حساب کاربری من
لیست علاقه مندی ها
پیگیری سفارش
خروج
فروشگاه اینترنتی مسترقصاب، 
ثبت نام کنید
.png)
طرز تهیه کباب گوسفندی با سس باربیکیو زغال‌اخته
این دستور ترکیبی از طعم دودی، شیرین و ترش سس باربیکیو زغال‌اخته با لطافت و طعم قوی گوشت گوسفندی است که می‌تواند تجربه‌ای منحصربه‌فرد روی سفره شما ایجاد کند.
مواد لازم
برای کباب:
گوشت چرخکرده گوسفند: ۵۰۰ گرم
پیاز رنده‌شده و آب‌گرفته: ۱ عدد متوسط
سیر رنده‌شده: ۲ حبه
فلفل سیاه: ½ قاشق چای‌خوری
پودر تخم گشنیز: ½ قاشق چای‌خوری
نمک: به میزان لازم
زردچوبه: ¼ قاشق چای‌خوری
فلفل قرمز (اختیاری): نوک قاشق
روغن زیتون یا کره برای چرب کردن
برای سس باربیکیو زغال‌اخته:
زغال‌اخته (تازه یا منجمد): ۱ پیمانه
شکر قهوه‌ای: ۲ قاشق غذاخوری
سس کچاپ: ¼ پیمانه
سس سویا: ۱ قاشق غذاخوری
سرکه سیب: ۱ قاشق غذاخوری
پودر سیر: ¼ قاشق چای‌خوری
فلفل سیاه: ¼ قاشق چای‌خوری
نمک: به میزان لازم
طرز تهیه
1. آماده‌سازی کباب:
گوشت چرخکرده را با پیاز، سیر، ادویه‌ها و نمک مخلوط کرده و خوب ورز دهید تا چسبنده شود.
مواد را به شکل سیخ‌های باریک یا گرد مانند کوفته‌کباب فرم دهید.
آن‌ها را به مدت ۱ ساعت در یخچال بگذارید تا بهتر فرم بگیرند و مزه‌دار شوند.
2. پخت کباب:
می‌توانید از منقل ذغالی، تابه گریل یا فر استفاده کنید.
اگر روی منقل یا تابه گریل می‌پزید، کمی چرب کرده و هر طرف را حدود ۵–۶ دقیقه بپزید تا کاملاً مغزپخت شود.
3. تهیه سس باربیکیو زغال‌اخته:
زغال‌اخته را در قابلمه‌ای کوچک بریزید و با حرارت ملایم گرم کنید تا نرم شود.
سپس با پشت قاشق له کرده و باقی مواد سس را اضافه کنید.
اجازه دهید سس ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بجوشد تا غلیظ و قوام‌دار شود.
در صورت نیاز، سس را از صافی رد کنید تا صاف و لطیف شود.
4. نهایی‌سازی:
در آخرین دقایق پخت کباب، با برس کمی از سس باربیکیو روی کباب‌ها بمالید تا طعم آن به خورد گوشت برود.
هنگام سرو، کمی از سس را کنار غذا بریزید یا روی کباب‌ها بریزید.
نکات:
می‌توانید زغال‌اخته را با آلبالو یا کرنبری (اگر در دسترس نیست) جایگزین کنید.
برای عطر بیشتر، کمی دودی کردن سس با یک تکه ذغال روشن شده و روغن در قابلمه می‌تواند طعم خاص‌تری به سس دهد.
طرز تهیه پیتزای عربی با گوشت چرخکرده گوسفند و بادام
پیتزای عربی با گوشت گوسفند و بادام ترکیبی لذیذ از طعم‌های خاورمیانه‌ای و بافتی متفاوت است که می‌تواند جایگزینی جذاب برای پیتزاهای کلاسیک باشد.
مواد لازم:
برای خمیر پیتزا:
آرد سفید: ۲ و نیم پیمانه
آب ولرم: ۱ پیمانه
مایه خمیر خشک: ۱ قاشق غذاخوری
شکر: ۱ قاشق چای‌خوری
نمک: نصف قاشق چای‌خوری
روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری
برای رویه پیتزا:
گوشت چرخکرده گوسفندی: ۳۰۰ گرم
پیاز متوسط: ۱ عدد، ریز خرد شده
سیر: ۲ حبه، رنده شده
رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
بادام درختی پوست‌کنده: ۵۰ گرم (کمی خرد شده یا ورقه‌ای شده)
گوجه‌فرنگی رنده‌شده: ۱ عدد (اختیاری)
پودر زیره، پاپریکا، دارچین: از هر کدام ½ قاشق چای‌خوری
نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم
جعفری خرد شده تازه: برای تزئین
روغن زیتون یا کره: برای تفت دادن
طرز تهیه:
مرحله اول: آماده‌سازی خمیر
مایه خمیر را با آب ولرم و شکر مخلوط کرده و ۱۰ دقیقه کنار بگذارید تا فعال شود.
آرد را با نمک ترکیب کرده، سپس مایه خمیر و روغن زیتون را اضافه کنید.
خمیر را خوب ورز دهید تا نرم شود (حدود ۷ تا ۱۰ دقیقه).
روی خمیر را بپوشانید و در جای گرم بگذارید تا حجم آن دو برابر شود (حدود ۱ ساعت).
مرحله دوم: آماده‌سازی مواد روی پیتزا
پیاز را با کمی روغن زیتون در ماهیتابه تفت دهید تا سبک شود.
سیر را اضافه کرده و کمی دیگر تفت دهید.
گوشت چرخکرده را اضافه کنید و خوب سرخ کنید تا رنگ آن قهوه‌ای شود.
رب گوجه‌فرنگی، گوجه رنده‌شده (در صورت استفاده)، ادویه‌ها، نمک و فلفل را بیفزایید.
در پایان، بادام‌ها را اضافه کرده و ۲–۳ دقیقه دیگر تفت دهید. بگذارید خنک شود.
مرحله سوم: آماده‌سازی پیتزا
فر را با دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد (یا ۴۰۰ درجه فارنهایت) گرم کنید.
