گوشت استرالیا بهخاطر کیفیت بالا، طعم عالی و رعایت استانداردهای سختگیرانه بهداشتی و زیستمحیطی در سطح جهان شناخته شده است. در ادامه نکاتی برای آشنایی بیشتر با گوشت استرالیا آوردهام:
1. انواع گوشت تولیدی
گوشت گاو (Beef): یکی از مهمترین محصولات دامی استرالیاست و بهصورت ارگانیک و بدون هورمون رشد نیز عرضه میشود.
گوشت بره (Lamb): گوشت بره استرالیایی بسیار لطیف و خوشطعم است و محبوبیت زیادی در بازارهای جهانی دارد.
گوشت بز، مرغ و کانگورو: کمتر مصرف میشوند، اما در برخی بازارهای خاص یا سنتی عرضه میشوند.
2. کیفیت و استانداردها
استرالیا از سیستم ردیابی دقیق دامها (NLIS) استفاده میکند که سلامت و منشأ دام را تضمین میکند.
تولیدکنندگان تحت نظارت سازمانهای بهداشتی، زیستمحیطی و دامپزشکی فعالیت میکنند.
بدون استفاده از آنتیبیوتیک یا هورمونهای رشد (مگر در صورت اعلام واضح برچسبگذاریشده).
3. شیوه پرورش دام
دامها عمدتاً در مراتع طبیعی پرورش داده میشوند (Grass-fed).
در برخی مناطق از سیستمهای خوراک ترکیبی (Grain-fed) نیز استفاده میشود که طعمی متفاوت ایجاد میکند.
4. صادرات و شهرت جهانی
استرالیا یکی از بزرگترین صادرکنندگان گوشت در جهان است.
کشورهای آسیایی، خاورمیانه، آمریکا و اروپا از مشتریان اصلی گوشت استرالیا هستند.
5. ویژگیهای طعمی و تغذیهای
گوشتهای استرالیایی عموماً دارای چربی کمتر، امگا-۳ بالاتر (در موارد Grass-fed) و طعم طبیعیتر هستند.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
برای تقویت سیستم ایمنی بدن، گوشتهایی مفیدند که سرشار از پروتئین، روی (زینک)، آهن، و ویتامین B12 باشن. این مواد برای تولید سلولهای ایمنی، تقویت گلبولهای سفید و مقاومت بدن در برابر عفونت ضروریاند. بهترین گوشتها برای تقویت سیستم ایمنی:
---
1. گوشت بوقلمون
سرشار از پروتئین با کیفیت بالا
دارای مقدار مناسب روی و B6 برای تقویت عملکرد ایمنی
2. گوشت گوسفند
غنی از روی و آهن
کمک به ساخت گلبولهای سفید و مقاومت بدن در برابر سرماخوردگی و عفونت
3. گوشت شتر
چربی سالمتر، ویتامین B12 بالا
خاصیت ضدالتهابی و تقویتکننده عمومی بدن
4. دل، جگر و قلوه (بهویژه از گوسفند یا گاو)
فوقالعاده غنی از آهن، روی، و ویتامینهای گروه B
جگر گاو یکی از قویترین منابع طبیعی برای تقویت سیستم ایمنیست
5. ماهی (بهویژه سالمون، ساردین، قزلآلا)
دارای امگا-۳ که التهاب رو کاهش میده و عملکرد سیستم ایمنی رو بهبود میبخشه
---
نکته مهم:
مصرف متعادل همراه با سبزیجات، سیر، زنجبیل، زردچوبه و مواد پروبیوتیک (مثل ماست یا دوغ سنتی) تأثیر گوشت رو در تقویت ایمنی چند برابر میکنه.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
برای تقویت حافظه، گوشتی که سرشار از امگا-۳، آهن، روی (زینک)، و ویتامین B12 باشه بیشترین تأثیر رو داره. بر این اساس، بهترین گزینهها:
1. ماهی (بهویژه ماهیهای چرب مثل سالمون، قزلآلا، و تُن)
منبع عالی امگا ۳
افزایش تمرکز، حافظه و عملکرد مغز
2. گوشت شترمرغ
چربی کم، پروتئین بالا، ویتامین B12 زیاد
برای مغز و سیستم عصبی مفیده
3. گوشت گوسفند (بهویژه جگر)
سرشار از آهن و B12
به بهبود خونرسانی مغز کمک میکنه
4. دل و جگر گاو یا گوسفند
منابع غنی آهن و روی، که برای حافظه و تمرکز حیاتیان
چند نکته مکمل:
همراهی این گوشتها با مواد غذایی مثل گردو، بادام، زرشک، زعفران و دارچین تأثیر تقویتیشون رو بیشتر میکنه.
