گوشت یکی از منابع اصلی پروتئین در رژیم غذایی انسان است، اما گاهی اوقات در هنگام پخت، بهخصوص گوشت گاو مسن یا بخشهایی از بدن حیوان که بافت فیبری بیشتری دارند (مانند ساق یا گردن)، دیرپز میشود. گوشت دیرپز نهتنها زمان پخت را طولانی میکند، بلکه ممکن است طعم و بافت غذا را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله به دلایل دیرپز شدن گوشت و راهکارهای علمی و سنتی برای پخت بهتر آن پرداخته میشود.
دلایل دیرپز شدن گوشت
سن حیوان: گوشت حیوانات مسنتر دارای بافتهای پیوندی و کلاژن بیشتری است که دیرتر نرم میشوند.
نوع بخش گوشت: قسمتهایی مثل ران، ساق و گردن نسبت به راسته یا فیله دیرپزتر هستند.
روش نادرست پخت: حرارت مستقیم و سریع باعث سفت شدن بافت پروتئینی میشود.
یخزدگی و نگهداری طولانی: گوشتهایی که مدت زیادی در فریزر مانده باشند، خاصیت اولیه خود را از دست داده و دیرتر میپزند.
روشهای نرم کردن و پخت گوشت دیرپز
استفاده از حرارت ملایم و طولانی (آهستهپز):پختن گوشت با شعله کم در مدت طولانی (مانند خورشتها یا آبگوشت) باعث تجزیه تدریجی کلاژن و نرم شدن گوشت میشود.
استفاده از زودپز:زودپز با ایجاد فشار بخار بالا، فیبرهای سخت گوشت را سریعتر میشکند و زمان پخت را بهطور قابلتوجهی کاهش میدهد.
مرینیت (خواباندن در مواد نرمکننده):
ماست یا دوغ: اسید لاکتیک موجود در آنها به تجزیه بافت گوشت کمک میکند.
آب لیمو یا سرکه: خاصیت اسیدی این مواد باعث نرم شدن گوشت میشود.
پیاز رندهشده یا کیوی تازه: آنزیمهای طبیعی در این مواد (مثل آنزیم اکتینیدین در کیوی) به شکستن پروتئینها کمک میکنند.
اضافه کردن حبوبات یا ادویهها:در روشهای سنتی، هنگام پخت گوشت از نخود، لوبیا، دارچین یا زنجبیل استفاده میشود که به فرآیند نرم شدن گوشت کمک میکند.
خرد کردن و ضربه زدن به گوشت:استفاده از بیفتککوب یا چاقوی تیز برای خرد کردن الیاف عضلانی، پخت را سریعتر و گوشت را نرمتر میکند.
ترکیب با سبزیجات خاص:سبزیجاتی مانند گوجه، کرفس یا پیاز علاوه بر طعمدهی، به نرم شدن گوشت نیز کمک میکنند.
جمعبندی گوشت دیرپز یک چالش رایج در آشپزی است، اما با انتخاب روش مناسب میتوان آن را به غذایی خوشطعم و نرم تبدیل کرد. استفاده از زودپز، پخت آرام با شعله کم، خواباندن در مواد اسیدی یا آنزیمدار و بهکارگیری ادویهها و سبزیجات همگی روشهای مؤثر برای پخت بهتر گوشت دیرپز هستند. شناخت نوع گوشت و انتخاب تکنیک مناسب میتواند علاوه بر صرفهجویی در زمان، کیفیت غذا را نیز به میزان قابلتوجهی افزایش دهد.
بز از نخستین حیواناتی است که توسط انسان اهلی شد و در کنار گوسفند، نقشی اساسی در شکلگیری تمدنهای کشاورزی و دامپروری ایفا کرد. این حیوان مقاوم و سازگار، در طول تاریخ توانسته در سختترین شرایط آبوهوایی زنده بماند و منبعی ارزشمند از گوشت، شیر، پوست و الیاف برای انسان فراهم آورد.

تاریخچه اهلیسازی بز
پژوهشهای باستانشناسی نشان میدهد که حدود ۱۰ هزار سال پیش، در مناطق کوهستانی فلات ایران، ترکیه و بخشهایی از خاورمیانه، بزهای وحشی (بهویژه بز کوهی یا «بز مارخور») توسط انسان شکار و سپس اهلی شدند.نقوش بهجا مانده بر روی سفالهای باستانی شهر سوخته، شوش و چغا زنبيل نشان میدهد که بز یکی از نخستین حیوانات خانگی ایرانیان بوده است.به مرور، پرورش بز از ایران به بینالنهرین، مصر، هند و سپس به اروپا و آفریقا گسترش یافت و امروزه تقریباً در تمامی نقاط جهان، بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک، نگهداری میشود.
ویژگیهای منحصر بهفرد بز
سازگاری بالا: بزها در شرایط کمآب و مناطق کوهستانی و بیابانی نیز زنده میمانند.
تغذیه متنوع: میتوانند از گیاهان خشک، خارها و علوفهای استفاده کنند که دیگر دامها از خوردن آنها ناتوانند.
باروری بالا: بزها زاد و ولد سریع و تولیدمثل آسانی دارند.
محصولات چندمنظوره: شیر، گوشت، کرک، پوست و حتی کود بز در کشاورزی ارزش بالایی دارد.
نقش بز در تغذیه انسان
شیر بز:شیر بز به دلیل هضم آسانتر نسبت به شیر گاو، برای کودکان، سالمندان و افراد دارای مشکلات گوارشی بسیار مناسب است. این شیر سرشار از کلسیم، فسفر، ویتامین A و اسیدهای چرب کوتاهزنجیر است.از آن انواع پنیرهای سنتی و محلی مانند «پنیر بز فرانسوی» و «لبنه» تهیه میشود.
گوشت بز:گوشت بز (چِغور یا بزغاله) دارای چربی کم، پروتئین بالا و طعم خاصی است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران، هند، آفریقا و آمریکای لاتین مورد توجه است.این گوشت نسبت به گوشت گوسفند سبکتر و برای افراد دارای کلسترول بالا مناسبتر است.
محصولات جانبی:پوست بز در تولید چرمهای نازک و مقاوم استفاده میشود و کرک برخی نژادها (مانند بز آنغوره و کشمیر) از مرغوبترین الیاف طبیعی جهان است.
جایگاه بز در اقتصاد و پایداری غذایی
در کشورهای در حال توسعه، بز نقش مهمی در امنیت غذایی دارد، زیرا نگهداری آن آسان و کمهزینه است.بزها میتوانند در زمینهای کمکیفیت و مناطق خشک، منبعی پایدار از پروتئین حیوانی فراهم کنند.همچنین پرورش بز به زنان روستایی و عشایر امکان خوداشتغالی و درآمدزایی میدهد.
نتیجهگیری
از گذشته تا امروز، بز نه تنها حیوانی خانگی و اقتصادی، بلکه بخشی از فرهنگ تغذیه و زندگی انسان بوده است. نقش آن در تأمین پروتئین، چرم و الیاف طبیعی باعث شده است که پرورش این حیوان ارزشمند، همچنان جایگاه خود را در دامداریهای مدرن حفظ کند.بهطور خلاصه، بز حیوانی است که از دل تاریخ تا سفره امروز انسان آمده و همچنان یکی از ستونهای پنهان تغذیه بشر بهشمار میرود.
آشپزی مراکشی به دلیل استفاده هنرمندانه از ادویهها، میوههای خشک و مغزها شهرت جهانی دارد. یکی از غذاهای خاص و خوشطعم این فرهنگ خوراک گوسفند با خرما و بادام است؛ غذایی که تعادل بینظیری میان شیرینی و شوری ایجاد میکند و تجربهای متفاوت از طعمهای شرقی و آفریقایی را به سفره میآورد. این خوراک علاوه بر طعم منحصربهفرد، سرشار از مواد مغذی همچون پروتئین، فیبر، ویتامینها و آنتیاکسیدانهاست.
مواد لازم
-
گوشت گوسفندی (ترجیحاً ران یا ماهیچه): 1 کیلوگرم
-
پیاز: 2 عدد متوسط خرد شده -
سیر: 3 حبه
-
روغن زیتون: 3 قاشق غذاخوری
-
خرما بدون هسته: 15 عدد
-
بادام blanch شده و بوداده: ½ پیمانه
-
زعفران دمکرده: ½ قاشق چایخوری
-
چوب دارچین: 1 عدد
-
زنجبیل تازه رنده شده: 1 قاشق چایخوری
-
زردچوبه: ½ قاشق چایخوری
-
فلفل سیاه: ½ قاشق چایخوری
-
نمک: به میزان لازم
-
آب یا آب گوشت: حدود 3 پیمانه

