پروتئین خام Crude Protein-CP از کل ترکیبات ازت موجود در غله یا فرآورده بدست می آید. پروتئین‌ها مواد مغذی اصلی هر سلول زنده هستند. در ساختار آنها هم کربن، هیدروژن و اکسیژن وجود دارد، و همچنین ازت و گاهی گوگرد نیز موجود می‌باشد. پروتئین‌ها مسئول انجام اعمال گوناگونی هستند. نقش آنها از تشکیل ماده انقباضی عضلات گرفته تا ساختن بعضی از هورمون‌ها، آنزیم‌ها و آنتی‌بادی‌ها، تبدیل انرژی شیمیایی به کار و انتقال اکسیژن و هیدروژن متنوع می‌باشد.

اندازه گیری پروتئین خام آزمایش اندازه گیری پروتئین شامل 3 بخش می باشد:

         1 - بخش اول شامل مرحله هضم می باشد که در این مرحله ماده غذایی در اسید سولفوریک غلیظ در حضور 2 کاتالیزور جوشانده شده که در اینجا حرارت باعث تسریع در عمل هضم می شود.

         2 - بخش دوم شامل مرحله تقطیر می باشد که در این مرحله ماده غذایی که در مرحله اول کاملاً هضم گردیده در این مرحله ازت موجود در محلول حاصل بصورت گاز آمونیاک آزاد می شود که این گاز که بصورت بخار می باشد پس از عبور از مبرد به مایع تبدیل شده و وارد اسیدبورک موجود در ارلن می شود و تشکیل بورات آمونیوم را می دهد.

         3- بخش سوم شامل مرحله تیتراسیون می باشد که در این مرحله بورات آمونیوم تشکیل شده در مرحله قبلی را با اسید هیدروکلریک 0. 1 نرمال تیتر می کنیم.

پس از انجام این مراحل نوبت به محاسبات می رسد.

        - مرحله اول: هضم ماده غذایی در این مرحله ابتدا 3. 5 تا 7 گرم از ماده غذایی را وزن نموده آن را داخل بالن کجلدال بریزید. سپس 7 گرم از سولفات سدیم و 1 گرم سولفات مس بعنوان کاتالیزور وزن نموده و به نمونه داخل بالن اضافه نمایید. مجموعه را با اضافه کردن 20 میلی لیتر اسید سولفوریک غلیظ کامل نمایید. بعد از آن درب بالن را بوسیله حباب جمع آوری گاز و قیف مخصوص آن که محتوی مقدار معینی سود 50% می باشد بپوشانید. حالا مجموعه برای حرارت دادن آماده می باشد. مجموعه را روی هیتر قرار داده و حرارت دهید تا نمونه بطور کامل هضم شده و محتویات بالن به رنگ سبز درخشان در بیاید. رویت این حالت نشانه پایان عملیات هضم می باشد.

       - مرحله دوم: مرحله تقطیر در این مرحله دستگاه کجلدال را برای مرحله تقطیر آماده کرده وقطعات را به هم متصل کرده و اتصالات آن را خوب محکم کنید. حداقل 75 سی سی سود 5% را از طریق قیف بالای سه راهی به محتویات داخل بالن به آرامی اضافه نمایید. رنگ محلول بعد از اضافه شدن سود از آبی تا سیاه متغیر می شود. در طرف دیگر دستگاه داخل ارلن 300 میلی لیتری 50 سی سی اسید بوریک 2% تهیه کرده و چند قطره متیل رد بعنوان نشانگر به آن اضافه نموده و زیر قطره چکان قرار دهید بطوری که نوک قطره چکان حتماً داخل محلول قرار گیرد.

       - مرحله سوم: مرحله تیتراسیون در این مرحله بورات آمونیوم موجود در ارلن را با اسید هیدروکلریک 0. 1 نرمال باید تیتر کنید. بدین صورت که بالن را روی هات پلیت قرار داده و یک عدد مگنت داخل آن بیاندازید سپس محلول را که برنگ زرد می باشد در حال هم زدن تا بوجود آمدن رنگ ارغوانی با اسید یاد شده تیتر کنید. حجم اسید مصرف شده را یادداشت نموده و در فرمول زیر قرار دهید.

منابع غذایی پروتئین‌ها پروتئین‌ها بخشی از ترکیبات مواد غذایی هستند که با مقدارهای مختلف در آنها موجودند. پروتئین‌های دارای منشأ حیوانی کیفیت خوبی دارند. با وجود این بعضی از مواد غذایی گیاهی «حبوبات، غلات، نان…) دارای مقادیر کمی پروتئین هستند که ارزش حیاتی آنها پایین‌تر از پروتئین‌های حیوانی است، اما به مقدار آنها جالب توجه هستند.

در مورد منابع غنی از پروتئین بطور کامل توضیح می‌دهیم:

         1-گوشت قرمز گوشت‌های گاو، گوسفند، اسب

        صرف نظر از آنکه چه قسمتی از بدن حیوان باشد، دارای ویژگیهای تغذیه‌ای شبیه به هم هستند. مزّیت تغذیه‌ای گوشت به غنای پروتئینی آن بستگی دارد (۱۵ تا ۲۰٪ گوشت، پروتئین است). گوشت غنی از فسفر، آهن و ویتامین‌های گروه B (مخصوصاً B۱) است. میزان چربی‌های آن بر حسب نوع حیوان و قسمت بدن به طور قابل توجهی متغیراست. به طور متوسط ۱۷۰ کیلوکالری برای هر ۱۰۰ گرم، انرژی تولید می‌کند. ارزش غذایی «گوشت قرمز برابر گوشت سفید» است. گوشت کاملاً پخته شده همان ارزش گوشت خام یا گوشتی را دارد که مختصراً پخته شده باشد. اما پختن کامل برای از بین بردن انگل‌ها (مخصوصاً تنیا) لازم است.

        2-فرآورده‌های امعاء و احشاء، ماکیان و گوشت شکار

              الف) امعاء و احشاء: زبان و دل دارای ارزش تغذیه‌ای نزدیک به گوشت هستند.

              ب) ژامبون‌ها و سوسیس‌های خشکی که خیلی چرب نیستند، می‌توانند جایگاهی در تغذیه ورزشکاران داشته باشند، ولی سطح پروتئین آنها پایین است.