زیادهروی در مصرف گوشت قرمز ممکنه باعث التهاب بشه، پس تعادل مهمه.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
علت چرب بودن گوشت شتر به چند عامل برمیگردد، ولی نکته جالب اینه که چربی گوشت شتر با چربی گوشت گاو یا گوسفند فرق داره و معمولاً سالمتره. دلایل اصلی چرب بودن گوشت شتر:
1. ذخیره چربی در بدن برای بقا: شتر در مناطق خشک زندگی میکنه و برای مقابله با کمآبی و کمغذایی، چربی زیادی در بدنش ذخیره میکنه. بخشی از این چربی در گوشتش هم دیده میشه.
2. سن شتر: شترهای مسنتر معمولاً چربی بیشتری در عضلات دارن. شترهای جوانتر گوشت نرمتر و کمچربتری دارن.
3. نوع تغذیه: اگر شتر با تغذیه قوی و چرب پرورش پیدا کنه، گوشتش هم چربتر میشه.
4. ساختار فیزیولوژیکی بدن شتر: برخلاف گاو یا گوسفند، شتر بخشی از چربیهاشو بهصورت پراکنده در بافتهای بدن نگه میداره، نه فقط در کوهان.
با این حال، چربی شتر نسبت به چربی گاو یا گوسفند، درصد اسیدهای چرب غیراشباع بیشتری داره که برای سلامت قلب و عروق مفیدتره.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
بوی زُخم تخممرغ معمولاً به دلایل زیر ایجاد میشود:
1. گوگرد موجود در سفیده: تخممرغ سرشار از پروتئینهایی مثل آلبومین است که حاوی گوگرد هستند. وقتی تخممرغ پخته میشود (بهخصوص اگر زیاد جوشانده شود)، ترکیبات گوگردی آزاد میشوند و باعث بوی زُخم میشوند.
2. نگهداری طولانی یا نادرست: اگر تخممرغ کهنه باشد یا در دمای نامناسب نگهداری شده باشد، ترکیباتی مثل سولفید هیدروژن در آن بیشتر تولید میشود که بوی بسیار تندی دارد.
3. تغذیه مرغ: اگر مرغهایی که تخم گذاشتند، تغذیهای با مواد حاوی گوگرد یا ماهی داشته باشند، تخممرغها ممکن است بوی خاص و زُخمی پیدا کنند.
4. نیمپز بودن: گاهی هم وقتی تخممرغ کاملاً نپخته باشه (مخصوصاً در املت یا نیمرو)، ترکیبات گوگردی بیشتر به مشام میرسن.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
گوشت گوساله کمچربی است چون:
1. سن حیوان کمتر است: گوسالهها در سن پایینتر ذبح میشوند و بدنشان هنوز فرصت زیادی برای ذخیره چربی پیدا نکرده.
2. فعالیت بدنی بیشتر: گوسالهها نسبت به گاوهای مسنتر فعالترند، که باعث میشه چربی کمتری در عضلاتشون تجمع پیدا کنه.
3. رژیم غذایی سبکتر: تغذیه گوساله معمولاً متعادلتر و سبکتر از گاوهای پروار شده است.
به همین دلایل، گوشت گوساله نسبت به گوشت گاو، رنگ روشنتر و چربی کمتری داره، و برای رژیمهای غذایی کمچرب یا افراد با مشکلات قلبی توصیه میشه.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
اصطلاح "زرد کهربایی" وقتی برای گوشت مرغ استفاده میشه، معمولاً به رنگ چربی یا پوست مرغ اشاره داره، نه خود گوشت. این رنگ ممکنه به چند دلیل ظاهر بشه:
دلایل رنگ زرد کهربایی در مرغ:
1. نوع تغذیه مرغ:مرغهایی که از ذرت، گلوتن ذرت، یونجه، یا گیاهان زردرنگ تغذیه میکنن، چربی و پوستشون زرد کهربایی میشه.
2. مرغهای بومی یا محلی:این نوع مرغها به دلیل رژیم غذایی طبیعیتر، اغلب رنگ زردتری در چربی و پوست دارن نسبت به مرغهای پرورشی صنعتی.
3. وجود رنگدانههای طبیعی (مثل گزانتوفیل):این رنگدانهها در خوراک مرغ وجود دارن و در پوست و چربی تجمع پیدا میکنن، بدون اینکه ضرری داشته باشن.
4. سن مرغ:مرغهای مسنتر ممکنه چربی زردتری داشته باشن نسبت به مرغهای جوان.
---
آیا خطرناک است؟
نه، رنگ زرد کهربایی نشانه فساد یا مشکل نیست؛ بلکه معمولاً نشونه طبیعی بودن رژیم غذایی یا نژاد خاص مرغه. فقط باید مطمئن بود که بوی غیرعادی یا علائم فساد نداشته باشه.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
نگ قرمز گوشت به دلیل وجود میوگلوبین (Myoglobin) است؛ پروتئینی که در سلولهای ماهیچهای وجود دارد و نقش ذخیره و حمل اکسیژن را دارد.
