مستطیلی کوچک (به اندازه یک گردو) خرد کنید. تکه‌ها نباید خیلی بزرگ باشند تا خوب پخته شوند.

2. مرینیت کردن گوشت:
گوشت خردشده را در ظرفی بزرگ بریزید. پیاز رنده‌شده (آب پیاز را نیز نگه دارید)، روغن زیتون، آبلیمو، زعفران دم‌کرده، و فلفل را به گوشت اضافه کنید.
اگر تمایل دارید، ماست چکیده را نیز اضافه کنید. این کار به نرم‌تر شدن گوشت کمک می‌کند.
مواد را خوب مخلوط کنید تا تمام قطعات گوشت به ادویه‌ها آغشته شوند. ظرف را با سلفون بپوشانید و برای 4 تا 8 ساعت (یا ترجیحاً یک شب) در یخچال قرار دهید.

3. آماده کردن سیخ‌ها:
گوشت‌ها را پس از مرینیت به سیخ بکشید. سعی کنید قطعات گوشت را با فاصله کم و به صورت فشرده روی سیخ بچینید.

4. پخت کباب:
کباب‌ها را روی منقل یا کباب‌پز قرار دهید. زغال‌ها باید کاملاً گداخته و بدون شعله باشند.
سیخ‌ها را مرتب بچرخانید تا گوشت‌ها به طور یکنواخت کباب شوند. مراقب باشید که گوشت‌ها خشک نشوند.

5. افزودن نمک:
نمک را در اواخر پخت روی کباب‌ها بپاشید تا گوشت خشک نشود.

6. سرو:
کباب چنجه را با برنج زعفرانی، سبزی خوردن، گوجه‌فرنگی کبابی، و نان سرو کنید.


---
نکات:
برای طعم بیشتر، می‌توانید کمی پودر سماق روی کباب‌ها بپاشید.
اگر از گوشت گوساله استفاده می‌کنید، زمان مرینیت کمی طولانی‌تر باشد.
حتماً از زعفران دم‌کرده برای عطر و طعم بهتر استفاده کنید.

نوش جان!

بیماری نقرس نوعی التهاب مفصل است که به دلیل تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً با درد شدید و ناگهانی در یک مفصل مشخص می‌شود، به‌ویژه در انگشت شست پا، اما ممکن است مفاصل دیگر را نیز درگیر کند.
علائم نقرس:
1. درد شدید و ناگهانی در مفاصل: این درد معمولاً شب‌ها یا اوایل صبح آغاز می‌شود و می‌تواند ناتوان‌کننده باشد.

2. قرمزی و تورم مفصل: ناحیه آسیب‌دیده ممکن است گرم، متورم و حساس به لمس شود.

3. کاهش حرکت مفصل: درد و تورم می‌تواند حرکت مفصل را محدود کند.

4. حملات مکرر: نقرس اغلب به صورت حملات تکرارشونده ظاهر می‌شود که با گذر زمان بدون درمان طولانی‌تر و شدیدتر می‌شوند.


دلایل نقرس:
1. افزایش سطح اسید اوریک: تجمع بیش از حد اسید اوریک در خون که ممکن است به دلیل تولید بیش از حد یا دفع ناکافی توسط کلیه‌ها باشد.

2. مصرف غذاهای پرپورین: گوشت قرمز، غذاهای دریایی (مثل ماهی تن و میگو) و نوشیدنی‌های الکلی یا قندی.

3. عوامل ژنتیکی: داشتن سابقه خانوادگی نقرس.

4. بیماری‌های مرتبط: چاقی، فشار خون بالا، دیابت، بیماری کلیوی و مشکلات متابولیکی.

5. مصرف برخی داروها: مثل دیورتیک‌ها و داروهای ضد فشار خون.


درمان نقرس:
1. کاهش درد و التهاب:
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن.
کلوشی‌سین برای کنترل التهاب.
استروئیدها (تزریقی یا خوراکی) در موارد شدید.


2. کاهش سطح اسید اوریک:
آلوپورینول (Allopurinol) یا فبوکسوستات (Febuxostat) برای کاهش تولید اسید اوریک.
پروبنسید برای افزایش دفع اسید اوریک توسط کلیه‌ها.


3. تغییرات سبک زندگی:
پرهیز از غذاهای پرپورین و نوشیدنی‌های الکلی.
نوشیدن آب فراوان برای کاهش غلظت اسید اوریک.
کاهش وزن و ورزش منظم.
محدود کردن مصرف قند و نوشیدنی‌های شیرین.