-
گشنیز یا جعفری تازه برای تزئین
طرز تهیه
-
سرخ کردن گوشت و پیاز: در یک قابلمه یا تَجین (ظرف سنتی مراکشی)، روغن زیتون را گرم کرده و پیاز خرد شده را تا زمان طلایی شدن تفت دهید. سپس تکههای گوشت گوسفندی را اضافه کرده و همه طرف آن را کمی سرخ کنید.
-
افزودن ادویهها: سیر، زردچوبه، زنجبیل، فلفل سیاه، نمک، و چوب دارچین را اضافه کنید و کمی با گوشت تفت دهید تا عطر ادویهها آزاد شود.
-
پخت گوشت: آب یا آب گوشت را اضافه کرده و اجازه دهید گوشت روی حرارت ملایم بپزد تا کاملاً نرم شود (حدود ۱/۵ تا ۲ ساعت).
-
افزودن خرما و بادام: در ۲۰ دقیقه پایانی پخت، خرما و نیمی از بادام را به خوراک اضافه کنید تا طعم شیرین و بافت لطیف آنها در غذا پخش شود.
-
نهایی کردن خوراک: در پایان، زعفران دمکرده را روی خوراک بریزید و اجازه دهید ۵ دقیقه دیگر بجوشد.
-
سرو کردن: خوراک را در ظرف سرو بریزید، با باقیمانده بادام بوداده و کمی گشنیز تازه تزئین کنید. این غذا معمولاً با نان مراکشی یا برنج ساده سرو میشود.
نکات کلیدی
-
استفاده از تجین باعث میشود گوشت نرمتر و عطر ادویهها عمیقتر شود.
-
میتوانید خرما را با آلو یا کشمش ترکیب کنید تا طعم متنوعتری داشته باشید.
-
اگر طعم شیرینی را کمتر میپسندید، تعداد خرماها را کاهش دهید.
ارزش غذایی و فواید
این خوراک یک غذای کامل و انرژیزا است. گوشت گوسفند منبع عالی پروتئین و آهن است؛ خرما سرشار از فیبر، پتاسیم و آنتیاکسیدانهاست؛ و بادام منبع خوب اسیدهای چرب مفید و ویتامین E محسوب میشود. ترکیب این مواد غذایی، هم برای سلامت قلب مفید است و هم باعث ایجاد احساس سیری طولانی میشود.
جمعبندی
خوراک گوسفند با خرما و بادام نمونهای شگفتانگیز از ترکیب طعمها در آشپزی مراکشی است. این غذا نه تنها یک وعده لوکس و خوشمزه برای مهمانیها و مناسبتهای خاص به حساب میآید، بلکه تجربهای تازه از هماهنگی میان طعم شیرین و شور را ارائه میدهد.
در ابتدا در مورد این که پروتئین چیست و چرا برای بدن لازم است، صحبت خواهیم کرد. پروتئین از واژه یونانی به نام protos به معنی اولین گرفته شده است. این نام گذاری به خاطر اهمیتی است که پروتئین در رژیم غذایی انسانها دارد. در حقیقت این مغذی از نظر ساخت عضله در بدن، پادشاه تمام مغذیها نامیده میشود. پروتئینها علاوه بر کربن، هیدروژن و اکسیژن دارای نیتروژن هستند. مقدار پروتئین در بدن انسان هم با استفاده از همین تعادل نیتروژن مشخص میشود.
مقدار پروتئین مورد نیاز
وقتی تعادل نیتروژن در بدن انسان پایدار باشد؛ به این معنی است که تولید و تخریب نیتروژن در توازن قرار میگیرد. وقتی تعادل منفی شود، پروتئینها با سرعت بیشتری نسبت به تولید، تخریب میشوند. بنابراین تعادل مثبت نیتروژن است که باعث ساخت عضله در بدن میشود.
بر اساس تحقیقاتی که روی تعادل نیتروژن انجام شده است، میزان پروتئین توصیه شده برای افراد عادی، حدود ۱ گرم و برای ورزشکارانی که فعالیت بالایی دارند حدود ۱/۵ تا ۲ گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است. این مقدار تا حدود ۲/۵ گرم میتواند افزایش پیدا کند. اگر روزانه این مقدار پروتئین وارد بدن شما شود، مطمئن باشید تعادل منفی نیتروژن در بدن شما صورت نمیگیرد.

کیفیت پروتئین
اما علاوه بر مقدار مصرف پروتئین موضوع قابل بحث دیگر، کیفیت پروتئینهای مصرفی است. کیفیت پروتئین بیشتر به عملکرد و تناسب آمینواسیدهای ضروری بستگی دارد. یک پروتئین کامل و با کیفیت حاوی مجموعهای از ۹ آمینواسید ضروری بدن است. بنابراین پروتئینهایی که در ساختارشان یک یا چند آمینواسید کمبود دارند، پروتئین ناقص به شمار میآیند. پروتئین با کیفیت هم دارای بهترین تعادل بین اسیدهای آمینه ضروری و غیرضروری است.
اگر بخواهیم پروتئینها را به ترتیب کیفیت ارزیابی کنیم ابتدا تخم مرغ سپس شیر، فرآوردههای گوشتی، حبوبات و مغزها، غلات و سبزیها و درنهایت میوهها در پایینترین سطح قرار میگیرند.
تمامی پروتئینهای حیوانی مثل محصولات لبنی، گوشت، تخم مرغ و غیره به جز ژلاتین از لحاظ تعداد و کیفیت آمینو اسیدهای ضروری بدن هیچ مشکلی ندارند. اما پروتئینهای گیاهی در تعداد آمینواسید دچار کمبود هستند. بنابراین گیاهخوارانی که هیچ فرآورده حیوانی مصرف نمیکنند باید با ترکیب مناسبی از مواد غذایی، آمینواسیدهای ضروری مورد نیاز خود را تامین کنند. بهترین حالت برای تامین اسیدهای آمینه مورد نیاز مصرف مقادیر کم مواد غذایی حیوانی با مقادیر زیاد مواد غذایی گیاهی است. یادتان نرود که مصرف پروتئین برای همه ضروری است و زنان هم به اندازه مردان به مصرف پروتئین کافی نیاز دارند.