خمیر را به ضخامت دلخواه باز کرده و در سینی فر قرار دهید.
مخلوط گوشت و بادام را روی خمیر بریزید و پخش کنید.
در صورت تمایل کمی پنیر موزارلا اضافه کنید (در پیتزای عربی اصیل معمولاً استفاده نمیشود).
پیتزا را در فر به مدت ۱۵–۲۰ دقیقه بپزید تا خمیر طلایی و ترد شود.
مرحله چهارم: سرو
روی پیتزا را با جعفری خرد شده، چند قطره آب‌لیموی تازه و کمی بادام تست شده تزئین کنید.
همراه با ماست چکیده یا سس ماست و ارده سرو کنید.
نکات:
می‌توانید بادام‌ها را قبل از اضافه کردن، در کمی کره تفت دهید تا عطر و طعم بیشتری داشته باشند.
ترکیب گوشت با دارچین و زیره طعمی کاملاً عربی و خاص ایجاد می‌کند.
در برخی نسخه‌ها از دانه کاج (pine nuts) به جای بادام نیز استفاده میشود.
واویشکا (یا واویشگِه) یک غذای سنتی و محبوب گیلانیه که با گوشت چرخکرده، مرغ، میگو، جگر، بادمجان یا سیب‌زمینی تهیه می‌شه. اسم عجیبش منسوب به تأثیرات روس‌ها پس از جنگ جهانی دومه و در گیلان به‌عنوان «واویشکا»، در مازندران «بیج‌بیج» و در مشهد «شیش‌انداز» هم شناخته می‌شه .
---
مواد اولیه اصلی (با گوشت چرخکرده)
سیر و پیاز
گوشت چرخکرده (حدود ۵۰۰ گرم)
گوجه‌فرنگی یا پوره‌اش
رب گوجه‌فرنگی
ادویه‌جات: نمک، فلفل، زردچوبه، گاهی غوره یا لیمو
سیب‌زمینی خردشده یا تخم‌مرغ برای سرو
روغن و کمی آب
---
مراحل پخت ساده (مدل گوشت چرخکرده)
1. سیر و پیاز را نگینی‌ریز تفت دهید تا نرم و طلایی شوند.
2. گوشت چرخکرده را اضافه کرده و همراه ادویه‌ها تفت دهید.
3. رب را اضافه کنید و هم بزنید تا خامی‌اش گرفته شود.
4. گوجه یا پوره را افزوده، کمی تفت دهید.
5. نصف لیوان آب بریزید، بگذارید با حرارت ملایم یک‌ساعت بپزد تا آب‌اش کم شود.
6. وقتی آب خشک شد، می‌توانید تخم‌مرغ بشکنید یا سیب‌زمینی سرخ‌شده را اضافه کنید. سپس کمی دیگر بپزید تا جا بیفتد .
---
انواع دیگر واویشکا
واویشکا فقط با گوشت چرخکرده نیست؛ مدل‌های دیگه خیلی معروفن:
واویشکا با مرغ: معمولاً بدون تخم‌مرغ، با کمی زعفران و مرغ تکه‌شده
واویشکا با جگر سفید یا دل و جگر قلوه: ادویه‌دار و خاص
واویشکا با بادمجان: گزینه گیاهی رایج شمال؛ حتی بدون گوشت
واویشکا با میگو: از گیلان تا جنوب هم پرطرفداره، با پوره گوجه و گاهی آب‌پرتقال
---
نکات مهم
اغلب با برنج سفید سرو می‌شه، اما با نان هم خوشمزه‌ست
استفاده از غوره یا گرد لیمو مزه ترش گیلانی به غذا می‌ده
مدل‌ها و مواد قابل تنوع‌اند؛ از مرغ تا میگو و بادمجان امکان‌پذیر هستند
---
جمع‌بندی
واویشکا یک خوراک گیلانی‌ست با تنوع فراوان که بسته به سلیقه می‌تونید از انواع آن استفاده کنید:
نوع مواد اصلی ویژگی
گوشت چرخکرده گوشت + رب + گوجه + تخم‌مرغ یا سیب‌زمینی محبوب‌ترین نسخهمرغ مرغ + ادویه‌ها + زعفران سبکتر و ملایم‌تربادمجان بادمجان + گوشت/بدون گوشت گیاهی و خوش‌طعممیگو میگو + پوره گوجه + ادویه‌ها فاصله شمال و جنوب
از بیماری تا بارداری؛ چه گوشتی بخوریم؟
انتخاب گوشت مناسب در مراحل مختلف زندگی مثل دوران بیماری، دوران نقاهت، بارداری و حتی برای سالمندان یا کودکان، نقش بسیار مهمی در حفظ و تقویت سلامت بدن دارد. در این مقاله به بررسی بهترین انواع گوشت برای شرایط خاص بدن انسان می‌پردازیم.
✅ ۱. در دوران بیماری و نقاهت چه گوشتی بخوریم؟
در دوران بیماری، بدن نیازمند پروتئین‌های قابل‌هضم، ویتامین‌های تقویت‌کننده ایمنی و غذاهای کم‌چرب است.
بهترین گوشت‌ها:
• مرغ (ترجیحاً مرغ سبز یا خانگی):
سبک، قابل‌هضم و غنی از پروتئین. سوپ مرغ برای سرماخوردگی و ضعف بسیار مفید است.
• ماهی سفید یا قزل‌آلا:
سرشار از امگا 3 و مواد ضدالتهابی. مناسب برای بیماران قلبی، التهابی و ضعف جسمانی.
• گوشت بوقلمون:
پروتئین بالا با چربی پایین. مناسب برای دوران نقاهت، بدون فشار زیاد به سیستم گوارشی.
گوشت‌هایی که بهتر است پرهیز شود:
• گوشت قرمز پرچرب (مثل گوشت گوساله چرب یا گوشت‌های فرآوری‌شده مثل سوسیس و کالباس)
• گوشت‌های ادویه‌دار یا سرخ‌شده
۲. در دوران بارداری چه گوشتی توصیه میشود؟
در بارداری، نیاز به آهن، پروتئین، روی (زینک) و ویتامین B12 بیشتر میشود. در عین حال، مادر باید از خوردن گوشت‌هایی که ممکن است آلوده به میکروب یا انگل باشند پرهیز کند.
