عماد جنانی

باقلاقاتق (در گویش گیلکی: باقالا قاتق یا «شوید قاتق») یکی از معروفترین و سادهترین غذاهای محلی گیلان است. غذایی گیاهی، خوشطعم، سبک و بسیار مقوی که با نان یا برنج خورده میشود و جایگاه ویژهای در سفرههای شمالی دارد.
---
طرز تهیه باقالاقاتق گیلانی
مواد لازم (برای ۳–۴ نفر):
ماده مقدار
باقلا سبز (پاچباقلا) یا لپهباقلا خشک ۲ پیمانهشوید خشک یا تازه ۲ قاشق غذاخوری (خشک) یا ۱ پیمانه (تازه خردشده)تخممرغ ۲ عددسیر ۳ تا ۴ حبه (خرد یا لهشده)زردچوبه ۱ قاشق
چایخورینمک و فلفل به مقدار لازمروغن به مقدار لازمآب به مقدار لازم
---
طرز تهیه:
1. آمادهسازی باقلا:
اگر از باقلای خشک استفاده میکنی، حتماً از شب قبل آن را بخیسان و پوست بگیر. اگر از باقلای تازه (پاچباقلا) استفاده میکنی، فقط پوست ضخیم آن را بگیر.
در مقداری آب آن را نیمپز کن (حدود ۱۵–۲۰ دقیقه).
2. تفت دادن سیر:
سیر خردشده را در کمی روغن تفت بده تا کمی طلایی شود.
زردچوبه و فلفل را اضافه کن و هم بزن.
3. اضافه کردن باقلا:
باقلای نیمپز را به سیر و ادویه اضافه کن. خوب تفت بده.
4. افزودن شوید:
شوید خشک یا تازه را به مواد اضافه کن و کمی با باقلا تفت بده تا عطر آن آزاد شود.
5. افزودن آب:
حدود ۱ لیوان آب اضافه کن، بگذار با حرارت ملایم ۱۵ دقیقه بجوشد تا جا بیفتد.
6. افزودن تخممرغ:
در انتها تخممرغها را درسته یا همزده (بسته به سلیقه) روی خورش بشکن. در قابلمه را ببند و اجازه بده تا تخممرغ ببندد (حدود ۵ دقیقه).
---
نکات مهم:
این خورش با برنج کتهشده شمالی بسیار لذیذ است.
اگر بخواهی بدون تخممرغ درست کنی، باز هم خوشطعم خواهد بود و کاملاً گیاهخواری محسوب میشود.
گاهی کمی آبغوره یا آب نارنج هم برای طعمدهی استفاده میشود.
---
اگر خواستی نسخه مخصوص رژیمی یا مخصوص دیابتیها هم برات دارم. همچنین طرز تهیه باقالاقاتق با تخم اردک هم در انزلی مرسومه. بگی برات بنویسم؟
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
آموزش آشپزی
اناربیج (یا اناربیجاق) یکی از اصیلترین و خوشطعمترین خورشهای گیلانیست که شبیه فسنجان هست، اما با سبزی معطر محلی و طعمی ترشتر و عطر و بویی خاص تهیه میشود. این غذا معمولاً در مناطق غرب گیلان مانند بندرانزلی، صومعهسرا و فومن پخته میشود.
---
طرز تهیه خورش اناربیج گیلانی
مواد لازم (برای ۴ نفر):
ماده مقدار
گردو آسیابشده ۳۰۰ گرمگوشت چرخکرده (یا تکهای) ۲۵۰ گرمرب انار ترش ۳ تا ۴ قاشق غذاخوریسبزی محلی (چوچاق، خالواش، نعناع، جعفری، گشنیز) ۲۰۰ گرمسیر ۴ حبه (کوبیدهشده یا رندهشده)پیاز ۱ عددنمک، فلفل، زردچوبه به مقدار لازمآب به مقدار لازم
---
دستور پخت:
1. آمادهسازی سبزیها:
سبزیها (ترکیب چوچاق، خالواش، گشنیز، نعناع و...) را ساطوری خرد و در کمی روغن تفت دهید تا آب آنها کشیده شود و کمی سرخ شوند.