انواع اسیدآمینه
اسیدآمینههای ضروری
اسیدآمینههای ضروری آن دسته از اسیدآمینههای هستند که بدن به مقدار کافی قادر به ساخت آنها نیست و باید از طریق مواد غذایی وارد بدن شوند. لوسین، ایزولوسین، والین، فنیل الانین، ترئونین، متیونین، تریپتوفان و لیزین جز اسیدهای آمینه ضروری به حساب میآیند.
اسیدهای آمینه غیرضروری
آن دسته از اسیدهای آمینهای که بدن قادر به ساخت آنها از طریق سایر اسیدهای آمینه ضروری است.
زمان مصرف پروتئین
به همان اندازه که میزان و کیفیت پروتئین مصرفی برای ورزشکاران اهمیت دارد، زمان مصرف پروتئین هم برای تامین نیازهای بدن و افزایش انرژِی مهم است. بعد از تمرین تخریب بافت عضلانی افزایش پیدا میکند. اگر میزان پروتئین مصرفی بعد از تمرین به اندازه کافی نباشد، بافت عضلانی تخریب شده جایگزین نمیشود. بنابراین بعد از انجام تمرین نیاز بدن به پروتئین به منظور ریکاوری و بازسازی عضلات از زمانهای دیگر بیشتر است.
دلایل کمبود پروتئین چیست ؟
- عدم دریافت پروتئین کافی به خاطر سوءتغذیه
- دفع زیاد پروتئین به خاطر مشکلات و نارسائیهای کلیوی
- کاتابولیسم پروتئین در بدن در شرایطی مثل عفونت و سوختگی
عوارض ناشی از مصرف بیش از حد پروتئین چیست ؟
- چاقی
- احتمال بروز بیماریهای قلبی – عروقی
- رسوب اسیداوریک در مفاصل و خون
- افزایش کار کلیهها و ایجاد فشار در افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی
- محدود شدن مصرف کربوهیدرات
در دوران بارداری، مصرف گوشت اهمیت زیادی دارد چون منبع اصلی پروتئین باکیفیت، آهن، ویتامین B12 و روی است، اما نوع گوشت و نحوه مصرفش بسیار مهم است تا هم نیازهای مادر و جنین تأمین شود و هم خطرات احتمالی کاهش یابد.

۱. گوشت قرمز (گاو، گوسفند، شتر)
• مزایا: منبع غنی آهن هم (Heme iron)، ویتامین B12، روی و پروتئین. به پیشگیری از کمخونی کمک میکند.
• نکات ایمنی:
• باید کاملاً پخته شود (هیچ بخش صورتی یا خونی باقی نماند) تا خطر توکسوپلاسموز و سالمونلا از بین برود.
• از مصرف جگر زیاد خودداری شود چون ویتامین A بالایی دارد و ممکن است برای جنین مضر باشد.
۲. گوشت سفید (مرغ، بوقلمون)

• مزایا: پروتئین بالا، چربی کمتر از گوشت قرمز، منبع نیاسین و ویتامین B6.
• نکات ایمنی:
• باید کامل پخته شود چون گوشت نیمپز یا خام (بهویژه مرغ) خطر باکتریهای بیماریزا مثل سالمونلا را دارد.
• پوست مرغ بهتر است جدا شود تا چربی اشباع کمتر شود.
۳. ماهی و غذاهای دریایی
• مزایا: منبع امگا-۳ (DHA و EPA) برای رشد مغز و چشم جنین.
• نکات ایمنی:
• مصرف ۲ بار در هفته ماهی کمجیوه مثل سالمون، قزلآلا، ساردین و میگو توصیه میشود.
• از ماهیهای پرجیوه (مثل کوسه، شمشیرماهی، ماهی خالمخالی بزرگ) باید اجتناب شود.
• ماهی باید کاملاً پخته باشد؛ سوشی خام یا صدف خام در بارداری ممنوع است.
۴. گوشتهای فرآوریشده (سوسیس، کالباس، ژامبون)
• خطرات: چربی اشباع، نمک و مواد نگهدارنده بالا (مثل نیتریتها) که با برخی مشکلات سلامتی مرتبط هستند.
• نکات ایمنی:
• اگر مصرف شود، باید داغ و کاملاً پخته باشد تا خطر لیستریا کاهش یابد.
• بهتر است مصرف این دسته را به حداقل برسانید.
۵. توصیههای کلی برای مصرف گوشت در بارداری
• همیشه گوشت را در دمای بالای ۷۰ درجه سانتیگراد بپزید.
• تخته و چاقوی مورد استفاده برای گوشت خام را جدا از مواد غذایی دیگر استفاده کنید.
• از مصرف گوشتهای خام، نیمپز یا دودی خودداری کنید.
• تعادل را حفظ کنید: مصرف متنوع گوشت قرمز، سفید و ماهی کمجیوه بهترین است.
در دنیای آشپزی ایرانی، برخی قسمتهای گوشت قرمز جایگاه ویژهای در سفرههای سنتی دارند. یکی از این قسمتها، بغل ران گوساله و گوسفند است که در بسیاری از غذاهای محبوب ایرانی مانند آبگوشت، باقالیپلو با ماهیچه، و خورشت قیمه دیده میشود. اما چرا این قسمت اینقدر پرطرفدار است؟ در این مقاله، به بررسی دلایل محبوبیت بغل ران از نظر طعم، کاربرد، خواص تغذیهای و حتی جنبههای اقتصادی میپردازیم.
ویژگیهای بغل ران از نظر ساختار گوشت
بغل ران، که گاهی به نامهایی چون ماهیچه، ران زیرین، یا ماهیچه ساق پا شناخته میشود، بخشی عضلانی و پرکار از بدن دام است. به دلیل استفاده زیاد عضلات این ناحیه در حرکت، این بخش دارای بافتهای ماهیچهای محکم همراه با رگههای چربی و بافت همبند است. این ترکیب باعث میشود گوشت آن در پختهای طولانی به شکلی استثنایی نرم و لطیف شود و طعم غنیتری نسبت به بخشهای خشکتر گوشت داشته باشد.
دلایل محبوبیت بغل ران در بین مصرفکنندگان
1. طعم عمیق و دلچسب
در پختهای سنتی ایرانی که معمولاً به زمان و صبر نیاز دارند، بغل ران پس از پختی آهسته و طولانی، طعمی فوقالعاده پیدا میکند. این طعم به دلیل ترکیب ژلاتین، چربی و ماهیچهٔ پخته شده در آب و ادویه است.
2. مناسب برای غذاهای آبپز و خورشتی
بغل ران از بهترین انتخابها برای غذاهایی مانند:
باقالیپلو با گوشت
خورشت قیمه با ماهیچه
آبگوشت سنتی
آش رشته یا آش جو با گوشت است، زیرا در این غذاها نیاز به گوشتی است که نرم و طعمدار شود، نه خشک یا سفت.
3. منبع طبیعی ژلاتین و کلاژن
بافت همبند بغل ران در پخت آهسته تبدیل به ژلاتین میشود. ژلاتین برای سلامتی پوست، مفاصل، و دستگاه گوارش مفید است و همین موضوع باعث شده در طب سنتی نیز توصیه شود.
4. سازگاری با طعمدهندهها
گوشت این ناحیه طعم ادویهها، سبزیجات معطر، سیر، زعفران و پیاز را به خوبی جذب میکند. بنابراین نتیجه نهایی غذایی با عطر و طعمی فوقالعاده خواهد بود.
5. قیمت مقرون بهصرفه
با وجود طعم عالی و خواص تغذیهای، بغل ران معمولاً قیمتی پایینتر از فیله و راسته دارد. این ویژگی باعث شده خانوادههای زیادی آن را برای مصارف روزمره یا مهمانیها انتخاب کنند.
خواص تغذیهای بغل ران
پروتئین بالا برای ساخت عضلات و تقویت سیستم ایمنی
آهن قابل جذب که برای درمان و پیشگیری از کمخونی مفید است
کلاژن طبیعی برای سلامت مفاصل و زیبایی پوست
ویتامینهای گروه B که در تنظیم متابولیسم بدن نقش دارند
نکات مهم در خرید و پخت بغل ران
در زمان خرید، به رنگ گوشت (قرمز روشن) و نبود بوی نامطبوع دقت کنید.
پخت آن باید با حرارت ملایم و مدتدار باشد تا بافتها کاملاً نرم شوند.
افزودن چاشنیهایی مانند زعفران، دارچین، هل، و پیاز سرخشده به طعم نهایی کمک زیادی میکند.
نتیجهگیری
بغل ران گوساله و گوسفند با ویژگیهایی مانند طعم غنی، نرمی بعد از پخت، خواص تغذیهای بالا و قیمت مناسب، یکی از محبوبترین انتخابهای مصرفکنندگان گوشت قرمز در ایران است. چه برای پخت غذاهای سنتی و مجلسی و چه برای تغذیه روزانه، این قسمت گوشت میتواند رضایت تمامی اعضای خانواده را جلب کند.
در این دستور، ما یک تاکوی لذیذ و متفاوت را ترکیب میکنیم: تاکو گوسفندی با سس نعنا و ماست یونانی که الهامی از آشپزی مکزیکی و مدیترانهای دارد.
مواد لازم برای تاکو گوسفندی (برای ۴ نفر):
برای گوشت گوسفندی:
گوشت چرخکرده گوسفندی: ۵۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد ریز خرد شده
سیر: ۲ حبه له شده
زیره سبز: ۱ قاشق چایخوری
پاپریکا (دودی یا شیرین): ۱ قاشق چایخوری
فلفل سیاه و نمک: به میزان لازم
روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
برای سس نعنا و ماست یونانی:
ماست یونانی: ۱ پیمانه
نعنا تازه خردشده: ۲ قاشق غذاخوری (یا ۱ قاشق خشک)
خیار رنده شده و آبگرفته: ۲ قاشق غذاخوری
سیر لهشده: ۱ حبه
آبلیمو: ۱ قاشق غذاخوری
نمک: کمی
برای سرو و تزئین:
نان تورتیلا کوچک یا نان لواش نرم برش خورده به شکل گرد
کاهو یا کلم ریزشده
پیاز قرمز حلقهای
گوجهفرنگی نگینی
پنیر فتا یا پنیر سفید خرد شده (اختیاری)
سس فلفل یا فلفل چیلی تازه (اختیاری)
برگ نعنا یا گشنیز تازه برای تزئین
طرز تهیه:
1. آمادهسازی گوشت گوسفندی:
در تابهای، کمی روغن زیتون بریزید و پیاز را تفت دهید تا طلایی شود.
سیر را اضافه کرده و ۳۰ ثانیه تفت دهید.
گوشت چرخکرده را اضافه کنید و خوب تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
ادویهها (زیره، پاپریکا، نمک و فلفل) را اضافه کرده و حدود ۱۰ دقیقه با حرارت متوسط بپزید.
در پایان آبلیمو را اضافه کنید و حرارت را خاموش کنید.
2. آمادهسازی سس نعنا و ماست یونانی:
تمام مواد سس را در یک کاسه مخلوط کنید.
سس را در یخچال قرار دهید تا طعمها خوب با هم ترکیب شوند (حداقل ۱۵ دقیقه).
3. مونتاژ تاکو:
نان تورتیلا یا نان نرم را کمی گرم کنید.
مقداری از گوشت روی نان بریزید.
کاهو، پیاز، گوجهفرنگی و پنیر را روی گوشت قرار دهید.
سس ماست و نعنا را روی مواد بریزید.
با برگ نعنا یا گشنیز تازه تزئین کنید.
اگر دوست دارید، چند قطره سس فلفل یا چیلی هم اضافه کنید.
نکات:
اگر نان تورتیلا ندارید، از نان لواش نرم یا نان عربی استفاده کنید.
برای طعم بیشتر، گوشت را از چند ساعت قبل با ادویه و آبلیمو مزهدار کنید.
میتوانید گوشت را به جای سرخ کردن، گریل کنید تا سبکتر شود.
تشخیص سن گوسفند یکی از مهمترین مهارتها در دامداری، خرید و فروش دام و ارزیابی کیفیت گوشت است. روشهای مختلفی برای تعیین سن گوسفند وجود دارد، اما رایجترین و دقیقترین روش، بررسی دندانها است.