گوشت‌های مفید:
• گوشت گوسفند کم‌چرب (پخته‌شده کامل):
منبع عالی آهن و B12 برای جلوگیری از کم‌خونی.
• مرغ کامل پخته‌شده:
برای جذب بهتر پروتئین و ایمنی بالا.
• گوشت گاو کم‌چرب (پخته‌شده کامل):
اگر با اطمینان از سلامت تهیه شود، منبع غنی آهن است.
• ماهی سالمون یا قزل‌آلا:
منبع فوق‌العاده DHA و امگا-۳ برای رشد مغز جنین.
نکات مهم:
• گوشت باید کامل پخته شود (نه نیم‌پز یا خام).
• از گوشت‌های دودی، سوسیس، کالباس، دل و جگر صنعتی در بارداری پرهیز شود.
? ۳. برای تقویت کودکان و نوجوانان
بهترین گوشت‌ها:
• گوشت چرخکرده کم‌چرب برای کوفته یا کتلت خانگی
• فیله مرغ و گوشت بوقلمون برای تهیه خوراکی‌های سبک
• ماهی بدون تیغ (مثل قزل‌آلا یا تیلاپیا)
گوشت‌ها باید به‌صورت آب‌پز یا بخارپز تهیه شوند تا هضم آسان‌تری داشته باشند.
? ۴. برای سالمندان چه گوشتی مناسب است؟
• ماهی: راحت‌الهضم، مفید برای قلب و مغز
• مرغ بدون پوست و بخارپز
• گوشت نرم‌شده گوساله یا گوسفند، به شرط پخت کامل
• گوشت بوقلمون
? نکته: سالمندان باید از گوشت‌های سفت، چرب، یا شور پرهیز کنند و وعده‌های سبک و تقسیم‌شده داشته باشند.
جمع‌بندی نهایی:
| وضعیت بدن | گوشت توصیه شده |
| دوران بیماری | مرغ،ماهی،بوقلمون |
| دوران بارداری | گوشت قرمز،کم چرب،مرغ،ماهی سالمون |
| کودک و نوجوانان | گوشت چرخکرده،مرغ،ماهی بی تیغ |
| سالمندان | گوشت نرم،بوقلمون،ماهی،مرغ بخارپز |
گوشت‌هایی که باید با احتیاط مصرف شوند:
• گوشت‌های خام یا نیم‌پز (مثل استیک نیم‌پز)
• گوشت‌های فرآوری‌شده صنعتی (سوسیس، کالباس)
• گوشت شکار یا آلوده به انگل (مثل دل و جگر بدون بررسی)
• گوشت چرب و سرخ‌شده
در اینجا چند ترفند تضمینی و مؤثر برای از بین بردن بوی کله‌پاچه در منزل را برایتان آماده کرده‌ام که هم برای هنگام پخت و هم بعد از پخت کاربرد دارند:
قبل از پخت: آماده‌سازی بدون بو
✅ 1. شست‌وشوی اصولی با سرکه و نمک
• همه اجزای کله‌پاچه (به‌خصوص زبان، مغز، بناگوش و پاچه‌ها) را با مخلوطی از:
• سرکه سفید + نمک + آب ولرم
• به مدت 15 تا 20 دقیقه بخیسانید.
• سپس خوب آبکشی و با کمی آبلیمو بشویید.
? این کار بوی اولیه زهم را به‌شدت کاهش می‌دهد.
⸻
? هنگام پخت: جلوگیری از پخش بو در خانه
✅ 2. استفاده از ادویه‌های ضدبو
در مراحل اولیه پخت (مخصوصاً زمان جوشیدن)، به آب کله‌پاچه اضافه کنید:
• چوب دارچین
• میخک
• هل سبز
• زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل
• سیر تازه یا بوداده
این ترکیب، هم بوی ناخوشایند را می‌پوشاند، هم عطر دلچسبی به کله‌پاچه می‌دهد.
✅ 3. گرفتن کف روی کله‌پاچه
• وقتی کله‌پاچه شروع به جوشیدن می‌کند، کف قهوه‌ای یا خاکستری روی آن را بلافاصله با قاشق جمع کنید.
• این کف حاوی ترکیباتی است که بوی نامطبوع ایجاد می‌کنند.
✅ 4. استفاده از پیاز زیاد
• ۲ تا ۳ پیاز بزرگ را خرد یا درسته با پوست (شسته‌شده) در قابلمه بیندازید.
• پیاز بوی زهم را جذب می‌کند و باعث عطر بهتر غذا میشود.
? بعد از پخت: حذف بو از فضای خانه
✅ 5. جوشاندن سرکه و دارچین روی گاز
• در یک قابلمه کوچک، کمی سرکه سفید با چند عدد چوب دارچین یا پوست پرتقال بجوشانید.
• بخار حاصل، بوی کله‌پاچه را در هوا خنثی می‌کند.
✅ 6. روشن کردن زغال یا عود طبیعی
• گذاشتن زغال گداخته در ظرفی کوچک با کمی هل یا دارچین خشک می‌تواند فضای خانه را خوشبو کند.
• همچنین می‌توانید از عودهای طبیعی یا اسپری خوشبوکننده استفاده کنید.
✅ 7. باز گذاشتن پنجره و استفاده از هود
• در کل مدت پخت، پنجره‌ها و هود آشپزخانه را روشن نگه دارید.
• یک فن یا هواکش کمکی در آشپزخانه هم می‌تواند پخش بو را به حداقل برساند.