وقتی گوشت تازه است و با اکسیژن در تماس قرار میگیرد، میوگلوبین به شکلی درمیآید که رنگ قرمز روشن یا گیلاسی ایجاد میکند. چند نکته در مورد این رنگ:
گوشت گاو و گوسفند چون میوگلوبین بیشتری دارند، قرمزتر هستند.
گوشت مرغ یا ماهی رنگ روشنتری دارند چون میوگلوبین کمتر دارند.
وقتی گوشت پخته میشود، رنگش به خاکستری-قهوهای تغییر میکند چون ساختار میوگلوبین تغییر میکنه.
اگر گوشت مدت زیادی در فریزر یا یخچال بماند، ممکنه رنگ آن تیرهتر یا قهوهای شود، اما لزوماً خراب نشده.
منتشر شده در مجموعه: دانستنی های محصولات پروتئینی
مواد لازم برای ۴ تا ۶ نفر:
برنج: ۶ لیوان
گوشت گوسفندی (با استخوان): ۷۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد متوسط
رب گوجهفرنگی: ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
گوجهفرنگی تازه (اختیاری): ۲ عدد رندهشده.png)
آب جوش: حدود ۴ لیوان
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه، ادویه پلویی: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
طرز تهیه چکدرمه:
آمادهسازی برنج:برنج را شسته و چند ساعت در آب و نمک بخیسانید.
تفت دادن پیاز و گوشت:پیاز را نگینی خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود. گوشت را اضافه کنید و تفت دهید تا رنگش تغییر کند.
افزودن رب و ادویهها:رب گوجهفرنگی و گوجهفرنگی رندهشده (در صورت استفاده) را اضافه کرده و خوب تفت دهید. سپس ادویهها را اضافه کنید.
پخت گوشت:آب جوش را به قابلمه اضافه کرده و اجازه دهید گوشت با حرارت ملایم بپزد تا نرم شود.
افزودن برنج:برنج خیساندهشده را به گوشت اضافه کنید. اگر لازم بود، کمی آب جوش اضافه کنید تا روی برنج را بپوشاند. بگذارید آب به جوش آید، سپس درب قابلمه را گذاشته و حرارت را کم کنید تا برنج دم بکشد.
دم کشیدن:پس از تبخیر آب، حرارت را بسیار کم کنید و اجازه دهید چکدرمه حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دم بکشد.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
قلیه میگو یکی از غذاهای خوشمزه و سنتی جنوبی ایران، بهخصوص خوزستان و بوشهره. ترکیبی از طعم ترش، تند و عطر سبزیهای معطر که با میگو پخته میشه. در ادامه طرز تهیهاش رو برات مینویسم:
مواد لازم:
میگو پاکشده: ۵۰۰ گرم
گشنیز تازه: ۲۰۰ گرم
شنبلیله تازه (یا خشک): ۵۰ گرم (با احتیاط چون تلخ میشه)
سیر: ۵-۶ حبه
پیاز: ۱ عدد متوسط
تمر هندی: ۱ بسته کوچک (حدود ۱۰۰ گرم)
زردچوبه، فلفل قرمز، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
طرز تهیه:
1. آمادهسازی تمر هندی: تمر هندی رو با یک لیوان آب ولرم مخلوط کن و چند دقیقه بذار بمونه، بعد از صافی رد کن تا هستهها و پوستش جدا شه. فقط آب تمر رو نگه دار.
2. سرخ کردن پیاز و سیر: پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. سیر لهشده یا ریزخردشده رو اضافه کن و کمی تفت بده.
3. افزودن ادویه: زردچوبه، فلفل قرمز و نمک رو به سیر و پیاز اضافه کن.
4. اضافه کردن سبزی: گشنیز و شنبلیله خردشده رو اضافه کن و خوب تفت بده تا آبش کشیده شه و سرخ شه.
5. افزودن میگو: میگو رو به مواد اضافه کن و ۲-۳ دقیقه تفت بده (زیاد نپزه چون سفت میشه).
6. افزودن تمر هندی: آب تمر صافشده رو اضافه کن و اجازه بده خورش با شعله ملایم حدود ۲۰-۳۰ دقیقه جا بیفته.
نکته:
میتونی کمی رب گوجه هم اضافه کنی، ولی در نسخه اصیل جنوبی، بیشتر تمر و سبزی طعمدهنده هستن.
با برنج ایرانی سرو میشه، عالیه!
