نسترن میرحسینی
برای شرایط جنگی، که ممکن است شامل قطعی برق، کمبود آب، عدم دسترسی به سوپرمارکت و نبود امکانات آشپزی باشد، باید غذاهایی تهیه کرد که:
ماندگاری طولانی داشته باشند
نیاز به پخت نداشته باشند یا سریع آماده شوند
سبک و قابل حمل باشند
انرژیزا و مغذی باشند
فضای کمی اشغال کنند
فهرست پیشنهادی غذاها برای شرایط جنگی:
---
غذاهای کنسروی و آماده
کنسرو لوبیا، عدسی، قیمه، قرمهسبزی
کنسرو ماهی (تن ماهی)
کنسرو مرغ یا گوشت
کنسرو ذرت، نخودفرنگی، قارچ
---
نان و غلات
نان خشک، بیسکویت سبوسدار
نان بستهبندی شده با ماندگاری بالا (مثل نان لواش خشک یا سوخاری)
گندم یا جو پرک شده
کورنفلکس یا بلغور جو فوری
---
آجیل و خشکبار
بادام، گردو، پسته، فندق
کشمش، توت خشک، خرما
برگهها (زردآلو، آلو، سیب خشک)
---
مواد غذایی انرژیزا
شکلات تلخ
انرژیبار (نوارهای انرژیزا)
شکر، عسل، حلوا شکری
---
پروتئینها و لبنیات خشک
شیر خشک
پنیر خشک یا پنیر پاستوریزه ماندگار
پودر پروتئین (در صورت نیاز برای کودکان یا سالمندان)
---
نوشیدنیها و مکملها
چای کیسهای
قهوه فوری
پودر ORS (برای رفع کمآبی)
پودر شیرینی مثل کاکائو
---
افزودنیهای ضروری
نمک، شکر، فلفل، ادویهها
روغن کوچک پلمپشده (روغن زیتون یا مایع)
---
نکات مهم:
حتماً آب معدنی و تصفیهکننده آب همراه داشته باشید
اگر امکانپذیر است، یک اجاق سفری یا گاز پیکنیکی تهیه کنید
غذای کودکان، سالمندان و افراد بیمار باید جداگانه در نظر گرفته شود
حتماً تاریخ انقضاها را چک کرده و هر چند وقت یکبار موجودیها را تازهسازی کنید
1. اکسیداسیون میوگلوبین (Myoglobin):هنگامی که گوشت در معرض هوا قرار میگیرد، رنگدانههای طبیعی موجود در آن (مانند میوگلوبین) اکسید میشوند و رنگ قرمز روشن به قهوهای یا سیاه متمایل میشود. این یک واکنش طبیعی است، بهویژه اگر گوشت مدتزمان زیادی در یخچال یا هوای آزاد مانده باشد.
2. عدم خونگیری کامل در زمان ذبح:اگر در فرآیند ذبح، خونگیری بهطور کامل انجام نشود، باقیماندن خون در بافتها میتواند باعث تیره شدن رنگ گوشت شود، بهویژه در نواحی پرخون مانند سردست.
3. فشار زیاد هنگام بستهبندی یا انجماد:فشار فیزیکی زیاد یا تغییرات ناگهانی دما در فریزر میتواند باعث لهشدگی یا تخریب سلولهای گوشت شده و رنگ آن را به سمت سیاهی ببرد.
4. ضربدیدگی یا کبودی قبل از ذبح:اگر حیوان قبل از ذبح دچار ضربه یا کبودی شده باشد، خون در بافت جمع میشود و باعث تیره یا سیاه شدن رنگ گوشت در آن ناحیه میگردد.
5. نگهداری در شرایط نامناسب (دما و رطوبت):نگهداری گوشت در یخچال یا فریزرهایی با دمای نامناسب یا رطوبت بالا میتواند به فساد یا تغییر رنگ آن منجر شود.
6. فاسد شدن گوشت:اگر سیاهی همراه با بوی بد، لزجی یا تغییرات بافتی باشد، احتمال فساد گوشت زیاد است و نباید مصرف شود.