✅ جمع‌بندی سریع ترفندهای ضد بوی کله‌پاچه:
| مرحله | ترفند کلیدی |
| قبل از پخت | شست وشو با سرکه و نمک+آبلیمو |
| هنگام پخت | دارچین،هل،زنجبیل،سیر،پیاز،گرفتن کف |
| بعد از پخت | جوشاندن سرکه و دارچین+تهویه مناسب |
دلایل سیاه شدن گوشت سردست گوساله:
1. اکسیداسیون میوگلوبین (Myoglobin):هنگامی که گوشت در معرض هوا قرار می‌گیرد، رنگدانه‌های طبیعی موجود در آن (مانند میوگلوبین) اکسید می‌شوند و رنگ قرمز روشن به قهوه‌ای یا سیاه متمایل میشود. این یک واکنش طبیعی است، به‌ویژه اگر گوشت مدت‌زمان زیادی در یخچال یا هوای آزاد مانده باشد.
2. عدم خون‌گیری کامل در زمان ذبح:اگر در فرآیند ذبح، خون‌گیری به‌طور کامل انجام نشود، باقی‌ماندن خون در بافت‌ها می‌تواند باعث تیره شدن رنگ گوشت شود، به‌ویژه در نواحی پرخون مانند سردست.
3. فشار زیاد هنگام بسته‌بندی یا انجماد:فشار فیزیکی زیاد یا تغییرات ناگهانی دما در فریزر می‌تواند باعث له‌شدگی یا تخریب سلول‌های گوشت شده و رنگ آن را به سمت سیاهی ببرد.
4. ضرب‌دیدگی یا کبودی قبل از ذبح:اگر حیوان قبل از ذبح دچار ضربه یا کبودی شده باشد، خون در بافت جمع میشود و باعث تیره یا سیاه شدن رنگ گوشت در آن ناحیه می‌گردد.
5. نگهداری در شرایط نامناسب (دما و رطوبت):نگهداری گوشت در یخچال یا فریزرهایی با دمای نامناسب یا رطوبت بالا می‌تواند به فساد یا تغییر رنگ آن منجر شود.
6. فاسد شدن گوشت:اگر سیاهی همراه با بوی بد، لزجی یا تغییرات بافتی باشد، احتمال فساد گوشت زیاد است و نباید مصرف شود.
نکته مهم:
اگر گوشت فقط تغییر رنگ داده و بو یا بافت آن طبیعی است، ممکن است هنوز قابل مصرف باشد. ولی اگر بوی نامطبوع، بافت چسبناک یا طعم غیرعادی داشته باشد، مصرف آن توصیه نمیشود.
سیاه شدن گوشت چرخکرده معمولاً به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
۱. اکسید شدن میوگلوبین (پروتئین رنگی گوشت):
گوشت تازه به رنگ قرمز روشن است، اما با گذر زمان و در تماس با هوا، میوگلوبین موجود در آن اکسید میشود و رنگ آن به قهوه‌ای تیره یا سیاه تغییر می‌کند. این فرآیند طبیعی است و همیشه به معنی فاسد شدن گوشت نیست.
۲. عدم دسترسی به هوا (داخل بسته‌بندی فشرده):
گاهی اوقات سطح بیرونی گوشت چرخکرده قرمز است اما داخل آن سیاه یا خاکستری تیره به نظر می‌رسد. این به دلیل نبود اکسیژن در مرکز بسته است. وقتی گوشت در معرض هوا قرار گیرد، ممکن است دوباره کمی روشن شود.
۳. فساد گوشت:
اگر سیاهی همراه با:
بوی بد و ترش
چسبندگی غیرعادی
تغییر بافت یا کپک باشد، احتمال زیاد گوشت فاسد شده و باید دور ریخته شود.
۴. نگهداری نامناسب:
گوشت اگر در دمای نامناسب (مثلاً بالاتر از ۴ درجه سانتی‌گراد) یا برای مدت طولانی نگهداری شود، ممکن است تیره یا سیاه شود و خراب شود.
---
راه‌های پیشگیری:
نگهداری در یخچال با دمای مناسب (۰ تا ۴ درجه)
مصرف طی ۲ تا ۳ روز پس از خرید
بسته‌بندی مناسب و بدون هوا (وکیوم)
فریز کردن اگر مصرف در مدت کوتاه ممکن نیست
استفاده از گوشت شتر برای خورشت ✅ کاملاً درست و حتی در برخی موارد توصیه‌شده است؛ البته با رعایت نکاتی مهم در پخت. در ادامه دلایل درستی یا نادرستی استفاده از گوشت شتر برای خورشت را بررسی می‌کنم:
✅ چرا استفاده از گوشت شتر در خورشت “درست” است:
1. ارزش غذایی بالا
• گوشت شتر سرشار از:
• پروتئین خالص
• آهن و روی
• چربی کمتر از گوشت گاو و گوسفند
• مناسب برای افراد با کلسترول بالا و کسانی که به دنبال غذای سبکتر هستند.
2. طبع گرم (طبق طب سنتی)
• طبع گوشت شتر گرم و خشک است.
• برای خورشت‌هایی که سردی دارند (مثل خورشت آلو، قورمه‌سبزی یا فسنجان)، گزینه بسیار خوبی است.
3. مناسب پخت طولانی
• گوشت شتر نسبت به گوشت گوسفند سفت‌تر است، ولی در پخت‌های طولانی (مثل خورشت)، بافت نرم و دلچسبی پیدا می‌کند.
⚠️ نکات مهم هنگام استفاده در خورشت:
1. مدت زمان پخت
• گوشت شتر دیرپز است؛ باید آن را حدود ۳ تا ۴ ساعت آرام پخت.
• استفاده از زودپز یا خواباندن در پیاز/سرکه/آبلیمو قبل از پخت می‌تواند کمک کند.
2. سن شتر مهم است
• گوشت شتر جوان (زیر ۲ سال) نرم‌تر، خوش‌طعم‌تر و مناسب‌تر برای خورشت است.
• گوشت شتر پیر ممکن است بو بدهد یا سفت بماند.
3. ادویه‌های گرم و خوشبو
• برای رفع بوی احتمالی گوشت شتر و هماهنگی طبع، از ادویه‌هایی مثل:
• دارچین، هل، زنجبیل، زیره یا فلفل سیاه استفاده کن.
❌ چه زمانی استفاده نادرست است؟
• اگر زمان کافی برای پخت طولانی نداری.
• اگر از گوشت شتر پیر یا نامرغوب استفاده شود.