2. آمادهسازی گردو:
گردوی آسیابشده را با کمی آب و زردچوبه در قابلمه بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید. حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت بپزد تا روغن بیندازد.
3. افزودن سبزی به گردو:
بعد از اینکه گردو به روغن افتاد، سبزی تفتدادهشده را اضافه کنید و بگذارید حدود نیم ساعت با هم بپزند.
4. افزودن رب انار و سیر:
رب انار و سیر لهشده را اضافه کنید. مزه کنید، اگر خیلی ترش بود میتوان کمی رب انار شیرین هم اضافه کرد.
5. گوشت قلقلی:
گوشت چرخکرده را با نمک، فلفل، پیاز رندهشده مخلوط کرده و بهصورت کوفتهریزه درست کنید. آنها را کمی در روغن تفت دهید یا خام داخل خورش بریزید.
6. پخت نهایی:
کوفتهریزهها را داخل خورش بریزید و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگر با حرارت ملایم بپزید تا خورش جا بیفتد.
---
نکات:
خورش اناربیج باید غلیظ و روغنانداخته باشد.
حتماً از سبزیهای محلی استفاده شود تا عطر اصلی غذا حفظ شود.
کنار برنج ایرانی کته یا آبکش سرو میشود.
---
اگر خواستی نسخهای بدون گوشت یا با ماهی درست کنی، یا طبع خاصی داری (مثلاً کمچرب)، میتونم نسخه متناسب برات تنظیم کنم. دوست داری؟
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
آموزش آشپزی
ترکیب «اکبر جوجه» با ماهی، ایدهای نو و خلاقانه است که میتوان آن را نوعی «اکبر ماهی» نامید؛ غذایی با الهام از روش پخت و طعمدهی اکبرجوجه سنتی، اما با استفاده از ماهی بهجای جوجه. این ترکیب، طعم لذیذ ماهی را با مزه ترشملس سس انار و کره تلفیق میکند.
---
مواد لازم برای تهیه خوراک «اکبر جوجه با ماهی» (برای ۲ نفر):
مواد اصلی:
ماهی سفید یا قزلآلا (یا ماهی بدون استخوان دیگر): ۲ عدد کوچک یا ۱ عدد بزرگ
کره: ۵۰ گرم
آبلیمو تازه: ۲ قاشق غذاخوری
رب انار: ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری (ملس یا ترش، به ذائقه)
زعفران دمکرده غلیظ: ۲ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
سیر لهشده: ۲ حبه
مواد همراه:
برنج ایرانی: ۲ پیمانه (کته یا آبکش)
سیر ترشی، زیتون پرورده یا ماست: برای سرو کنار غذا
---
طرز تهیه:
1. مزهدار کردن ماهی:
ماهی را تمیز و خشک کرده و با مخلوطی از آبلیمو، نمک، فلفل، زردچوبه، سیر لهشده و زعفران دمکرده برای ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت مزهدار کنید.
2. سرخ کردن ماهی:
در تابهای نچسب، مقداری کره و کمی روغن بریزید.
ماهی را با حرارت متوسط سرخ کنید تا طلایی و مغزپخت شود. (اگر ماهی نازک یا بیاستخوان باشد، زود آماده میشود.)
3. آمادهسازی سس مخصوص:
در یک تابه دیگر، کره را آب کرده، رب انار را با کمی زعفران، آبلیمو و کمی نمک و فلفل مخلوط کنید.
سس را چند دقیقه بجوشانید تا غلیظ و براق شود.
4. ترکیب نهایی:
ماهی سرخشده را در ظرف سرو بچینید، سپس سس انار و زعفران را روی آن بریزید.
میتوانید کمی گردو خرد شده هم برای تزئین و طعم اضافه کنید.
---
نحوه سرو:
کنار ماهی، یک کته کرهای ساده یا برنج زعفرانی سرو کنید.
ترشی شمالی (مثل سیرترشی)، زیتون پرورده یا ماست محلی، طعم غذا را کاملتر میکند.