تشخیص سن گوسفند از روی دندانها
گوسفندها مانند انسانها، الگوی مشخصی برای رویش و افتادن دندان دارند. دندانهای جلویی فک پایین (دندانهای پیش) در این روش بررسی میشوند:
تولد تا 1 سالگی:
گوسفند دارای 8 دندان شیری است (4 جفت در فک پایین).
همه دندانها باریک، سفید و یکدست هستند.
1 تا 2 سالگی:
اولین جفت دندان دائمی (جلویی) جایگزین دندان شیری میشود.
این دندانها بزرگتر، پهنتر و کمی زردتر از دندانهای شیری هستند.
2 تا 3 سالگی:
دومین جفت دندان دائمی رشد میکند (کنار جفت اول).

3 تا 4 سالگی:
سومین جفت دندان دائمی ظاهر میشود.
4 تا 5 سالگی:
چهارمین جفت و آخرین دندان دائمی کامل میشود.
حالا گوسفند دارای 8 دندان دائمی است.
بعد از 5 سالگی:
دندانها به تدریج ساییده، زرد یا کج و شکسته میشوند.
تشخیص دقیق سن از این مرحله سختتر است.
روشهای دیگر (کمتر رایج ولی مکمل):
بررسی وضعیت بدنی و پوست: گوسفند پیر پوست شلتر، موهای خشنتر و افتادگی عضلات دارد.
بررسی شاخها (در نژادهایی با شاخ): با رشد سالانه حلقههایی روی شاخ ایجاد میشود.
رفتار و تحرک: گوسفندان مسن معمولاً کندتر و کمتحرکتر هستند.
نکته:
برای خرید بره جهت پرورش یا گوسفند جهت ذبح، دانستن سن از روی دندان بسیار مهم است.
برهها معمولاً تا قبل از رشد دندان دائمی (حدود 1 سالگی) بهترین گزینه برای گوشت نرمتر هستند.
وجود کرم در بینی گوسفند معمولاً به دلیل آلودگی به انگلهای خارجی بهویژه لارو مگس بینی (Oestrus ovis) است. این بیماری در دامپزشکی با عنوان اوستروز یا مگس بینی گوسفند شناخته میشود.
علت اصلی:
مگس ماده Oestrus ovis تخمهای خود را در نزدیکی بینی یا مستقیم در سوراخهای بینی گوسفند میگذارد.
تخمها درون بینی تبدیل به لارو (کرم) میشوند و در مسیرهای بینی و سینوسها زندگی میکنند.
این لاروها از مخاط بینی تغذیه میکنند و در نهایت پس از طی مرحله رشد، از بینی خارج شده و در خاک تبدیل به مگس بالغ میشوند.
علائم وجود کرم در بینی گوسفند:
عطسه و سرفه مداوم
خارش بینی و کوبیدن بینی به اشیاء
ترشحات چرکی یا خونی از بینی
کاهش اشتها و وزن
بیقراری یا کمتحرکی