• اگر با خورشت‌های لطیف و سریع‌پز مثل “خوراک بامیه” یا “خورشت قیمه نذری” که لطافت گوشت مهم است، ترکیب شود.
? جمع‌بندی:
استفاده از گوشت شتر در خورشت درست، سالم و مفید است؛ به شرطی که:
• گوشت تازه و جوان باشد،
• زمان کافی برای پخت در نظر گرفته شود،
• با ادویه مناسب طبخ شود.
بله، گوشت شتر می‌تواند در بسیاری از موارد جایگزین گوشت گوساله شود، اما این جایگزینی به هدف مصرف و ترجیحات فردی بستگی دارد. در ادامه مقایسه‌ای از این دو نوع گوشت را می‌بینی:
---
شباهت‌ها:
هر دو گوشت قرمز هستند و منبع خوبی از پروتئین، آهن، روی و ویتامین‌های گروه B محسوب می‌شوند.
برای خورشت، آبگوشت، کباب و بریانی می‌توان از هر دو استفاده کرد.
---
تفاوت‌ها:
ویژگی گوشت شتر گوشت گوساله
چربی چربی کمتر، سالم‌تر برای قلب چربی متوسط، بستگی به بخش گوشت داردطبع گرم سردهضم نسبتاً آسان‌تر برای بعضی افراد ممکن است سنگین‌تر باشدطعم طعم خاص، کمی شیرین‌تر طعم ملایم‌تر و رایج‌ترقیمت معمولاً گران‌تر یا کمتر در دسترس قیمت متغیر، معمولاً ارزان‌ترنرمی بافت کمی سفت‌تر، به زمان پخت بیشتر نیاز دارد نرم‌تر و زودپزتر
---
چه زمانی گوشت شتر گزینه بهتری است؟
برای افراد دارای کلسترول بالا یا مشکلات قلبی
کسانی که به دنبال طبع گرم در رژیم غذایی هستند
در رژیم‌های لاغری یا دیابت (به دلیل چربی کمتر)
---
چه زمانی گوشت گوساله بهتر است؟
برای کودکان یا سالمندان که نیاز به گوشت نرم‌تر دارند
در غذاهایی که پخت سریع‌تر لازم است
برای کسانی که به طعم خاص شتر عادت ندارند
مقایسه قلم گوسفند (پاچه گوسفند) و قلم گوساله (پاچه گوساله) از جنبه‌های مختلف ارائه کرده‌ام:
? 1. مشخصات تغذیه‌ای
• قلم گوسفند:
• هر ۱۰۰ گرم از پاچه گوسفند (لگ، بدون چربی اضافی) حاوی حدود:
• ۱۸۰ تا ۱۹۰ کیلوکالری
• ۲۷ گرم پروتئین
• ۸ تا ۱۰ گرم چربی
• ترکیب ماکروها تقریبا شامل ۶۰٪ پروتئین، ۴۰٪ چربی و ۰٪ کربوهیدرات است ().
• قلم گوساله:
• اطلاعات دقیق برای قلم گوساله کمتر موجود است، اما با توجه به مشابهت با استخوان‌های گاو و داده‌های کلی خوراکی سبک، می‌توان گفت کالری و چربی آن احتمالاً مشابه چربی استخوان پر چربی مانند گوشت بُرس یا هیچ کمابیش است. بافت ژلاتینی پاچه گوساله غنی از کلاژن و املاحی مانند کلسیم، منیزیم و روی است ().
? 2. ترکیبات مفید (ژلاتین، کلاژن و املاح)
• هر دو نوع قلم بسیار غنی از کلاژن و ژلاتین هستند که:
• کمک به سلامت مفاصل و پوست،
• تقویت سیستم گوارش،
• ترمیم غضروف‌ها تلقی می‌شوند .
• قلم گوساله علاوه بر این، منابع خوبی از روی و منیزیم دارد که عملکرد ایمنی و سلامت استخوان را تقویت می‌کند ().
? 3. تفاوت در ذائقه و مصرف
• پاچه گوسفند بافت نرم‌تر و کمی چرب‌تر دارد؛
• پاچه گوساله ضخیم‌تر، سفت‌تر و ژلاتینی‌تر است.
• معمولاً پاچه گوسفند برای خورشت یا آش سنتی استفاده میشود، در حالی‌که پاچه گوساله بافت حجیم‌تر دارد و برای پخت‌های طولانی یا عصاره‌گیری (نوعی سوپ مقوی) مناسب است.
4. مقایسه تخصصی (کاهش کالری، پروتئین و چربی)
✅ جمع‌بندی نهایی:
1. قلم گوسفند:
• پروتئین بالا، چربی نسبتاً متوسط، مناسب آش و خورشت.
2. قلم گوساله:
• ژلاتین بیشتر، چربی و املاح فراوان، مناسب سوپ/عصاره مقوی یا خوراک‌هایی با پخت طولانی.
? در نهایت: اگر به‌دنبال بافت ژلاتینی و تأمین کلاژن بیشتری هستید، قلم گوساله گزینه بهتری است؛ اما اگر بیشتر دنبال غذای سریع‌تر و با طعم قابل قبول‌تر می‌گردید، قلم گوسفند عالی‌ست.
? پیشنهاد استفاده:
• برای آش پر ژلاتین: از قلم گوساله استفاده کن.
• برای خورشت سنتی سبکتر: قلم گوسفند مناسب‌تر است.
در مورد دمبالیچه (دنبلان) کوساله:
• این بخش تقریباً نیمی از چربی بدن بره را در خود جای می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که درصد بسته خاص دمبالیچه در بره‌ها حدود ۲۰ ٪ چربی کل بدن است، در حالی که پروتئین بدنی (عمدتاً توده عضلانی) به‌طور متوسط ۱۱–۱۳ ٪ کل بدن را تشکیل می‌دهد .
