اصلاح ژنتیکی دامها: فناوریهای نوین در بهبود بهرهوری و مقاومت به بیماریها
اولین تلاشها در زمینه اصلاح ژنتیکی دامها به دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی بازمیگردد، زمانی که فناوریهای مرتبط با مهندسی ژنتیک و انتقال ژن به سرعت در حال توسعه بودند. این تلاشها شامل بهکارگیری روشهای زیستفناوری مانند انتقال ژنها (gene transfer) و تلقیح مصنوعی پیشرفته در دامها بود.
مراحل اولیه:
-
کشف DNA و ژنتیک مولکولی:
- کشف ساختار DNA در دهه ۱۹۵۰ توسط واتسون و کریک اولین گام مهم برای درک پایههای ژنتیک مولکولی بود. این دانش زمینه را برای توسعه فناوریهای ژنتیکی فراهم کرد.
-
انتقال ژن:
- در دهه ۱۹۷۰، دانشمندان توانستند با استفاده از روشهایی مانند ریزتزریق (microinjection)، ژنهای خارجی را به جنین حیوانات وارد کنند. این روش ابتدا در موشها آزمایش شد و سپس به حیوانات بزرگتر گسترش یافت.
-
اولین حیوانات تراریخته:
- در سال ۱۹۸۱، اولین موشهای تراریخته با موفقیت ایجاد شدند. این موفقیت راه را برای انتقال ژن در سایر گونههای حیوانی باز کرد.
- در سال ۱۹۸۵، اولین دامهای تراریخته شامل گوسفند، گاو و خوک با استفاده از ریزتزریق ژن ایجاد شدند. هدف اصلی در این مرحله تولید حیواناتی با ویژگیهای بهبودیافته مانند مقاومت به بیماریها یا افزایش بهرهوری بود.
-
بیوتکنولوژی در تولید پروتئینهای دارویی:
- یکی از اهداف اولیه اصلاح ژنتیکی دامها تولید پروتئینهای دارویی در شیر حیوانات بود. برای مثال، در دهه ۱۹۹۰، گوسفند تراریختهای به نام "تریسی" تولید شد که در شیر خود پروتئینی انسانی به نام آلفا-۱-آنتیتریپسین تولید میکرد.
اهداف اصلی این تلاشها:
- افزایش بهرهوری: افزایش سرعت رشد، تولید گوشت، شیر و تخممرغ.
- مقاومت به بیماریها: ایجاد حیواناتی با سیستم ایمنی قویتر.
- تولید دارو: تولید داروهای زیستی از طریق حیوانات.
- حفاظت از محیط زیست: کاهش اثرات زیستمحیطی دامداری از طریق بهبود متابولیسم دامها.
این پیشرفتها به تدریج به توسعه روشهای پیشرفتهتر مانند ویرایش ژن با فناوریهایی مانند CRISPR-Cas9 منجر شد که دقت بالاتری در اصلاح ژنتیکی فراهم میکنند.
نظردهید
فرم ثبت نظرات