عوامل مستعدکننده:
نگهداری دام در محیطهای گرم و مرطوب
چراگاههای باز بدون مراقبتهای بهداشتی
عدم رعایت اصول دامپزشکی و پیشگیری
روشهای پیشگیری:
ضدعفونی محیط نگهداری گوسفندان
استفاده از داروهای ضدانگل (مانند ایورمکتین) بهصورت دورهای
مراقبت بهداشتی مناسب و جلوگیری از تماس با مگسها
حدود 2000 سال پیش (حدود 200 سال پیش از میلاد):طبق روایت رایج، توفو نخستین بار در دوره دودمان هان (Han Dynasty) در چین کشف شد. گفته میشود که یک شاهزاده یا اشرافزاده چینی به نام لیو آن (Liu An) بهطور تصادفی متوجه شد که وقتی شیر سویا را با نمکهای منیزیم (مانند نیگاری) ترکیب کند، منعقد شده و یک ماده جامد تشکیل میدهد. این ماده بعدها به عنوان توفو شناخته شد.
گسترش در آسیا:توفو در طول قرون بعد به کشورهای دیگر آسیای شرقی مانند ژاپن، کره، ویتنام و تایلند گسترش یافت. در ژاپن، توفو در قرن هشتم میلادی توسط راهبان بودایی معرفی شد و به دلیل رژیم گیاهخواری بوداییها، بهسرعت محبوب شد.
ورود به غرب:در قرن بیستم، با افزایش محبوبیت رژیمهای گیاهخواری و وگان در غرب، توفو به کشورهای اروپایی و آمریکا معرفی شد. از دهه 1970 میلادی، توفو به عنوان جایگزینی سالم برای گوشت، به تدریج در بازارهای غربی نیز رواج یافت.
توفو یک محصول سنتی چینی با قدمتی بیش از 2000 سال است که از طریق فرهنگهای بودایی و آشپزی آسیای شرقی گسترش یافته و امروزه در سراسر جهان به عنوان یک غذای سالم، پرپروتئین و گیاهی شناخته میشود.
توفو (Tofu) یک ماده غذایی گیاهی است که از شیر سویا تهیه میشود و در بسیاری از کشورهای آسیایی مانند چین، ژاپن، کره و ویتنام کاربرد فراوان دارد. توفو از طریق فرآیند بستن (مانند پنیر) شیر سویا با استفاده از یک ماده منعقدکننده مانند نیگاری (کلرید منیزیم) یا سولفات کلسیم تهیه میشود.
ویژگیها و فواید توفو:
منبع خوب پروتئین گیاهی: مخصوصاً برای گیاهخواران و وگانها مناسب است.
کمچرب و بدون کلسترول: برای سلامت قلب مفید است.
منبع کلسیم، آهن و منیزیم: به سلامت استخوانها کمک میکند.
قابل استفاده در انواع غذاها: طعم خنثایی دارد و طعم مواد دیگر را به خوبی جذب میکند، از این رو میتوان آن را سرخکرده، بخارپز، گریلشده یا در سوپ و سالاد استفاده کرد.
انواع توفو:
توفوی نرم (Silken tofu): بافت لطیف و نرم دارد و برای سوپها و دسرها مناسب است.
توفوی سفت (Firm یا Extra-firm tofu): بافت محکمتری دارد و برای سرخ کردن یا گریل مناسب است.
در فصل گرم، به دلیل گرما و نیاز به حفظ انرژی و آب بدن، مصرف غذاهای سبک و مغذی توصیه میشود. در این فصل، بهتر است غذاهایی مصرف کنید که علاوه بر تامین پروتئین، حاوی آب و مواد مغذی دیگری نیز باشند. برخی از این غذاها عبارتند از:
ماست یونانی: یک منبع عالی پروتئین است و میتوان آن را با میوههای تازه مانند توت فرنگی یا هندوانه ترکیب کرد.
مرغ کبابی یا گریل شده: مرغ یک منبع عالی پروتئین است که میتواند در فصل گرم به صورت کبابی یا گریل شده تهیه شود تا چربی کمتری داشته باشد.
توفو: این غذای گیاهی دارای پروتئین بالا است و میتواند جایگزین مناسبی برای گوشت باشد.
حبوبات (لوبیا، عدس): اینها منابع غنی پروتئین هستند که میتوانید به صورت سالاد یا سوپهای سرد مصرف کنید.
تخم مرغ آب پز: تخم مرغ یک منبع کامل پروتئین است که میتوان آن را به صورت سالاد یا میان وعده مصرف کرد.
آووکادو: اگرچه آووکادو بیشتر به عنوان یک منبع چربی سالم شناخته میشود، اما حاوی مقادیر زیادی فیبر و پروتئین نیز هست.
ماهی تن: ماهی تن کم چربی و غنی از پروتئین است که میتوان آن را در سالاد یا ساندویچها استفاده کرد.
پنیر کاتیج: این پنیر کم چرب، پروتئین بالا و کم کالری است که میتواند همراه با سبزیجات یا میوهها مصرف شود.
همچنین، مصرف آب فراوان در فصل گرم اهمیت زیادی دارد تا بدن از دچار کمآبی نشود.
منجمد کردن گوشتها یکی از روشهای حفظ آنها برای مدت طولانیتر و در عین حال حفظ کیفیت و طعم آنها است. در هنگام خرید گوشتهای مختلف، ممکن است نیاز داشته باشیم برخی از آنها را منجمد کنیم تا برای مصرف در آینده آماده باشند. اما آیا تمام انواع گوشتها نیاز به منجمد شدن دارند؟ و چرا باید برخی از گوشتها را منجمد کنیم؟ این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته و توضیح میدهد که کدام گوشتها نیاز به منجمد شدن دارند و چرا این کار انجام میشود.
۱. چرا باید گوشتها را منجمد کنیم؟
منجمد کردن گوشتها یکی از روشهای مؤثر برای جلوگیری از فساد آنها است. با این کار، باکتریها و آنزیمهای موجود در گوشت که باعث فساد آن میشوند، متوقف میشوند و گوشت میتواند برای مدت طولانیتری تازه باقی بماند. در اینجا چند دلیل اصلی برای منجمد کردن گوشتها آورده شده است:
افزایش عمر ماندگاری: منجمد کردن گوشت باعث میشود تا مدت طولانیتری قابل استفاده باشد.
حفظ طعم و ارزش غذایی: منجمد کردن به طور مؤثر طعم، بافت و ارزش غذایی گوشت را حفظ میکند.
مناسب برای ذخیرهسازی در مقادیر زیاد: منجمد کردن گوشت به شما امکان میدهد مقادیر زیادی گوشت را به طور مؤثر ذخیره کنید تا در مواقع نیاز از آن استفاده کنید.
پیشگیری از فساد: دمای پایین منجمد کردن باعث جلوگیری از رشد میکروبها و باکتریها میشود.