در مورد چربی دمبالیچه (tail fat):
• این چربی بسیار خالص است و بیش از ۹۴ ٪ چربی خالص دارد، یعنی تقریباً بدون ترکیبات غیرچربی 
توضیح بیشتر:
• مطالعه‌ای روی بره‌های با وزن ۱۱ تا ۲۵ کیلوگرم نشان داد که با افزایش وزن، چربی کل بدن از حدود ۲۰.۶ ٪ به ۲۱.۴ ٪ افزایش می‌یابد، در حالی که پروتئین بدن در حدود ۱۰.۴ تا ۱۳.۳ ٪ باقی می‌ماند .
• اما اگر به‌طور خاص دمبالیچه (tail fat) را بررسی کنیم، این بخش به صورت تقریبا ۹۴ ٪ شامل چربی است و پروتئین قابل‌توجهی ندارد
جمع‌بندی:
• دمبالیچه‌ی کوساله تقریباً یک چربی خالص است (~۹۴ ٪ چربی، نزدیک به صفر پروتئین).
• اگر مد نظرتان ترکیب بدن بره (از جمله گوشت و چربی) باشد: حدود ۲۰ ٪ چربی و ۱۱–۱۳ ٪ پروتئین.
برای مدیریت مصرف یک شقه گوسفندی برای خانواده ۴ نفره که روزانه ۲ وعده غذایی حاوی گوشت می‌خورند، باید به صورت دقیق و هوشمندانه گوشت را بخش‌بندی، بسته‌بندی و برنامه‌ریزی کنید تا هم از هدررفت جلوگیری شود و هم تنوع غذایی حفظ شود.
اطلاعات پایه:
وزن متوسط شقه گوسفندی: حدود ۱۸ تا ۲۴ کیلوگرم (شامل استخوان و چربی)
میزان گوشت خالص قابل مصرف: حدود ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم
نیاز روزانه گوشت برای خانواده ۴ نفره (۲ وعده در روز): حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم
مدت مصرف شقه کامل: حدود ۳ تا ۴ هفته
تقسیم‌بندی پیشنهادی گوشت بر اساس نوع مصرف:
بخش شقه نوع استفاده تعداد وعده‌ها نکات
ران و مغز ران خورشت، کباب، بیف‌استروگانف ۸-۱۰ وعده گوشت نرم، مناسب مهمانی ماهیچه آبگوشت، باقالی‌پلو با گوشت ۳-۴ وعده پرطرفدار، خوش‌خوراک دنده کباب دنده، چلو گوشت ۴ وعده چرب و خوشمزه سردست خورشت قورمه، گوشت پلو، کتلت ۶-۸ وعده گوشت نیمه نرم گردن آبگوشت، خورشت ۳-۴ وعده پر ژلاتین و مقوی قلوه‌گاه (راسته پایین) چرخ‌کردنی، حلیم گوشت، فلافل ۵-۶ وعده چرب‌ترراسته (کبابی) کباب برگ، شیشلیک، فیله‌کباب ۴-۶ وعده نرم و لذیذ دل و جگر و قلوه جگرکی خانگی، خوراک ۲-۳ وعده اگر تازه باشد، زود مصرف شود چربی و دنبه روغن‌گیری، قیمه، عدس‌پلو در کل مصرف شود به‌اندازه استفاده شود
نکات مدیریت و نگهداری:
1. گوشت‌ها را بعد از ذبح سریعاً تقسیم، تمیز و در بسته‌های ۳۰۰-۵۰۰ گرمی بسته‌بندی کنید.بهتر است به روش خلأ (وکیوم) یا در کیسه‌های زیپ‌دار در فریزر نگهداری شود.
2. برچسب تاریخ و نوع مصرف روی بسته‌ها بزنید (مثلاً: "ران – خورشت – ۵۰۰ گرم – ۱۰ تیر")
3. از قسمت‌های استخوان‌دار برای تهیه عصاره یا آبگوشت استفاده کنید تا حداکثر استفاده را ببرید.
4. در هر هفته حداقل ۲ وعده بدون گوشت قرمز برنامه‌ریزی کنید (مثلاً مرغ، تخم‌مرغ، حبوبات) تا مصرف متعادل بماند.
5. اول از بخش‌های زود فاسدشدنی مثل دل، جگر، مغز استفاده کنید و بقیه را به ترتیب از فریزر مصرف کنید.در مستر قصاب دل و جگر قلوه همراه شقه عرضه نمیشود
سیاه شدن گوشت سردست گوساله برزیلی بعد از باز شدن می‌تونه دلایل مختلفی داشته باشه، از جمله:
اکسیداسیون وقتی گوشت در معرض هوا قرار می‌گیره، رنگ گوشت به دلیل واکنش با اکسیژن تغییر می‌کنه. این اتفاق باعث تیره شدن گوشت می‌شه که گاهی سیاه یا قهوه‌ای می‌شه.
عدم نگهداری صحیح اگر گوشت به درستی سرد و بسته‌بندی نشده باشه یا مدت زیادی بیرون از یخچال مونده باشه، ممکنه تغییر رنگ بده.
کیفیت و نوع بسته‌بندی گوشت منجمد یا بسته‌بندی شده در شرایط نامناسب ممکنه بعد از باز شدن رنگش تغییر کنه. بعضی بسته‌بندی‌ها مثل بسته‌بندی خلأ (vacuum) باعث می‌شه رنگ گوشت کمی تیره‌تر باشه و بعد از باز شدن این تغییر رنگ بیشتر به چشم بیاد.
تجزیه باکتریایی اگر گوشت به مدت زیادی مانده یا تازه نباشه، ممکنه باکتری‌ها شروع به رشد کنند و باعث تغییر رنگ و بوی نامطبوع شوند.
عوامل طبیعی گوشت برزیلی گوشت برزیلی گاهی به دلیل نحوه تغذیه و پرورش گاو و همچنین فرآیندهای نگهداری، رنگ متفاوتی نسبت به گوشت محلی دارد.
اگر فقط رنگ تیره شده و بوی غیرعادی ندارد و گوشت تازه است، معمولا مشکلی نیست و فقط به خاطر اکسیداسیون است. اما اگر بوی بد یا چسبندگی داشت، بهتر است مصرف نکنید.