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
قلیهماهی بندرعباسی یکی از اصیلترین و پرطرفدارترین غذاهای جنوبی ایرانه که با طعمی ترش، تند و بسیار معطر دل خیلیا رو برده! این غذا در بندرعباس، بوشهر، خوزستان و قشم با کمی تفاوت درست میشه، ولی پایهش یکیه: ماهی + سبزی معطر + تمرهندی + سیر و پیاز + ادویه جنوب.
---
مواد لازم برای قلیهماهی بندرعباسی (۴ نفر):
ماهی بدون تیغ (مثل هامور، سنگسر، شوریده یا شیر): ۵۰۰ گرم
تمرهندی: ۱ بسته کوچک (۱/۲ لیوان خمیر رقیقشده)
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۵–۶ حبه
سبزی: گشنیز تازه ۲۵۰ گرم + شنبلیله خشک یا تازه کمی (حدود ۲ قاشق غذاخوری)
رب گوجهفرنگی (دلخواه): ۱ قاشق غذاخوری
فلفل قرمز، زردچوبه، نمک، فلفل سیاه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
---
طرز تهیه:
۱. آمادهسازی ماهی:
ماهی رو به قطعات متوسط خرد کن، با زردچوبه و کمی نمک مزهدار کن. میتونی کمی هم سرخش کنی یا فقط خام استفاده کنی (بستگی به سلیقه داره).
۲. پیاز و سیر:
پیاز رو نگینی کن و خوب سرخ کن تا طلایی شه.
سیر لهشده رو اضافه کن و کمی تفت بده تا عطرش بلند شه.
۳. سبزی:
گشنیز و شنبلیله رو ریز خرد کن. جداگانه با کمی روغن تفت بده تا سبز تیره و معطر بشه. بعد به مخلوط پیاز و سیر اضافه کن.
۴. تمرهندی:
تمرهندی رو تو ۱ لیوان آب گرم خیس کن، صافش کن و آبش رو اضافه کن. اگه دوست داشتی رب هم بریز تا رنگ و غلظت بیشتری بگیره.
۵. پخت خورش:
مخلوط سبزی و تمرهندی رو با ادویهها بذار روی حرارت تا خوب جا بیفته (حدود ۲۰ دقیقه).
بعد تکههای ماهی رو با احتیاط اضافه کن.
حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بذار با حرارت ملایم بجوشه تا ماهی مغزپخت شه و خورش لعابدار بشه.
---
نکات طلایی:
شنبلیله زیاد نریز چون تلخ میکنه.
قلیه باید تند و ترش باشه، اگه دوست نداری تندش کنی، فلفل قرمز رو کم کن.
بهترین سبزی برای قلیه، گشنیز فراوان و کمی شنبلیلهست.
بعضیا یه قاشق ادویه مخصوص قلیه یا کاری اضافه میکنن برای طعم جنوبیتر.
---
قلیهماهی با برنج ساده یا زعفرونی + ترشی بندری و سبزی خوردن، یه تجربه ناب جنوبی میسازه.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
هواری ماهی و هواری میگو دو تا از غذاهای محبوب و اصیل جنوبی هستن، مخصوصاً در بندرعباس، قشم، میناب و بوشهر. در واقع، "هواری" به نوعی پلو مخلوط با ماهی یا میگو و ادویههای تند جنوبی گفته میشه. غذایی آسون، خوشمزه، پرادویه و کاملاً محلی!
---
۱. هواری ماهی بندرعباسی
مواد لازم:
برنج: ۲ پیمانه
ماهی (ترجیحاً بدون تیغ مثل هامور، حلوا سفید، شیر یا سِلِک): ۳۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۳ حبه
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
ادویه: زردچوبه، فلفل سیاه، دارچین، پودر لیمو عمانی، ادویه ماهی، کمی هل
روغن: به مقدار لازم
زعفران دمکرده یا زردچوبه بیشتر (برای رنگ و عطر)
گاهی: گوجهفرنگی رندهشده، سیبزمینی نگینی یا کشمش
طرز تهیه:
1. ماهی رو با کمی نمک، زردچوبه و سیر بخارپز یا تفت بده و بعد تکهتکه کن.
2. پیاز رو نگینی خرد کن و سرخ کن تا طلایی شه. سیر رو هم اضافه کن.
3. رب گوجهفرنگی و ادویهها رو اضافه کن و خوب تفت بده تا خوشعطر شه.
4. ماهی رو با مواد مخلوط کن.
5. برنج رو که از قبل خیساندی، بجوشون و آبکش کن.
6. تهدیگ بذار و لایهلایه برنج و مواد ماهی بریز. بذار با حرارت ملایم دم بکشه (حدود ۴۵ دقیقه).
7. با زعفرون یا پیازداغ تزئین کن.