۲. کدام گوشتها نیاز به منجمد شدن دارند؟
برخی از گوشتها به دلیل ساختار، بافت و نوع ذخیرهسازی نیاز به منجمد شدن دارند. در ادامه به معرفی گوشتهایی که بهتر است منجمد شوند، پرداختهایم:
۲.۱. گوشت گاو
گوشت گاو به دلیل اینکه دارای بافت سفت و فیبری است، یکی از گوشتهایی است که به راحتی منجمد میشود. منجمد کردن گوشت گاو، به ویژه برای قطعاتی مانند استیک، همبرگر و گوشت برای خورشتها مفید است. با منجمد کردن این گوشت، عمر آن افزایش مییابد و کیفیت آن حفظ میشود. برای برشهای نازک مانند استیک، بهتر است که گوشت را برای مدت کوتاهی (حدود ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت) در فریزر قرار دهید تا سفتتر شود و برشهای دقیقتری داشته باشید.
۲.۲. گوشت گوسفند
گوشت گوسفند نیز مشابه گوشت گاو نیاز به منجمد شدن دارد. این گوشت معمولاً در هنگام خرید به صورت تازه و بستهبندی شده در دسترس است. منجمد کردن گوشت گوسفند به خصوص برای قطعات بزرگ و یا زمانی که نمیخواهید از آن به سرعت استفاده کنید، توصیه میشود. منجمد کردن این گوشت به ویژه برای آمادهسازی خورشها و غذاهایی که مدت زمان طولانیتری برای پخت نیاز دارند، مفید است.
۲.۳. گوشت مرغ
گوشت مرغ به ویژه سینه و ران مرغ، اغلب در فروشگاهها به صورت منجمد عرضه میشود. برای حفظ طراوت و کیفیت گوشت مرغ در خانه، بهتر است این گوشت را پس از خرید در فریزر قرار دهید. گوشت مرغ به راحتی منجمد میشود و میتوان آن را برای مدت زمان طولانیتر ذخیره کرد. برای برشهای نازک و دقیقتر از گوشت مرغ، میتوان آن را نیمه منجمد کرد تا برشها صافتر و یکنواختتر باشند.
۲.۴. گوشت بوقلمون
گوشت بوقلمون یکی دیگر از گوشتهایی است که بهتر است منجمد شود، به ویژه اگر مقدار زیادی از آن را خریداری کردهاید و قصد دارید از آن در آینده استفاده کنید. گوشت بوقلمون معمولاً بعد از منجمد شدن به خوبی طعم و بافت خود را حفظ میکند.
۲.۵. گوشت ماهی و میگو
ماهی و میگو از دیگر گوشتهایی هستند که میتوانند به راحتی منجمد شوند. با منجمد کردن ماهی و میگو، از فساد آنها جلوگیری میشود و طعم و بافت آنها حفظ میگردد. البته باید توجه داشت که برخی از انواع ماهیها پس از منجمد شدن کیفیت خود را از دست میدهند، بنابراین بهتر است از انواع خاصی از ماهی که مناسب منجمد شدن هستند، استفاده شود.
۳. چگونه گوشتها را به درستی منجمد کنیم؟
برای منجمد کردن صحیح گوشتها، باید به نکات زیر توجه کنید:
بستهبندی مناسب: گوشتها را در بستهبندیهای مناسب و هوابندی شده قرار دهید تا از ورود هوا و ایجاد یخزدگی جلوگیری شود.
دما: دمای فریزر باید حداقل -۱۸ درجه سانتیگراد باشد تا گوشت به طور کامل منجمد شود.
منجمد کردن تدریجی: سعی کنید گوشتها را به طور یکنواخت منجمد کنید. از قرار دادن مقدار زیادی گوشت به طور همزمان در فریزر خودداری کنید.
نکات زمانبندی: به تاریخ انقضا توجه کنید. گوشتها باید در مدت زمان معقولی مصرف شوند، حتی اگر منجمد باشند.
۴. نتیجهگیری:
منجمد کردن گوشتها یکی از روشهای مؤثر برای حفظ آنها است که به ویژه برای مصرفهای آینده مفید است. با توجه به نوع گوشت، باید آن را به درستی منجمد کرده و به نکات مربوط به بستهبندی و زمان نگهداری توجه داشته باشیم. گوشت گاو، گوسفند، مرغ، بوقلمون، ماهی و میگو از جمله گوشتهایی هستند که معمولاً نیاز به منجمد شدن دارند. این فرآیند به حفظ کیفیت، طعم و ارزش غذایی گوشتها کمک میکند و از فساد آنها جلوگیری مینماید.
کاهش خرید گوشت در ماه اردیبهشت میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از مهمترین دلایل احتمالی عبارتند از:
پایان ایام نوروز و کاهش مهمانیها: پس از تعطیلات نوروز که مصرف مواد غذایی بهویژه گوشت افزایش مییابد، در اردیبهشت مصرف خانوارها به حالت عادی یا حتی صرفهجویانه بازمیگردد.
گرم شدن هوا: با آغاز فصل گرما، تمایل به مصرف غذاهای سنگین مانند گوشت قرمز کاهش مییابد و مردم بیشتر به غذاهای سبک یا گیاهی روی میآورند.
افزایش قیمت گوشت: اگر در ماههای قبل قیمت گوشت افزایش یافته باشد، ممکن است قدرت خرید خانوارها کاهش یافته و مصرف کاهش پیدا کند.
کاهش درآمدها یا فشارهای اقتصادی: برخی خانوارها پس از هزینههای سنگین نوروز یا افزایش هزینههای زندگی ممکن است در اردیبهشت با محدودیت مالی مواجه شوند.
افزایش مصرف جایگزینها: افزایش مصرف پروتئینهای جایگزین مانند مرغ، تخممرغ، حبوبات یا سویا نیز میتواند موجب کاهش تقاضا برای گوشت قرمز شود.
فراوانی محصولات کشاورزی تازه: در اردیبهشت محصولات تازه بهاری به بازار میآیند و مردم تمایل بیشتری به مصرف سبزیجات و میوهها دارند.
نقش مصرف پروتئین در کنترل و پیشگیری از دیابت
دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن در سراسر جهان است که با افزایش سطح قند خون به علت اختلال در ترشح یا عملکرد انسولین شناخته میشود. در سالهای اخیر، توجه به رژیمهای غذایی خاص برای کنترل و پیشگیری از دیابت افزایش یافته است. یکی از عناصر کلیدی در این رژیمها، پروتئین است؛ اما نقش پروتئین در بیماری دیابت چیست؟ آیا مصرف آن به بهبود وضعیت بیماران دیابتی کمک میکند یا میتواند عوارضی به همراه داشته باشد؟
تأثیر پروتئین بر قند خون
پروتئین برخلاف کربوهیدراتها تأثیر کمی بر سطح قند خون دارد، زیرا باعث افزایش ناگهانی گلوکز نمیشود. در نتیجه، مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین میتواند به بیماران دیابتی کمک کند تا قند خون خود را بهتر کنترل کنند. همچنین، پروتئینها باعث احساس سیری بیشتر میشوند که ممکن است به کاهش وزن و کنترل اشتها کمک کند؛ دو عامل مهم در مدیریت دیابت نوع ۲.
منابع مناسب پروتئین برای بیماران دیابتی
انتخاب منابع پروتئین بسیار مهم است. منابعی مانند:
ماهیهای چرب (مانند سالمون و تن): سرشار از امگا-۳ و بدون کربوهیدرات
گوشت سفید بدون چربی: مانند مرغ بدون پوست
تخممرغ
حبوبات (عدس، نخود، لوبیا): منابع گیاهی پروتئین با فیبر بالا
لبنیات کمچرب یا بدون چربی
مغزها و دانهها (بادام، گردو، تخم کتان): منابع غنی از پروتئین و چربیهای سالم
این منابع نهتنها قند خون را بهسرعت افزایش نمیدهند بلکه فواید قلبیعروقی نیز دارند که برای بیماران دیابتی بسیار مهم است.
مصرف بیش از حد پروتئین: خطر یا فایده؟
با اینکه پروتئین در کنترل قند خون مفید است، اما مصرف بیش از حد آن، بهویژه در افرادی که مشکلات کلیوی ناشی از دیابت دارند، ممکن است به عملکرد کلیهها آسیب برساند. بنابراین، مقدار و نوع پروتئین باید تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه تنظیم شود.
نتیجهگیری
پروتئین میتواند نقش مهمی در مدیریت و پیشگیری از دیابت ایفا کند، بهویژه از طریق تثبیت سطح قند خون و افزایش حس سیری. با این حال، تعادل در مصرف و انتخاب منابع سالم پروتئینی اهمیت فراوانی دارد. توصیه میشود افراد دیابتی پیش از اعمال تغییرات در رژیم غذایی خود، با متخصص تغذیه مشورت کنند تا از فواید حداکثری و خطرات احتمالی اجتناب نمایند.
در سالهای اخیر استفاده از خمیر مرغ در تولید فرآوردههای گوشتی مانند سوسیس، کالباس و ناگت افزایش چشمگیری یافته است. این ماده غذایی که از گوشت و اجزای خورد شده مرغ به دست میآید، به دلیل قیمت پایین و قابلیت فرآوری بالا مورد توجه صنایع غذایی قرار گرفته است. اما یکی از پرسشهای مهم والدین، بهویژه در مورد تغذیه کودکان، این است: آیا خمیر مرغ از نظر علمی و پزشکی برای کودکان مناسب است؟