---
اگر دوست داری، میتونم نسخه گریلشده، فرپز یا بدون کره این غذا رو هم برات تنظیم کنم
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
آموزش آشپزی
ماهی سفید شکمپر یکی از غذاهای معروف شمال ایران، بهویژه در استان گیلان است که با استفاده از ماهی سفید دریای خزر تهیه میشود. این غذا بسیار معطر، لذیذ و مقوی است و معمولاً در مناسبتهای خاص یا مهمانیها سرو میشود.
مواد لازم برای ماهی سفید شکمپر گیلانی (برای 1 عدد ماهی سفید متوسط):
مواد اصلی:
ماهی سفید تازه: 1 عدد (حدود 1 تا 1.5 کیلوگرم)
آبلیموی تازه یا رب انار: 2 قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن یا کره: برای سرخ کردن یا مالیدن روی ماهی
مواد داخل شکم:
سبزی معطر محلی (خلواش، چوچاق، نعناع، گشنیز): حدود 200 گرم، ساطوری شده
پیاز: 1 عدد، ریز خرد شده و سرخ شده
سیر: 2 تا 3 حبه، ریز خرد شده
گردو: 3 تا 4 عدد، خرد شده
رب انار ترش یا ملس: 2 قاشق غذاخوری
زرشک یا آلوچه خشک (اختیاری): به مقدار دلخواه
---
طرز تهیه:
1. تمیز کردن ماهی:ماهی را شکمپاک کرده، تیغ وسط آن را در صورت تمایل خارج کنید و با مخلوطی از آبلیمو، نمک، زردچوبه و فلفل مزهدار کنید. بگذارید نیم ساعت در یخچال بماند.
2. آمادهسازی مواد داخل شکم:پیاز و سیر را تفت دهید، سپس سبزیها را اضافه کرده و کمی سرخ کنید. گردو، رب انار و زرشک یا آلوچه را افزوده و همه را با هم خوب تفت دهید تا یک ترکیب معطر بهدست آید.
3. پر کردن شکم ماهی:مخلوط آمادهشده را داخل شکم ماهی قرار دهید و با نخ یا خلال دندان شکم ماهی را ببندید.
4. پخت:
روش سنتی: داخل تابه بزرگ با کمی روغن یا کره، ماهی را دو طرفه سرخ کنید تا طلایی شود. سپس در فر یا قابلمه دربدار بگذارید تا با بخار خودش کاملاً مغزپخت شود.
روش فر: ماهی را در فویل یا سینی فر بگذارید و در دمای 180 درجه سانتیگراد، حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت بپزید.
5. سرو:همراه برنج زعفرانی یا کته شمالی، با سبزی خوردن، زیتون پرورده، و ماست سرو میشود.
---
اگر خواستی، نسخه بدون رب انار یا مناسب برای سرخکردن کامل در روغن هم برات مینویسم.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
آموزش آشپزی
شهر بندرانزلی (در استان گیلان) بهخاطر موقعیت بندری، طبیعت سرسبز و فرهنگ غنی، غذاهای محلی خوشمزه و متنوعی دارد که بیشتر با ماهی، سبزیهای محلی، برنج و سیر تهیه میشوند. در ادامه برخی از معروفترین غذاهای محلی انزلی را معرفی میکنم:
---
غذاهای محلی معروف انزلی
۱. واویشکا
یکی از محبوبترین غذاهای انزلی.
مواد اصلی: گوشت چرخکرده یا دلجگر، پیاز، گوجه، رب، فلفل و ادویه.
معمولاً با نان یا برنج خورده میشود.
۲. اناربیج (اناربیجاق)
شبیه فسنجان، اما با سبزیجات معطر محلی.
مواد: گوشت چرخکرده، گردو، سبزی محلی (مثل چوچاق)، رب انار ترش.
طعمی ترش و خاص دارد.
۳. ترشتره
غذای گیاهی بسیار معروف.