---
نکته مهم:
اگر گوشت فقط تغییر رنگ داده و بو یا بافت آن طبیعی است، ممکن است هنوز قابل مصرف باشد. ولی اگر بوی نامطبوع، بافت چسبناک یا طعم غیرعادی داشته باشد، مصرف آن توصیه نمیشود.
در دنیای آشپزی حرفهای، انتخاب مواد اولیه باکیفیت تفاوت میان یک غذای معمولی و یک شاهکار آشپزی را رقم میزند. در این میان، سالمون نروژی جایگاه ویژهای در آشپزخانههای حرفهای سراسر جهان پیدا کرده است. اما چه چیزی باعث شده که سرآشپزهای برجسته و میشلیندار از نیویورک تا توکیو به این ماهی اعتماد کنند؟
۱. کیفیت بینظیر و بافت لطیف
سالمون نروژی به دلیل شرایط خاص پرورش در آبهای سرد و تمیز نروژ، بافتی لطیف، رنگی جذاب و طعمی متعادل دارد. این ویژگیها باعث میشوند که هنگام پخت، بافت خود را حفظ کرده و تجربهای لذیذ برای مشتریان فراهم کند؛ چه در حالت خام مانند سوشی، چه کبابی یا بخارپز.
۲. ثبات در طعم و کیفیت در تمام فصول
برخلاف برخی منابع ماهی که کیفیت آنها وابسته به فصل یا محل صید است، سالمون نروژی پرورشی بهصورت کنترلشده تولید میشود. این ثبات باعث میشود سرآشپزها بتوانند در تمام طول سال، غذای خود را با کیفیت یکنواخت ارائه دهند؛ موضوعی حیاتی برای رستورانهای لوکس.
۳. استانداردهای سختگیرانه بهداشتی
نروژ یکی از سختگیرترین استانداردهای جهانی را در زمینه ایمنی غذایی و کنترل پرورش آبزیان دارد. از خوراک سالم ماهیها گرفته تا نظارتهای زیستمحیطی و تستهای منظم، همهچیز تحت کنترل دقیق است. این اطمینان خاطر به سرآشپزها اجازه میدهد بدون نگرانی از کیفیت یا آلودگی، سالمون را در منوی خود قرار دهند.
۴. پایداری زیستمحیطی و پرورش مسئولانه
با افزایش آگاهی عمومی نسبت به محیط زیست، سرآشپزها نیز تلاش میکنند تا از منابع پایدار استفاده کنند. سالمون نروژی با رعایت اصول پرورش پایدار، کمترین آسیب را به محیط زیست وارد میکند و از نظر اخلاقی نیز مورد تأیید فعالان محیط زیست است.
۵. انعطافپذیری در آشپزی
یکی از دلایل اصلی اعتماد سرآشپزها به سالمون نروژی، قابلیت بالای آن در سازگاری با سبکهای مختلف آشپزی است. از سوشی و ساشیمی ژاپنی گرفته تا سالمون گریلشده مدیترانهای، تارتار فرانسوی یا خوراکهای اسکاندیناویایی، این ماهی با هر تکنیکی بهخوبی هماهنگ میشود.
نتیجهگیری
اعتماد جهانی به سالمون نروژی بیدلیل نیست. کیفیت ممتاز، نظارت بهداشتی دقیق، پایداری در تولید و قابلیت استفاده گسترده در سبکهای مختلف آشپزی، آن را به انتخاب اول سرآشپزهای حرفهای تبدیل کرده است. اگر بهدنبال تجربهای خوشطعم، سالم و مطمئن هستید، سالمون نروژی را میتوان یکی از بهترین گزینهها در دنیای غذا دانست.
1. طعم بینظیر و غنی
بغل ران به دلیل داشتن رگههای چربی و بافتهای ماهیچهای قوی، در هنگام پخت طعم بسیار عمیق و دلچسبی پیدا میکند، بهویژه در خورشها، آبگوشت و غذاهای سنتی ایرانی.
2. مناسب برای غذاهای آبپز
این قسمت برای پختن با حرارت کم و مدت طولانی (مانند خورشت، آبگوشت، یا باقالیپلو با گوشت) عالی است. بافت ماهیچهای آن بهمرور زمان نرم و خوشمزه میشود.
3. ژلاتین طبیعی زیاد
بغل ران حاوی مقدار زیادی بافت همبند است که در زمان پخت تبدیل به ژلاتین میشود. این ویژگی باعث لعابدار شدن غذا و افزایش خواص تغذیهای آن (برای پوست، مفاصل و سیستم گوارش) میگردد.
4. مناسب برای کودکان و سالمندان
نرمی گوشت پس از پخت، باعث میشود این قسمت برای کودکان، افراد مسن یا کسانی که جویدن گوشت سفت برایشان دشوار است، انتخاب مناسبی باشد.
5. قیمت متعادل نسبت به کیفیت
بغل ران معمولاً ارزانتر از فیله یا راسته است، اما کیفیت و طعم آن با آن قسمتها رقابت میکند. بنابراین برای خانوادهها انتخاب اقتصادی و خوشطعمتری محسوب میشود.
6. پخت آسان و بدون دردسر
به دلیل بافت خاص این قسمت، حتی اگر مهارت آشپزی بالایی نداشته باشید، با پختن آهسته میتوانید غذایی خوشمزه تهیه کنید. خطای پخت پایین دارد.
7. سازگاری با ادویهها و طعمدهندهها
بافت این گوشت به خوبی طعم ادویهها، زعفران، سیر و سبزیها را جذب میکند و این باعث طعمی غنیتر در غذا میشود.
غذاهای محبوب با بغل ران:
باقالی پلو با گوشت
آبگوشت سنتی
خورشت قیمه با ماهیچه
گوشت و لوبیا
گوشت پخته برای تهچین یا آش
جمعبندی:
بغل ران گوساله و گوسفند، به دلیل طعم، ژلاتین طبیعی، مناسب بودن برای پختهای سنتی و قیمت متناسب با کیفیت، یکی از پرطرفدارترین قسمتهای گوشت در بین مشتریان ایرانی و حتی جهانی است.
در گوشت گوساله، چربی بهطور یکنواخت در همه قسمتها پخش نشده و برخی قسمتها چربتر از بقیه هستند. در ادامه قسمتهایی از گوشت گوساله که چربی بیشتری دارند معرفی میشود:
قسمتهای چرب گوشت گوساله:
دنده (ریشگوشت یا گوشت دندهای)
چربی بالا
برای خورشت، کباب یا آبگوشت عالی است.
طعم بسیار لذیذ به دلیل وجود چربی بین بافتی.
سردست
دارای چربی میانبافتی و کمی چربی اطراف عضله.
مناسب برای خورشت، آبگوشت، یا پخت آرام.
ماهیچه عقب (مخصوصاً ماهیچه گوساله)
چربتر از ماهیچه جلو.
مناسب برای پخت آرام مثل باقالیپلو با گوشت یا آبگوشت.
ران بالایی (مغز ران و سرران کمتر چربی دارند)
بخشهایی از ران که به لگن نزدیکترند چربی بیشتری دارند.
برای کباب برگ یا پخت تکهای مناسب است.
قلوهگاه (Flank یا شکم)
چربی زیاد بهصورت رگهای درون گوشت.
برای کباب کردن یا قیمه کاربرد دارد.
گردن
چربی و ژلاتین بالاتر، مناسب برای خورشت یا سوپ.
کلهپاچه (بویژه مغز و بناگوش)
اگرچه عضله نیست، ولی بسیار چرب و پرکالری است.
نکته مهم:
اگر دنبال گوشت کمچرب هستید، بهتر است از قسمتهایی مثل راسته، فیله، یا مغز ران استفاده کنید. اما اگر طعم برای شما در اولویت است و مشکلی با چربی ندارید، قسمتهایی مثل دنده و قلوهگاه انتخابهای لذیذی هستند.
با افزایش آگاهی مردم نسبت به تغذیه سالم، توجه به انتخاب نوع گوشت مصرفی نیز بیشتر شده است. در این میان، گوشت شتر که در برخی مناطق همچنان ناشناخته یا کممصرف است، بهعنوان گزینهای سالم و مغذی در برابر گوشت گاو مطرح میشود. این مقاله به مقایسه دقیق بین این دو نوع گوشت از نظر ارزش تغذیهای، چربی، پروتئین، مواد معدنی، و تأثیرات آنها بر سلامت بدن میپردازد.
۱. میزان پروتئین![]()
گوشت شتر و گوشت گاو هر دو منبع خوبی از پروتئین هستند، اما گوشت شتر معمولاً درصد پروتئین بیشتری دارد (حدود ۲۰ تا ۲۳ درصد) که برای رشد و ترمیم بافتهای بدن مفید است. گوشت گاو نیز پروتئینی قابلقبول دارد (۱۸ تا ۲۱ درصد)، اما تفاوت اندکی در کیفیت اسیدهای آمینه آنها وجود دارد.
۲. میزان چربی و کلسترول
یکی از تفاوتهای عمده بین این دو گوشت، میزان چربی آنهاست. گوشت شتر نسبت به گوشت گاو چربی کمتری دارد و اسیدهای چرب اشباع آن نیز کمتر است. همچنین کلسترول گوشت شتر به طور میانگین پایینتر بوده و برای افرادی با مشکلات قلبی یا کلسترول بالا گزینه مناسبتری است.
نوع گوشتچربی (گرم در 100 گرم)کلسترول (میلیگرم در 100 گرم)شتر2 تا 450 تا 65گاو7 تا 1070 تا 90
۳. ویتامینها و مواد معدنی
هر دو گوشت حاوی مقادیر خوبی از آهن، روی، فسفر و ویتامینهای گروه B هستند. اما گوشت شتر به دلیل داشتن آهن قابل جذب بیشتر، برای افرادی که دچار کمخونی هستند مفیدتر است. میزان سدیم در گوشت گاو معمولاً بیشتر است که میتواند برای افراد با فشار خون بالا مشکلساز باشد.
۴. ویژگیهای ضد اکسیدانی و ضد التهابی
تحقیقات جدید نشان دادهاند که برخی پپتیدهای موجود در گوشت شتر خاصیت آنتیاکسیدانی دارند. همچنین گوشت شتر در مقایسه با گوشت گاو ترکیبات التهابی کمتری دارد.
۵. قابلیت هضم و سازگاری با بدن
گوشت شتر به دلیل ساختار فیبری خاص خود معمولاً دیرپزتر اما هضمپذیرتر است. افراد با مشکلات گوارشی معمولاً پس از مصرف گوشت شتر دچار ناراحتی کمتری میشوند.
نتیجهگیری
در مقایسه با گوشت گاو، گوشت شتر گزینهای سالمتر با چربی کمتر، کلسترول پایینتر، و آهن بیشتر محسوب میشود. با وجود اینکه گوشت گاو همچنان یکی از منابع اصلی پروتئین حیوانی در جهان است، اما گنجاندن گوشت شتر در رژیم غذایی میتواند مزایای سلامتی بیشتری بهویژه برای بیماران قلبی، افراد دارای چربی خون بالا و کسانی که به دنبال کاهش وزن هستند، به همراه داشته باشد.
این غذا ترکیبی خوشعطر از برنج، زرشک و گوشت بوقلمون نرم و خوشطعم است:
مواد لازم برای ۴ نفر
برای بوقلمون:
گوشت بوقلمون (ران یا سینه): ۵۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ
سیر: ۲ حبه
زردچوبه: ۱ قاشق چایخوری
دارچین: ½ قاشق چایخوری
نمک و فلفل: به میزان لازم
برگ بو یا چوب دارچین (اختیاری): ۱ عدد
روغن یا کره: ۲ قاشق غذاخوری
برای زرشکپلو:
برنج ایرانی: ۳ پیمانه
زرشک: ½ پیمانه
شکر: ۱ قاشق غذاخوری
کره: ۲ قاشق غذاخوری
زعفران دمکرده غلیظ: ۲ قاشق غذاخوری
خلال پسته و بادام (اختیاری): برای تزیین
طرز تهیه
مرحله ۱: پخت بوقلمون
پیاز را خرد کرده و در کمی روغن تفت دهید تا طلایی شود.
سیر رندهشده را اضافه کنید و کمی تفت دهید.
تکههای بوقلمون را به پیاز اضافه کرده و با زردچوبه، فلفل و کمی نمک تفت دهید تا رنگ گوشت عوض شود.
حدود ۲ لیوان آب اضافه کنید، برگ بو یا چوب دارچین بیندازید و درب قابلمه را بگذارید.
اجازه دهید گوشت با حرارت ملایم بپزد تا کاملاً نرم شود و آب آن کشیده شود (حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت).
پس از پخت، گوشت را با چنگال ریشریش کنید و در کمی کره یا روغن تفت دهید. در صورت تمایل کمی دارچین یا زعفران به آن اضافه کنید.
مرحله ۲: آمادهسازی زرشک
زرشک را بشویید و ۱۵ دقیقه در آب ولرم خیس کنید.
در ماهیتابه، کره را آب کنید، زرشک را با شکر تفت دهید (حرارت کم باشد تا زرشک نسوزد).
زعفران دمکرده را به زرشک اضافه کنید و از روی حرارت بردارید.
مرحله ۳: پخت برنج
برنج را با نمک از ۲ ساعت قبل خیس کنید.
آب را جوش بیاورید و برنج را اضافه کنید. وقتی مغز آن کمی نرم شد (نه کاملاً)، آبکش کنید.
ته قابلمه روغن بریزید و تهدیگ دلخواه بچینید.
برنج را لایهلایه با کمی زعفران و در نهایت مقداری از زرشک دم کنید.
روی شعله ملایم حدود ۴۵ دقیقه دم بگذارید.
مرحله نهایی: سرو
برنج را در دیس بکشید.
مقداری از برنج را با زرشک و زعفران مخلوط کنید و روی آن بریزید.
بوقلمون ریشریش شده را روی برنج یا در کنار آن قرار دهید.
در صورت تمایل با خلال پسته و بادام تزیین کنید.
ماهی قزلآلا یکی از گونههای مهم در آبزیپروری و منابع طبیعی است که علاوه بر ارزش غذایی بالا، از لحاظ اقتصادی نیز جایگاه ویژهای دارد. طول عمر این ماهی، تحتتأثیر عوامل گوناگونی همچون محیط زیست، کیفیت آب، ژنتیک و مهمتر از همه تغذیه قرار دارد. بررسی ارتباط بین تغذیه و طول عمر قزلآلا، راهی برای بهبود کیفیت پرورش و افزایش بازده اقتصادی در مزارع پرورش ماهی فراهم میکند.
نقش تغذیه در رشد و طول عمر
تغذیه، عامل کلیدی در سلامت عمومی و بقای ماهی قزلآلا است. ترکیب متعادل مواد مغذی مانند پروتئین، چربی، ویتامینها و مواد معدنی میتواند مستقیماً بر سیستم ایمنی، رشد سلولی و مقاومت در برابر بیماریها اثر بگذارد.
پروتئینها: اصلیترین منبع رشد بافتهای ماهی هستند. کمبود پروتئین باعث کاهش رشد و ضعف سیستم ایمنی میشود.
چربیها: منبع انرژی حیاتیاند. نسبت مناسب اسیدهای چرب غیراشباع میتواند موجب کاهش استرس اکسیداتیو و افزایش طول عمر شود.
ویتامینهای A، C و E: با خاصیت آنتیاکسیدانی، از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند و روند پیری را کند میسازند.
مواد معدنی مانند روی و سلنیوم: در عملکرد آنزیمهای حیاتی نقش داشته و به سلامت بافتها و استخوانها کمک میکنند.
تأثیر نوع خوراک بر سلامت عمومی
کیفیت و منبع خوراک نیز در طول عمر قزلآلا تأثیر چشمگیری دارد. استفاده از خوراک طبیعی مانند پلانکتونها، کرمها و جلبکها در مقایسه با جیرههای مصنوعی، معمولاً منجر به رشد متعادلتر و افزایش مقاومت در برابر بیماریها میشود. با این حال، در مزارع پرورشی، خوراکهای فرمولهشده با تعادل دقیق مواد مغذی بهترین گزینه برای افزایش طول عمر و بهبود کیفیت گوشت به شمار میآیند.
تأثیر تغذیه بر سیستم ایمنی و مقاومت در برابر بیماری
یکی از مهمترین ارتباطها میان تغذیه و طول عمر، نقش خوراک در تقویت سیستم ایمنی است. رژیمهای غذایی غنی از آنتیاکسیدانها، پروبیوتیکها و اسیدهای چرب امگا ۳ موجب افزایش مقاومت قزلآلا در برابر بیماریهایی مانند سپتیسمی و عفونتهای قارچی میشوند. کاهش بیماریها بهطور مستقیم موجب افزایش طول عمر متوسط در جمعیتهای پرورشی خواهد شد.
تغذیه و استرس محیطی
ماهیهایی که جیره غذایی مناسبی دریافت میکنند، در برابر شرایط سخت محیطی مانند تغییر دما، کمبود اکسیژن و تراکم بالا در استخرها مقاومت بیشتری دارند. این توانایی مقابله با استرسها، یکی از عوامل حیاتی در افزایش طول عمر قزلآلا محسوب میشود.
نتیجهگیری
تغذیه متعادل و باکیفیت، نه تنها رشد سریعتر بلکه طول عمر بیشتر ماهی قزلآلا را تضمین میکند. استفاده از منابع غذایی غنی از پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی و اسیدهای چرب مفید، بهبود وضعیت ایمنی، کاهش استرس و افزایش مقاومت در برابر بیماریها را در پی دارد. در نتیجه، پرورشدهندگان با مدیریت دقیق تغذیه میتوانند هم عمر و هم کیفیت گوشت قزلآلا را بهطور قابلتوجهی افزایش دهند.
در فرهنگهای کهن، اجزای بدن حیوانات قربانی نهتنها منبعی برای تغذیه، بلکه وسیلهای برای شناخت نشانهها و رازهای زندگی انسانها نیز بوده است. یکی از این باورهای کهن، «فال استخوان» یا «استخوانبینی» است که بهویژه در میان عشایر و روستاییان ایران، جایگاه خاصی داشته است. در این میان، استخوان کف دست گوسفند – بهویژه از پاچه آن – از نظر روالها، فالگیرها و برخی پیران آشنا با سنتها، ارزشی رمزی و معنایی داشته است. اما چرا بعضی از آنان استخوان دست راست را مهمتر میدانند و برخی دیگر دست چپ را؟
---
پیشینه تاریخی فال استخوان
سابقهی فال استخوان به دوران باستان بازمیگردد. در تمدنهای ایرانی، سومری و حتی اسکاندیناویایی، از استخوان حیوانات برای پیشبینی وضعیت آبوهوا، بخت، جنگ یا رزق و روزی استفاده میکردند. در ایران، این رسم بهویژه در میان عشایر فارس، کرد، لر، ترکمن و بلوچ رایج بوده است. آنان معتقد بودند استخوانهای گوسفند قربانیشده، حامل نشانههایی از «خواست خدا» یا «بخت صاحب قربانی» هستند.

---
ساختار و جایگاه استخوان کف دست گوسفند
استخوان کف دست گوسفند، که در واقع یکی از استخوانهای اندام حرکتی جلویی حیوان است، پس از جدا شدن از پاچه در کلهپاچه دیده میشود. این استخوان صاف، پهن و نسبتاً ظریف است و دارای خطوط، شیارها و برجستگیهایی طبیعی است. فالخوانها این خطوط را همانند خطوط کف دست انسان تفسیر میکردند.
---
تفاوت استخوان راست و چپ از دید سنتی
دیدگاه استخوان راست استخوان چپ
باور کهن ایرانی نماد نیروی مردانه، قدرت، کار و برکت است. فال آن بیشتر دربارهی روزی، کسبوکار، موفقیت و پشتکار تعبیر میشود. نماد نیروی زنانه، احساس، بخت و سرنوشت است. فال آن مربوط به آینده، عشق، آرامش و خطرات احتمالی است.کاربرد در فالبینی برای پیشبینی وضعیت مالی و کاری شخص. برای پیشبینی حوادث زندگی، روابط و بخت.دیدگاه مذهبی در برخی مناطق دست راست را "دست خیر" میدانند؛ نشانهی پاکی و نیکی. دست چپ را "دست اسرار" مینامند؛ نشانهی رازهای پنهان و بخت درونی.
---
دلیل انتخاب متفاوت در میان روالها
1. تداوم سنت خانوادگی یا منطقهای: هر منطقه یا طایفه روالهای خاص خود را دارد. مثلاً در مناطق غربی ایران، بیشتر از استخوان راست استفاده میشود، درحالیکه در جنوب یا شرق کشور، فال استخوان چپ رواج بیشتری دارد.
2. هدف از فال یا تعبیر: اگر روال به دنبال پیشبینی برکت قربانی یا سلامت دام باشد، استخوان راست را انتخاب میکند. اما اگر هدف پیشگویی از آیندهی شخص باشد، استخوان چپ را ترجیح میدهد.
3. عادت و تجربه شخصی: برخی روالها میگویند استخوان سمت خاصی برای آنها «سخنگوتر» یا «خواناتر» است؛ یعنی خطوط آن بهتر قابل تفسیر است.
4. تفاوت فیزیکی: استخوان راست و چپ از نظر شکل کاملاً مشابه نیستند؛ برجستگیها و زوایای ریز آنها متفاوت است. همین اختلاف ظریف باعث میشود هر روال، استخوانی را که بهتر درک میکند، ترجیح دهد.
---
نحوه انجام فال استخوان
در آیین سنتی، پس از پخت کلهپاچه یا ذبح گوسفند:
1. استخوان کف دست بهدقت شسته و از گوشت و چربی پاک میشود.
2. با پارچه تمیز خشک میگردد.
3. روال یا فالخوان آن را زیر نور آفتاب یا چراغ نگه میدارد.
4. از روی رگهها، رنگها، چالهها، برجستگیها و خطوط طبیعی استخوان، نشانههایی تعبیر میکند.مثلاً:
خطی مستقیم و صاف را نشانهی سلامتی و برکت میدانند.
چالهای عمیق را نشانهی گرفتاری یا تأخیر در کار.
دو خط موازی را علامت همدلی و همکاری.
---
باورهای محلی دربارهی استخوان راست و چپ
در میان ایل قشقایی و کهگیلویه، استخوان راست را «زبان رزق» مینامند و با آن آیندهی مالی صاحب قربانی را میخوانند.
در برخی نواحی کردستان و کرمانشاه، استخوان چپ را «دل استخوان» میگویند و برای پیشگویی از بخت دختران جوان استفاده میکنند.
در بلوچستان، هر دو استخوان بررسی میشود: راست برای رزق، چپ برای سفر و سلامت.
---
دیدگاه علمی و انسانشناسی
از دیدگاه مردمشناسی، این باورها بخشی از میراث فرهنگی غیرمادی ایران محسوب میشوند. فال استخوان، بازتابی از تفکر نمادین و تلاش انسان برای درک نیروهای طبیعت بوده است.از نظر زیستشناسی، تفاوت بین استخوان راست و چپ تنها در زاویه و جهت قرارگیری است و هیچ تفاوت ماورایی ندارد. اما از نگاه فرهنگی، این تفاوت کوچک، معنایی بزرگ پیدا کرده است؛ چون انسان همواره میان چپ و راست، خیر و شر، نر و ماده، و روشن و تاریک تمایز نمادین قائل بوده است.
---
نتیجهگیری
ترجیح استخوان کف دست راست یا چپ گوسفند در میان روالها، ریشه در باورهای دیرینه، اهداف متفاوت و سنتهای محلی دارد. استخوان راست نماد قدرت، برکت و روزی و استخوان چپ نماد بخت، سرنوشت و احساس است. هرچند امروزه این رسم کمتر رواج دارد، اما هنوز هم در گوشههایی از ایران، فال استخوان بهعنوان بخشی از آیینهای بومی و فرهنگی حفظ شده و در میان مردم احترام خاصی دارد.
سلام به دوسداران دانستنی های مستر قصاب
((عزیزان این محصول در مستر عرضه نمیشود مقاله تهیه شده صرفا جهت افزایش آگاهی شما عزیزان تهیه وتنظیم شده است))
در فرهنگ غذایی ایران، گوشت و اندامهای گوسفند جایگاه ویژهای دارند. از کلهپاچه گرفته تا جگر و دل و قلوه، هر بخش از بدن گوسفند در یکی از غذاهای سنتی ما کاربردی دارد. در این میان، شهله یکی از بخشهای کمتر شناختهشده اما پرطرفدار میان آشپزهای سنتی است؛ بخشی که اگرچه ساده به نظر میرسد، اما در طعم و ارزش تغذیهای اهمیت زیادی دارد.

تعریف شهله
شهله در حقیقت قسمتی از رودههای باریک یا بخشی از دیواره معده (شکمبه) گوسفند است که در برخی مناطق کشور با تفاوتهای جزئی در معنا و کاربرد شناخته میشود. این بخش از بافتهای نرم و قابل انعطاف تشکیل شده و پس از شستوشو و پخت طولانیمدت، طعمی لطیف و چرب به خود میگیرد.
نامهای دیگر شهله در مناطق مختلف ایران
در ایران، بهویژه در مناطق عشایری و روستایی، شهله با نامهای گوناگونی شناخته میشود:
در فارس و کهگیلویه و بویراحمد: شهله همان بخشی از روده باریک است که برای تهیه خوراک «دوپره» یا «شهلهپز» به کار میرود.
در خوزستان و ایلام: آن را گاهی «دوپره» یا «دوخون» مینامند.
در آذربایجان: گاهی با نام «سیرابی باریک» یا «روده نازک» از آن یاد میشود.
در بازار قصابی نیز ممکن است جزو سیرابی و شیردان دستهبندی شود.
ارزش غذایی شهله
شهله مانند سایر اندامهای داخلی گوسفند دارای مواد مغذی متنوعی است:
پروتئین بالا: کمک به بازسازی عضلات و بافتهای بدن
چربی مفید حیوانی: تأمین انرژی برای بدن، بهویژه در فصول سرد
ویتامینهای گروه B، بهخصوص B12
مواد معدنی چون آهن و فسفر
با این حال، به دلیل چربی بالا و احتمال وجود کلسترول زیاد، مصرف متعادل آن توصیه میشود.
کاربرد شهله در آشپزی سنتی
شهله معمولاً پس از شستوشوی کامل با سرکه یا آبنمک، در غذاهای زیر به کار میرود:
کلهپاچه: شهله گاهی در کنار زبان و مغز سرو میشود.
شهلهپز یا دوپره: خوراک محلی محبوب در مناطق جنوب و غرب ایران که از ترکیب شهله، پیاز، ادویه، و گاهی آب قلم تهیه میشود.
خوراک محلی سیرابی و شیردان: در برخی نسخهها، شهله یکی از اجزای اصلی آن است.
جایگاه فرهنگی و سنتی
در بسیاری از روستاها و میان عشایر، مصرف اندامهایی چون شهله نشانهی احترام به دام و بهرهگیری کامل از گوشت و احشام است. هیچ بخشی از گوسفند دور ریخته نمیشود؛ هر قسمت در غذایی مخصوص کاربرد دارد. این نگاه، علاوه بر ارزش اقتصادی، نشاندهندهی احترام فرهنگی به طبیعت و منابع غذایی است.
نتیجهگیری
شهله گوسفند، اگرچه در نگاه نخست بخشی فرعی از اندامهای داخلی به نظر میرسد، اما در واقع گنجینهای از طعم و ارزش غذایی است. با شناخت بهتر این بخش و حفظ روشهای سنتی پخت، میتوان از تجربهی غذایی غنیتر و اصیلتر ایرانی لذت برد.
Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /var/www/vhosts/mrghasab.com/httpdocs/templates/jsn_nuru2_pro/html/com_k2/templates/default/user.php on line 247




.png)