خمیر مرغ چیست؟خمیر مرغ (Mechanically Separated Chicken - MSC) مادهای است که با استفاده از دستگاههای مخصوص از لاشه مرغ (پس از جداسازی سینه و ران) تهیه میشود. این فرآیند شامل فشردهسازی و جداسازی گوشت از استخوانها است و در نتیجه، محصول نهایی حاوی مقادیر بالایی از پروتئین، اما همچنین چربی، پوست، مغز استخوان و گاهی باقیماندههای بافتهای دیگر است.
مزایای تغذیهای خمیر مرغ
پروتئین بالا: خمیر مرغ منبع خوبی از پروتئین است که برای رشد کودکان ضروری است.
قیمت اقتصادی: فرآوردههای حاصل از خمیر مرغ نسبت به محصولات گوشتی خالص ارزانترند و در خانوادههای با درآمد پایین گزینهای در دسترس محسوب میشوند.
چالشها و نگرانیهای بهداشتیبا وجود مزایای اقتصادی، متخصصان تغذیه و پزشکان اطفال در مورد مصرف خمیر مرغ برای کودکان هشدارهایی دارند:
وجود چربی و سدیم زیاد: فرآوردههای حاوی خمیر مرغ معمولاً دارای نمک و چربیهای اشباع بالا هستند که برای سلامت قلب و کلیه کودکان مضر است.
احتمال وجود افزودنیهای شیمیایی: برای بهبود طعم، رنگ و ماندگاری، به این محصولات افزودنیهایی چون نیترات، نیتریت، طعمدهندههای مصنوعی و نگهدارندهها اضافه میشود که مصرف مداوم آنها میتواند خطراتی مانند ایجاد حساسیت، اختلالات رفتاری یا حتی خطر سرطانزایی در بلندمدت داشته باشد.
عدم شفافیت در ترکیبات: معمولاً والدین نمیدانند دقیقاً چه اجزایی در خمیر مرغ به کار رفتهاند. این موضوع باعث نگرانی در مورد بهداشت، سلامت و کنترل کیفیت میشود.
نظر متخصصان پزشکی و تغذیهاغلب پزشکان توصیه میکنند که مصرف فرآوردههای گوشتی حاوی خمیر مرغ برای کودکان زیر ۷ سال محدود شود. کودکان در سنین رشد نیاز به مواد غذایی طبیعی، تازه و کمفرآوریشده دارند. استفاده گاهبهگاه از این محصولات ضرر جدی ندارد، اما نباید جایگزین منابع پروتئینی سالم مانند تخممرغ، گوشت تازه، حبوبات و لبنیات شود.
نتیجهگیری با توجه به بررسیهای علمی و دیدگاههای پزشکی، خمیر مرغ نمیتواند منبع غذایی اصلی و روزانه برای کودکان باشد. مصرف کنترلشده و گاهبهگاه آن شاید مشکلی ایجاد نکند، اما جایگزینی آن با مواد طبیعی و سالم توصیه میشود. والدین باید آگاهانه برچسب محصولات غذایی را بررسی کرده و از برندهای معتبر با مجوزهای بهداشتی استفاده کنند.
در جهان، انواع مختلفی از کاردهای تخصصی برای خرد کردن گوشت وجود دارد که توسط سرآشپزها، قصابها و علاقهمندان به آشپزی استفاده میشود. در ادامه مهمترین انواع کاردهای مطرح را معرفی میکنم:
1. کارد قصابی (Butcher Knife)
تیغه پهن و بلند با انحنای کم.
مناسب برای بریدن قطعات بزرگ گوشت، استخوانزدایی سبک و خرد کردن کلی.
2. کارد شکستن استخوان (Cleaver / Meat Cleaver)
تیغه ضخیم، سنگین و پهن.
مناسب برای بریدن استخوانها، مفاصل و قطعات سفت.
3. کارد برش گوشت پخته (Carving Knife)
تیغه بلند و باریک.
برای برش نازک گوشتهای پخته مثل استیک، مرغ بریان، بوقلمون و ... استفاده میشود.
4. کارد فیلهکن (Fillet Knife)
تیغه باریک، انعطافپذیر و تیز.
برای جدا کردن فیله گوشت یا ماهی با دقت بالا کاربرد دارد.
5. کارد استخوانگیری (Boning Knife)
تیغه باریک و نیمهمنحنی.
جهت جدا کردن گوشت از استخوان با دقت، مخصوصاً در مرغ و گوشت قرمز.
6. کارد ژاپنی دبهآ (Deba Knife)
کاردی سنتی برای ماهی و مرغ.
تیغه ضخیم و سنگین، مناسب برای جدا کردن استخوان و برش دقیق.
7. چاقوی چندمنظوره ژاپنی.
مناسب برای خرد کردن گوشت بدون استخوان، سبزیجات و برشهای دقیق.
8. کارد غربی سرآشپز (Chef's Knife)
تیغه منحنی و چندمنظوره.
استفاده فراوان در آشپزی برای برش گوشت، سبزیجات و انواع مواد غذایی.
آشنایی با نژادهای مختلف گوسفندان: از پشمهای لطیف تا گوشتهای لذیذ
در گوشه و کنار جهان، صدها نژاد گوسفند زندگی میکنند؛ هرکدام با ویژگیها و خصوصیات منحصربهفرد خود. برخی برای پشم فوقالعاده لطیفشان شهرت دارند، برخی دیگر بهخاطر گوشت لذیذ یا شیر پربازدهشان پرورش داده میشوند. جالبتر آنکه بعضی نژادها به طرز شگفتانگیزی با سختترین شرایط آبوهوایی سازگار شدهاند.
در یک نگاه کلی، نژادهای گوسفند را میتوان به چهار گروه اصلی تقسیم کرد:

۱. نژادهای پشمی: طلای سفید در دنیای دامپروری
مرینوس (Merino)بیتردید مرینوس ستارهی نژادهای پشمی است. این گوسفندان که ریشهشان به اسپانیا بازمیگردد و بعدها در استرالیا شکوفا شدند، به تولید یکی از لطیفترین و ارزشمندترین پشمهای دنیا معروفند. پارچههای ساختهشده از پشم مرینوس، نه تنها لوکس، بلکه بسیار گرم و سبک هستند.
رومنی (Romney)رومنیها استادان زندگی در مناطق مرطوباند. پشم آنها سنگین و مقاوم در برابر رطوبت است، که این ویژگی، آنها را به انتخابی محبوب در نیوزیلند تبدیل کرده است.
۲. نژادهای گوشتی: گنجینهی طعم و تغذیه
سافولک (Suffolk)یکی از پرافتخارترین نژادهای گوشتی در جهان، سافولک، با رشد سریع و گوشت خوشمزهاش شناخته میشود. این گوسفندها ظاهری قدرتمند و سرسیاه دارند و در بسیاری از کشورها از ارکان اصلی صنعت گوشت بهشمار میروند.
دورپر (Dorper)زادهی سرزمینهای گرم و خشک آفریقای جنوبی، دورپر گوسفندی مقاوم است که میتواند بدون افت کیفیت گوشت، در شرایط سخت آبوهوایی رشد کند.
۳. نژادهای شیری: چشمههای طلایی
ایست فریزیان (East Friesian)وقتی صحبت از شیر فراوان و باکیفیت به میان میآید، نام ایست فریزیان میدرخشد. این نژاد آلمانی-هلندی بیشترین میزان شیر را در میان گوسفندان تولید میکند و پایهی بسیاری از محصولات لبنی ممتاز است.
لاکاون (Lacaune)فرانسویها همیشه در هنر غذا زبانزد بودهاند و لاکاون هم اثری دیگر از این ذوق است. شیر این نژاد برای تهیهی پنیر معروف روکهفور به کار میرود، پنیر آبیرنگی که طعمی خاص و دلنشین دارد.
۴. نژادهای چندمنظوره: همهفنحریفهای دنیای دام
کاراکول (Karakul)این نژاد قدیمی آسیای مرکزی، هم برای گوشت، هم برای پشم و هم برای پوست برههایش پرورش داده میشود. پوست لطیف و زیبای برههای کاراکول، در صنایع مد جایگاهی ویژه دارد.
رومانوف (Romanov)رومانوفها، گوسفندانی سختکوش از روسیهاند که با زادآوری شگفتانگیزشان شناخته میشوند. هم گوشت و هم پوست آنها مورد استفادهی فراوان قرار میگیرد.
نگاهی به برخی دیگر از نژادهای شاخص
آواسی (Awassi): گوسفندی بومی خاورمیانه با تحمل عالی در برابر گرما و توانایی تولید شیر زیاد، بهویژه در عراق و سوریه.
بلوفس لستر (Bluefaced Leicester): تولیدکنندهی پشم بلند، نرم و براق.
کوریدیل (Corriedale): نژادی دو منظوره از نیوزیلند و استرالیا، محبوب برای گوشت و پشم باکیفیت.
شروپشایر (Shropshire): نژاد گوشتی انگلستانی با بدنی فشرده، عضلانی و بازدهی بسیار خوب.
در پایان میتوان گفت دنیای گوسفندان، دنیایی شگفتانگیز و پر از تنوع است؛ هر نژاد با داستان، ویژگیها و نقشی خاص در زندگی بشر. چه به دنبال پشم لطیف باشید، چه گوشت خوشمزه یا شیر پرچرب، در میان این گوناگونی بیشمار، قطعاً نژادی پیدا میشود که انتظارات شما را برآورده کند.
کوفته انار و گردو یکی از غذاهای خوشمزه و خاص ایرانیست که طعمی ملس و متفاوت دارد و بیشتر در شهرهایی مثل تبریز و اردبیل تهیه میشود. در ادامه طرز تهیه این غذای لذیذ را بهت میگم:

مواد لازم برای کوفته انار و گردو (برای ۴ نفر):
• گوشت چرخکرده: ۳۰۰ گرم
• برنج نیمپز شده: ۱/۲ پیمانه
• لپه پخته شده: ۱/۲ پیمانه
• پیاز: ۲ عدد متوسط (۱ عدد رندهشده برای کوفته، ۱ عدد برای سس)
• گردوی خرد شده: ۱/۲ پیمانه
• رب انار: ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری (بسته به میزان ترشی دلخواه)
• رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
• تخممرغ: ۱ عدد (اختیاری، برای انسجام بیشتر کوفته)
• سبزی معطر خشک یا تازه (ترخون، نعنا، مرزه): ۲ قاشق غذاخوری
• نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین: به مقدار لازم
• زرشک یا انار دان (برای داخل یا تزئین): اختیاری
طرز تهیه:
مرحله اول – آماده کردن مایه کوفته:
1. برنج و لپه نیمپز شده را با گوشت، پیاز رندهشده، تخممرغ، نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین و سبزی معطر مخلوط کن.
2. همه را خوب ورز بده تا یکدست و چسبنده بشه. حدود ۱۰-۱۵ دقیقه ورز دادن لازمه.
3. اگر مایه شل بود کمی آرد نخودچی اضافه کن.
مرحله دوم – تهیه سس:
1. پیاز دوم را نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده.
2. رب گوجهفرنگی را اضافه کن، بعد رب انار را بریز و کمی تفت بده.
3. حدود ۲ تا ۳ لیوان آب اضافه کن و بگذار بجوشد.
مرحله سوم – پیچیدن کوفتهها:
1. از مایه کوفته گلولههایی به اندازه نارنگی بردار.
2. داخل هر کوفته کمی گردوی خرد شده بریز (میتونی کمی زرشک یا انار دانه هم اضافه کنی) و ببندش.
مرحله چهارم – پختن کوفتهها:
1. وقتی سس شروع به جوشیدن کرد، حرارت رو کم کن و کوفتهها رو آروم داخل قابلمه بنداز.
2. در قابلمه رو نیمهباز بذار و اجازه بده کوفتهها با حرارت ملایم حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت بپزن.

نکات مهم:
• برای جلوگیری از وا رفتن کوفته، مایه کوفته باید حسابی ورز داده بشه.
• حرارت پخت باید ملایم باشه تا کوفتهها از هم نپاشن.
• طعم این کوفته ملسه، اگه دوست داری شیرینتر باشه کمی شکر هم به سس اضافه کن.
نوش جان!
کودکان از سنین خیلی پایین میتوانند پروتئین مصرف کنند، اما نوع و مقدار آن باید مطابق با سن و نیازهای رشدشان باشد. در واقع، پروتئین جزء اصلی رشد و توسعه عضلات، سلولها و سیستم ایمنی بدن کودک است.

نوزادان (0 تا 6 ماه): نوزادان برای تأمین پروتئین به شیر مادر یا فرمول شیر نیاز دارند. در این سن، پروتئینها بهطور عمده از شیر تأمین میشود.
کودکان (6 ماه تا 1 سال): پس از 6 ماهگی که غذای کمکی شروع میشود، پروتئینهای جامد مانند گوشت، تخممرغ، و حبوبات به تدریج به رژیم غذایی وارد میشوند.
کودکان بزرگتر (1 سال به بالا): پس از یک سالگی، کودک میتواند از منابع مختلف پروتئین مانند گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و حبوبات استفاده کند.
جنسیت در مقدار نیاز به پروتئین تأثیر دارد، اما بهطور کلی، تفاوتهای عمدهای در سنین پایین مشاهده نمیشود. با این حال، پس از سنین نوجوانی و ورود به دوره بلوغ، نیاز پروتئینی در پسران معمولاً بیشتر از دختران میشود، زیرا پسران معمولاً از نظر جسمی رشد بیشتری دارند.
در هر صورت، مصرف پروتئین باید متناسب با سن، وزن و سطح فعالیت کودک باشد و برای جلوگیری از مشکلات هضم و رشد، باید تعادل مناسبی رعایت شود.
در ماه رمضان، برخی غذاها میتوانند عطش را افزایش دهند، که به طور معمول به دلایل مختلف از جمله مقدار نمک، کافئین، و نوع مواد مغذی در آنها مربوط میشود. برخی از این غذاها عبارتند از:

غذاهای پرنمک: غذاهایی مانند پیتزا، غذاهای کنسروی، چیپس، و غذاهای فرآوریشده معمولاً مقدار زیادی نمک دارند که باعث افزایش احتباس آب در بدن و در نتیجه احساس عطش میشود.
غذاهای تند و ادویهدار: فلفل و ادویههای تند میتوانند باعث افزایش دمای بدن شده و به دنبال آن احساس عطش بیشتری ایجاد کنند.
غذاهای شیرین: مصرف شیرینیها و دسرهای حاوی شکر زیاد نیز میتواند باعث جذب سریع آب از بدن شود و در نتیجه تشنگی را افزایش دهد.
کافئین: نوشیدنیهایی مانند قهوه و چای که حاوی کافئین هستند میتوانند باعث از دست دادن مایعات بدن شوند و عطش را افزایش دهند.
غذاهای چرب و پرکالری: غذاهای سنگین مانند فست فودها، غذاهای سرخشده و دسرهای پرکالری که مدت طولانی در معده میمانند، میتوانند باعث افزایش احساس تشنگی در طول روز شوند.
بهتر است در ماه رمضان از این نوع غذاها کمتر مصرف کنید و به جای آنها، غذاهایی با فیبر بالا، مانند سبزیجات و میوهها، که بدن را مرطوب نگه میدارند، ترجیح دهید.




.png)