---
۲. هواری میگو
مواد لازم:
برنج: ۲ پیمانه
میگو پاکشده: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۲–۳ حبه
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران یا زردچوبه زیاد
ادویه جنوبی (فلفل قرمز، پودر لیمو، کاری، دارچین)
روغن یا کره: به مقدار لازم
طرز تهیه:
1. میگو رو با زردچوبه و سیر کمی تفت بده تا بوی خامیش بره (زیاد نپز چون سفت میشه).
2. پیاز رو جداگانه سرخ کن، رب و ادویهجات رو اضافه کن.
3. میگو رو به پیاز اضافه کن و باهاش مخلوط کن.
4. برنج رو بجوشون و آبکش کن.
5. مثل هواری ماهی، دم بذار و در آخر با زعفران و پیازداغ تزئین کن.
---
نکات هواری اصل بندری:
تند بودنش طبیعیه! جنوبیها فلفل قرمز و کاری زیاد میزنن.
تو بعضی مناطق بهش کشمش یا لپه هم اضافه میکنن.
بهترین ماهی برای هواری، ماهیهای بدون استخوانه.
معمولاً با ترشی انبه، سالاد شیرازی یا ماست محلی سرو میشه.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
سوراغ (یا به لهجه محلی: سورَخ) یکی دیگه از چاشنیهای تخمیری و سنتی جنوب کشور، بهویژه بندرعباس و اطرافشه. مثل مهیاوه، از ماهی تخمیرشده درست میشه، ولی سوراغ غلظت بیشتر، طعم تندتر و بوی قویتری داره. یه جور سس یا چاشنی مقوی و انرژیزاست که معمولاً با نون، خرما یا تخممرغ مصرف میشه.
---
تفاوت سوراغ با مهیاوه چیه؟
---
مواد اولیه سوراغ سنتی:
ماهی ریز خشک (مثل ساردین، موتو یا شُور)
نمک فراوان (برای تخمیر و نگهداری)
ادویههایی مثل:
رازیانه
خردل
سیاهدانه
فلفل سیاه
زیره
گاهی سیر یا تمرهندی برای عطر و طعم بیشتر
---
روش سنتی تهیه سوراغ:
1. ماهیها رو خشک میکنن و پودر میکنن یا میکوبن.
2. با ادویه و نمک زیاد مخلوط میکنن.
3. داخل ظروف سفالی یا شیشهای میریزن و در هوای گرم جنوب (چند هفته تا چند ماه) میذارن تا تخمیر شه.
4. نتیجه نهایی یه سس غلیظ قهوهای تیره با بوی خاصه.
---
نحوه مصرف سوراغ:
با نان محلی داغ (مثل تموشی یا رُختی)
بعضیها داخل غذاهای محلی کمکم اضافه میکنن (برای عطر و طعم)
کنار خرما، یا همراه پیاز، تخممرغ و سبزی خوردن
با نون سرخشده در تابه (نان سوراغی، خیلی پرطرفدار!)
---
نکته مهم:
سوراغ به خاطر بوی تند و تخمیرش ممکنه برای بعضیا سنگین باشه، ولی برای طرفداراش یه طعم ناب و اعتیادآوره!
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
نظورت از "مهراوه" احتمالا همون "مهیاوه" (یا به لهجه محلی: مِهوه) هست؛ اگه منظورت چیز دیگهایه، لطفاً بگو تا درست راهنماییت کنم.
اما اگه منظور مهیاوه باشه، این یکی از معروفترین چاشنیها یا سسهای سنتی بندرعباس و جنوب ایرانه. طعم تند، شور و خاصی داره و معمولاً با نون محلی (مثل تموشی یا نان رُختی) خورده میشه.
---
مهیاوه چیه؟
مهیاوه یه سس تیرهرنگ و مایع نسبتاً رقیق و معطره که از ماهی تخمیر شده، ادویههای جنوبی (زیره، سیاهدانه، رازیانه، خردل، فلفل سیاه و...) و نمک زیاد درست میشه.
---
مواد اصلی:
ماهی ریز (مثل ساردین یا موتو)
نمک زیاد (برای تخمیر و نگهداری)
رازیانه، خردل، سیاهدانه، فلفل سیاه، زیره
گاهی هم کمی تمرهندی یا سیر برای طعمدهی
---
روش سنتی تهیه مهیاوه:
1. ماهیهای ریز رو خشک میکنن یا آسیاب میکنن.
2. با مقدار زیادی نمک مخلوط و توی ظرفهای سفالی یا شیشهای میذارن.
3. ادویهها رو بهش اضافه میکنن.
4. مخلوط باید چند هفته تا چند ماه در دمای گرم بمونه تا تخمیر شه.
5. بعد از تخمیر، صافش میکنن و مایع مهیاوه رو نگه میدارن.