اهمیت انتخاب صحیح نوع گوشت برای هر نوع غذا
اشتباهات رایج در خرید گوشت گوساله
بخش‌های اصلی گوشت گوساله:
(می‌تونی از تصویر یا جدول هم استفاده کنی)
فیله (Tenderloin)
سردست (Chuck)
ران (Rump)
مغز ران (Topside)
ماهیچه (Shank)
گردن (Neck)
قلوه‌گاه (Flank)
دنده (Ribs)
بهترین انتخاب گوشت برای هر نوع غذا:
نوع غذاقسمت مناسب گوشت دلیل انتخاب خورش‌ها (مثل قورمه‌سبزی، فسنجون)مغز ران، سردست بافت نیمه‌چرب، طعم پذیرکباب کوبیده یا چنجه راسته، فیله، قلوه‌گاه لطافت و چربی مناسب بیف‌استروگانف فیله لطیف و زودپزآبگوشت و سوپ ماهیچه، گردن، دنده ژلاتین بالا، طعم قوی استیک فیله یا راسته نرم و خوش پزغذای سرخ‌کردنی (مثل شنیتسل یا کتلت)مغز ران، ران ساختار یکنواخت و بدون چربی اضافه
نکات طلایی برای خرید گوشت:
گوشت تازه یا منجمد؟
رنگ، بوی گوشت، بافت و چربی چگونه باید باشد؟
چرا باید از قصاب‌های مطمئن خرید کرد؟
جمع‌بندی:
انتخاب هوشمندانه گوشت = غذای خوشمزه‌تر + سالم‌تر + صرفه‌جویی در هزینه
فرق اصلی بین ران گوساله و مغز ران گوساله در موارد زیر است:
---
۱. محل قرارگیری در بدن گوساله:
ران گوساله:به کل عضلات بزرگ پشت پا (از مفصل لگن تا زانو) گفته میشود. بخش‌هایی مانند "سرسینه‌ران"، "ماهیچه"، "کف‌ران"، "مغز ران" و... را شامل میشود.
مغز ران گوساله:یکی از نرم‌ترین و درونی‌ترین عضلات ران است که در وسط ران قرار دارد. به آن در انگلیسی گاهی eye of round یا knuckle گفته میشود.
---
۲. بافت و نرمی گوشت:
ران گوساله:معمولاً بافتی سفت‌تر و عضلانی‌تر دارد. مناسب برای پخت‌های طولانی مثل خورش و قیمه است.
مغز ران گوساله:لطیف‌تر و نرم‌تر از سایر قسمت‌های ران است، با بافتی منسجم و بدون چربی و رگ زیاد. برای خوراک، بیف‌استراگانف، شنیسل، بیف رول، یا گوشت چرخکرده درجه‌یک مناسب است.
---
۳. کاربرد در آشپزی:
قسمت مناسب برای
ران کامل خورش‌ها، گوشت چرخکرده، آبگوشت، گوشت کوبیدهمغز ران بیف‌استراگانف، رول گوشت، شنیسل، سرخ‌کردنی و تفتی
---
۴. قیمت:
مغز ران به دلیل نرمی، بی‌چربی بودن و کاربرد خاص، معمولاً از ران کامل گران‌تر است.
«دمار گوشت» یک اصطلاح قدیمی و سنتی در زبان فارسی است که بیشتر در زمینه پخت گوشت‌های سخت یا دیرپز به کار می‌رود.
---
معنی «دمار گوشت درآوردن» چیست؟
اصطلاح "دمار گوشت رو درآورد" یعنی:
> گوشت آن‌قدر پخته شده و زمان زیادی صرف پختش شده که کامل نرم شده و از استخوان جدا شده است.
در زبان عامیانه، وقتی می‌گویند:
> «دمار گوشتو درآوردیم تا پخت»یعنی: گوشت خیلی سفت بود زمان زیادی طول کشید تا بپزد با زحمت فراوان، آن را به حالت نرم و خوش‌خوراک رساندیم
---
ریشه واژه «دمار»
در فارسی، «دمار» به معنی:
نابودی یا از بین بردن چیزی
یا فشار و زحمت زیاد برای خسته‌کردن یا نرم‌کردن چیزی
در اینجا هم یعنی آن‌قدر گوشت جوشانده و پخته شده که حالت اولیۀ خودش را از دست داده و نرم شده.
---
کاربرد:
مثلاً در مورد گوشت بز، گاو پیر یا شتر که دیرپز هستند، ممکن است بگویند:
> «برای این خورشت، باید دمار گوشتو دربیاری تا خوب جا بیفته.»
گوشت بز معمولاً دیرپزتر از گوشت گوسفند یا گوساله است، و این موضوع به دلایل زیر برمی‌گردد:
---
۱. کم بودن چربی
گوشت بز چربی کمی دارد، و همین باعث میشود:
بافت آن سفت‌تر باشد.
هنگام پختن، آب و روغن کمتری آزاد کند.
نرم شدن آن زمان بیشتری ببرد.
---
۲. فعالیت زیاد عضلات بز
بزها معمولاً بسیار فعال هستند و زیاد راه می‌روند، مخصوصاً اگر در مناطق کوهستانی یا روستایی پرورش یافته باشند. این موضوع باعث میشود:
گوشت‌شان ماهیچه‌ای‌تر و دارای الیاف عضلانی سفت‌تری شود.
در نتیجه زمان پخت بیشتری نیاز داشته باشد.
---
۳. سن حیوان
اگر بز سن بالاتری داشته باشد (مثلاً بز بالغ یا پیر)، گوشت آن:
دیرپزتر است.
طعم قوی‌تری دارد.
به پخت آرام و طولانی‌تری نیاز دارد تا نرم شود.
---
۴. کمبود کلاژن محلول
کلاژن نوعی پروتئین است که در گوشت وجود دارد و در زمان پخت آرام تبدیل به ژلاتین شده و گوشت را نرم می‌کند. اما در گوشت بز:
نسبت به گوسفند، مقدار کمتری کلاژن محلول وجود دارد.
در نتیجه، دیرتر نرم میشود.
---
نکته برای پخت بهتر گوشت بز:
استفاده از زودپز یا پخت طولانی با شعله ملایم.