مواد: سبزی محلی (شامل چوچاق، خالواش، گشنیز، اسفناج)، سیر، تخممرغ، برنج و آبغوره یا ربانار.
بسیار مقوی و سبک.
۴. میرزاقاسمی
ترکیبی از بادمجان کبابی، سیر فراوان، گوجه، تخممرغ.
با نان یا برنج سرو میشود.
۵. باقلاقاتق (لوبیا فسنجان گیلانی)
ترکیب باقلا، شوید، تخممرغ و سیر.
ساده، ارزان و بسیار خوشمزه.
۶. ماهی شور سرخشده
در انزلی مصرف ماهی شور رایج است.
ماهی شور را چند روز در آب میخوابانند، سپس سرخ کرده یا در خورش استفاده میکنند.
۷. کباب ترش
گوشت کبابی خواباندهشده در رب انار، گردو و سبزی محلی.
مخصوص گیلان است و در انزلی طرفدار زیادی دارد.
۸. شامی رودباری (در انزلی هم رایج است)
ترکیب گوشت چرخشده، سبزی معطر، تخممرغ و پیاز.
با نان و سبزی خوردن خورده میشود.
---
غذاهای دریایی محلی انزلی
به دلیل نزدیکی به تالاب انزلی و دریای خزر، ماهی و غذاهای دریایی جزو جدانشدنی سفرهها هستند:
ماهی سفید شکمپر
ماهی کولی سرخشده یا دودی
اکبرجوجه با ماهی
خوراک ماهی با رب انار و گردو
---
اگر خواستی طرز تهیه هر کدوم از این غذاها رو بدونی، با کمال میل برات مینویسم.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
آموزش آشپزی
گوشت استیک باید بیات (یا اصطلاحاً کهنه یا "aged") باشد تا:
1. نرمتر شود (تردی بیشتر)
بعد از ذبح، آنزیمهای طبیعی در گوشت شروع به شکستن رشتههای پروتئینی و بافتهای همبند میکنند. این فرآیند که در حالت کنترلشده (دمای سردخانهای) انجام میشود، باعث میشود گوشت نرمتر و خوشخوراکتر شود.
2. طعم بهتری پیدا کند
در طی فرآیند بیات شدن، ترکیبات شیمیایی و چربیهای داخل گوشت شروع به تجزیهی آرام میکنند و این کار باعث ایجاد طعمهای غنیتر، عمیقتر و دلپذیرتر میشود که در گوشت تازه وجود ندارد.
3. رطوبت کنترل میشود
در روش dry aging (بیات شدن خشک)، مقداری از رطوبت گوشت از بین میرود. این کاهش آب، باعث غلیظتر شدن طعم گوشت میشود. گوشت بیات خشک معمولاً عطر و طعم "استیکی"تر و شدیدتری دارد.
---
دو روش اصلی بیات شدن گوشت استیک:
Dry aging (بیات شدن خشک): در اتاق سرد و با گردش هوا انجام میشود. هزینهبر است اما طعم قویتری دارد.
Wet aging (بیات شدن مرطوب): گوشت در کیسه وکیومشده در یخچال نگهداری میشود. اقتصادیتر است و تردی مناسبی ایجاد میکند.
---
مدت زمان بیات شدن:
معمولاً بین 7 تا 45 روز انجام میشود.
هرچه مدت بیشتر، طعم قویتر و گاهی شبیه به طعم "آجیل یا پنیر کهنه" میشود.
---
نتیجه: استیکی که از گوشت تازه و بیاتنشده تهیه شود، معمولاً سفت، کممزه و خشکتر خواهد بود. برای همین است که رستورانهای حرفهای معمولاً از گوشت بیات شده استفاده میکنند تا کیفیت بالا و طعم مطلوبی به مشتری ارائه دهند.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
دانستنی های محصولات پروتئینی
گوشت گوسفند و گوشت گوساله از نظر سرعت فساد تفاوتهایی دارند، و این تفاوت به چند عامل بستگی دارد:
۱. چربی بیشتر در گوشت گوسفند
گوشت گوسفند معمولاً چربتر از گوشت گوساله است. چربی بهویژه اگر در دمای نامناسب نگهداری شود، زودتر بوی ترش یا تند میگیرد و اکسید میشود. به همین دلیل گوشت گوسفند در شرایط نگهداری ضعیف زودتر فاسد میشود.
۲. رطوبت بیشتر در گوشت گوساله
از طرف دیگر، گوشت گوساله رطوبت بیشتری دارد و این رطوبت محیطی مناسب برای رشد باکتریهاست. اگر بهدرستی سرد نشود یا در محیط مرطوب نگهداری شود، گوشت گوساله هم زود خراب میشود.
۳. نکته کلی و نتیجهگیری
اگر شرایط نگهداری مناسب نباشد:
در دمای محیط یا یخچال نامناسب: گوشت گوسفند زودتر بوی نامطبوع میگیرد به دلیل چربی بالا.
در رطوبت بالا و بدون تهویه: گوشت گوساله زودتر تغییر رنگ میدهد یا لزج میشود.
نتیجه:در مجموع، گوشت گوسفند در شرایط معمول خانگی (دمای یخچال یا دمای محیط) کمی زودتر فاسد میشود، مخصوصاً به دلیل چربی بیشتر و احتمال بوی ناخوشایند سریعتر. اما هر دو نوع گوشت باید ظرف ۲ تا ۳ روز در یخچال مصرف شوند یا فریز شوند.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
دانستنی های محصولات پروتئینی
گوشت شترمرغ بهطور طبیعی رنگی سرخ و تیره دارد، شبیه به گوشت قرمز گاو یا گوسفند، و برخلاف انتظار، جزء گوشتهای سفید دستهبندی نمیشود، بلکه در طبقهی گوشت قرمز کمچرب قرار میگیرد. دلایل سرخ بودن گوشت شترمرغ عبارتاند از:
---
1. میزان بالای میوگلوبین (Myoglobin):
میوگلوبین پروتئینی است که در عضلات یافت میشود و وظیفه ذخیره اکسیژن را بر عهده دارد. هر چه میزان میوگلوبین در عضله بیشتر باشد، رنگ گوشت تیرهتر و سرختر میشود. شترمرغ به علت فعالیت بدنی زیاد و داشتن ماهیچههای قوی، گوشت پرمیوگلوبینی دارد.
---
2. نوع عضلات (عضلات حرکتی و مقاوم):
عضلاتی که در پرندگان برای راه رفتن یا دویدن استفاده میشوند (مثل پا و ران)، معمولاً رنگ تیرهتری دارند. در شترمرغ که پرندهای دونده است، عضلات حرکتی اصلی (مثل ران و ساق) تیره و سرخ هستند.
---
3. فعالیت فیزیکی بالا:
شترمرغ حیوانی بسیار فعال است. عضلاتی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، دارای گردش خون بیشتر و در نتیجه رنگ تیرهتری دارند. برخلاف مرغ یا بوقلمون که کمتر حرکت میکنند، شترمرغ عضلاتی با رنگ و ساختار شبیه گوشت گاو دارد.
---
نتیجه:
گوشت شترمرغ از نظر رنگ، شبیه به گوشت گوساله یا گاو است، ولی از نظر چربی، بسیار کمچربتر و سالمتر است. این گوشت سرخ به دلیل ترکیبات طبیعی عضلات آن است و نشانهای از سلامت و کیفیت آن به شمار میرود.
اگر خواستی، میتوانم بگویم چطور این گوشت را بپزی که طعم خوبی داشته باشه.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
دانستنی های محصولات پروتئینی
بافت گوشت گوساله و گوشت گوسفندی با یکدیگر تفاوتهای مهمی دارند که هم در پخت و هم در طعم و ارزش غذایی تأثیرگذار هستند. در ادامه مقایسهای دقیق بین این دو انجام میدهم:
---
بافت گوشت گوساله:
سفتتر و منسجمتر است، بهویژه در سنین پایینتر گوساله.
چربی بینبافتی (marbling) کمتری دارد.
به دلیل رطوبت بیشتر، هنگام پخت آب بیشتری از دست میدهد.