طبع جگر گوسفندی در طب سنتی ایرانی به‌طور کلی گرم و خشک محسوب می‌شود. این طبع برای افراد با مزاج سرد و تر (بلغم) یا سرد و خشک (سودا) مناسب‌تر است، زیرا می‌تواند گرمی و انرژی را به بدن آن‌ها برساند.
خواص و تأثیرات جگر گوسفندی:
1. تقویت قوای بدنی و انرژی‌بخش: به دلیل دارا بودن آهن، ویتامین B12 و پروتئین بالا.

2. خونساز: برای افراد مبتلا به کم‌خونی بسیار مفید است.

3. تقویت سیستم ایمنی: به دلیل وجود ویتامین A.

4. افزایش حرارت بدن: برای افرادی که دچار ضعف عمومی و سردی مزاج هستند مفید است.


نکات مهم در مصرف جگر:
افراد با طبع گرم و خشک (صفراوی) باید در مصرف آن احتیاط کنند، زیرا ممکن است باعث افزایش گرمی بدن و مشکلاتی مانند گرگرفتگی یا جوش شود.
بهتر است همراه با خوراکی‌هایی با طبع سرد (مانند آب‌لیمو، دوغ یا سبزیجات) مصرف شود تا تعادل مزاجی حفظ شود.
مصرف زیاد آن برای افراد دارای کلسترول بالا یا بیماری‌های کبدی توصیه نمی‌شود.

بافت نرم گوشت گوساله به دلیل ساختار عضلانی و میزان چربی آن، یکی از ویژگی‌های کلیدی‌ای است که این نوع گوشت را محبوب کرده است. دلایل محبوبیت بافت نرم گوشت گوساله شامل موارد زیر است:

1. نرمی طبیعی عضلات گوساله

گوشت گوساله از حیوانات جوان به دست می‌آید که عضلات آنها هنوز سفت و پرکار نشده‌اند. به همین دلیل، الیاف عضلانی کوتاه‌تر و نرم‌تر هستند و این ویژگی باعث سهولت در پخت و جویدن می‌شود.
 

2. چربی متعادل

گوشت گوساله معمولاً دارای چربی کمتری نسبت به گوشت گاو بالغ است، اما این چربی به صورت متناسب در بافت آن توزیع شده است. این تعادل باعث می‌شود که گوشت در هنگام پخت لطیف و آبدار باقی بماند.
 

3. طعم ملایم

گوشت گوساله به دلیل جوان بودن حیوان، طعمی ملایم‌تر نسبت به گوشت گاو بالغ دارد. این طعم ملایم بافت نرم آن را تکمیل کرده و در غذاهای مختلف بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد.
 

4. سریع‌تر بودن پخت

گوشت گوساله به دلیل بافت نرم‌تر و ساختار لطیف‌تر، زمان پخت کمتری نسبت به گوشت‌های سفت‌تر مانند گوشت گاو دارد. این ویژگی باعث می‌شود که برای غذاهای سریع و روزمره مناسب‌تر باشد.
 

5. مناسب بودن برای روش‌های مختلف پخت

بافت نرم گوشت گوساله باعث می‌شود که این گوشت در روش‌های مختلف پخت از جمله کباب، استیک، خورش و حتی غذاهای آب‌پز عملکرد خوبی داشته باشد و طعم دلپذیری ایجاد کند.
 

6. ارزش غذایی بالا

گوشت گوساله علاوه بر بافت نرم، سرشار از پروتئین، آهن و ویتامین‌های گروه B است که آن را به گزینه‌ای سالم و مفید برای تغذیه تبدیل کرده است.
 

به دلیل همین ویژگی‌ها، گوشت گوساله در آشپزی جهانی بسیار محبوب است و در بسیاری از غذاهای سنتی و مدرن جایگاه ویژه‌ای دارد.

بوریتو یکی از غذاهای خوشمزه و سنتی مکزیک است که شامل یک نان ترتیلا پر شده با مواد مختلفی مانند گوشت، برنج، لوبیا و پنیر است. در ادامه، طرز تهیه یک بوریتوی ساده و خوشمزه را توضیح می‌دهم:


بوریتو به دو روش پروتئینی(گوشت مرغ،گوشت گوسفند،گوشت گوساله،گوشت بوقلمون)(اختیاری)

گیاهی (انواع سبزیجات،اسفناج،قارچ،سیب زمینی)(اختیاری)
 

مواد لازم برای 4 نفر:

    •    نان ترتیلا: 4 عدد
    •    گوشت چرخ‌کرده گوساله یا چرخکرده بوقلمون: 300 گرم
    •    لوبیای سیاه پخته‌شده: 1 پیمانه(اختیاری)
    •    برنج پخته‌شده: 1 پیمانه
    •    پنیر چدار یا موزارلا رنده‌شده: 1 پیمانه
    •    فلفل دلمه‌ای رنگی (خردشده): 1 عدد
    •    پیاز خردشده: 1 عدد
    •    گوجه‌فرنگی خردشده: 2 عدد
    •    سس سالسا یا گوجه‌فرنگی: ½ پیمانه
    •    سس خامه ترش (اختیاری): به مقدار لازم
    •    روغن زیتون: 2 قاشق غذاخوری
    •    ادویه‌ها: نمک، فلفل، پودر چیلی، پاپریکا، زیره (به مقدار لازم)
    •    1 یا 2 قاشق غذاخوری فلفل هالوپینو خرد شده (اختیاری)
 

طرز تهیه:

1. تهیه مواد داخلی بوریتو:

    •    در یک تابه، روغن زیتون را گرم کنید و پیاز خردشده را تفت دهید تا شفاف شود.
    •    گوشت چرخ‌کرده یا مرغ را اضافه کنید و سرخ کنید تا تغییر رنگ دهد.
    •    ادویه‌ها (نمک، فلفل، پودر چیلی، پاپریکا و زیره) را به گوشت اضافه کنید و کاملاً مخلوط کنید.
    •    فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی خردشده را اضافه کرده و اجازه دهید کمی نرم شوند.
    •    لوبیای سیاه و برنج پخته‌شده را به مخلوط اضافه کنید و مواد را هم بزنید. حدود 5 دقیقه دیگر بپزید.
 

2. پر کردن نان ترتیلا:

    •    نان ترتیلا را روی سطح صاف قرار دهید.
    •    یک لایه از مخلوط گوشت و برنج را وسط نان بریزید.
    •    مقداری پنیر چدار روی مواد بپاشید.
    •    در صورت تمایل، مقداری سس سالسا و خامه ترش اضافه کنید.
 

3. بستن بوریتو:

    •    دو طرف نان را به سمت داخل تا کنید، سپس نان را از پایین به سمت بالا رول کنید تا مواد داخل آن کاملاً بسته شود.

4. پخت نهایی:

    •    بوریتوها را داخل تابه گریل یا یک ماهیتابه خشک گرم شده قرار دهید و هر طرف را حدود 2-3 دقیقه بپزید تا نان کمی طلایی و ترد شود.

5. سرو:

    •    بوریتو را گرم سرو کنید. می‌توانید آن را با سس سالسا، آووکادو یا سبزیجات تازه تزئین کنید.
 

نکته:
    •    می‌توانید مواد داخلی بوریتو را مطابق سلیقه خود تغییر دهید. برای مثال، سبزیجات بیشتری مانند ذرت یا قارچ اضافه کنید.

میزان پروتئین موجود در گوشت سفید (مانند مرغ و ماهی) و گوشت قرمز (مانند گوشت گاو و گوسفند) به طور کلی تفاوت زیادی ندارد و هر دو منبع غنی از پروتئین هستند. با این حال، تفاوت‌هایی در کیفیت و میزان چربی همراه با این پروتئین وجود دارد:
میزان پروتئین در 100 گرم:
گوشت سفید (مرغ بدون پوست): حدود 31 گرم پروتئین
ماهی: بسته به نوع ماهی، معمولاً بین 20 تا 25 گرم پروتئین
گوشت قرمز (گاو): حدود 26 تا 30 گرم پروتئین
گوشت گوسفند: حدود 25 گرم پروتئین

تفاوت‌های مهم:
1. چربی:
گوشت سفید (خصوصاً مرغ بدون پوست و ماهی‌های کم‌چرب) نسبت به گوشت قرمز چربی کمتری دارد.
گوشت قرمز معمولاً حاوی چربی‌های اشباع بیشتری است.
ماهی‌ها (خصوصاً ماهی‌های چرب مثل سالمون و تُن) حاوی اسیدهای چرب امگا-3 مفید هستند.


2. هضم‌پذیری:
پروتئین گوشت سفید اغلب راحت‌تر هضم می‌شود.


3. مواد مغذی همراه:
گوشت قرمز سرشار از آهن (به شکل هم که جذب بهتری دارد)، ویتامین B12 و روی است.
گوشت سفید حاوی مقدار کمتری از این مواد است اما به دلیل چربی کمتر برای سلامت قلب مناسب‌تر است.



در نهایت، انتخاب بین گوشت سفید و قرمز به نیازهای تغذیه‌ای، سلیقه و شرایط سلامتی فرد بستگی دارد. ترکیب متعادلی از هر دو نوع در رژیم غذایی توصیه می‌شود.