---
نحوه مصرف مهیاوه:
روی نون محلی میریزن (مخصوصاً تموشی یا نان گرد)، گاهی با تخممرغ، خرما یا پنیر هم میخورن.
بعضیا باهاش نون رو داخل تاوه سرخ میکنن یا باهاش نون مهیاوهای میسازن (خیلی ترد و خوشعطر میشه).
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
قیمهریزه نخودی (که در بعضی مناطق کرمان بهش "ریزهکوفته نخودی" هم میگن) یکی از غذاهای سنتی، ساده و بسیار خوشمزهی کرمانی هست. این غذا از ترکیب نخود، گوشت، پیاز و ادویه تهیه میشه و کوفتههای کوچیکی داخل یک سس خوشطعم گوجهدار پخته میشن. غذایی ارزون، مغذی و خاطرهانگیز برای خیلی از خانوادههای کرمانی!
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
مواد کوفتهها (قیمهریزهها):
نخود خام: ۱ پیمانه (از شب قبل خیسکرده)
گوشت چرخکرده: ۲۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد متوسط
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
کمی آرد نخودچی (در صورت نیاز برای انسجام)
مواد سس:
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۲ قاشق غذاخوری
گوجهفرنگی تازه: ۲ عدد (رندهشده، اختیاری)
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۲ لیوان
---
طرز تهیه:
1. نخودها رو بپز یا خام چرخ کن (در نسخه اصیل، نخود خام چرخشده استفاده میشه). با پیاز و گوشت چرخکرده مخلوط کن. نمک، فلفل و زردچوبه بزن. مواد رو خوب ورز بده تا منسجم بشن. اگه شل بود، کمی آرد نخودچی بریز.
2. از مواد قلقلیهای کوچیک (به اندازه فندق) درست کن و توی یخچال بذار ۳۰ دقیقه استراحت کنه تا وا نره.
3. برای سس: پیاز رو خرد و سرخ کن. زردچوبه و رب گوجهفرنگی رو اضافه کن و خوب تفت بده. گوجه رندهشده هم بریز و بعد آب اضافه کن، بذار جوش بیاد.
4. حالا کوفتهها رو آروم آروم بنداز داخل سس در حال جوش. حرارت رو کم کن و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه بذار بپزن و سس غلیظ شه.
---
نکات:
اگه خواستی نسخه کاملاً گیاهی درست کنی، گوشت رو حذف کن و فقط نخود و پیاز و ادویه بریز.
میتونی یه قاشق آبغوره یا رب انار به سس بزنی برای طعم ملسی.
این غذا معمولاً با نون سرو میشه، همراه ترشی و سبزی خوردن خیلی میچسبه.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
رشتهپلو کرمانی یکی از غذاهای سنتی، خوشعطر و پرانرژی استان کرمانه که بیشتر در مراسم خاص مثل شب عید، نذری، یا مهمونیهای سنتی پخته میشه. ترکیب رشتهپلویی با کشمش، خرما و گاهی گوشت یا مرغ، طعمی شیرین و لذیذ بهش میده.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج: ۳ پیمانه
رشته پلویی: ۱ پیمانه
خرما (بدون هسته): ۱۵ عدد
کشمش پلویی: ½ پیمانه
پیاز: ۲ عدد بزرگ
گوشت چرخکرده یا تکهای (یا مرغ): ۲۵۰ گرم (اختیاری)
دارچین، زردچوبه، فلفل، نمک: به مقدار لازم
روغن یا کره: به مقدار لازم
زعفران دمکرده: به مقدار دلخواه
خلال پسته یا بادام (اختیاری برای تزیین)
---
طرز تهیه:
1. برنج رو بشور و با آب و نمک حدود نیمساعت تا یک ساعت خیس کن.
2. اگه از گوشت چرخکرده استفاده میکنی، با پیاز و ادویه سرخش کن و کنار بذار. اگه مرغ یا گوشت تکهایه، بپز و بعد ریشریش یا خردش کن.
3. رشتههای پلویی رو توی ماهیتابه کمی تفت بده (تا فقط طلایی بشن، نسوزن).
4. برنج رو بجوشون، وقتی کمی نرم شد، رشتهها رو بهش اضافه کن و بعد از ۵–۶ دقیقه با هم آبکش کن.
5. ته قابلمه روغن بریز، یه تهدیگ نون یا سیبزمینی بذار. بعد برنج و رشته رو لایهبهلایه بریز، بین لایهها کمی زعفران، گوشت یا مرغ، کشمش، خرما و دارچین پخش کن.
6. روی برنج رو با کمی روغن یا کره داغ بده، دمکنی بذار و با حرارت کم حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت دمش کن.
---
برای تزیین و سرو:
روی پلو رو با کشمش، خرما، گوشت یا مرغ تفتدادهشده، و خلال پسته یا بادام تزئین کن.
اگه دوست داشتی میتونی کمی شکر هم توی کشمش بریزی برای طعم شیرینتر.
---
نکات:
طبع این غذا گرمه و خیلی مقویـه، مناسب فصلهای سرد یا برای افطار.
در بعضی سبکهای کرمانی، کشمش و خرما رو جداگانه با پیاز و دارچین تفت میدن تا طعم ملسی داشته باشه.
میتونی گوشت رو حذف کنی و فقط با کشمش و خرما درستش کنی (نسخه گیاهی).
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
خورش خلال کرمانی یکی از خورشهای مجلسی و خوشطعم استان کرمانه که با خلال بادام، گوشت و ادویههای خاص درست میشه. این خورش ممکنه با خورش خلال کرمانشاهی اشتباه گرفته بشه، ولی در کرمان سبک پختش متفاوته و معمولاً زرشک سیاه محلی یا حتی کمی رب انار هم درش استفاده میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
خلال بادام: ½ پیمانه
زرشک سیاه کرمانی (یا زرشک معمولی): ۳ قاشق غذاخوری
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
دارچین، هل، زردچوبه، فلفل سیاه، نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
آب: حدود ۳ تا ۴ لیوان
(اختیاری) رب انار: ۱ قاشق غذاخوری برای طعم ملسی
---
طرز تهیه:
1. خلال بادام رو از قبل چند ساعت خیس کن (برای نرمتر شدن و پخت بهتر).
2. پیاز رو نگینی خرد کن و در قابلمه با کمی روغن سرخ کن تا طلایی بشه. بعد گوشت رو اضافه کن، زردچوبه، فلفل و کمی دارچین بریز و خوب تفت بده تا گوشت قهوهای شه.
3. رب گوجهفرنگی رو اضافه کن، کمی تفت بده تا خوشرنگ بشه، بعد آب بریز و اجازه بده گوشت نیمپز شه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت).
4. خلال بادام رو اضافه کن و بذار همراه گوشت بپزه. در ۳۰ دقیقه آخر، زرشک سیاه (که از قبل خیس کردی و شستی) رو اضافه کن. در صورت دلخواه رب انار هم همینجا اضافه میشه.
5. در آخر زعفران دمکرده، کمی هل و دارچین بریز تا خورش عطر بگیره و لعاب بیفته. خورش باید غلیظ و خوشرنگ بشه.
---
نکات مهم:
زرشک سیاه طعم خاص و کمی شیرینتری نسبت به زرشک معمولی داره.
میتونی بهجای گوشت تکهای، از گوشت چرخکرده هم استفاده کنی (به صورت کوفتههای ریز).
بعضی نسخههای محلی، کمی گلاب هم در پایان اضافه میکنن برای عطر بیشتر.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
خورشت بهآلو یکی از غذاهای سنتی و خوشطعم کرمانه که با ترکیب میوهی "به" و "آلو خشک" درست میشه. این خورش عطر و طعم شیرین و ملسی داره و هم خاصیت داره، هم خوشرنگ و خوشخوراکه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
گوشت خورشتی (گوسفند یا گوساله): ۴۰۰ گرم
به: ۲ عدد متوسط (خردشده)
آلو خشک (آلو بخارا): ۱۰ تا ۱۲ عدد
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده: ۱ قاشق غذاخوری
چوب دارچین یا پودر دارچین: به مقدار دلخواه
نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
---
طرز تهیه:
1. پیاز رو نگینی خرد کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه. بعد گوشت رو اضافه کن، کمی زردچوبه و فلفل بزن و خوب تفت بده تا گوشت تغییر رنگ بده.
2. رب گوجه رو اضافه کن و کمی تفت بده تا خامی رب گرفته شه، بعد حدود ۳ لیوان آب جوش بریز و در قابلمه رو بذار تا گوشت نیمپز بشه (حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت با شعله ملایم).
3. در این فاصله، بهها رو خرد کن (مکعبی یا خلالی) و در کمی روغن با حرارت کم تفت بده تا نرم بشن و رنگشون کمی طلایی شه.
4. آلوها رو هم بشور و ۱۰ دقیقه تو آب گرم خیس کن. بعد به همراه به، زعفران، و کمی دارچین به خورش اضافه کن.
5. حالا اجازه بده خورش با حرارت کم جا بیفته و غلیظ شه. (حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دیگه)
6. در آخر نمک غذا رو اندازه کن و اگه دوست داشتی، کمی شکر یا آبلیمو برای تنظیم شیرینی و ترشی اضافه کن.
---
نکات:
طبع این خورش گرمه، بسیار مناسب فصول سرد و برای افراد سردمزاج.
میتونی بهجای آلو، از قیصی زردآلو هم استفاده کنی برای طعم متفاوت.
خورشت بهآلو کرمانی معمولاً با برنج زعفرانی سرو میشه.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
کشک بادمجان کرمانی، یه نسخه محلی و سنتی از کشک بادمجانه که با طعمی متفاوت و عطر خاص، دل عاشقای غذاهای سنتی رو میبره! این غذا با بادمجان سرخشده، کشک محلی، و ترکیب خوشعطر پیاز داغ، نعنا داغ و گاهی هم گردو و سیر درست میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
بادمجان: ۵ عدد متوسط
کشک (ترجیحاً محلی و غلیظ): ۱ پیمانه
پیاز: ۲ عدد بزرگ
سیر: ۳ حبه
نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری
گردو خردشده: ۳ قاشق غذاخوری (اختیاری ولی خوشمزه!)
زردچوبه، نمک، فلفل: به مقدار لازم
روغن: برای سرخ کردن
---
طرز تهیه:
1. بادمجونا رو پوست بگیر و از وسط نصف کن، بعد یه کم نمک بزن و بذار ۳۰ دقیقه بمونه تا تلخیش گرفته شه. بعد آبکشی و خشک کن و سرخشون کن تا نرم و طلایی بشن.
2. پیازها رو خلالی کن و با کمی روغن تفت بده تا طلایی و کاراملی بشن. کمی زردچوبه هم اضافه کن.
3. سیر رو ریز کن یا بکوب و جداگانه با کمی روغن تفت بده تا طلایی شه.
4. نعنا خشک رو با کمی روغن تفت بده (فقط چند ثانیه تا نسوزه، چون زود تلخ میشه).
5. بادمجونهای سرخشده رو له کن یا توی مخلوطکن بنداز، با کمی کشک، پیازداغ، نعناداغ، سیر و گردو مخلوط کن. (میتونی همهش رو تو قابلمه بریزی و روی شعله ملایم بذاری تا کمی جا بیفته.)
6. نمک و فلفل غذا رو بچش و تنظیم کن. اگه خواستی، کمی زعفرون هم میتونی اضافه کنی.
7. برای سرو: روی کشک بادمجون رو با پیازداغ، نعنا داغ، گردو و کمی کشک تزئین کن.
---
نکات:
در بعضی مناطق کرمان، کمی پودر گلمحمدی یا دارچین هم بهش میزنن برای عطر بیشتر.
اگه کشک خیلی غلیظه، میتونی کمی آب جوش بهش اضافه کنی تا روانتر شه.
این غذا رو با نون سنگک یا نون تافتون تازه بخور، معرکهست!
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی
زیرهپلو یکی از غذاهای معروف و خوشعطر کرمانه که با زیره معروف کرمان درست میشه. این غذا هم سادهست و هم خوشطعم، و معمولاً با گوشت، مرغ یا تخممرغ سرو میشه.
---
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج: ۳ پیمانه
زیره سیاه کرمانی (ترجیحاً تازه): ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
روغن یا کره: ۳ قاشق غذاخوری
نمک: به مقدار لازم
زعفران دمکرده: به مقدار دلخواه (اختیاری)
مواد انتخابی برای سرو:
گوشت چرخکرده سرخشده با پیاز و ادویه
مرغ پخته و سرخشده
تخممرغ نیمرو
کشمش یا خرمای تفتدادهشده (برای طعم شیرین)
---
طرز تهیه:
1. برنج رو بشور و مثل پلوهای معمولی، با آب و نمک خیس کن (حداقل ۳۰ دقیقه).
2. زیرهها رو جداگانه بشور (اگه خاک داشت)، بعد توی آبکش بریز تا خشک بشن.
3. آب رو بجوشون، بعد برنج رو بریز داخلش. وقتی برنج کمی نرم شد (نه خیلی)، آبکشش کن.
4. ته قابلمه رو با کمی روغن چرب کن. اگه دوست داری، تهدیگ نونی یا سیبزمینی بنداز.
5. موقع ریختن برنج توی قابلمه، لایهبهلایه برنج و زیره بریز تا زیره خوب پخش بشه. اگه دوست داری، لابهلاش کمی زعفرون هم بریز.
6. روی پلو کمی روغن یا کره بریز. در قابلمه رو دمکنیدار بذار و بذار با شعله کم حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت دم بکشه.
---
نکات تکمیلی:
زیره کرمانی عطر فوقالعادهای داره، بهتره از زیره تازه استفاده بشه.
اگه طبع گرمی داری، میتونی مقدار زیره رو کمی کمتر بریزی چون گرمه.
بعضیها کمی دارچین یا هل هم با زیره ترکیب میکنن، که طعم خاصتری میده.
منتشر شده در مجموعه: آموزش آشپزی