نیاز به زمان پخت نسبتاً بیشتری دارد (بهویژه در قسمتهای سختتر مثل سردست یا ماهیچه).
بعد از پخت ممکن است خشکتر به نظر برسد مگر با روشهای پخت مرطوب.
---
بافت گوشت گوسفندی:
نرمتر و لطیفتر است، بهویژه در گوشت بره.
چربی بیشتری دارد و این چربی باعث نرمی و طعم بهتر در پخت میشود.
بافت آن به دلیل چربی درون بافتی، معمولاً آبدارتر و خوشخوراکتر است.
زودتر از گوشت گوساله میپزد و برای غذاهایی مانند کباب، خورشت و آبگوشت مناسبتر است.
---
جمعبندی تفاوت بافتی:
ویژگی گوشت گوساله گوشت گوسفند
سفتی بافت سفتتر نرمترچربی درون بافتی کم زیادآبدار بودن متوسط زیادزمان پخت بیشتر کمترطعم پس از پخت ملایمتر قویتر و چربتر
---
اگر غذایی میخواهید که لطیف و چرب باشد مثل "کباب"، گوشت گوسفندی بهتر است. اما اگر هدف شما رژیم غذایی کمچرب یا غذایی با پخت طولانی باشد، گوشت گوساله انتخاب مناسبی است.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
دانستنی های محصولات پروتئینی
حرمت گوشت «حیوان جهنده» بیشتر در فقه اسلامی و احکام شرعی دیده میشود، بهویژه در منابع فقهی شیعه. این اصطلاح به حیواناتی اشاره دارد که بهصورت طبیعی «میجهند» یا بهعبارتی، هنگام حرکت پریدن ویژگی اصلی آنهاست، نه راهرفتن معمولی.
دلایل اصلی حرمت گوشت حیوان جهنده:
1. نصوص دینی (روایات و احادیث)
در برخی از روایات آمده که امامان معصوم (علیهمالسلام) خوردن گوشت برخی از حیوانات جهنده را جایز ندانستهاند. مثلا در برخی احادیث، از خوردن گوشت خرگوش، قورباغه، و حیوانات کوچک جهنده مانند موش نهی شده است.
2. ویژگیهای طبیعی و فطری
برخی فقها بر این باورند که این حیوانات با فطرت غذایی انسان سازگار نیستند، زیرا گوشت آنها ممکن است مضر، ناپاک یا دارای ویژگیهای نامناسب برای سلامت یا طهارت باشد.
3. ملاک «غیر مأکول اللحم بودن»
در فقه اسلامی، حیوانات به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
مأکولاللحم: حیواناتی که گوشتشان حلال است (مثل گوسفند، گاو، شتر).
غیر مأکولاللحم: حیواناتی که گوشتشان حرام است (مثل شیر، پلنگ، خرگوش، روباه و ...).
معیار حلالبودن گوشت، فقط جهندهبودن نیست، بلکه ترکیبی از:
نوع حیوان
نحوه زیست آن
نجاست یا طهارت ذاتی
و دستورات خاص شریعت
است.
---
نمونههایی از حیوانات جهنده حرام گوشت:
خرگوش
قورباغه
موش
برخی خزندگان
---
جمعبندی:
«جهنده بودن» بهتنهایی دلیل حرمت نیست، بلکه بیشتر یک علامت برای شناسایی برخی حیوانات خاص غیر مأکولاللحم است. معیار اصلی، دستورات شرعی و روایتهای معتبر فقهی هستند که در آنها برخی حیوانات بهدلایل طهارتی، بهداشتی یا اخلاقی حرام اعلام شدهاند.
اگر خواستی میتونم فهرستی از حیوانات جهنده حرامگوشت رو به همراه دلایل فقهی یا علمیشون هم برات بیارم.
برچسبها:
منتشر شده در مجموعه
دانستنی های محصولات پروتئینی
Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /var/www/vhosts/mrghasab.com/httpdocs/templates/jsn_nuru2_pro/html/com_k2/templates/default/user.php on line 247