مرینیت کردن (خواباندن) گوشت با ماست، آبلیمو، پیاز یا ادویه‌ها برای چند ساعت قبل از پخت.
پخت با آب زیاد و زمان بیشتر.
تفاوت گوشت بز و گوسفند از نظر طعم، بافت، ارزش غذایی و نوع مصرف در ادامه آورده شده:
---
۱. طعم و بوی گوشت
گوشت گوسفند: طعمی ملایم، چرب‌تر، و برای اغلب مردم خوش‌طعم‌تر است. بوی آن نیز کمتر تند است.
گوشت بز: طعمی قوی‌تر، کمی تندتر و برای برخی افراد بوی زننده دارد (مخصوصاً اگر گوشت کهنه باشد).
---
۲. میزان چربی
گوسفند: چرب‌تر است، به‌ویژه در قسمت‌هایی مانند سردست، دنده و قلوه‌گاه.
بز: چربی بسیار کمتری دارد. گوشت آن خشک‌تر است و برای رژیم غذایی کم‌چرب مناسب‌تر است.
---
️ ۳. ارزش غذایی
گوشت بز:
پروتئین بالا
چربی و کالری پایین‌تر
آهن و پتاسیم بالا
کلسترول کمتربرای افراد با بیماری قلبی یا اضافه وزن مناسب‌تر است.
گوشت گوسفند:
پروتئین بالا
چربی و کلسترول بیشتر
ویتامین B12 بالا
---
۴. بافت و نوع پخت
گوشت گوسفند: نرم‌تر، برای خورشت، کباب، آبگوشت مناسب‌تر است.
گوشت بز: سفت‌تر و دیرپزتر است، معمولاً برای آبگوشت، خوراک یا قورمه استفاده میشود، ولی نیاز به پخت طولانی‌تر دارد.
---
۵. ذائقه عمومی
در بیشتر فرهنگ‌ها (مثل ایران)، گوشت گوسفند محبوب‌تر است.
گوشت بز بیشتر در مناطق روستایی یا عشایری مصرف میشود.
---
جمع‌بندی:
ویژگی گوشت گوسفند گوشت بز
طعم ملایم و چرب تند و قویچربی زیاد کمبافت نرم سفتمناسب برای کباب، خورشت آبگوشت، خوراککلسترول بالاتر کمتر
اگر دنبال گوشت رژیمی و سالم‌ترید، بز گزینه بهتری است. ولی اگر به دنبال طعم بهتر هستید، گوشت گوسفند پیشنهاد میشود.
تاریخچه تولید سوسیس و کالباس در ایران و جهان ارائه شده است. ابتدا مروری داریم بر ریشه‌های جهانی این محصولات، سپس نگاهی دقیق به سیر تحول آن در ایران می‌اندازیم:
سوسیس و کالباس دو فرآورده گوشتی محبوب هستند که امروزه در سراسر جهان مصرف می‌شوند. اما منشأ این خوراکی‌ها به سده‌های بسیار دور بازمی‌گردد. در این مقاله به بررسی تاریخچه تولید این محصولات در جهان و سپس در ایران می‌پردازیم.
تاریخچه جهانی سوسیس و کالباس
۱. ریشه‌های باستانی
بین‌النهرین و مصر باستان: نخستین نشانه‌های تولید سوسیس به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد در تمدن‌های بین‌النهرین و مصر بازمی‌گردد، جایی که گوشت را با ادویه مخلوط کرده و در روده حیوانات می‌ریختند.
یونان و روم باستان: رومی‌ها و یونانیان نیز از مخلوط گوشت چرخکرده و ادویه‌جات استفاده کرده و آن را در روده پر می‌کردند. رومی‌ها این فرآورده را lucanica می‌نامیدند.
۲. قرون وسطی تا انقلاب صنعتی
در اروپای قرون وسطی، هر منطقه‌ای سوسیس و کالباس خاص خود را تولید می‌کرد. آلمان، لهستان و مجارستان از مشهورترین مناطق تولید این محصولات بودند.
با آغاز انقلاب صنعتی و اختراع ماشین‌آلات بسته‌بندی، تولید سوسیس و کالباس به صورت انبوه ممکن شد.
۳. سوسیس و کالباس در آمریکا
مهاجران آلمانی و اروپایی سنت تولید سوسیس را به آمریکا آوردند. شهرهایی مانند شیکاگو و میلواکی به قطب‌های اصلی تولید فرآورده‌های گوشتی تبدیل شدند.
بخش دوم: تاریخچه سوسیس و کالباس در ایران
۱. ورود اولیه در دوره قاجار
نخستین آشنایی ایرانیان با سوسیس و کالباس به دوران قاجار و سفرهای فرنگ بازمی‌گردد. در آن زمان دیپلمات‌ها و تجار ایرانی با این خوراکی‌ها در اروپا آشنا شدند.
۲. تولید صنعتی در دوران پهلوی
در دهه ۱۳۲۰ شمسی، نخستین کارخانه تولید سوسیس و کالباس در ایران با نام «میکائیلیان» توسط ارمنی‌های ایران تأسیس شد.
به‌مرور شرکت‌هایی مانند سایپا، گوشتیران، مهیا پروتئین، سولیکو (کاله) و دیگر برندها شکل گرفتند.
۳. توسعه در دهه‌های اخیر
با گسترش فرهنگ مصرف فست‌فود، مصرف سوسیس و کالباس نیز افزایش یافت.
امروزه این محصولات در ایران در انواع مختلف (گوشت قرمز، مرغ، بوقلمون، گیاهی) و با درصد گوشت متفاوت تولید می‌شوند.
نتیجه‌گیری
سوسیس و کالباس از خوراکی‌هایی هستند که ریشه در تاریخ کهن دارند و در طول زمان با فرهنگ و فناوری هر جامعه تطبیق یافته‌اند. در ایران نیز این محصولات با حفظ استانداردهای بهداشتی و تنوع بالا، به بخشی از سبد غذایی خانواده‌ها تبدیل شده‌اند.
فرآورده‌های فراوری‌شده:
سایر محصولات:
مزایای فرآورده‌های گوشتی شترمرغ: